בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,368
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "׳" ב־"'"
ק (החלפת טקסט – "״" ב־""") |
ק (החלפת טקסט – "׳" ב־"'") |
||
| שורה 3: | שורה 3: | ||
== עטימאָלאָגיע == | == עטימאָלאָגיע == | ||
בני חֵת טרעפט מען אין ספר [[בראשית]]: דאָס איז געווען אַ פאָלק, וואָס האָט פאַרקויפט [[אברהם|אַברהמן]] די [[מערת המכפלה|מערת־המכפּלה]] צו באַגראָבן [[שרה]]ן. פאַר יידישע ישובים אין דייטשלאַנד זינט 15טן י"ה איז דאָס געווען אַ "שיבולת": "בני־הית" זיינען געווען די, וואָס האָבן אַרויסגערעדט דעם חית ווי הא, און אין מויל פון "בני־חית" (אָדער "בני־כֿית") איז דער חית געווען אַזוי ווי כֿף. באַשרייבנדיק די דאָזיקע דיפערענץ האָבן רבנים געמיינט די הברה פון [[לשון קודש]], אָבער | בני חֵת טרעפט מען אין ספר [[בראשית]]: דאָס איז געווען אַ פאָלק, וואָס האָט פאַרקויפט [[אברהם|אַברהמן]] די [[מערת המכפלה|מערת־המכפּלה]] צו באַגראָבן [[שרה]]ן. פאַר יידישע ישובים אין דייטשלאַנד זינט 15טן י"ה איז דאָס געווען אַ "שיבולת": "בני־הית" זיינען געווען די, וואָס האָבן אַרויסגערעדט דעם חית ווי הא, און אין מויל פון "בני־חית" (אָדער "בני־כֿית") איז דער חית געווען אַזוי ווי כֿף. באַשרייבנדיק די דאָזיקע דיפערענץ האָבן רבנים געמיינט די הברה פון [[לשון קודש]], אָבער ס'האָט באַרירט אויך דעם סעמיטישן קאָמפּאָנענט פון זייערע טאָגטעגלעכע שפּראַכן.<ref name=Weinreich58 /><ref name=Katz91 /> | ||
== מקורים == | == מקורים == | ||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
אַן אַנדער חילוק אין קאָנסאָנאַנטן איז געווען אינעם שטייגער אַרויסצוריידן דעם [[ש|שין]]. די בני־חית האָבן מבחין געווען צווישן די [[סיבילאַנט]]ן [s] ([[ס|סמך]] און [[שׂין]]) און [ʃ] ([[שין]]). להיפּוך, די בני־הית האָבן דעם דאָזיקן אונטערשייד ניט געוואוסט און פלעגן אַרויסריידן די גאַנצע ריי ווי [s], וואָס האָט באַמערקט [[זלמן הנקדן]]. אַן אייבערפלעכלעך ענלעכער פענאָמען קען מען טרעפן אינעם [[יידישע דיאלעקטן|ליטווישן יידיש]], דהיינו דער [[סאַבעסדיקער לאָסן]], וואָס האָט אָבער קיין שייך ניט צו בני־הית און האָט זיך אַנטוויקלט באַזונדער<ref name=Katz93/>. | אַן אַנדער חילוק אין קאָנסאָנאַנטן איז געווען אינעם שטייגער אַרויסצוריידן דעם [[ש|שין]]. די בני־חית האָבן מבחין געווען צווישן די [[סיבילאַנט]]ן [s] ([[ס|סמך]] און [[שׂין]]) און [ʃ] ([[שין]]). להיפּוך, די בני־הית האָבן דעם דאָזיקן אונטערשייד ניט געוואוסט און פלעגן אַרויסריידן די גאַנצע ריי ווי [s], וואָס האָט באַמערקט [[זלמן הנקדן]]. אַן אייבערפלעכלעך ענלעכער פענאָמען קען מען טרעפן אינעם [[יידישע דיאלעקטן|ליטווישן יידיש]], דהיינו דער [[סאַבעסדיקער לאָסן]], וואָס האָט אָבער קיין שייך ניט צו בני־הית און האָט זיך אַנטוויקלט באַזונדער<ref name=Katz93/>. | ||
די שיטה פון וואָקאַלן אין לשון קודש פון בני־הית איז געווען ענלעך, אויב ניט גלייך, צו דער [[ספרדישע הברה|ספרדישער הברה]]. די סופרים פון בני־הית טעריטאָריעס האָבן באַניצט די | די שיטה פון וואָקאַלן אין לשון קודש פון בני־הית איז געווען ענלעך, אויב ניט גלייך, צו דער [[ספרדישע הברה|ספרדישער הברה]]. די סופרים פון בני־הית טעריטאָריעס האָבן באַניצט די טבריה'ער [[נקודות]], אָבער ניט תמיד האָבן זיי געוואוסט, וואו מוז מען שרייבן [[פּתח]] און וואו [[קמץ]], וואו [[סגול]] און וואו [[צירה]]<ref name=Katz87/>. מע טענהט אָבער, אַז דער דאָזיקער נוסח איז געווען אין דער היים פון בני־חית אויך (ביזן סוף 14טן י"ה) און נאָר שפּעטער איז ער ביי זיי און אויך ביי בני־הית אויסגעביטן געוואָרן אויפן נוסח, וואָס מיר הייסן היינט [[אשכנזישע הברה|אַשכנזישע הברה]]<ref name=Beider13/><ref name=Weinreich73/>. | ||
== היסטאָרישע און געאָגראַפישע ראַמען == | == היסטאָרישע און געאָגראַפישע ראַמען == | ||