אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מ"ח קניני תורה"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(רעדאגירונג)
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(36 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דעסקריפציע|48 אייגנשאפטן דורך וועלכע מען ווערט ערגענצט אין לימוד התורה}}
'''מ"ח קנייני תורה''' זענען די אכט און פערציג זאכן וואס ווערן דערמאנט אין [[משניות|משנה]] אין זעקס'טן פרק אין [[מסכת אבות]]{{הערה|משנה ו}}, וואס דורך זיי קען מען ריכטיג לערנען די [[תורה]].
די '''מ"ח קניני תורה''' זענען אכט און פערציג זאכן דערמאנט אין זעקסטן פרק ("קנין תורה") פון [[מסכת אבות]]{{הערה|{{משנה|אבות|ו|ו}}}}, וואס דורך זיי קען מען זיך ערגענצן אין [[לימוד התורה]].


== ספירת העומר ==
די אחרונים שרייבן אז נאר מיט די קנינים קען מען ריכטיג איינקויפן די תורה{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|כו|ג|מפרש=אור החיים}}, אות ט'; הלכות קטנות חלק א', סימן קנ"ה; באר מים חיים, פרשת שמות; משנת רבי אהרן, חלק א' עמוד ס"ה, בשם [[רבי חיים וואלאזשינער]]; קובץ אגרות חזון איש, חלק א' אגרת ב'}}; און וואס מער מען פארמאגט פון די מידות, האט מען מער תורה{{הערה|דער [[ווילנער גאון]], אין ברק השחר אויף משלי לא, כט; קובץ אגרות חזון איש, חלק א' אגרת ד'}}. טייל באטאנען אז אויך נאר מיט איין פון די קנינים קען מען זוכה זיין צו תורה{{הערה|[[רבי שלמה וולבה]], '''עלי שור''', אגרות וכתבים חלק א', סימן ס"ה, באזירט אויף די גמרא אין {{בבלי|מכות|כד|א}}: {{ציטוטון|כתיב 'עושה אלה לא ימוט לעולם', כשהיה [[רבן גמליאל]] מגיע למקרא הזה היה בוכה, אמר, מאן דעביד להו לכולהו הוא דלא ימוט, הא חדא מינייהו ימוט, אמרו ליה, מי כתיב עושה '''כל''' אלה, עושה אלה כתיב, אפילו בחדא מינייהו}}}}.
ב[[מהר"ל]] כתב שמ"ט ימי [[ספירת העומר]] שקודם [[מתן תורה]], הם כנגד מ"ח קניינים שהתורה נקנית בהם<ref>ספר 'דרשות מהרל על התורה', עמ' כב. </ref>. רבי [[אליהו אליעזר מישקובסקי]] כתב{{הערה|מובא בספר משנת אליהו.}} שמנהגו של רבי [[ישראל מסלנט]] היה ללמוד בכל יום מימי ספירת העומר את אחד מקנייני התורה השייכים לאותו היום, וביום המ"ט היו חוזרים על כל הקניינים. וכן מובא בשמו של רבי [[שמחה זיסל זיו]] '[[הסבא מקלם]]'{{הערה|ספר חכמה ומוסר חלק א, תכז.}}.


אף כיום יש שנוהגים בצורת לימוד זו, ללמוד בכל אחד מימי ספירת העומר את אחד מקניני התורה.
[[רבי יחזקאל סארנא]] פלעגט לערנען די משנה פון די קניני תורה יעדן אינדערפרי, גלייך נאך די [[ברכות התורה]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יהודה צארום|פתיחה לארבעים ושמונה קניני התורה|156437|עמוד ל"ו|page=42}}}}.


== זהותם ==
== די קנינים ==
ארבעים ושמונה קניינים אלו מנויים במשנה במסכת אבות:
די אכט אין פערציג קנינים זענען אויס גערעכנט אין [[משניות|משנה]], ווי פאלגנד:
{{ציטוט|גְּדוֹלָה תּוֹרָה יוֹתֵר מִן הַכְּהוּנָּה וּמִן הַמַּלְכוּת, שֶׁהַמַּלְכוּת נִקְנֵית בִּשְׁלֹשִׁים מַעֲלוֹת, וְהַכְּהֻנָּה בְּעֶשְׂרִים וְאַרְבַּע, וְהַתּוֹרָה נִקְנֵית בְּאַרְבָּעִים וּשְׁמוֹנֶה דְבָרִים, וְאֵלוּ הֵן:
{{ציטוט|גְּדוֹלָה תּוֹרָה יוֹתֵר מִן הַכְּהוּנָּה וּמִן הַמַּלְכוּת, שֶׁהַמַּלְכוּת נִקְנֵית בִּשְׁלֹשִׁים מַעֲלוֹת, וְהַכְּהֻנָּה בְּעֶשְׂרִים וְאַרְבַּע, וְהַתּוֹרָה נִקְנֵית בְּאַרְבָּעִים וּשְׁמוֹנֶה דְבָרִים, וְאֵלוּ הֵן:
{{טורים
{{טורים
|רוחב=16em
|רוחב=16em
|תוכן=# [[תלמוד תורה (מצווה)|בְּתַלְמוּד]]
|תוכן=# בְּתַלְמוּד
# בִּשְׁמִיעַת הָאֹזֶן
# בִּשְׁמִיעַת הָאֹזֶן
# בַּעֲרִיכַת שְׂפָתָיִם
# בַּעֲרִיכַת שְׂפָתָיִם
# בְּבִינַת הַלֵּב
# בְּבִינַת הַלֵּב
# בְּאֵימָה
# בְּאֵימָה
# בְּיִרְאָה
# [[יראת שמים|בְּיִרְאָה]]
# בַּעֲנָוָה
# בַּעֲנָוָה
# [[שמחה|בְּשִׂמְחָה]]
# [[שמחה|בְּשִׂמְחָה]]
# בְּטָהֳרָה
# בְּטָהֳרָה
# [[שימוש חכמים|בְּשִׁמּוּשׁ חֲכָמִים]]
# בְּשִׁמּוּשׁ חֲכָמִים
# [[חברותא|בְּדִקְדּוּק חֲבֵרִים]]
# בְּדִקְדּוּק חֲבֵרִים
# בְּפִלְפּוּל הַתַּלְמִידִים
# בְּפִלְפּוּל הַתַּלְמִידִים
# בְּיִשּׁוּב
# בְּיִשּׁוּב
# בְּמִקְרָא
# בְּמִקְרָא
# בְּמִשְׁנָה
# בְּמִשְׁנָה
# בְּמִעוּט סְחוֹרָה
# בְּמִעוּט [[סוחר|סְחוֹרָה]]
# בְּמִעוּט דֶּרֶךְ אֶרֶץ
# בְּמִעוּט דֶּרֶךְ אֶרֶץ
# בְּמִעוּט תַּעֲנוּג
# בְּמִעוּט תַּעֲנוּג
# בְּמִעוּט שֵׁנָה
# בְּמִעוּט [[שלאף|שֵׁנָה]]
# בְּמִעוּט שִׂיחָה
# בְּמִעוּט [[שמועס|שִׂיחָה]]
# בְּמִעוּט שְׂחוֹק
# בְּמִעוּט [[לאכן|שְׂחוֹק]]
# [[סבלנות|בְּאֶרֶךְ אַפַּיִם]]
# בְּאֶרֶךְ אַפַּיִם
# בְּלֵב טוֹב
# בְּלֵב טוֹב
# [[אמונת חכמים|בֶּאֱמוּנַת חֲכָמִים]]
# [[אמונת צדיקים|בֶּאֱמוּנַת חֲכָמִים]]
# בְּקַבָּלַת הַיִּסּוֹרִין
# בְּקַבָּלַת הַיִּסּוֹרִין
# הַמַּכִּיר אֶת מְקוֹמוֹ
# הַמַּכִּיר אֶת מְקוֹמוֹ
# וְהַשָּׂמֵחַ בְּחֶלְקוֹ,
# וְהַשָּׂמֵחַ בְּחֶלְקוֹ
# וְהָעוֹשֶׂה סְיָג לִדְברָיו,
# וְהָעוֹשֶׂה סְיָג לִדְברָיו
# וְאֵינוֹ מַחֲזִיק טוֹבָה לְעַצְמוֹ
# וְאֵינוֹ מַחֲזִיק טוֹבָה לְעַצְמוֹ
# אָהוּב
# אָהוּב
שורה 47: שורה 46:
# אוֹהֵב אֶת הַמֵּישָׁרִים
# אוֹהֵב אֶת הַמֵּישָׁרִים
# אוֹהֵב אֶת הַתּוֹכָחוֹת
# אוֹהֵב אֶת הַתּוֹכָחוֹת
# וּמִתְרַחֵק מִן הַכָּבוֹד,
# וּמִתְרַחֵק מִן הַ[[כבוד|כָּבוֹד]]
# [[צניעות|וְלֹא מֵגִיס לִבּוֹ בְּתַלְמוּדוֹ]]
# וְלֹא מֵגִיס לִבּוֹ בְּתַלְמוּדוֹ
# וְאֵינוֹ שָׂמֵחַ בְּהוֹרָאָה
# וְאֵינוֹ שָׂמֵחַ בְּהוֹרָאָה
# נוֹשֵׂא בְעֹל עִם חֲבֵרוֹ
# נוֹשֵׂא בְעֹל עִם חֲבֵרוֹ
שורה 62: שורה 61:
}}}}
}}}}


== לקריאה נוספת ==
== ספירת העומר ==
[[טעקע:לוח דבר בעתו.jpg|ממוזער|שמאל|אינעם [[לוח]] "דבר בעתו" ווערט אנגעצייכנט אין יעדע פון די ספירה טעג דער קנין פון דעם טאג. דער לוח דבר בעתו פון יאר [[תשע"ה]]]]
דער [[מהר"ל]] שרייבט, אז דערפאר זענען פארהאן ניין און פערציג טעג פון [[ספירת העומר]] בעפאר [[מתן תורה|קבלת התורה]], ווייל נאך דער ערשטער טאג וואס קומט צו ערלויבן די [[חדש|נייע תבואה]] צום עסן, דארף מען זיך יעדן טאג גרייטן מיט איינע פון די אכט און פערציג "קניני התורה"{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי יהודה ליוואי]]|דרוש על התורה ועל המצות|41425|page=17}}}}. אביסל אנדערש האבן זיך געפירט עטליכע גדולים, צו לערנען יעדן טאג פון די ספירה טעג - אנגעהויבן פון ערשטן טאג - איין פון די קניני תורה, און איבער'חזר'ן אלע אכט און פערציג קנינים אין דעם ניין און פערציגסטן טאג{{הערה|[[רבי ישראל סאלאנטער]], געברענגט דורך [[רבי אליהו אליעזר מישקאווסקי]] אין ספר "משנת אליהו"; [[רבי יצחק מאיר אלטער]], געברענגט אין ליקוטי הרי"מ, עניני ספירת העומר; [[רבי שמחה זיסל זיו]] פון קעלם, געברענגט אין ספר חכמה ומוסר, חלק א', עמוד תכ"ז}}. אויך היינט איז איינגעפירט אין פארשידענע פלעצער, צו לערנען אין יעדע פון די ספירה טעג איין פון די קניני תורה.


* {{HebrewBooks|קלין, מנשה|ספר הקנינים|34309|{{כ}}ברוקלין תשסד|עמוד=}}
== ליינט מער ==
*הרב עובדיה יוסף טולידאנו, '''קנין תורה,''' ביאור על סדר מ"ח קנייני תורה, ה'תשס"ה. 
* {{היברובוקס|[[רבי מנשה קליין]]|ספר הקנינים|34309|ברוקלין תשס"ד|סופיקס=יא}}
* הרב עובדיה יוסף טולידאנו, '''קנין תורה''', תשס"ה
* [[רבי משה חאגיז]], ספר משנת חכמים (דברים שהתורה נקנית בהם)
* [[רבי נח וויינבערג]], '''48 דרכים לחכמה''', ירושלים תש"ע


== קישורים חיצוניים ==
== דרויסנדיגע לינקס ==
* [https://etzion.org.il/he/series/48-kinyanei-torah סעריע ארטיקלען] אויף די מ"ח קניינים, אויף 'ישיבת הר עציון' זייטל
* {{אוצר החכמה|מרדכי דוד פליגלמאן|קונטרס קנייני תורה|182401|סופיקס=יא}}
* [https://ashoova.co.il/the-kenyan-torah-and-their-commentary/ ארבעים ושמונה קנייני התורה וביאורם], הרב מאיר מונק, אויף 'אשובה' זייטל
* {{היברובוקס|יהודה העשיל לעוונבערג|אמרי חן - קניני התורה|46260|סופיקס=יא}}


* [http://etzion.org.il/he/%D7%A0%D7%95%D7%A9%D7%90%D7%99%D7%9D/%D7%9E%D7%97-%D7%A7%D7%A0%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%99-%D7%AA%D7%95%D7%A8%D7%94 מאמרים שונים] על מ"ח הקניינים באתר [[ישיבת הר עציון]]
== רעפערענצן ==
* {{אוצר החכמה|מרדכי דוד פליגלמן|קונטרס קנייני תורה|182401|||עמוד=1}}
{{רעפליסטע}}
* [https://ashoova.co.il/the-kenyan-torah-and-their-commentary/ ארבעים ושמונה קנייני התורה וביאורם], הרב מאיר מונק, באתר אשובה
* {{HebrewBooks|יהודה השל לבנברג|אמרי חן - קניני התורה|46260}}


== הערות שוליים ==
[[קאטעגאריע:תלמוד תורה]]
{{הערות שוליים}}
[[קאטעגאריע:ספירת העומר]]
 
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[קטגוריה:תלמוד תורה]]
[[HE:מ"ח קנייני תורה]]
[[קטגוריה:ספירת העומר]]
{{וח}}
{{וח}}
{{מיון ויקיפדיה|דף=מ"ח קנייני תורה|גרסה=27886009}}
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}

יעצטיגע רעוויזיע זינט 08:25, 8 יולי 2024

די מ"ח קניני תורה זענען אכט און פערציג זאכן דערמאנט אין זעקסטן פרק ("קנין תורה") פון מסכת אבות[1], וואס דורך זיי קען מען זיך ערגענצן אין לימוד התורה.

די אחרונים שרייבן אז נאר מיט די קנינים קען מען ריכטיג איינקויפן די תורה[2]; און וואס מער מען פארמאגט פון די מידות, האט מען מער תורה[3]. טייל באטאנען אז אויך נאר מיט איין פון די קנינים קען מען זוכה זיין צו תורה[4].

רבי יחזקאל סארנא פלעגט לערנען די משנה פון די קניני תורה יעדן אינדערפרי, גלייך נאך די ברכות התורה[5].

די קנינים

די אכט אין פערציג קנינים זענען אויס גערעכנט אין משנה, ווי פאלגנד:

גְּדוֹלָה תּוֹרָה יוֹתֵר מִן הַכְּהוּנָּה וּמִן הַמַּלְכוּת, שֶׁהַמַּלְכוּת נִקְנֵית בִּשְׁלֹשִׁים מַעֲלוֹת, וְהַכְּהֻנָּה בְּעֶשְׂרִים וְאַרְבַּע, וְהַתּוֹרָה נִקְנֵית בְּאַרְבָּעִים וּשְׁמוֹנֶה דְבָרִים, וְאֵלוּ הֵן:

  1. בְּתַלְמוּד
  2. בִּשְׁמִיעַת הָאֹזֶן
  3. בַּעֲרִיכַת שְׂפָתָיִם
  4. בְּבִינַת הַלֵּב
  5. בְּאֵימָה
  6. בְּיִרְאָה
  7. בַּעֲנָוָה
  8. בְּשִׂמְחָה
  9. בְּטָהֳרָה
  10. בְּשִׁמּוּשׁ חֲכָמִים
  11. בְּדִקְדּוּק חֲבֵרִים
  12. בְּפִלְפּוּל הַתַּלְמִידִים
  13. בְּיִשּׁוּב
  14. בְּמִקְרָא
  15. בְּמִשְׁנָה
  16. בְּמִעוּט סְחוֹרָה
  17. בְּמִעוּט דֶּרֶךְ אֶרֶץ
  18. בְּמִעוּט תַּעֲנוּג
  19. בְּמִעוּט שֵׁנָה
  20. בְּמִעוּט שִׂיחָה
  21. בְּמִעוּט שְׂחוֹק
  22. בְּאֶרֶךְ אַפַּיִם
  23. בְּלֵב טוֹב
  24. בֶּאֱמוּנַת חֲכָמִים
  25. בְּקַבָּלַת הַיִּסּוֹרִין
  26. הַמַּכִּיר אֶת מְקוֹמוֹ
  27. וְהַשָּׂמֵחַ בְּחֶלְקוֹ
  28. וְהָעוֹשֶׂה סְיָג לִדְברָיו
  29. וְאֵינוֹ מַחֲזִיק טוֹבָה לְעַצְמוֹ
  30. אָהוּב
  31. אוֹהֵב אֶת הַמָּקוֹם
  32. אוֹהֵב אֶת הַבְּרִיּוֹת
  33. אוֹהֵב אֶת הַצְּדָקוֹת
  34. אוֹהֵב אֶת הַמֵּישָׁרִים
  35. אוֹהֵב אֶת הַתּוֹכָחוֹת
  36. וּמִתְרַחֵק מִן הַכָּבוֹד
  37. וְלֹא מֵגִיס לִבּוֹ בְּתַלְמוּדוֹ
  38. וְאֵינוֹ שָׂמֵחַ בְּהוֹרָאָה
  39. נוֹשֵׂא בְעֹל עִם חֲבֵרוֹ
  40. וּמַכְרִיעוֹ לְכַף זְכוּת
  41. וּמַעֲמִידוֹ עַל הָאֱמֶת
  42. וּמַעֲמִידוֹ עַל הַשָּׁלוֹם
  43. וּמִתְיַשֵּׁב לִבּוֹ בְּתַלְמוּדוֹ
  44. שׁוֹאֵל וּמֵשִׁיב שׁוֹמֵעַ וּמוֹסִיף
  45. הַלּוֹמֵד עַל מְנָת לְלַמֵּד וְהַלּוֹמֵד עַל מְנָת לַעֲשׂוֹת
  46. הַמַּחְכִּים אֶת רַבּוֹ
  47. וְהַמְכַוֵּן אֶת שְׁמוּעָתו
  48. וְהָאוֹמֵר דָּבָר בְּשֵׁם אוֹמְרוֹ

ספירת העומר

אינעם לוח "דבר בעתו" ווערט אנגעצייכנט אין יעדע פון די ספירה טעג דער קנין פון דעם טאג. דער לוח דבר בעתו פון יאר תשע"ה

דער מהר"ל שרייבט, אז דערפאר זענען פארהאן ניין און פערציג טעג פון ספירת העומר בעפאר קבלת התורה, ווייל נאך דער ערשטער טאג וואס קומט צו ערלויבן די נייע תבואה צום עסן, דארף מען זיך יעדן טאג גרייטן מיט איינע פון די אכט און פערציג "קניני התורה"[6]. אביסל אנדערש האבן זיך געפירט עטליכע גדולים, צו לערנען יעדן טאג פון די ספירה טעג - אנגעהויבן פון ערשטן טאג - איין פון די קניני תורה, און איבער'חזר'ן אלע אכט און פערציג קנינים אין דעם ניין און פערציגסטן טאג[7]. אויך היינט איז איינגעפירט אין פארשידענע פלעצער, צו לערנען אין יעדע פון די ספירה טעג איין פון די קניני תורה.

ליינט מער

דרויסנדיגע לינקס

רעפערענצן

  1. משנה, אבות ו, ו
  2. אור החיים, ויקרא כו, ג, אות ט'; הלכות קטנות חלק א', סימן קנ"ה; באר מים חיים, פרשת שמות; משנת רבי אהרן, חלק א' עמוד ס"ה, בשם רבי חיים וואלאזשינער; קובץ אגרות חזון איש, חלק א' אגרת ב'
  3. דער ווילנער גאון, אין ברק השחר אויף משלי לא, כט; קובץ אגרות חזון איש, חלק א' אגרת ד'
  4. רבי שלמה וולבה, עלי שור, אגרות וכתבים חלק א', סימן ס"ה, באזירט אויף די גמרא אין מכות כד, א: ”כתיב 'עושה אלה לא ימוט לעולם', כשהיה רבן גמליאל מגיע למקרא הזה היה בוכה, אמר, מאן דעביד להו לכולהו הוא דלא ימוט, הא חדא מינייהו ימוט, אמרו ליה, מי כתיב עושה כל אלה, עושה אלה כתיב, אפילו בחדא מינייהו”
  5. רבי יהודה צארום, פתיחה לארבעים ושמונה קניני התורה, עמוד ל"ו (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)
  6. רבי יהודה ליוואי, דרוש על התורה ועל המצות
  7. רבי ישראל סאלאנטער, געברענגט דורך רבי אליהו אליעזר מישקאווסקי אין ספר "משנת אליהו"; רבי יצחק מאיר אלטער, געברענגט אין ליקוטי הרי"מ, עניני ספירת העומר; רבי שמחה זיסל זיו פון קעלם, געברענגט אין ספר חכמה ומוסר, חלק א', עמוד תכ"ז
טיילן פון דער ארטיקל זענען מעגליך איבערגעזעצט פון העברעאישער וויקיפעדיע
cc-by-sa 3.0 ערלויבענישאריגינעלער בלאטביישטייערער