אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:י-ה רבון עלם"

60 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 4 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
אין תקציר עריכה
שורה 63: שורה 63:
טייל האבן געהאלטן אז דער טעם פון חתם סופר'ס ערשטן אפּהאלט איז געווען צוליב די מעשיות פון "ספר החזיונות". אנדערע טענהן, אז דער טעם איז געווען ווייל דער פיוט איז באזירט אויף די ווערטער וואס נבוכדנצר האט געזאגט אין דניאל, און די גמרא (סנהדרין צב ע"ב) זאגט, אז רבי יצחק האט געוואלט גיסן הייסע גאלד אין זיין מויל פאר די דאזיגע ווערטער{{הערה|1=אוצרות הסופר (קובץ י"ז, עמוד קמ"ד), מכתבו של רבי יעקב קאפיל שווארץ, אות ג.}}{{הערה|זעט {{היברובוקס|2=אוצרות הסופר|3=58497|page=141|באנד=יט|שנת הוצאה=תשס"ט|עמ=קלז|4=הערה יא}}.}}.
טייל האבן געהאלטן אז דער טעם פון חתם סופר'ס ערשטן אפּהאלט איז געווען צוליב די מעשיות פון "ספר החזיונות". אנדערע טענהן, אז דער טעם איז געווען ווייל דער פיוט איז באזירט אויף די ווערטער וואס נבוכדנצר האט געזאגט אין דניאל, און די גמרא (סנהדרין צב ע"ב) זאגט, אז רבי יצחק האט געוואלט גיסן הייסע גאלד אין זיין מויל פאר די דאזיגע ווערטער{{הערה|1=אוצרות הסופר (קובץ י"ז, עמוד קמ"ד), מכתבו של רבי יעקב קאפיל שווארץ, אות ג.}}{{הערה|זעט {{היברובוקס|2=אוצרות הסופר|3=58497|page=141|באנד=יט|שנת הוצאה=תשס"ט|עמ=קלז|4=הערה יא}}.}}.


ר' אברהם ישעיהו דיין קומט צו די מסקנה, אז עס איז נישט פאראן קיין הלכה'שע פאַרבאָט צו זינגען די פיוטים פון ר' ישראל נאַדזשאַראַ, ווייל די כוונה איז געווען ריין{{הערה|אברהם ישעיהו דיין, "[https://books.google.co.il/books?id=3n9yDwAAQBAJ&pg=PT144#v=onepage&q&f=false אם יש להימנע מלשורר את שירי ר"י נג'ארה]", '''האוצר''' כא (חשון תשע"ט), עמ' קמא–קנו.}}. למעשה איז "יה ריבון עלם" פארבליבן איינער פון די מערסט באליבטע פיוטים, און איז געזינגען געווארן דורך פילע צדיקים במשך די דורות מיט גרויס התלהבות. און ווערט געזונגען אין כמעט אלע קרייזן. אין בעלזא זינגט מען עס אבער נישט.
ר' אברהם ישעיהו דיין קומט צו די מסקנה, אז עס איז נישט פאראן קיין הלכה'שע פאַרבאָט צו זינגען די פיוטים פון ר' ישראל נאַדזשאַראַ, ווייל די כוונה איז געווען ריין{{הערה|אברהם ישעיהו דיין, "[https://books.google.co.il/books?id=3n9yDwAAQBAJ&pg=PT144#v=onepage&q&f=false אם יש להימנע מלשורר את שירי ר"י נג'ארה]", '''האוצר''' כא (חשון תשע"ט), עמ' קמא–קנו.}}. למעשה איז "יה ריבון עלם" פארבליבן איינער פון די מערסט באליבטע פיוטים, און איז געזינגען געווארן דורך פילע צדיקים במשך די דורות מיט גרויס התלהבות. און ווערט געזונגען אין כמעט אלע קרייזן.


דער פיוט האט געדינט אַלס הימען פון חיזוק און אמונה אין צייטן פון גרויסע צרות, ספּעציעל ביי די קאַרלין און סלאָנים חסידים אין די קאָנצענטראַציע-לאַגערן בעת דעם חורבן, וואָס האָבן אונטערגעשטראָכן די ווערטער "פְּרוֹק יַת עָנָךְ מִפּוּם אַרְיָוָתָא וְאַפֵּיק יַת עַמָּךְ מִגּוֹ גָּלוּתָא" ("ראַטעווע דיין שאָף פון דעם מויל פון לייבן און באַפריי דיין פאָלק פון גלות"){{הערה|1=https://www.makorrishon.co.il/opinion/715157/}}.
דער פיוט האט געדינט אַלס הימען פון חיזוק און אמונה אין צייטן פון גרויסע צרות, ספּעציעל ביי די קאַרלין און סלאָנים חסידים אין די קאָנצענטראַציע-לאַגערן בעת דעם חורבן, וואָס האָבן אונטערגעשטראָכן די ווערטער "פְּרוֹק יַת עָנָךְ מִפּוּם אַרְיָוָתָא וְאַפֵּיק יַת עַמָּךְ מִגּוֹ גָּלוּתָא" ("ראַטעווע דיין שאָף פון דעם מויל פון לייבן און באַפריי דיין פאָלק פון גלות"){{הערה|1=https://www.makorrishon.co.il/opinion/715157/}}.