אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:בנימין נתניהו"
ק (דעסקריפציע) |
(צוגעלייגט א פרק און עטליכע דעטאלן) צייכנס: וויזועלע רעדאגירונג רוי-לינק רויע רעדאגירונג |
||
(2 מיטלסטע ווערסיעס פון איין אנדער באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש=Prime Minister of Israel (1996–1999, 2009–2021, 2022–present)|העב=ראש ממשלת ישראל ויושב-ראש מפלגת הליכוד|דייטש=israelischer Politiker (Likud), langjährig und mehrfach Ministerpräsident seit 1996|}} | {{דעסקריפציע||ענגליש = Prime Minister of Israel (1996–1999, 2009–2021, 2022–present)|העב=ראש ממשלת ישראל ויושב-ראש מפלגת הליכוד|דייטש=israelischer Politiker (Likud), langjährig und mehrfach Ministerpräsident seit 1996|}} | ||
{{אנפירער | {{אנפירער | ||
| בילד = Netanyahu official portrait.jpg | | בילד = Netanyahu official portrait.jpg | ||
שורה 119: | שורה 119: | ||
ער האט געדינט אלס זעלנער אין [[סיירת מטכ"ל]], ווי זיין ברודער האט געדינט, ער האט נאכדעם געלערנט אין די [[פאראייניגטע שטאטן]]. | ער האט געדינט אלס זעלנער אין [[סיירת מטכ"ל]], ווי זיין ברודער האט געדינט, ער האט נאכדעם געלערנט אין די [[פאראייניגטע שטאטן]]. | ||
== יונגווייז און ערשטע טריט == | ==יונגווייז און ערשטע טריט== | ||
נתניהו איז געבוירן אין [[תל אביב]], ערוואקסן און געלערנט אין [[ירושלים]] און אין [[פילאדעלפיע]]. ער איז דער צוויטער זון צווישן דריי קינדער פון צילה און פראפ' בנציון נתניהו (מיליקאווסקי) און אן אייניקל פון הרב [[נתן מיליקאווסקי]]. נתניהו האָט געזאָגט עטליכע מאָל אַז זיין משפּחה שטאמט פון די תלמידים פונעם [[ווילנער גאון]] און זיין זון [[רבי אברהם ווילנער]].{{מקור}} | נתניהו איז געבוירן אין [[תל אביב]], ערוואקסן און געלערנט אין די קטמון געגנט אין [[ירושלים]], און אין [[פילאדעלפיע]]. ער איז דער צוויטער זון צווישן דריי קינדער פון צילה און פראפ' בנציון נתניהו (מיליקאווסקי) און אן אייניקל פון הרב [[נתן מיליקאווסקי]]. נתניהו האָט געזאָגט עטליכע מאָל אַז זיין משפּחה שטאמט פון די תלמידים פונעם [[ווילנער גאון]] און זיין זון [[רבי אברהם ווילנער]].{{מקור}} | ||
ארום די יארן 1960 איז די משפחה געווען צומאל אין ישראל און צומאל אין אמעריקע. אין די יארן 1963 - 1967, האט די משפחה געוואוינט אין אמעריקע אין טשעלטנהאם און פילאדעלפיע. דארטן האט נתניהו געלערנט אין הויכשולע, און געווען א מיטגליד אינעם דעבאטירן קלוב. | ארום די יארן 1960 איז די משפחה געווען צומאל אין ישראל און צומאל אין אמעריקע. אין די יארן 1963 - 1967, האט די משפחה געוואוינט אין אמעריקע אין טשעלטנהאם און פילאדעלפיע. דארטן האט נתניהו געלערנט אין הויכשולע, און געווען א מיטגליד אינעם דעבאטירן קלוב. | ||
== אין מיליטער == | ==אין מיליטער== | ||
ווען ער האט געענדיגט הויכשולע, האט זיך נתניהו אומגעקערט קיין ישראל צו דינען אין [[מיליטער]]. אין מיליטער איז ער געווען א קריג סאלדאט און א גענעראל אין סיירת מטכ"ל. אין דעם סיירת האט ער גענומען א טייל אין געהוילטע אפעראציעס, אין דעם [[8טן מאי]] 1972 האט ער א טייל גענומען אין דער אפעראציע ווען א פליגער פון "[[סאבענא]]" איז פארכאפט געווארן דורך רוצחים פון [[בן גוריון פליפעלד|לוד עראפארט]]. די אפעראציע האט געפירט [[אהוד ברק]], וואס איז דעמאלטס געווען דער גענעראל פון דעם סיירת. נתניהו איז פארוואונדעט געווארן אין דער אפעראציע, פון א שאס וואס איז ארויס שלא בכוונה פון זיין חבר'ס [[ביקס]]. | ווען ער האט געענדיגט הויכשולע, האט זיך נתניהו אומגעקערט קיין ישראל צו דינען אין [[מיליטער]]. אין מיליטער איז ער געווען א קריג סאלדאט און א גענעראל אין סיירת מטכ"ל. אין דעם סיירת האט ער גענומען א טייל אין געהוילטע אפעראציעס, אין דעם [[8טן מאי]] 1972 האט ער א טייל גענומען אין דער אפעראציע ווען א פליגער פון "[[סאבענא]]" איז פארכאפט געווארן דורך רוצחים פון [[בן גוריון פליפעלד|לוד עראפארט]]. די אפעראציע האט געפירט [[אהוד ברק]], וואס איז דעמאלטס געווען דער גענעראל פון דעם סיירת. נתניהו איז פארוואונדעט געווארן אין דער אפעראציע, פון א שאס וואס איז ארויס שלא בכוונה פון זיין חבר'ס [[ביקס]]. | ||
אין יאר [[1972]] האט ער געענדיגט צו דינען אין [[צה"ל]] מיט דעם טיטל [[אפיציר]]. | אין יאר [[1972]] האט ער געענדיגט צו דינען אין [[צה"ל]] מיט דעם טיטל [[אפיציר]]. | ||
== שטודירן אין אמעריקע == | ==שטודירן אין אמעריקע== | ||
נאכן מיליטער, האט ער זיך אומגעקערט אין אמעריקע. און שטודירט דארטן פאר אן ערשטן [[דיפלאם]] אין [[ארכיטעקטור]] און א צווייטן דיפלאם אין [[האנדל]]. די טיטלען האט ער באקומען אין [[מאסאטשוסעטס אינסטיטוט פון טעכנאלאגיע|MIT]]. דערנאך האט ער געלערנט פאליטישע וויסנשאפט אין [[הארווארד אוניווערסיטעט]]. אין יענער תקופה האט ער אויכעט געארבט אין דער ביזנעס עצות פירמע "באסטאן קאנסולטירן גרופע". אין יענער תקופה האט ער געטוישט זיין משפחה נאמען צו "ניתאי" (מיט דעם נאמען האט זיין טאטע געפלעגט זיך אונטער חתמענען אויף ארטיקלען וואס ער האט געשריבן). יארן שפעטער, אין א [[אינטערוויו]] צו דער טעלעוויזיע, האט ער ערקלערט, אז ער האט דאס געטון כדי עס זאל זיין גרינגער פאר מענטשן אין דעם געגנט וואס רעדן נישט קיין [[העברעיש]] אויסצודרוקן זיין נאמען. | נאכן מיליטער, האט ער זיך אומגעקערט אין אמעריקע. און שטודירט דארטן פאר אן ערשטן [[דיפלאם]] אין [[ארכיטעקטור]] און א צווייטן דיפלאם אין [[האנדל]]. די טיטלען האט ער באקומען אין [[מאסאטשוסעטס אינסטיטוט פון טעכנאלאגיע|MIT]]. דערנאך האט ער געלערנט פאליטישע וויסנשאפט אין [[הארווארד אוניווערסיטעט]]. אין יענער תקופה האט ער אויכעט געארבט אין דער ביזנעס עצות פירמע "באסטאן קאנסולטירן גרופע". אין יענער תקופה האט ער געטוישט זיין משפחה נאמען צו "ניתאי" (מיט דעם נאמען האט זיין טאטע געפלעגט זיך אונטער חתמענען אויף ארטיקלען וואס ער האט געשריבן). יארן שפעטער, אין א [[אינטערוויו]] צו דער טעלעוויזיע, האט ער ערקלערט, אז ער האט דאס געטון כדי עס זאל זיין גרינגער פאר מענטשן אין דעם געגנט וואס רעדן נישט קיין [[העברעיש]] אויסצודרוקן זיין נאמען. | ||
שורה 136: | שורה 136: | ||
אין יאר 1976, האט ער פארלארן זיין ברודער יונתן (יוני) נתניהו, וואס איז געהרגעט געווארן אין דער [[ענטעבע אפעראציע]] אלס גענעראל אין סיירת מטכ"ל. | אין יאר 1976, האט ער פארלארן זיין ברודער יונתן (יוני) נתניהו, וואס איז געהרגעט געווארן אין דער [[ענטעבע אפעראציע]] אלס גענעראל אין סיירת מטכ"ל. | ||
== אין ישראל == | ==אין ישראל== | ||
נאך ווען ער האט געענדיגט שטודירן אין 1977 האט ער זיך אומגעקערט קיין ארץ ישראל און געארבעט אלס פארקויפן דירעקטער פון דער [[מעבל]] קאמפעני "רים". | נאך ווען ער האט געענדיגט שטודירן אין 1977 האט ער זיך אומגעקערט קיין ארץ ישראל און געארבעט אלס פארקויפן דירעקטער פון דער [[מעבל]] קאמפעני "רים". | ||
אין די יארן 1978 - 1980 האט ער | אין די יארן 1978 - 1980 האט ער געגרונדעט א ארגאניזאציע אונטער דעם נאמען "מכון יונתן צו אויס פארשטן די טעראר" דער נאמען האט ער געגעבן נאך זיין ברודער יוני, וואס איז גע'הרג'ט געווארן אין ענטעבי, דער ארגענאזאציע האט איינגעארדנט עטליכע אינטערנאציאנאלע קאנגרעסן וועגן דעם סוביעקט פון [[טעראר]]. דארטן האט ער זיך ערקענט מיט א פאר [[פאליטיקער|פאליטיקאנטן]], איינער פון זיי איז געווען דער מיניסטער [[משה ארענס|משה ארנס]] וואס האט אים מקרב געווען, ער האט אים אריין געברענגט אין פאליטיק און האט אים רעקאמענדירט צו דינען אלס דער דעפיוטי אמבאסאדאר פון מדינת ישראל אין [[וואשינגטאן]]. דעם פאסט האט ער געהאלטן אין די יארן 1982 - 1984. | ||
אין די יארן 1984 - 1988 איז ער געווען [[אמבאסאדאר]] פון מדינת ישראל אין די [[פאראייניגטע פעלקער]] און ער האט זיך ארויס געוויזן מיט זיין אויס געצייכנטע אינטערוויוס צו דער וועלטליכער טעלעוויזיע. | אין די יארן 1984 - 1988 איז ער געווען [[אמבאסאדאר]] פון מדינת ישראל אין די [[פאראייניגטע פעלקער]] און ער האט זיך ארויס געוויזן מיט זיין אויס געצייכנטע אינטערוויוס צו דער וועלטליכער טעלעוויזיע. | ||
== מיט האדמו<nowiki>''ר מ'ליבאוויטש זצ''</nowiki>ל == | |||
בשעת'ן דינען אלס יו. ען. אמבאסאדאר האט ער אנגעקנופט באציאונגען מיט [[רוי:רבי מנחם מענדל שניאורסאהן|דער לובאוויטשע רבי זצ<nowiki>''</nowiki>ל]], און עטליכע מאל באזוכט ביי אים אין קרוין הייטס ווי זיי האבן דורכגעשמועסט וויאזוי צו פארטיידיגן מדינת ישראל און די יו. ען. | |||
נתניהו דערמאנט נאך היינט זאכן וואס ער האט געהערט פונעם לובאוויטשע רבי, און ביי זיין ערשטע פרעמיער מיניסטער זיג איז געווען דאס איינציגסטע מאל וואס חב<nowiki>''</nowiki>ד האט אפציעל ארויסגעקומען אין שטיצע פון א ספעציפישע קאנדידאט. | |||
==פאליטיק== | ==פאליטיק== | ||
אין 1996 איז ער געווארן צום ערשטן מאל [[פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון מדינת ישראל. | אין 1996 איז ער געווארן צום ערשטן מאל [[פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון מדינת ישראל. | ||
שורה 153: | שורה 159: | ||
לויט דער רעקאמענדאציע פון [[אביחי מאַנדעלבליט|אביחי מאנדלבליט]] איז נתניהו אנגעקלאגן געווארן פאַר דעם ירושלים דיסטריקט געריכט אין [[ה'תשע"ט]] און [[ה'תש"פ]].{{הערה|1=[https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001316401]}} | לויט דער רעקאמענדאציע פון [[אביחי מאַנדעלבליט|אביחי מאנדלבליט]] איז נתניהו אנגעקלאגן געווארן פאַר דעם ירושלים דיסטריקט געריכט אין [[ה'תשע"ט]] און [[ה'תש"פ]].{{הערה|1=[https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001316401]}} | ||
== משפחה == | ==משפחה== | ||
נתניהו האט געהייראט ד"ר מיקי מרים ווייסמאן אין 1972 אין [[באסטאן]], וואו ביידע האבן שטודירט. זיי האבן איין טאכטער, נועה, וואס איז געווארן א [[בעל תשובה|בעלת תשובה]], און האט געהייראט דניאל ראט. קורץ נאך נועה'ס געבורט אין [[1979]] האבן זיי זיך גע'גט. | נתניהו האט געהייראט ד"ר מיקי מרים ווייסמאן אין 1972 אין [[באסטאן]], וואו ביידע האבן שטודירט. זיי האבן איין טאכטער, נועה, וואס איז געווארן א [[בעל תשובה|בעלת תשובה]], און האט געהייראט דניאל ראט. קורץ נאך נועה'ס געבורט אין [[1979]] האבן זיי זיך גע'גט. | ||
שורה 167: | שורה 173: | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== רעפערענצן == | ==רעפערענצן== | ||
{{רעפליסטע}} | {{רעפליסטע}} | ||
שורה 186: | שורה 192: | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:בנימין נתניהו]] | [[he:בנימין נתניהו]] | ||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 11:43, 29 מאי 2024
מדינה | ישראל | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
לערנארט |
מאסאטשוסעטס אינסטיטוט פון טעכנאלאגיע הארווארד אוניווערסיטעט | ||||||||
באשעפטיגונג | פאליטיקער, דיפלאמאט | ||||||||
| |||||||||
ווייב |
מיקי הארן (1972–1979) פלער קייטס (1981–1989) שרה נתניהו (זייט 1991) | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
|
בנימין "ביבי" נְתַּנְיַהוּ (געבוירן כ"ח תשרי תש"י, 21סטן אקטאבער 1949) איז דער פירער פון דער אָפּאָזיציע, און איז געווען דער 9טער פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל.
ער איז ערשט דערוויילט געווארן פרעמיער מיניסטער אין 1996 (ביז 1999), און ווידערדערוויילט אין 2009, און אין 2013, און אין 2015.
ער איז דער ברודער פון יונתן נתניהו, דער אפיציר וואס איז אומגעקומען ביי דער ענטעבע אפעראציע אין 1976.
ער האט געדינט אלס זעלנער אין סיירת מטכ"ל, ווי זיין ברודער האט געדינט, ער האט נאכדעם געלערנט אין די פאראייניגטע שטאטן.
יונגווייז און ערשטע טריט
נתניהו איז געבוירן אין תל אביב, ערוואקסן און געלערנט אין די קטמון געגנט אין ירושלים, און אין פילאדעלפיע. ער איז דער צוויטער זון צווישן דריי קינדער פון צילה און פראפ' בנציון נתניהו (מיליקאווסקי) און אן אייניקל פון הרב נתן מיליקאווסקי. נתניהו האָט געזאָגט עטליכע מאָל אַז זיין משפּחה שטאמט פון די תלמידים פונעם ווילנער גאון און זיין זון רבי אברהם ווילנער.[מקור פארלאנגט]
ארום די יארן 1960 איז די משפחה געווען צומאל אין ישראל און צומאל אין אמעריקע. אין די יארן 1963 - 1967, האט די משפחה געוואוינט אין אמעריקע אין טשעלטנהאם און פילאדעלפיע. דארטן האט נתניהו געלערנט אין הויכשולע, און געווען א מיטגליד אינעם דעבאטירן קלוב.
אין מיליטער
ווען ער האט געענדיגט הויכשולע, האט זיך נתניהו אומגעקערט קיין ישראל צו דינען אין מיליטער. אין מיליטער איז ער געווען א קריג סאלדאט און א גענעראל אין סיירת מטכ"ל. אין דעם סיירת האט ער גענומען א טייל אין געהוילטע אפעראציעס, אין דעם 8טן מאי 1972 האט ער א טייל גענומען אין דער אפעראציע ווען א פליגער פון "סאבענא" איז פארכאפט געווארן דורך רוצחים פון לוד עראפארט. די אפעראציע האט געפירט אהוד ברק, וואס איז דעמאלטס געווען דער גענעראל פון דעם סיירת. נתניהו איז פארוואונדעט געווארן אין דער אפעראציע, פון א שאס וואס איז ארויס שלא בכוונה פון זיין חבר'ס ביקס.
אין יאר 1972 האט ער געענדיגט צו דינען אין צה"ל מיט דעם טיטל אפיציר.
שטודירן אין אמעריקע
נאכן מיליטער, האט ער זיך אומגעקערט אין אמעריקע. און שטודירט דארטן פאר אן ערשטן דיפלאם אין ארכיטעקטור און א צווייטן דיפלאם אין האנדל. די טיטלען האט ער באקומען אין MIT. דערנאך האט ער געלערנט פאליטישע וויסנשאפט אין הארווארד אוניווערסיטעט. אין יענער תקופה האט ער אויכעט געארבט אין דער ביזנעס עצות פירמע "באסטאן קאנסולטירן גרופע". אין יענער תקופה האט ער געטוישט זיין משפחה נאמען צו "ניתאי" (מיט דעם נאמען האט זיין טאטע געפלעגט זיך אונטער חתמענען אויף ארטיקלען וואס ער האט געשריבן). יארן שפעטער, אין א אינטערוויו צו דער טעלעוויזיע, האט ער ערקלערט, אז ער האט דאס געטון כדי עס זאל זיין גרינגער פאר מענטשן אין דעם געגנט וואס רעדן נישט קיין העברעיש אויסצודרוקן זיין נאמען.
וןען ס'האט אויס געפלאצט דער יום כיפור קריג אין יאר 1973 איז ער צוריק געקומען קיין ישראל אטייל צו נעמען אין דעם קריג. און ווען ס'האט זיך געענדיגט האט ער זיך אומגעקערט קיין אמעריקע.
אין יאר 1976, האט ער פארלארן זיין ברודער יונתן (יוני) נתניהו, וואס איז געהרגעט געווארן אין דער ענטעבע אפעראציע אלס גענעראל אין סיירת מטכ"ל.
אין ישראל
נאך ווען ער האט געענדיגט שטודירן אין 1977 האט ער זיך אומגעקערט קיין ארץ ישראל און געארבעט אלס פארקויפן דירעקטער פון דער מעבל קאמפעני "רים".
אין די יארן 1978 - 1980 האט ער געגרונדעט א ארגאניזאציע אונטער דעם נאמען "מכון יונתן צו אויס פארשטן די טעראר" דער נאמען האט ער געגעבן נאך זיין ברודער יוני, וואס איז גע'הרג'ט געווארן אין ענטעבי, דער ארגענאזאציע האט איינגעארדנט עטליכע אינטערנאציאנאלע קאנגרעסן וועגן דעם סוביעקט פון טעראר. דארטן האט ער זיך ערקענט מיט א פאר פאליטיקאנטן, איינער פון זיי איז געווען דער מיניסטער משה ארנס וואס האט אים מקרב געווען, ער האט אים אריין געברענגט אין פאליטיק און האט אים רעקאמענדירט צו דינען אלס דער דעפיוטי אמבאסאדאר פון מדינת ישראל אין וואשינגטאן. דעם פאסט האט ער געהאלטן אין די יארן 1982 - 1984.
אין די יארן 1984 - 1988 איז ער געווען אמבאסאדאר פון מדינת ישראל אין די פאראייניגטע פעלקער און ער האט זיך ארויס געוויזן מיט זיין אויס געצייכנטע אינטערוויוס צו דער וועלטליכער טעלעוויזיע.
מיט האדמו''ר מ'ליבאוויטש זצ''ל
בשעת'ן דינען אלס יו. ען. אמבאסאדאר האט ער אנגעקנופט באציאונגען מיט דער לובאוויטשע רבי זצ''ל, און עטליכע מאל באזוכט ביי אים אין קרוין הייטס ווי זיי האבן דורכגעשמועסט וויאזוי צו פארטיידיגן מדינת ישראל און די יו. ען.
נתניהו דערמאנט נאך היינט זאכן וואס ער האט געהערט פונעם לובאוויטשע רבי, און ביי זיין ערשטע פרעמיער מיניסטער זיג איז געווען דאס איינציגסטע מאל וואס חב''ד האט אפציעל ארויסגעקומען אין שטיצע פון א ספעציפישע קאנדידאט.
פאליטיק
אין 1996 איז ער געווארן צום ערשטן מאל פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל.
אין זיין תקופה ווי פינאנץ מיניסטער האט די ישראל רעגירונג פארקויפט עטליכע רעגירונג געזעלשאפטן צו ווערן פובליקע געזעלשאפטן. אין 2003 האט מען ארויסגעלאזט די אקציעס פון אל על אויף דער בערזע.
אין 2007 האט משה פייגלין קאנדידירט קעגן אים פאר דער פירערשאפט פון דער ליכוד פארטיי, אבער נתניהו האט אים געזיגט. אין די כנסת וואלן 2009 איז ליכוד געווען די צווייטע גרעסטע פארטיי; צוזאמען מיט אנדערע רעכטע פארטייען האט נתניהו צוזאמענגעשטעלט א קאאליציע. ביי די כנסת וואלן 2013 איז נתניהו געווארן דער צווייטער מענטש צו ווערן געוויילט פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל א דריט מאל (נאך דוד בן גוריון).
באשולדיגן תיק 1000 און תיק 4000
לויט דער רעקאמענדאציע פון אביחי מאנדלבליט איז נתניהו אנגעקלאגן געווארן פאַר דעם ירושלים דיסטריקט געריכט אין ה'תשע"ט און ה'תש"פ.[1]
משפחה
נתניהו האט געהייראט ד"ר מיקי מרים ווייסמאן אין 1972 אין באסטאן, וואו ביידע האבן שטודירט. זיי האבן איין טאכטער, נועה, וואס איז געווארן א בעלת תשובה, און האט געהייראט דניאל ראט. קורץ נאך נועה'ס געבורט אין 1979 האבן זיי זיך גע'גט.
בזיווג שני (1981–1984) האט ער געהייראט פלאר קייטס, א בריטישע פרוי, וואס האט זיך מגייר געווען ביי די קאנסערוואטיוון כדי חתונה צו האבן.
בזיווג שלישי אין יאר 1991 האט ער חתונה געהאט צום דריטן מאל מיט שרה,[2] טאכטער פון שמואל בן ארצי און זיין ווייב חוה.
מיט זיין ווייב שרה האט ער צוויי קינדער, יאיר און אבנר.
רעפערענצן
פרעמיער מיניסטארן פון מדינת ישראל | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!