אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:שלמה קארליבאך"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד)
 
אין תקציר עריכה
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דרעפט}}
'''רבי שלמה קאַרלבאך''' (בן נפתלי; געבוירן אין וויען, עסטרייך), באַקאַנט אלס ר' שלמה'לע קאַרלבאך, איז געווען א אידישער מוזיקער, דערציילער, משפיע, און רב, וועמענס לעבן און שאפונג האָבן געפירט צו פילע מחלוקת און דיסקוסיעס ביים אידישן עולם.
'''רבי שלמה קאַרלבאך''', באַקאַנט אלס ר' שלמה'לע קאַרלבאך, איז געווען א אידישער מוזיקער, דערציילער, משפיע, און רב, וועמענס לעבן און שאפונג האָבן געפירט צו פילע מחלוקת און דיסקוסיעס ביים אידישן עולם.


==ביאָגראַפיע און למדנות==
==ביאָגראַפיע און למדנות==
ר' שלמה איז געבוירן צו ערליכע אידישע עלטערן, מעגליך פון אן אויבערלענדער אָדער הרב ברויער'ס טיפּ אידן. ער איז געווען באַקאַנט פאַר זיין ברייטער תורה קענטעניש. טראָץ די מחלוקת אַרום זיין שפּעטערדיגן לעבנס-שטייגער, זענען פילע מודה אַז ער האָט פלייסיג געלערנט אין די יונגע יאָרן, געהאַט היתר הוראה, און געהאַט א גוטן קאָפּ. זיינע חידושים אַלס בחור זענען געווען באַדייטיג, און עטליכע האַלטן אַז ער איז געווען "מלא וגדוש בחסידות".
ר' שלמה איז געבוירן איז געבוירן געוואָרן אין וויען, עסטרייך, און זיין טאַטע איז געווען ר' נפתלי. צו ערליכע אידישע עלטערן, מעגליך פון אן אויבערלענדער אָדער הרב ברויער'ס טיפּ אידן. ער איז געווען באַקאַנט פאַר זיין ברייטער תורה קענטעניש. ער האָט פלייסיג געלערנט אין די יונגע יאָרן, געהאַט היתר הוראה, און געהאַט א גוטן קאָפּ. זיינע חידושים אַלס בחור זענען געווען באַדייטיג, און עטליכע האַלטן אַז ער איז געווען "מלא וגדוש בחסידות".


==מוזיק און השפּעה==
==מוזיק און השפּעה==
שורה 30: שורה 30:
==קאָנטראָווערסיעס און קריטיק==
==קאָנטראָווערסיעס און קריטיק==
ר' שלמה'ס קירוב מעטאָדן און פּערזענליכע אויפפירונג זענען געווען די הויפּט מקורות פון מחלוקת.
ר' שלמה'ס קירוב מעטאָדן און פּערזענליכע אויפפירונג זענען געווען די הויפּט מקורות פון מחלוקת.
# הלכה און אויפפירונג: קריטיק איז געווען אויף זיין זיך "מחבק זיין און מנשק זיין מיט נשים", וואָס זיין פירערשאַפט האָט אָפט געטון "בפרהסיא". די דאָזיגע אַקציעס זענען אַנערקענט אַלס איסורים/עבירות. ער האָט דאָס געפירט אפילו ביי קאָנצערטן מיט תערובות ביים כותל המערבי.
* הלכה און אויפפירונג: קריטיק איז געווען אויף זיין זיך "מחבק זיין און מנשק זיין מיט נשים", וואָס זיין פירערשאַפט האָט אָפט געטון "בפרהסיא". די דאָזיגע אַקציעס זענען אַנערקענט אַלס איסורים/עבירות. ער האָט דאָס געפירט אפילו ביי קאָנצערטן מיט תערובות ביים כותל המערבי.
# פאַרענטפערן איסורים: ווען מען האָט אים געפרעגט איבער זיינע מעשׂים, האָט ער פאַרענטפערט אַז ער טוט "איסורים צו ראטעווען יענעמס נשמה". ער האָט דאָס פאַרגלייכט מיט פּיקוח נפש, וואו מען מעג עובר זיין אויף איסורים צו ראַטעווען אַ גוף. קריטיקער לייקענען שטאַרק דעם מהלך, טענהנדיג אַז "עס איז נישטא קיין היתר אין די תורה עובר צו זיין אויף די תורה", און אַז דאָס איז "מגלה פנים שלא כהלכה".
* פאַרענטפערן איסורים: ווען מען האָט אים געפרעגט איבער זיינע מעשׂים, האָט ער פאַרענטפערט אַז ער טוט "איסורים צו ראטעווען יענעמס נשמה". ער האָט דאָס פאַרגלייכט מיט פּיקוח נפש, וואו מען מעג עובר זיין אויף איסורים צו ראַטעווען אַ גוף. קריטיקער לייקענען שטאַרק דעם מהלך, טענהנדיג אַז "עס איז נישטא קיין היתר אין די תורה עובר צו זיין אויף די תורה", און אַז דאָס איז "מגלה פנים שלא כהלכה".
# די מאָראַל פון מעשׂיות: זיינע סיפורים זענען נישט אַלע געווען "פארלעסליך", און אַמאָל זענען זיי געווען "פרי דמיונו". איין ספּעציפישע מעשׂה וועגן "לכבוד שבת" איז געווען "אויפגעבלאזן" פון אַ קליינער שורה. ער איז אָפט אָנגערופן געוואָרן אַ "סטאָרי טעלער".
* די מאָראַל פון מעשׂיות: זיינע סיפורים זענען נישט אַלע געווען "פארלעסליך", און אַמאָל זענען זיי געווען "פרי דמיונו"{{הערה|1=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=4684817#p4684817}}. פילע מעשׂיות זענען געווען "אויפגעבלאזן" פון אַ קליינער שורה{{הערה|1=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=46534&start=125}}. ער איז אָפט אָנגערופן געוואָרן אַ "סטאָרי טעלער".
# הייליגקייט פון אַנדערע רעליגיעס: עס איז דאָ אַ רעקאָרדירונג וואו ער רעדט אַלס קירוב טאַקטיק צו פאַרבלאנדזשעטע בחורים, אַז אַלע רעליגיעס זענען הייליג. זיינע פאַרטיידיגער האַלטן אַז דאָס איז געווען ארויסגענומען פון קאָנטעקסט, גערעדט צו בודהיסטן, אָדער א פליטת פה. קעגנער טענה'ן אַז אַזאַ סטעיטמענט איז אַן אפיקורסות.
* הייליגקייט פון אַנדערע רעליגיעס: עס איז דאָ אַ רעקאָרדירונג וואו ער רעדט אַלס קירוב טאַקטיק צו פאַרבלאנדזשעטע בחורים, אַז אַלע רעליגיעס זענען הייליג. זיינע פאַרטיידיגער האַלטן אַז דאָס איז געווען ארויסגענומען פון קאָנטעקסט, גערעדט צו בודהיסטן, אָדער א פליטת פה. קעגנער טענה'ן אַז אַזאַ סטעיטמענט איז אַן אפיקורסות{{הערה|1=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=46534&start=25}}.
# שנאה און הוצאות שם רע: ספּאָרטיקעס פאָדערן אַז די אַלע "הוצאות שם רע" קעגן אים זענען אַן אַגענדע פון אַ געוויסער סאָרט חסידות. אָבער, געוויסע טענה'ן אַז די שלעכטע מעשׂיות זענען רעקאָרדירט לחרפה. עס ווערט אויך דערמאנט אַז דער טאָשער רב זצוק"ל האָט זיך אויסגעדריקט אויף אים אַלס "א קליפה נוראה". אָבער אַנדערע גדולי ישראל האָבן יאָ אַנערקענט זיין נגינה, ווי ר' אהרן קאָטלער וואָס האָט געוויינט ביי זיין ניגון "לולי תורתך".
* שנאה און הוצאות שם רע: ספּאָרטיקעס פאָדערן אַז די אַלע "הוצאות שם רע" קעגן אים זענען אַן אַגענדע פון אַ געוויסער סאָרט חסידות. אָבער, געוויסע טענה'ן אַז די שלעכטע מעשׂיות זענען רעקאָרדירט לחרפה. עס ווערט אויך דערמאנט אַז דער טאָשער רב זצוק"ל האָט זיך אויסגעדריקט אויף אים אַלס "א קליפה נוראה". אָבער אַנדערע גדולי ישראל האָבן יאָ אַנערקענט זיין נגינה, ווי ר' אהרן קאָטלער וואָס האָט געוויינט ביי זיין ניגון "לולי תורתך".
*פּאָליטישע אַפיליאַציע: ער איז געווען זייער פּראָ-איזרעיל, אָבער קעגן דער ציוניסטישער אידעאָלאָגיע.
 
מחלוקת הרבנים: דער סקולענער רבי, הנועם אליעזר זצ"ל, האָט אים אַמאָל פאָרגעהאַלטן, אָבער נאָכן הערן זײן געזאַנג מיט אַ ברען, האָט דער רבי באַקומען טרערן און אים אָנגעווינטשן ונפרדו לשלום{{הערה|1=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2643203#p2643203}}. רבני הציוניסטישן רבנות האָבן געהאַט אַ פּראָבלעם מיט זײנע קאָנצערטן מיט פרויען בײם כותל{{הערה|1=https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=2646221#p2646221}}.


==מערביינדיגע השפּעה==
==מערביינדיגע השפּעה==