בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,382
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 25: | שורה 25: | ||
רבי מאיר האט געהאט צוויי זין, יעקב און יצחק. זיין זון יצחק איז אומגעקומען אין די [[גזרות תתנ"ו|גזירות פון תתנ"ו]], ווי דערמאנט אין אויבנדערמאנטן פנקס הזכרת נשמות פון ווירמייזא{{הערה|<!-- {{היברובוקס|רבי אליעזר בן נתן|קונטרס גזרות תתנ"ו|34838|מקום הוצאה=לייפציג|שנת הוצאה=תרי"ד}} עמוד????; --> {{לינק|אדרעס=https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/d859aa4f-ecca-4845-96bb-c6931c940647/surfaces/4af53def-b3c1-4ebc-a9d3-93de08367b97/|קעפל=פנקס של קהל ווירמזיי' ממחזור ר"ט|זייטל=[[באדלעיאן ביבליאטעק]] אין [[אקספארד]]|מידע נוסף=MS. Oppenheim 716, fol. 1b}}; איבערגעשריבן ה'תצ"ג דורך יהודה צבי מיכלשטאט אין {{כתיב|פנקס הזכרת נשמות בקהלת ורמיזא|990000402490205171|Ms. Heb. 4°656, דף 71א|6877783}}; געדרוקט אין {{היברובוקס|אהרן יעללינעק|קונטרס ווירמייזא וקהל ווינא|34866|page=3|מקום הוצאה=וויען|שנת הוצאה=תר"מ|עמ=4}}}}. | רבי מאיר האט געהאט צוויי זין, יעקב און יצחק. זיין זון יצחק איז אומגעקומען אין די [[גזרות תתנ"ו|גזירות פון תתנ"ו]], ווי דערמאנט אין אויבנדערמאנטן פנקס הזכרת נשמות פון ווירמייזא{{הערה|<!-- {{היברובוקס|רבי אליעזר בן נתן|קונטרס גזרות תתנ"ו|34838|מקום הוצאה=לייפציג|שנת הוצאה=תרי"ד}} עמוד????; --> {{לינק|אדרעס=https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/d859aa4f-ecca-4845-96bb-c6931c940647/surfaces/4af53def-b3c1-4ebc-a9d3-93de08367b97/|קעפל=פנקס של קהל ווירמזיי' ממחזור ר"ט|זייטל=[[באדלעיאן ביבליאטעק]] אין [[אקספארד]]|מידע נוסף=MS. Oppenheim 716, fol. 1b}}; איבערגעשריבן ה'תצ"ג דורך יהודה צבי מיכלשטאט אין {{כתיב|פנקס הזכרת נשמות בקהלת ורמיזא|990000402490205171|Ms. Heb. 4°656, דף 71א|6877783}}; געדרוקט אין {{היברובוקס|אהרן יעללינעק|קונטרס ווירמייזא וקהל ווינא|34866|page=3|מקום הוצאה=וויען|שנת הוצאה=תר"מ|עמ=4}}}}. | ||
צווישן רבי מאיר'ס חברים איז געווען [[רבי יצחק הלוי]], און צווישן די וואס האבן מקבל געווען פון רבי מאיר זענען געווען רש"י און [[רבי יוסף קרא]]{{הערה|אברהם גרוסמן, חכמי צרפת הראשונים, ירושלים: מגנס, 1995, 255–257.}}. | רבי מאיר איז געווען פון דער תקופה פון די רביים פון רש"י{{הערה|{{פרויקט בן-יהודה|שם=יוסף זליגר|זיהוי=6913|שם היצירה=ר' מאיר ב"ר יצחק|מקור=שבועון '''בת-קול''' גל' כ', לבוב תרע"ג}}.}}. צווישן רבי מאיר'ס חברים איז געווען [[רבי יצחק הלוי]], און צווישן די וואס האבן מקבל געווען פון רבי מאיר זענען געווען רש"י און [[רבי יוסף קרא]]{{הערה|אברהם גרוסמן, חכמי צרפת הראשונים, ירושלים: מגנס, 1995, 255–257.}}. | ||
===באציאונגען צו אים=== | ===באציאונגען צו אים=== | ||
גרויסע חכמים פון זיין צייט און שפעטערדיגע דורות ציטירן אים אפט מיט רעספעקט, בעיקר אין באצוג צו ענינים פון דאווענען און מנהגים צווישן די קהילות פון אשכנז און צרפת. רש"י ז"ל, וועלכער האט געלערנט אין וורמייזא און אים פּנים אל פּנים געקענט, האט אים שטארק באוואונדערט און האט אים עטליכע מאל דערמאנט אין זיינע פירושים, רופנדיג אים "צדיק". רש"י האט אויך אימפּלעמענטירט עטליכע פון זיינע תיקונים אין דאווענען{{הערה|{{היברובוקס|2=סדור רש"י|3=21221|page=145|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרע"ב|מו"ל=באבער|עמ=80}} ([https://www.sefaria.org/Siddur_Rashi.174.3 סי' קעד]): "שמעתי מפי צדיק רבי מאיר ברבי יצחק". געברענגט אין מחזור ויטרי, [https://www.sefaria.org/Machzor_Vitry%2C_Laws_of_Rosh_HaShanah.321.1 הלכות ראש השנה סי' שכא], און אין שבלי הלקט, סי' רצ.}}. דער [[מחזור ויטרי]] רופט אים "שליח ציבור ההגון"{{הערה|שם=ההגון}}, [[רבי אברהם בן עזריאל]] (אין זיין "ערוגת הבושם") ציטירט אים אפט און באטיטלט אים אויף א פלאץ אלס "ר' מאיר שליח ציבור מאבילי ציון"{{הערה|שם=ציון|{{היברובוקס|רבי אברהם בן עזריאל|ערוגת הבשם|20771|page=111|באנד=ג|שנת הוצאה=תשכ"ג|עמ=96}}. זעט ערוגת הבושם, אפרים אורבאך, [https://hebrewbooks.org/20833 חלק א], זז' 197, 210; [https://www.hebrewbooks.org/20771 חלק ג], 96, 322, 385, 389, 423, 446; [https://www.hebrewbooks.org/20805 חלק ד], 46, 59, 85.}}, ווארשיינליך צוליב וואס ער באשרייבט אין זיינע פיוטים די עבודת המקדש און ירושלימ'ס צוקונפטיגע גאולה מער ווי סיי וועלכע אנדערע אשכנזישע פייטנים{{הערה|שם=אור}}. דער [[שבלי הלקט]] רופט אים "ציר נאמן"{{הערה|שבלי הלקט, [https://www.sefaria.org.il/Shibbolei_HaLeket.76.3 סי' עו].}}. רבי מאיר איז כנראה דער איינציגער אין די צייטן פון די ראשונים וואס האט צוגעגעבן צו זיין נאמען דעם טיטל ש"ץ, צוליב זיין פונקציע אלס שליח ציבור{{הערה|{{היברובוקס|נחום זאב רוזנשטיין, משה אייזיק בלוי|בית אהרן וישראל|55012|page=105|קעפל=מנהג אמירת אקדמות והמעשה המופלא שנקשר בו|באנד=קעג (סיון-תמוז תשע"ד)|עמ=קה}}.}}. ער איז אויך באקאנט געווען מיט די צונעמען "ר' נהוראי", און "פה קדוש מווירמייזא"{{הערה|[https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/figures/rabbi-meir-bar-itzhak-shatz ר' מאיר בר' יצחק ש"ץ], אתר הפיוט והתפילה.}}. | גרויסע חכמים פון זיין צייט און שפעטערדיגע דורות ציטירן אים אפט מיט רעספעקט, בעיקר אין באצוג צו ענינים פון דאווענען און מנהגים צווישן די קהילות פון אשכנז און צרפת. רש"י ז"ל, וועלכער האט געלערנט אין וורמייזא און אים פּנים אל פּנים געקענט, האט אים שטארק באוואונדערט און האט אים עטליכע מאל דערמאנט אין זיינע פירושים, רופנדיג אים "צדיק". רש"י האט אויך אימפּלעמענטירט עטליכע פון זיינע תיקונים אין דאווענען{{הערה|{{היברובוקס|2=סדור רש"י|3=21221|page=145|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרע"ב|מו"ל=באבער|עמ=80}} ([https://www.sefaria.org/Siddur_Rashi.174.3 סי' קעד]): "שמעתי מפי צדיק רבי מאיר ברבי יצחק". געברענגט אין מחזור ויטרי, [https://www.sefaria.org/Machzor_Vitry%2C_Laws_of_Rosh_HaShanah.321.1 הלכות ראש השנה סי' שכא], און אין שבלי הלקט, סי' רצ.}}. דער [[מחזור ויטרי]] רופט אים "שליח ציבור ההגון"{{הערה|שם=ההגון}}, [[רבי אברהם בן עזריאל]] (אין זיין "ערוגת הבושם") ציטירט אים אפט און באטיטלט אים אויף א פלאץ אלס "ר' מאיר שליח ציבור מאבילי ציון"{{הערה|שם=ציון|{{היברובוקס|רבי אברהם בן עזריאל|ערוגת הבשם|20771|page=111|באנד=ג|שנת הוצאה=תשכ"ג|עמ=96}}. זעט ערוגת הבושם, אפרים אורבאך, [https://hebrewbooks.org/20833 חלק א], זז' 197, 210; [https://www.hebrewbooks.org/20771 חלק ג], 96, 322, 385, 389, 423, 446; [https://www.hebrewbooks.org/20805 חלק ד], 46, 59, 85.}}, ווארשיינליך צוליב וואס ער באשרייבט אין זיינע פיוטים די עבודת המקדש און ירושלימ'ס צוקונפטיגע גאולה מער ווי סיי וועלכע אנדערע אשכנזישע פייטנים{{הערה|שם=אור}}. דער [[שבלי הלקט]] רופט אים "ציר נאמן"{{הערה|שבלי הלקט, [https://www.sefaria.org.il/Shibbolei_HaLeket.76.3 סי' עו].}}. רבי מאיר איז כנראה דער איינציגער אין די צייטן פון די ראשונים וואס האט צוגעגעבן צו זיין נאמען דעם טיטל ש"ץ, צוליב זיין פונקציע אלס שליח ציבור{{הערה|{{היברובוקס|נחום זאב רוזנשטיין, משה אייזיק בלוי|בית אהרן וישראל|55012|page=105|קעפל=מנהג אמירת אקדמות והמעשה המופלא שנקשר בו|באנד=קעג (סיון-תמוז תשע"ד)|עמ=קה}}.}}. ער איז אויך באקאנט געווען מיט די צונעמען "ר' נהוראי", און "פה קדוש מווירמייזא"{{הערה|שם=הפיוט|[https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/figures/rabbi-meir-bar-itzhak-shatz ר' מאיר בר' יצחק ש"ץ], אתר הפיוט והתפילה.}}. | ||
ר' מאיר איז אויך געווען א תנ"ך מפרש און ווערט אייניגע מאל דערמאנט אין פארשידענע ערטער אין פירוש [[רש"י]] אויף תנ"ך, וועלכער שטיצט זיך אויף זיינע אויסטייטשונגען און טיטולירט ר' מאיר'ן מיט "צדיק" און "חסיד"{{הערה|רש"י, {{תנ"ך|הושע|ו|ט}}; {{תנ"ך|עמוס|ג|יב}}; {{תנ"ך|תהלים|עג|יב}}; [https://mg.alhatorah.org/Dual/Rashi/Melakhim_I/10.28 מלכים, י, כח] פון כתב יד. זעט "[https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=46778&st=&pgnum=11 פיוט אקדמות]", ווילנע תרס"ב אין מבוא פון חיים נחמיה שובין, זייט 10–11.}}. | ר' מאיר איז אויך געווען א תנ"ך מפרש און ווערט אייניגע מאל דערמאנט אין פארשידענע ערטער אין פירוש [[רש"י]] אויף תנ"ך, וועלכער שטיצט זיך אויף זיינע אויסטייטשונגען און טיטולירט ר' מאיר'ן מיט "צדיק" און "חסיד"{{הערה|רש"י, {{תנ"ך|הושע|ו|ט}}; {{תנ"ך|עמוס|ג|יב}}; {{תנ"ך|תהלים|עג|יב}}; [https://mg.alhatorah.org/Dual/Rashi/Melakhim_I/10.28 מלכים, י, כח] פון כתב יד. זעט "[https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=46778&st=&pgnum=11 פיוט אקדמות]", ווילנע תרס"ב אין מבוא פון חיים נחמיה שובין, זייט 10–11.}}. | ||
| שורה 42: | שורה 42: | ||
===מקום קבורה=== | ===מקום קבורה=== | ||
[[טעקע:Jish-Gush-Halav-796.jpg|קליין|מציבה אין גוש חלב, געשטעלט תשנ"ב: "מיוחס גם כקברו של רבי מאיר ברבי יצחק ש"ץ מחבר האקדמות"…]] | [[טעקע:Jish-Gush-Halav-796.jpg|קליין|מציבה אין גוש חלב, געשטעלט תשנ"ב: "מיוחס גם כקברו של רבי מאיר ברבי יצחק ש"ץ מחבר האקדמות"…]] | ||
דער | דער גענויער דאטום פון רבי מאיר'ס פּטירה און זײן קבורה-ארט זענען נישט באקאנט מיט זיכערקייט. ער איז נפטר געווארן ארום ד'תת"נ. לויט איין מסורה איז ער באגראבן אין לובלין, פוילן, וואו ער איז אנגעקומען אין סוף פון זײנע טעג{{הערה|זעט: {{היברובוקס|רבי יוסף לעווינשטיין|לקורות היהודים בלובלין|44195|page=141|מקום הוצאה=לובלין|שנת הוצאה=תר"ס|עמ=139}}.}}. <!-- פון דער אנדערער זייט, דאס ווערן אנגערופן דורך איינער פון די ראשונים אין די דורות נאך אים, אלס "רבינו מאיר שליח ציבור מאבילי ציון"{{הערה|שם=ציון}}, קען מעגליך זיין אן אנדייטונג אז ער שטאמט פון ארץ ישראל אדער פון די עשרת השבטים{{הערה|{{היברובוקס|רבי נפתלי יעקב הכהן|אוצר הגדולים|20132|page=144|באנד=ו|עמ=קמג}}.}}. --> | ||
איין מסורה | |||
רבי ישעיה הלוי הורוויץ (תרמ"ג–תשל"ח), א צפת'ער רב וואס איז אריבער קיין קאנאדע אין תרפ"ב, שרייבט אין זיין ספר 'עדן ציון' אז "די וועלט זאגט" אז דער קבר אין גוש חלב (וואס איז דורך דעם ספר סדר הדורות אידענטיפיצירט געווארן אלס אן אומבאקאנטער [[רבי מאיר בעל הנס]]{{הערה|{{סדר הדורות|תנאים ואמוראים|קכט}}, ע' 'אבטולמס'. זעט ישעיה אשר זעליג מיללער, "[https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=56124#p=233 על ה'סדר הדורות' מקורותיו ומהדורותיו (ב)]", אין קובץ '''אור ישראל''' נד, טבת תשס"ט, עמ' רלג–רלו.}}) איז רבי מאיר בעל האקדמות{{הערה|{{אוצר החכמה|ר' ישעיה הורוויץ|עדן ציון|15342|page=101|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשט"ז|עמ=פז|הערה א}}. ועיי"ש עמוד קלד-ה.}}. ס'איז אבער מעגליך אז דאס קומט פונעם גאליציאנער משכיל און מסור [[יוסף פערל|יוסף פּערל]], וואס איז געווען דער ערשטער צו ציען א שטריך פון רבי מאיר בעל הנס צו רבי מאיר בעל אקדמות{{הערה|י' פערל, "[https://books.google.co.il/books?id=Beg6AQAAMAAJ&dq=editions%3AdBX-PxBgmScC&pg=RA1-PA29#v=onepage&q&f=false ג' אגרות על דבר הנדבות על נשמת ר' מאיר בעל הנס]", '''כרם חמד''', ב (1836), עמ' 29–30. איבער די בריוון זעט: א' רובינשטיין, 'קונטרס "כתית למאור" של יוסף פערל', '''עלי ספר''', ג (תשל"ז) עמ' 140–157. זעט אויך: {{אקדמיה|מוטי בנמלך|מן הסמבטיון לטבריה: נוסח לא ידוע של 'מעשה אקדמות'|117878747|מחקרי ירושלים בפולקלור יהודי|לו (תשפ"ד), עמ' 12–17}}}}. | רבי ישעיה הלוי הורוויץ (תרמ"ג–תשל"ח), א צפת'ער רב וואס איז אריבער קיין קאנאדע אין תרפ"ב, שרייבט אין זיין ספר 'עדן ציון' אז "די וועלט זאגט" אז דער קבר אין גוש חלב (וואס איז דורך דעם ספר סדר הדורות אידענטיפיצירט געווארן אלס אן אומבאקאנטער [[רבי מאיר בעל הנס]]{{הערה|{{סדר הדורות|תנאים ואמוראים|קכט}}, ע' 'אבטולמס'. זעט ישעיה אשר זעליג מיללער, "[https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=56124#p=233 על ה'סדר הדורות' מקורותיו ומהדורותיו (ב)]", אין קובץ '''אור ישראל''' נד, טבת תשס"ט, עמ' רלג–רלו.}}) איז רבי מאיר בעל האקדמות{{הערה|{{אוצר החכמה|ר' ישעיה הורוויץ|עדן ציון|15342|page=101|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשט"ז|עמ=פז|הערה א}}. ועיי"ש עמוד קלד-ה.}}. ס'איז אבער מעגליך אז דאס קומט פונעם גאליציאנער משכיל און מסור [[יוסף פערל|יוסף פּערל]], וואס איז געווען דער ערשטער צו ציען א שטריך פון רבי מאיר בעל הנס צו רבי מאיר בעל אקדמות{{הערה|י' פערל, "[https://books.google.co.il/books?id=Beg6AQAAMAAJ&dq=editions%3AdBX-PxBgmScC&pg=RA1-PA29#v=onepage&q&f=false ג' אגרות על דבר הנדבות על נשמת ר' מאיר בעל הנס]", '''כרם חמד''', ב (1836), עמ' 29–30. איבער די בריוון זעט: א' רובינשטיין, 'קונטרס "כתית למאור" של יוסף פערל', '''עלי ספר''', ג (תשל"ז) עמ' 140–157. זעט אויך: {{אקדמיה|מוטי בנמלך|מן הסמבטיון לטבריה: נוסח לא ידוע של 'מעשה אקדמות'|117878747|מחקרי ירושלים בפולקלור יהודי|לו (תשפ"ד), עמ' 12–17}}}}. | ||
אין גוש חלב איז היינט דא א מצבה וואס איז צוגעשריבן צו אים, אבער די מציבה איז פיל מיט טעותים. | |||
דער מקובל [[רבי מרדכי שרעבי]] האט געהאלטן אז רבי מאיר וואס איז באערדיגט אין גוש חלב איז דער תנא [[רבי מאיר]] וואס ווערט דערמאנט אין משנה, בשעת דער רבי מאיר וואס איז באגראבן ביים אריינגאנג צו טבריה איז רבי מאיר בעל האקדמות, וואס ווערט אויך גערופן "[[רבי מאיר בעל הנס]]"{{הערה|ספר דרך צדיקים חלק ב' עמוד 290}}. | דער מקובל [[רבי מרדכי שרעבי]] האט געהאלטן אז רבי מאיר וואס איז באערדיגט אין גוש חלב איז דער תנא [[רבי מאיר]] וואס ווערט דערמאנט אין משנה, בשעת דער רבי מאיר וואס איז באגראבן ביים אריינגאנג צו טבריה איז רבי מאיר בעל האקדמות, וואס ווערט אויך גערופן "[[רבי מאיר בעל הנס]]"{{הערה|ספר דרך צדיקים חלק ב' עמוד 290}}. | ||
[[רבי צבי הירש ראזנבוים|רבי הערשלע פון קרעטשניף]], פלעגט | [[רבי צבי הירש ראזנבוים|רבי הערשלע פון קרעטשניף]], פלעגט זאגן א ווערטל אז ר' מאיר בעל הנס, ר' מאיר בעל האקדמות, און ר' מאיר'ל פּרעמישלאנער זענען אלע איין און דער זעלבער ר' מאיר{{מקור}}. | ||
==פּיוטים און ווערק== | ==פּיוטים און ווערק== | ||
| שורה 58: | שורה 58: | ||
===רשויות למתורגמן=== | ===רשויות למתורגמן=== | ||
רבי מאיר האט געשריבן עטליכע פיוטים אויף אראמיש געאייגנט פאר'ן [[מתורגמן]] פאר שבועות און שביעי של פסח, וועלכער פלעגט מתרגם זיין דעם קריאת התורה, א מנהג וואס איז געווען בימי חז"ל אלעמאל ביי קריאת התורה{{הערה|{{רמב"ם|תפילה|יב|י}}}}, אבער אין רבי מאיר'ס צייטן איז עס געווען איינגעפירט בלויז אום די צוויי ימים טובים{{הערה|זעט: {{תנ"ך|שמות|כ|יג|מפרש=חזקוני}} און {{בבלי|מגילה|כד|א|מפרש=תוספות}}}}. אין אשכנז האט מען מתרגם געווען מיט תרגום ירושלמי, און עס זענען פארפאסט געווארן פיוטים אויף אראמיש אלס איינלייטונג צום תרגום. | רבי מאיר האט געשריבן עטליכע פיוטים אויף אראמיש געאייגנט פאר'ן [[מתורגמן]] פאר שבועות און שביעי של פסח, וועלכער פלעגט מתרגם זיין דעם קריאת התורה, א מנהג וואס איז געווען בימי חז"ל אלעמאל ביי קריאת התורה{{הערה|{{רמב"ם|תפילה|יב|י}}}}, אבער אין רבי מאיר'ס צייטן איז עס געווען איינגעפירט בלויז אום די צוויי ימים טובים{{הערה|זעט: {{תנ"ך|שמות|כ|יג|מפרש=חזקוני}} און {{בבלי|מגילה|כד|א|מפרש=תוספות}}}}. אין אשכנז האט מען מתרגם געווען מיט תרגום ירושלמי, און עס זענען פארפאסט געווארן לענגערע פיוטים אויף אראמיש אלס איינלייטונג צום תרגום, און אויף יעדן "דיברא" פון די עשרת הדברות. | ||
די מערסט-באקאנטע פּיוט פון רבי מאיר ש"ץ, דער פּיוט "[[אקדמות]]", האט ער פארפאסט אלס א "רשות" (איינלייטונג) צום מתורגמן פאר די קריאה פון ערשטן טאג שבועות, ווען מען ליינט די [[עשרת הדברות]]. אויך האט ער צוגעלייגט א המשך צום פּיוט "חֲנַנְיָה מִישָׁאֵל וַעֲזַרְיָה", א בּיזאנטישער פּיוט פאר'ן מתורגמן פון שבועות אלס אַן איינלייטונג צום צווייטן דיברא - דער אראמישער תרגום אויף לא תשא. דער אריגינעלער פּיוט איז געווען א וויכוח-ליד וואס דערציילט די געשיכטע פון [[חנניה מישאל ועזריה|חנניה, מישאל, און עזריה]] אין דניאל פרק ג', וועלכע האבן זיך געלאזט אריינווארפן אין פייער ווי איידער זיך צו בוקן צו א צלם, און רבי מאיר'ס המשך איז בעיקר געבויט אויף דעם וויכוח ווי עס ווערט דערציילט אין ויקרא רבה{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://opensiddur.org/prayers/lunisolar/pilgrimage/shavuot/hanaiah-mishael-and-azariah-a-piyyut-for-the-seder-meturgeman-of-shavuot/|שרייבער=Isaac Gantwerk Mayer|קעפל=חֲנַנְיָה מִישָׁאֵל וַעֲזַרְיָה|זייטל=פְּרוֺיֶקְט הַסִּדּוּר הַפָּתוּחַ|דאטום=אפריל 30, 2025}}}}. דער טעקסט פון דעם פּיוט איז געבליבן אין פארשידענע כתבי יד, אריינגערעכנט דעם מחזור ווירמייזא פון יאר ה'ל"ב{{הערה|{{כתיב|מחזור ווירמייזא|990000445600205171|Ms. Heb. 4°781, דף 150|21041817}}.}}. | די מערסט-באקאנטע פּיוט פון רבי מאיר ש"ץ, דער פּיוט "[[אקדמות]]", האט ער פארפאסט אלס א "רשות" (איינלייטונג) צום מתורגמן פאר די קריאה פון ערשטן טאג שבועות, ווען מען ליינט די [[עשרת הדברות]]. אויך האט ער צוגעלייגט א המשך צום פּיוט "חֲנַנְיָה מִישָׁאֵל וַעֲזַרְיָה", א בּיזאנטישער פּיוט פאר'ן מתורגמן פון שבועות אלס אַן איינלייטונג צום צווייטן דיברא - דער אראמישער תרגום אויף לא תשא. דער אריגינעלער פּיוט איז געווען א וויכוח-ליד וואס דערציילט די געשיכטע פון [[חנניה מישאל ועזריה|חנניה, מישאל, און עזריה]] אין דניאל פרק ג', וועלכע האבן זיך געלאזט אריינווארפן אין פייער ווי איידער זיך צו בוקן צו א צלם, און רבי מאיר'ס המשך איז בעיקר געבויט אויף דעם וויכוח ווי עס ווערט דערציילט אין ויקרא רבה{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://opensiddur.org/prayers/lunisolar/pilgrimage/shavuot/hanaiah-mishael-and-azariah-a-piyyut-for-the-seder-meturgeman-of-shavuot/|שרייבער=Isaac Gantwerk Mayer|קעפל=חֲנַנְיָה מִישָׁאֵל וַעֲזַרְיָה|זייטל=פְּרוֺיֶקְט הַסִּדּוּר הַפָּתוּחַ|דאטום=אפריל 30, 2025}}}}. דער טעקסט פון דעם פּיוט איז געבליבן אין פארשידענע כתבי יד, אריינגערעכנט דעם מחזור ווירמייזא פון יאר ה'ל"ב{{הערה|{{כתיב|מחזור ווירמייזא|990000445600205171|Ms. Heb. 4°781, דף 150|21041817}}.}}. | ||
| שורה 65: | שורה 65: | ||
===אנדערע פיוטים=== | ===אנדערע פיוטים=== | ||
רבי מאיר האט אויך מחבר געווען מערערע פּיוטים פאר פארשידענע געלעגנהייטן. צווישן | רבי מאיר האט אויך מחבר געווען מערערע פּיוטים פאר פארשידענע געלעגנהייטן. צווישן באקאנטע פּיוטים זיינע זענען יוצרות פאר פסח, שבועות, שבת חול המועד סוכות, שבת ראש חודש, און שבת נחמו. ער האט איינגעפירט חידושים אין פיוט, ווי צום ביישפּיל די "ביכור" עלעמענטן אין די "מערבית" (א לאנגער פיוט פאר ברכת השכבינו) מיט זיין "אוֹר יוֹם הֶנֶף" וואס שילדערט דעם ליל שמורים און די מעשה קצירת העומר אין בית המקדש, די גרויסקייט און ציל פון קצירת העומר, און ענדיגט מיט לויב צו ירושלים{{הערה|שם=אור|[https://archive.today/20140103053916/http://shituf.piyut.org.il/story/1528 טיפיוט 78 - 'אור יום הנף' - עומר לר' מאיר ש"ץ] – שיתוף פיוט.}}; ער איז געווען דער ערשטער וואס האט צוגעלייגט עקדת יצחק פיוטים צו די סליחות פון די ימים נוראים; און ער האט דער ערשטער פארפאסט "רשות" פיוטים פאר חתן תורה און חתן בראשית, וואס לייענען אין דער תורה אויף שמחת תורה{{הערה|שם=הפיוט}}. | ||
ער איז געווען פון די געציילטע חכמי אשכנז וואס האבן מחבר געווען [[קרובות]], און דער איינציגסטער פון זיי צו מחבר זיין [[קרובה#שבעתא|שבעתות]] אויף מוסף פון [[שבת זכור]] און [[שבת פרה]], אויף וואס עס איז נישטא קיין שבעתא פון [[רבי אלעזר הקליר]]{{הערה|שם=טיפ64|[https://archive.today/20091204054819/http://shituf.piyut.org.il/story/1384 טיפיוט 64 - שבעתות לפרשות זכור ופרה של ר' מאיר ש"ץ]] – שיתוף פיוט.}}{{הערה|געדרוקט אין [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=57996&st=&pgnum=578 סידור אוצר התפילות] (ווילנא תרע"ה, חלק ב, דף פט און צט בחלק הפיוטים.), הגם דארט ווערן זיי בטעות צוגעשריבן צו [[רבי אלעזר הקליר]]}}. | ער איז געווען פון די געציילטע חכמי אשכנז וואס האבן מחבר געווען [[קרובות]], און דער איינציגסטער פון זיי צו מחבר זיין [[קרובה#שבעתא|שבעתות]] אויף מוסף פון [[שבת זכור]] און [[שבת פרה]], אויף וואס עס איז נישטא קיין שבעתא פון [[רבי אלעזר הקליר]]{{הערה|שם=טיפ64|[https://archive.today/20091204054819/http://shituf.piyut.org.il/story/1384 טיפיוט 64 - שבעתות לפרשות זכור ופרה של ר' מאיר ש"ץ]] – שיתוף פיוט.}}{{הערה|געדרוקט אין [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=57996&st=&pgnum=578 סידור אוצר התפילות] (ווילנא תרע"ה, חלק ב, דף פט און צט בחלק הפיוטים.), הגם דארט ווערן זיי בטעות צוגעשריבן צו [[רבי אלעזר הקליר]]}}. | ||
| שורה 332: | שורה 332: | ||
|- | |- | ||
|וַיּוֹשַׁע אוֹר ישְׂרָאֵל | |וַיּוֹשַׁע אוֹר ישְׂרָאֵל | ||
|אחרון של פסח (מחזור ווירמייזא);שבת נאך פסח (מנהג פולין) | |אחרון של פסח (מחזור ווירמייזא); שבת נאך פסח (מנהג פולין) | ||
|יוצר | |יוצר | ||
|מחזור ווירמייזא, מנהג פולין | |מחזור ווירמייזא, מנהג פולין | ||