אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי ישראל איסרלין"

צום באפעל
אין תקציר עריכה
(צום באפעל)
שורה 14: שורה 14:
| מקום פטירה = [[ווינער נוישטאדט]], [["הייליגע" רוימישע אימפעריע]]
| מקום פטירה = [[ווינער נוישטאדט]], [["הייליגע" רוימישע אימפעריע]]
}}
}}
'''רבי ישראל איסרליין''' (ב"ר פתחיה אשכנזי; אויך באקאנט ווי '''מהרא"י''', ר' ישראל פון נוישטאט{{מקור}}, מהר"י מארפורק{{הערה|שם=ווייל161}}{{הבהרה|מנין לך שזה הוא? המקור שלך לכך צריך להיות המקור כאן}}, און דער "בעל '''תרומת הדשן'''"; בערך ה'ק"נ–ה'ר"כ) איז געווען איינער פון די גרעסטע רבנים און פוסקים פון אשכנזישן אידנטום אינעם פופצנטן יארהונדערט. ער ווערט באטראכט ווי איינער פון די לעצטע ראשונים אדער די ערשטע אחרונים, און זיינע פסקים ווערן טויזנטער מאל דערמאנט דורך די פוסקים נאך אים.
'''רבי ישראל איסרליין''' (ב"ר פתחיה אשכנזי; אויך באקאנט אלס '''מהרא"י''', ר' ישראל נוישטאט, מהר"י מארפורק{{הערה|[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b000730103&seq=709 Güdemann, Gesch. iii, 23]; [[#ברלנר|בערלינער]], 181; {{תא שמע|1086|ביאורי מהרא"י|הקדמות|הקדמות|קורות חיי רבינו|טעקסט="קורות חיי רבינו", אויף תא שמע וועבזייטל|ליין=9}}.}}, און דער "בעל '''תרומת הדשן'''"; בערך ה'ק"נ–ה'ר"כ) איז געווען איינער פון די גרעסטע רבנים און פוסקים פון אשכנזישן אידנטום אינעם פופצנטן יארהונדערט. ער ווערט באטראכט ווי איינער פון די לעצטע ראשונים אדער די ערשטע אחרונים, און זיינע פסקים ווערן טויזנטער מאל דערמאנט דורך די פוסקים נאך אים.


==ביאגראפיע==
==ביאגראפיע==
רבי ישראל איסרליין איז געבוירן בערך ה'ק"נ אדער עטוואס שפעטער. איסרליין איז די [[דימינוטיוו]] פארעם פון איסר, א כינוי פונעם נאמען ישראל. זיין געבורטס-ארט איז אדער [[רעגנסבורג]] אין בייערן, אדער [[מארבורג]], דוקאט פון שטייערמארק (היינט אין [[סלאוועניע]]){{הערה|זעט [[#אידלברג|איידלבערג]], 39.}}.
רבי ישראל איסרליין איז געבוירן בערך ה'ק"נ אדער עטוואס שפעטער. איסרליין איז די [[דימינוטיוו]] פארעם פון איסר, א כינוי פונעם נאמען ישראל. זיין געבורטס-ארט איז אדער [[רעגנסבורג]] אין בייערן, אדער [[מארבורג]], דוקאט פון שטייערמארק (היינט אין [[סלאוועניע]]){{הערה|זעט [[#אידלברג|איידלבערג]], 39.}}.
ער איז געקומען פון א באקאנטער פאמיליע פון תלמידי חכמים, זיין פאטער איז געווען ר' פתחיה פון מארבורג, וועלכער איז געווען א זון פון רבי חיים, גערופן הענשל פון היינבורג, א זון פון [[רבי ישראל פון קרעמס]] בעל "הגהות אשר"י"{{הערה|ביאורי מהרא"י אויף [https://tashma.jewishoffice.co.il/books/learn/1086/ביאורי_מהרא%22י/בראשית/מח/יד בראשית מח, יד].}}. נאך זיין פאטער'ס פריצייטיגן פטירה אין רעגנסבורג, איז ער אריבער מיט זיין מוטער קיין [[וויענער ניישטאט|ווינער נוישטאדט]], וואו זיין פעטער [[רבי אהרן פון ניישטאט|רבי אהרן פּלומעל]] הי"ד האט אים מחנך געווען אין זיין ישיבה{{הערה|שם=יודאיקע}}{{הערה|זעט {{אקדמיה|ישראל י. יובל|חכמים בדורם: המנהיגות הרוחנית של יהודי גרמניה בשלהי ימי הביניים|7968706}}, תשמ"ט, ז' 62.}}. ר' איסרלין האט אויך געלערנט ביי רבי נתן איגרא {{העב|רבי נתן איגרא}}, וואס איז אויך באקאנט געווען אלס אן אויסגעצייכנטער למדן{{הערה|Krauss, ''Die Wiener Geserah''; [[#אידלברג|איידלבערג]], 40. ר' נתן ווערט דערמאנט אין פסקים וכתבים, [https://www.sefaria.org.il/Terumat_HaDeshen%2C_Part_II.161 סי' קסא] און רנז. זעט יעקב פריימאנן, [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=49439&st=&pgnum=44 מבוא צו לקט יושר], עמ' XLVI.}}.
ער איז געקומען פון א באקאנטער פאמיליע פון תלמידי חכמים, זיין פאטער איז געווען ר' פתחיה פון מארבורג, וועלכער איז געווען א זון פון רבי חיים, גערופן הענשל פון היינבורג, א זון פון [[רבי ישראל פון קרעמס]] בעל "הגהות אשר"י"{{הערה|{{תא שמע|1086|ביאורי מהרא"י|בראשית|מח|יד}}.}}. נאך זיין פאטער'ס פריצייטיגן פטירה אין רעגנסבורג, איז ער אריבער מיט זיין מוטער קיין [[וויענער ניישטאט|ווינער נוישטאדט]], וואו זיין פעטער [[רבי אהרן פון ניישטאט|רבי אהרן פּלומעל]] הי"ד האט אים מחנך געווען אין זיין ישיבה{{הערה|שם=יודאיקע}}{{הערה|זעט {{אקדמיה|ישראל י. יובל|חכמים בדורם: המנהיגות הרוחנית של יהודי גרמניה בשלהי ימי הביניים|7968706}}, תשמ"ט, ז' 62.}}. ר' איסרלין האט אויך געלערנט ביי רבי נתן איגרא {{העב|רבי נתן איגרא}}, וואס איז אויך באקאנט געווען אלס אן אויסגעצייכנטער למדן{{הערה|Krauss, ''Die Wiener Geserah''; [[#אידלברג|איידלבערג]], 40. ר' נתן ווערט דערמאנט אין פסקים וכתבים, [https://www.sefaria.org.il/Terumat_HaDeshen%2C_Part_II.161 סי' קסא] און רנז. זעט יעקב פריימאנן, [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=49439&st=&pgnum=44 מבוא צו לקט יושר], עמ' XLVI.}}.


אין יאר ק"פ האבן זיך אנגעהויבן ברוטאלע פארפאלגונגען פון אידן אין עסטרייך, וואס האבן געפירט צו דער [[ווינער גזירה]] אין ט' ניסן ה'קפ"א. די גזירה האט געקאסט דאס לעבן פון רבי ישראל איסרלנ'ס מוטער און זיין פעטער, און רבי ר' אהרן בלומליין. רבי איסרלין, פיללייכט אן עדות צו א טייל פון די געשעענישן, האט אפט מאל דערציילט זיינע עלטערע תלמידים וועגן דער קאטאסטראפע, ספעציעל אין תשעה באב{{הערה|לקט יושר [https://www.sefaria.org.il/Leket_Yosher%2C_Volume_I_(Orach_Chayim).112.3 א, 112].}}.
אין יאר ק"פ האבן זיך אנגעהויבן ברוטאלע פארפאלגונגען פון אידן אין עסטרייך, וואס האבן געפירט צו דער [[ווינער גזירה]] אין ט' ניסן ה'קפ"א. די גזירה האט געקאסט דאס לעבן פון רבי ישראל איסרלנ'ס מוטער און זיין פעטער, און רבי ר' אהרן בלומליין. רבי איסרלין, פיללייכט אן עדות צו א טייל פון די געשעענישן, האט אפט מאל דערציילט זיינע עלטערע תלמידים וועגן דער קאטאסטראפע, ספעציעל אין תשעה באב{{הערה|לקט יושר [https://www.sefaria.org.il/Leket_Yosher%2C_Volume_I_(Orach_Chayim).112.3 א, 112].}}.