אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "לשנה הבאה בירושלים"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
ק (הגהה)
אין תקציר עריכה
שורה 21: שורה 21:


==מאדערנע ענדערונגען און קאנטראווערסיעס==
==מאדערנע ענדערונגען און קאנטראווערסיעס==
אין ארץ ישראל זענען פארהאן אזעלכע וואס לייגן צו א ווארט צו דער פראזע "לשנה הבאה בירושלים '''הבנויה'''", און עס ווערט באצייכנט אלס "נוסח ארץ ישראל" אדער "נוסח ירושלים"{{הערה|שם=ציון}}. די צוגאב פון "הבנויה" האט זיך אנגעהויבן אין ארץ ישראל אין 20'טן יארהונדערט, ארום די שפּעטע 1920'ער אָדער פריע 1930'ער יארן. עס איז געווען באאיינפלוסט פון אימיגראנטן וואס זענען געקומען פון אייראפּע און אזיע בעת דער "פערטער עליה" (1924-1928){{הערה|1=https://sites.google.com/site/jewishdigitalhumanities/Downhome/Topic4/nextyearinjerusalemhabenuya}}{{הערה|זע {{היברובוקס|רבי גבריאל ציננער|נטעי גבריאל|46445|page=423|באנד=יום הכיפורים|מקום הוצאה=ירושלים תשס"א|עמ=תכז|הערה לח}} בשם רבי חיים נאה.}}. עס ווערט געברענגט בשם דעם סאטמארער רבי און דער בריסקער רב קעגנערשאפט צו דעם נוסח{{הערה|שם=ציון}}.
אין ארץ ישראל זענען פארהאן אזעלכע וואס לייגן צו א ווארט צו דער פראזע "לשנה הבאה בירושלים '''הבנויה'''", און עס ווערט באצייכנט אלס "נוסח ארץ ישראל" אדער "נוסח ירושלים"{{הערה|שם=ציון}}. די צוגאב פון "הבנויה" האט זיך אנגעהויבן אין ארץ ישראל אין 20'טן יארהונדערט, ארום די שפּעטע 1920'ער אָדער פריע 1930'ער יארן. עס איז געווען באאיינפלוסט פון אימיגראנטן וואס זענען געקומען פון אייראפּע און אזיע בעת דער "פערטער עליה" (1924-1928){{הערה|{{לינק|אדרעס=https://sites.google.com/site/jewishdigitalhumanities/Downhome/Topic4/nextyearinjerusalemhabenuya|שרייבער=Avraham Roos|קעפל=Next Year in Jerusalem "Habenuya"?|זייטל=Jewish Digital Humanities|דאטום=Mar 31, 2019}}}}{{הערה|זע {{היברובוקס|רבי גבריאל ציננער|נטעי גבריאל|46445|page=423|באנד=יום הכיפורים|מקום הוצאה=ירושלים תשס"א|עמ=תכז|הערה לח}} בשם רבי חיים נאה.}}. עס ווערט געברענגט בשם דעם סאטמארער רבי און דער בריסקער רב קעגנערשאפט צו דעם נוסח{{הערה|שם=ציון}}.


זינט דער [[זעקס טאגיגער מלחמה]] האבן מזרחיסטישע קרייזן אנגעהויבן צו זאגן און זינגען די תפילה ענדע דאווענען פון [[יום העצמאות]] און [[יום ירושלים]]. רבנים פון דעם מזרחי האבן אין געוויסע פעלער אויך געטוישט דעם נוסח צו "לשנה '''הזאת''' בירושלים הבנויה" אויסצודריקן זייער בליק אויף געוויסע געשעענישן{{הערה|שם=ציון|{{אוצר החכמה|מרדכי צבי ציון|בשובי לירושלים|635460|page=126|מקום הוצאה=ירושלים תשע"ט|עמ=קכה–קלב}}}}.
זינט דער [[זעקס טאגיגער מלחמה]] האבן מזרחיסטישע קרייזן אנגעהויבן צו זאגן און זינגען די תפילה ענדע דאווענען פון [[יום העצמאות]] און [[יום ירושלים]]. רבנים פון דעם מזרחי האבן אין געוויסע פעלער אויך געטוישט דעם נוסח צו "לשנה '''הזאת''' בירושלים הבנויה" אויסצודריקן זייער בליק אויף געוויסע געשעענישן{{הערה|שם=ציון|{{אוצר החכמה|מרדכי צבי ציון|בשובי לירושלים|635460|page=126|מקום הוצאה=ירושלים תשע"ט|עמ=קכה–קלב}}}}.


אין אמעריקע איז די ענגלישע פראַזע "Next Year in Jerusalem" נישט ערשינען אין קיין אמעריקאנער הגדה פאר יאר 1942. דאס איז געווען צוליב מורא אז עס זאל נישט אויסזען ווי אידן האבן טאפעלטע לויאַליטעטן. דער ערשטער וואס האט דאס עפנטליך איבערגעזעצט אויף ענגליש איז געווען סעסיל ראָט אין ענגלאנד אין 1934. אין אמעריקע האט מאָריץ סאַמועל און די "de Sola Pool Haggadah" (וואס איז פארשפרייט געווארן צווישן אמעריקאנער סאלדאטן ביים צווייטן וועלט קריג) געבראכן דעם טאַבו, ווען די קאמף קעגן נאציזם און דער שטיצע פאר א אידישער מדינה האבן געוואקסן{{הערה|1=Sarna, Jonathan D., '[https://doi.org/10.1093/oso/9780197783214.003.0001 The Transformation of “Next Year in Jerusalem” in the Postwar American Haggadah]', in Richard I. Cohen (ed.), ''Jerusalem Transformed: Politics, Culture, and Hidden Corners'' (2024).}}.
אין אמעריקע איז די ענגלישע פראַזע "Next Year in Jerusalem" נישט ערשינען אין קיין אמעריקאנער הגדה פאר יאר 1942. דאס איז געווען צוליב מורא אז עס זאל נישט אויסזען ווי אידן האבן טאפעלטע לויאַליטעטן. דער ערשטער וואס האט דאס עפנטליך איבערגעזעצט אויף ענגליש איז געווען סעסיל ראָט אין ענגלאנד אין 1934. אין אמעריקע האט מאָריץ סאַמועל און די "de Sola Pool Haggadah" (וואס איז פארשפרייט געווארן צווישן אמעריקאנער סאלדאטן ביים צווייטן וועלט קריג) געבראכן דעם טאַבו, ווען די קאמף קעגן נאציזם און דער שטיצע פאר א אידישער מדינה האבן געוואקסן{{הערה|{{אקדמיה|Jonathan Sarna|The Unspoken Taboo|98944654|Segula|no. 64 (March 2023): 42-55}}; idem, '[https://doi.org/10.1093/oso/9780197783214.003.0001 The Transformation of “Next Year in Jerusalem” in the Postwar American Haggadah]', in Richard I. Cohen (ed.), ''Jerusalem ?Transformed: Politics, Culture, and Hidden Corners'' (July 2024): 1-24.}}.


==ניגונים==
==ניגונים==
שורה 38: שורה 38:
==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
*{{אייוועלט|39593|לשנה הבאה בירושלים 'הבנויה'}}
*{{אייוועלט|39593|לשנה הבאה בירושלים 'הבנויה'}}
* [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/487986/jewish/-.htm לשנה הבאה בירושלים], [[בית חב"ד וועבזייטל]].
* [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/487986/jewish/-.htm לשנה הבאה בירושלים], בית חב"ד וועבזייטל.
* [http://www.yeshiva.org.il/midrash/11144 לשנה הבאה בירושלים הבנויה], ישיבה וועבזייטל.
* [http://www.yeshiva.org.il/midrash/11144 לשנה הבאה בירושלים הבנויה], ישיבה וועבזייטל.
* {{מרחב}}
* {{מרחב}}