בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,384
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 61: | שורה 61: | ||
אבער, היינט גיט דער עולם גלייך פאר יעדער ערליכער מוסד וואס קומט נאך געלט, אָן קיין חילוק וואס פאר א שטאט אדער לאנד נאמען ס'טראגט. | אבער, היינט גיט דער עולם גלייך פאר יעדער ערליכער מוסד וואס קומט נאך געלט, אָן קיין חילוק וואס פאר א שטאט אדער לאנד נאמען ס'טראגט. | ||
די הויז צדקה פושקעס זענען געווען א זייער וויכטיגער מקור פאר די כוללים. די ערשטע עדות פון באניצן א "פושקע" געפינט זיך אין א פּוילישער באשרייבונג פון ליטע און די וואלאזשינער ישיבה אין די תק"צ יארן. עס ווערט דארט דערמאנט א באניץ פון "ירושלימער" און "וואלאזשינער" פּושקעס לעבן די טיר אין יעדע אידישע הויז, בפרט אין די שטעטלעך{{הערה|יעקב שאצקי, קולטור-געשיכטע פון דער השכלה אין ליטע, בוענאס איירעס, 1950, זז'181–185. זעט אויך: שאול שטמפפר, "[https://files.ybz.org.il/periodicals/Cathedra/21/Article_21.10.pdf ה’פושקע’ וגלגוליה – קופות ארץ-ישראל כתופעה חברתית]", '''קתדרה''' 21, תשרי תשמ"ב, זז' 89–102.}}. | |||
אין תרמ"ז האבן רבנים, אריינגערעכנט [[רבי יצחק אלחנן ספעקטאר|רבי יצחק אלחנן ספּעקטאר]], ארויסגעגעבן א קול קורא קעגן גרינדן נייע צדקה פּושקעס פאר פּריוואטע מוסדות פאר ארץ ישראל אין חוץ לארץ, ווייל דאס קען שאטן דער קופת רבי מאיר בעל הנס, וואס איז געווען זייער וויכטיג פאר די כוללים{{הערה|{{היברובוקס|אברהם משה לונץ|החלוקה: מקורה השתלשלותה תקנותיה וסדריה|36711|page=86|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרע"ב|עמ=פג}}}}. | |||
==אידענטיטעט און קבר== | ==אידענטיטעט און קבר== | ||
| שורה 81: | שורה 85: | ||
עס איז נישט קלאר ווער עס איז דער רבי מאיר בעל הנס וואס ליגט אין גוש חלב. דער ערשטער וואס דערמאנט אים, דער יחוס הצדיקים, רעכנט אים לכאורה אלס א שפּעטערדיגער חכם. ישעיה אשר זעליג מיללער ווייזט דאס אויף פון דעם וואס ער ברענגט נישט ביי זיין נאמען קיין מאמרים בשמו, אנדערש ווי ביי אנדערע תנאים און אמוראים, ווי ביי דער תנא רבי מאיר אין טבריא, וואס ער ברענגט זיינע מאמרים פון משנה און גמרא{{הערה|מיללער, אור ישראל, עמ' רלד.}}. | עס איז נישט קלאר ווער עס איז דער רבי מאיר בעל הנס וואס ליגט אין גוש חלב. דער ערשטער וואס דערמאנט אים, דער יחוס הצדיקים, רעכנט אים לכאורה אלס א שפּעטערדיגער חכם. ישעיה אשר זעליג מיללער ווייזט דאס אויף פון דעם וואס ער ברענגט נישט ביי זיין נאמען קיין מאמרים בשמו, אנדערש ווי ביי אנדערע תנאים און אמוראים, ווי ביי דער תנא רבי מאיר אין טבריא, וואס ער ברענגט זיינע מאמרים פון משנה און גמרא{{הערה|מיללער, אור ישראל, עמ' רלד.}}. | ||
עס זענען פארהאן א צאל מיינונגען איבער דער אידענטיטעט פון רבי מאיר פון גוש חלב: | עס זענען פארהאן א צאל מיינונגען איבער דער אידענטיטעט פון רבי מאיר פון גוש חלב, און מעגליך אז דארט ליגט מער ווי איין ר' מאיר: | ||
*אין די רייזע-באריכט פון רבי יעקב, דער שליח פון [[רבי יחיאל מפאריז]], שרייבט ער אז אין גוש חלב ליגט "רבינו מאיר קאצון ואשתו זצ"ל" (פון די [[תוספות|בעלי התוספות]]){{הערה|געדרוקט אין [https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=2933&st=&pgnum=69 אוצר מסעות, זייט 69]. ענליך שטייט אויך אין "תוצאות ארץ ישראל" לתלמיד הרמב"ן. זעט אויך [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=20132&st=&pgnum=178 אוצר הגדולים ח"ו מערכת מ אות קז].}}. | *אין די רייזע-באריכט פון רבי יעקב, דער שליח פון [[רבי יחיאל מפאריז]], שרייבט ער אז אין גוש חלב ליגט "רבינו מאיר קאצון ואשתו זצ"ל" (פון די [[תוספות|בעלי התוספות]]){{הערה|געדרוקט אין [https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=2933&st=&pgnum=69 אוצר מסעות, זייט 69]. ענליך שטייט אויך אין "תוצאות ארץ ישראל" לתלמיד הרמב"ן. זעט אויך [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=20132&st=&pgnum=178 אוצר הגדולים ח"ו מערכת מ אות קז].}}. | ||
*ר' ישעיה הורוויץ | *ר' ישעיה הלוי הורוויץ (תרמ"ג–תשל"ח), א צפת'ער רב וואס איז אריבער קיין קאנאדע אין תרפ"ב, שרייבט אין זיין ספר 'עדן ציון' אז "די וועלט זאגט" אז דאס איז [[רבי מאיר בן יצחק ש"ץ|רבי מאיר בעל האקדמות]]{{הערה|{{אוצר החכמה|ר' ישעיה הורוויץ|עדן ציון|15342|page=101|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תשט"ז|עמ=פז|הערה א}}. ועיי"ש עמוד קלד-ה.}}. ס'איז אבער מעגליך אז דאס קומט פונעם גאליציאנער משכיל און מסור [[יוסף פערל|יוסף פּערל]], וואס איז געווען דער ערשטער צו ציען א שטריך פון רבי מאיר בעל הנס צו רבי מאיר בעל אקדמות{{הערה|י' פערל, "[https://books.google.co.il/books?id=Beg6AQAAMAAJ&dq=editions%3AdBX-PxBgmScC&pg=RA1-PA29#v=onepage&q&f=false ג' אגרות על דבר הנדבות על נשמת ר' מאיר בעל הנס]", '''כרם חמד''', ב (1836), עמ' 29–30. איבער די בריוון זעט: א' רובינשטיין, 'קונטרס "כתית למאור" של יוסף פערל', '''עלי ספר''', ג (תשל"ז) עמ' 140–157. זעט אויך: {{אקדמיה|מוטי בנמלך|מן הסמבטיון לטבריה: נוסח לא ידוע של 'מעשה אקדמות'|117878747|מחקרי ירושלים בפולקלור יהודי|לו (תשפ"ד), עמ' 12–17}}}}. | ||
*אנדערע זאגן אז דאס איז רבי מאיר בן רבי יעקב וואס איז ארויף קיין ארץ ישראל אינאיינעם מיט [[רבי יחיאל מפאריז]]{{הערה|זעט ז' וילנאי, מצבות קודש בארץ ישראל ב, תשכג, זז' 315–324.}}. | *אנדערע זאגן אז דאס איז רבי מאיר בן רבי יעקב וואס איז ארויף קיין ארץ ישראל אינאיינעם מיט [[רבי יחיאל מפאריז]]{{הערה|זעט ז' וילנאי, מצבות קודש בארץ ישראל ב, תשכג, זז' 315–324.}}. | ||
| שורה 90: | שורה 94: | ||
אין סיון תשנ"ב איז דער ציון אין גוש חלב רענאווירט געווארן דורך דעם "ועד להצלת קברי הקדמונים בא"י", וועלכער האט אויפגעשטעלט אויפן ארט א גרויסע מצבה, און אויסגעקריצט דערויף א צעמישעניש פון גירסאות און טעותים: "בית קברות עתיק-ימים בו טמונים גאונים וצדיקים, מיוחס גם כקברו של רבי מאיר ברבי יצחק ש"ץ מחבר האקדמות, ולפי מסורת אחרת קבריהם של רבי מאיר קצין המכונה רבי מאיר בעל הנס הצרפתי ואשתו ז"ל". פון די אנדערע זייט איז אויסגעקריצט: "קבר המיוחס לרבי יצחק מגוש חלב - בעל האקדמות". און העכערן אוהל: "ציון רבי מאיר ב"ר יצחק בעל ההקדמות"{{הערה|{{לינק|קעפל=קבר רבי מאיר בעל האקדמות|זייטל=כוכב הנופש|אדרעס=https://cochav-hanofesh.com/temple/קבר-רבי-מאיר-בעל-האקדמות/}}}}. | אין סיון תשנ"ב איז דער ציון אין גוש חלב רענאווירט געווארן דורך דעם "ועד להצלת קברי הקדמונים בא"י", וועלכער האט אויפגעשטעלט אויפן ארט א גרויסע מצבה, און אויסגעקריצט דערויף א צעמישעניש פון גירסאות און טעותים: "בית קברות עתיק-ימים בו טמונים גאונים וצדיקים, מיוחס גם כקברו של רבי מאיר ברבי יצחק ש"ץ מחבר האקדמות, ולפי מסורת אחרת קבריהם של רבי מאיר קצין המכונה רבי מאיר בעל הנס הצרפתי ואשתו ז"ל". פון די אנדערע זייט איז אויסגעקריצט: "קבר המיוחס לרבי יצחק מגוש חלב - בעל האקדמות". און העכערן אוהל: "ציון רבי מאיר ב"ר יצחק בעל ההקדמות"{{הערה|{{לינק|קעפל=קבר רבי מאיר בעל האקדמות|זייטל=כוכב הנופש|אדרעס=https://cochav-hanofesh.com/temple/קבר-רבי-מאיר-בעל-האקדמות/}}}}. | ||
טראץ וואס עס איז נישט קלאר ווער דער רבי מאיר בעל הנס איז, איז ער אבער ווארשיינליך נישט דער תנא רבי מאיר. אין א קוריאז האט [[הרב ראובן מרגליות]] אפילו געוואלט טענה'ן אז עס האט בכלל נישט עקזיסטירט איינער מיט דעם נאמען, און שפעקולירט אז דאס איז געשאפן פון א טעות, צוליב וואס די צדקה קאסעס האט דער [[רמב"ן]] געשטעלט צו שטיצן דעם ישוב אין ארץ ישראל, און זיי זענען גערופן געווארן אויף זיין נאמען. שפּעטער האט מען אומריכטיג פארשטאנען די ראשי תיבות "רמב"ן" אלס "רבי מאיר בעל (ה)נס"{{הערה| | טראץ וואס עס איז נישט קלאר ווער דער רבי מאיר בעל הנס איז, איז ער אבער ווארשיינליך נישט דער תנא רבי מאיר. אין א קוריאז האט [[הרב ראובן מרגליות]] אפילו געוואלט טענה'ן אז עס האט בכלל נישט עקזיסטירט איינער מיט דעם נאמען, און שפעקולירט אז דאס איז געשאפן פון א טעות, צוליב וואס די צדקה קאסעס האט דער [[רמב"ן]] געשטעלט צו שטיצן דעם ישוב אין ארץ ישראל, און זיי זענען גערופן געווארן אויף זיין נאמען. שפּעטער האט מען אומריכטיג פארשטאנען די ראשי תיבות "רמב"ן" אלס "רבי מאיר בעל (ה)נס"{{הערה|{{היברובוקס|ראובן מרגליות|לחקר שמות וכינויים בתלמוד|33639|page=24|שנת הוצאה=תש"כ|מו"ל=מוסד הרב קוק|עמ=כה}}}}. אנדערע ווענדן שטארק אפּ די טעאריע{{הערה|זעט מיללער, הערה 100.}}. | ||
===דער קבר אין טבריא=== | ===דער קבר אין טבריא=== | ||
דער געביידע וואס ווערט היינט-צו-טאגס גערופן "קבר פון רבי מאיר בעל הנס" געפינט זיך הארט נעבן טבריה, ביי דער דרום אריינגאנג פון שטאט, אויפן ברעג פונעם כנרת. עס איז א גרויסער בנין מיט צוויי בתי מדרשים מיט באזונדערע קופּאלן, איינס פאר אשכנזים און איינס פאר ספרדים, וואס באדעקן דעם קבר. ביז דעם יאר תרכ"ז איז דער קבר פון רבי מאיר געווען באצייכנט בלויז מיט צוויי אויפגעשטעלטע הויכע שטיינער. | דער געביידע וואס ווערט היינט-צו-טאגס גערופן "קבר פון רבי מאיר בעל הנס" געפינט זיך הארט נעבן טבריה, ביי דער דרום אריינגאנג פון שטאט, אויפן ברעג פונעם כנרת. עס איז א גרויסער בנין מיט צוויי בתי מדרשים מיט באזונדערע קופּאלן, איינס פאר אשכנזים און איינס פאר ספרדים, וואס באדעקן דעם קבר. ביז דעם יאר תרכ"ז איז דער קבר פון רבי מאיר געווען באצייכנט בלויז מיט צוויי אויפגעשטעלטע הויכע שטיינער. | ||
פילע אלטע רשימות פון די קברי צדיקים אין ארץ ישראל צייכענען רבי מאיר'ס קבר נעבן טבריא. דער ערשטער איז רבי שמואל ב"ר שמשון (ד'תתק"ע){{הערה|{{היברובוקס|אברהם יערי|אגרות ארץ ישראל|20677|page=79|מקום הוצאה=רמת גן|שנת הוצאה=תש"ג|עמ=79}}}}; ווי אויך דער יחוס הצדיקים{{הערה|שם=יחוס}}, די רייזע-באריכט פון רבי יעקב פון פאריז{{הערה|ר' יעקב שליח ר"י מפאריס, געדרוקט אין [https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=2933&st=&pgnum=69 אוצר מסעות, זייט 69].}}, און נאך{{הערה|זע די ליסטע ביי מיללער, הערה 93.}}. אויך דער [[אר"י הקדוש]] האט באשטעטיגט די מסורה אז דער תנא רבי מאיר איז באגראבן אין טבריא{{הערה|שם=שערהג|[https://www.sefaria.org/Sha'ar_HaGilgulim.37.52 שער הגלגולים], פרק ל"ז}}. לויט דעע מקורות קומט אויס, אז אט דער "קבר רבי מאיר בעל הנס" אין טבריה, איז טאקע דער קבר פונעם תנא רבי מאיר, אבער האט גארנישט מיט'ן אריגינעלן "רבי מאיר בעל הנס", וועלכער ליגט אין גוש חלב. | |||
אַן אויסנאם איז דער באריכט פון [[רבי משה באסולא]], א רייזנדער וועלכער האט באזוכט אויפן ארט ארום ה'ר"פ, וועלכער דערציילט אז ער האט געפינען דארט א ציון וואו "מען פארזאמלט זיך צו מתפלל זיין בייטאג און ביינאכט, און מען זאגט אז דארט איז באגראבן איינער מיטן נאמען רבי מאיר, וואס האט געשוואוירן זיך נישט צו זעצן ביז משיח וועט קומען, און ער איז באגראבן געווארן שטייענדיג; דאס איז אבער נישט דער רבי מאיר פון די משנה"{{הערה|[https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=36832&st=&pgnum=156 מסע ר׳ משה באסולה], אין: מסעות ארץ ישראל, תל אביב תש"ו, עמ' 156: "... ונקבר מעומד, ואיננו סתם ר' מאיר דמתניתין.".}}. | אַן אויסנאם איז דער באריכט פון [[רבי משה באסולא]], א רייזנדער וועלכער האט באזוכט אויפן ארט ארום ה'ר"פ, וועלכער דערציילט אז ער האט געפינען דארט א ציון וואו "מען פארזאמלט זיך צו מתפלל זיין בייטאג און ביינאכט, און מען זאגט אז דארט איז באגראבן איינער מיטן נאמען רבי מאיר, וואס האט געשוואוירן זיך נישט צו זעצן ביז משיח וועט קומען, און ער איז באגראבן געווארן שטייענדיג; דאס איז אבער נישט דער רבי מאיר פון די משנה"{{הערה|[https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=36832&st=&pgnum=156 מסע ר׳ משה באסולה], אין: מסעות ארץ ישראל, תל אביב תש"ו, עמ' 156: "... ונקבר מעומד, ואיננו סתם ר' מאיר דמתניתין.".}}. | ||
| שורה 126: | שורה 130: | ||
*{{אייוועלט|33674|רבי מאיר בעל הנס - פסח שני}} | *{{אייוועלט|33674|רבי מאיר בעל הנס - פסח שני}} | ||
*{{אייוועלט|11510|תולדות הכוללים לצדקת רמבעה"נ והמסתעף}} | *{{אייוועלט|11510|תולדות הכוללים לצדקת רמבעה"נ והמסתעף}} | ||
{{ | |||
==רעפערענצן== | |||
{{רעפערענצן}} | |||
[[he:רבי מאיר בעל הנס]] | [[he:רבי מאיר בעל הנס]] | ||
{{הערות שוליים}} | {{הערות שוליים}} | ||