אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "שאול המלך"

38 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 7 חדשים
ק
←‏בית שאול: עולם הבא איז א גוטע זאך
ק (←‏בית שאול: עולם הבא איז א גוטע זאך)
 
(2 צווישנדיגע ווערסיעס פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 29: שורה 29:
נאך שמואל הנביא'ס פטירה איז שאול ארויס אין א ברייטערע קריג קעגן פלשת, אבער ווען שאול האט אנגעפרעגט פון שמואל דערוועגן דורך א [[אוב|בעלת אוב]], האט ער אים אינפארמירט אז ער וועט פארלירן די שלאכט און פאלן פאר די פלשתים. שאול און דריי פון זיינע זון זענען געפאלן אינעם שלאכט, און די פלשתים האבן פארכאפט און פארשוועכט זייערע קערפער. נאך שאול האט דוד געקעניגט אין [[חברון]], אין דער צייט וואס שאול'ס זון [[איש בושת]] האט געוועלטיגט איבער די איבריגע פון [[ארץ ישראל]]. זיבן פון שאול'ס קינדער און אייניקלעך זענען אומגעברענגט געווארן דורך די [[גבעונים]] אלס נקמה פאר זיין שלעכטע באציאונג צו זיי. פון זיינע אייניקלעך זענען [[שמעי בן גרא]], [[מרדכי היהודי]], און [[אסתר המלכה]].
נאך שמואל הנביא'ס פטירה איז שאול ארויס אין א ברייטערע קריג קעגן פלשת, אבער ווען שאול האט אנגעפרעגט פון שמואל דערוועגן דורך א [[אוב|בעלת אוב]], האט ער אים אינפארמירט אז ער וועט פארלירן די שלאכט און פאלן פאר די פלשתים. שאול און דריי פון זיינע זון זענען געפאלן אינעם שלאכט, און די פלשתים האבן פארכאפט און פארשוועכט זייערע קערפער. נאך שאול האט דוד געקעניגט אין [[חברון]], אין דער צייט וואס שאול'ס זון [[איש בושת]] האט געוועלטיגט איבער די איבריגע פון [[ארץ ישראל]]. זיבן פון שאול'ס קינדער און אייניקלעך זענען אומגעברענגט געווארן דורך די [[גבעונים]] אלס נקמה פאר זיין שלעכטע באציאונג צו זיי. פון זיינע אייניקלעך זענען [[שמעי בן גרא]], [[מרדכי היהודי]], און [[אסתר המלכה]].


שאול איז אויך באקאנט אין איסלאם אלס "טאלוט", א געטליך-געקרוינטע קעניג, און זיין אייגנארטיגע כאראקטער טוט ציען אינטערעס צווישן פסיכאלאגן.
שאול איז אויך באקאנט אין איסלאם אלס "טאלוט", א געטליך-געקרוינטע קעניג. שאול'ס כאראקטער און "שלעכטע גייסט" טוט ציען אינטערעס צווישן פסיכאלאגן.


==געשיכטע==
==געשיכטע==
שורה 130: שורה 130:


== בית שאול ==
== בית שאול ==
לויט ווי עס שטייט אין פסוק האט שאול המלך געוועלטיגט פאר צוויי יאר{{הערה|שם=שמויג|{{תנ"ך|שמואל א|יג|א}}.}}. לויט די חשבונות אין סדר עולם איז ער געקרוינט געווארן אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|2882}} און געוועלטיגט נאך צוויי יאר ביז {{לינק צו אידיש יאר|2884}}{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אריה ליב עקביא|סדרי זמנים לפי המסרת|12685|תל אביב, תש"ג, זייט 113|page=127}}}}. טייל פון די מפרשים דינגען זיך אויף דער חשבון, און האלטן אז דער פסוק באציט זיך צו דער דאטום ווען די מלחמה קעגן פלשת איז געווען, און נישט אויף זיין גאנצע קעניגרייך, וואס האט זיך געצויגן פאר פיל לענגער{{הערה|דארט=שמויג|[[רלב"ג]] דארט; [[אברבנאל]] דארט}}. יוסף בן מתתיהו שרייבט אז ער האט געוועלטיגט פערציג יאר, אכצן ווען שמואל האט געלעבט, און 22 נאכדעם{{הערה|{{יוספוס|קדמוניות|ו|יד}}. ענליך שטייט אין מעשי השלוחים יג, כא}}. געוויסע כתבי יד פונעם תרגום השבעים זענען גורס דרייסיג יאר{{הערה|[[#אנצמ|אברמסקי]] זייט 448}}.
לויט ווי עס שטייט אין פסוק האט שאול המלך געוועלטיגט פאר צוויי יאר{{הערה|שם=שמויג|{{תנ"ך|שמואל א|יג|א}}.}}. לויט די חשבונות אין סדר עולם איז ער געקרוינט געווארן אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|2882}} און געוועלטיגט נאך צוויי יאר ביז {{לינק צו אידיש יאר|2884}}{{הערה|{{אוצר החכמה|אברהם אריה ליב עקביא|סדרי זמנים לפי המסרת|12685|תל אביב, תש"ג, זייט 113|page=127}}}}. טייל פון די מפרשים דינגען זיך אויף דער חשבון, און האלטן אז דער פסוק באציט זיך צו דער דאטום ווען די מלחמה קעגן פלשת איז געווען, און נישט אויף זיין גאנצע קעניגרייך, וואס האט זיך געצויגן פאר פיל לענגער{{הערה|דארט=שמויג|[[רלב"ג]] דארט; [[אברבנאל]] דארט}}. יוסף בן מתתיהו שרייבט אז ער האט געוועלטיגט פערציג יאר, אכצן ווען שמואל האט געלעבט, און 22 נאכדעם{{הערה|{{יוספוס|קדמוניות|ו|יד}}.}}. געוויסע כתבי יד פונעם תרגום השבעים זענען גורס דרייסיג יאר{{הערה|[[#אנצמ|אברמסקי]] זייט 448}}.


שאול האט געהייראט [[אחינועם בת אחימעץ|אחינועם]] די טאכטער פון אחימעץ, מיט וועמען ער האט געהאט כאטש פיר זון, [[יונתן]], אבינדב, מלכישוע, און [[אישבשת]]; און צוויי טעכטער, מירב און מיכל{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יד|מט}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|ח|לג}}.}}. מירב האט שאול פארהייראט צו [[עדריאל המחולתי|עדריאל]] בן ברזילי המחולתי, מיט וועמען זי האט געהאט פינף זון{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|כא|ח}}.}}, און מיכל צו דוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יח|כז}}.}}. שפעטער, ווען דוד איז אנטלאפן פון שאול האט ער מיכל געגעבן צו [[פלטי בן ליש]], אבער פלטי האט איר נישט אנגערירט ביז דוד האט איר צוריק באקומען נאך שאול'ס אומקום{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כה|מד}}; {{תנ"ך|שמואל א|ג|טו}}; {{בבלי|סנהדרין|יט|ב}}.}}. שאול האט אויך געהאט א פילגש מיט'ן נאמען [[רצפה בת איה|רצפה]] א טאכטער פון איה, פון וועמען ער האט געהאט ארמוני און מפיבושת{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|כא|ח}}.}}.  
שאול האט געהייראט [[אחינועם בת אחימעץ|אחינועם]] די טאכטער פון אחימעץ, מיט וועמען ער האט געהאט כאטש פיר זון, [[יונתן]], אבינדב, מלכישוע, און [[אישבשת]]; און צוויי טעכטער, מירב און מיכל{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יד|מט}}; {{תנ"ך|דברי הימים א|ח|לג}}.}}. מירב האט שאול פארהייראט צו [[עדריאל המחולתי|עדריאל]] בן ברזילי המחולתי, מיט וועמען זי האט געהאט פינף זון{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|כא|ח}}.}}, און מיכל צו דוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יח|כז}}.}}. שפעטער, ווען דוד איז אנטלאפן פון שאול האט ער מיכל געגעבן צו [[פלטי בן ליש]], אבער פלטי האט איר נישט אנגערירט ביז דוד האט איר צוריק באקומען נאך שאול'ס אומקום{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כה|מד}}; {{תנ"ך|שמואל א|ג|טו}}; {{בבלי|סנהדרין|יט|ב}}.}}. שאול האט אויך געהאט א פילגש מיט'ן נאמען [[רצפה בת איה|רצפה]] א טאכטער פון איה, פון וועמען ער האט געהאט ארמוני און מפיבושת{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|כא|ח}}.}}.  
שורה 164: שורה 164:


===פסיכילאגישע אנאליז===
===פסיכילאגישע אנאליז===
די שילדערונגען אין די פסוקים איבער דער שלעכטער גייסט וואס פלעגט פלאגן שאול האט געברענגט פסיכאלאגן צו פרובירן קליניש צו דיאגנאזירן שאול. אין ילקוט מעם לועז{{הערה|[[ילקוט מעם לועז]], שמואל א טז, יד}}, ווי אויך אין מלבי"ם{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טז|טו|מפרש=מלבי"ם}}.}}, ווערט געברענגט אז שאול האט געליטן פון מעלאנכאליע ([[מרה שחורה]]). דזשארדזש סטיין זעט דערין א געוויסע מאניע{{הערה|Stein, George (2011). "The case of King Saul: Did he have recurrent unipolar depression or bipolar affective disorder?" British Journal of Psychiatry. 198 (3): 212.|כיוון=שמאל}}, מארטין היוסמאן האלט עס איז געווען דעפרעסיע וואס קומט פון דרוק{{הערה| Huisman, M. (2007). "King Saul, work-related stress and depression". Journal of Epidemiology and Community Health. 61 (10): 890.|כיוון=שמאל}}, און ליבוב בן-נון האלט אז שאול האט געהאט א געוויסע גייסטישע אומארדענונג{{הערה|(Louba) Ben-Noun, Liubov (2003). "What was the Mental Disease that Afflicted King Saul?". Clinical Case Studies. 2 (4): 270–282. }}. גלייכצייטיג טוט קריסטאפער קוק רעקאמענדירן פארזיכטיגקייט ביים דיאגנאזירן א מאן פון טויזנטער יאר צוריק{{הערה| Cook, Christopher C. H. (2012). "Psychiatry in scripture: Sacred texts and psychopathology". The Psychiatrist. 36 (6): 225–229.|כיוון=שמאל}}.
די שילדערונגען אין די פסוקים איבער דער שלעכטער גייסט וואס פלעגט פלאגן שאול האט געברענגט פסיכאלאגן צו פרובירן קליניש צו דיאגנאזירן שאול. אין ילקוט מעם לועז{{הערה|[[ילקוט מעם לועז]], שמואל א טז, יד}}, ווי אויך אין מלבי"ם{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טז|טו|מפרש=מלבי"ם}}.}}, ווערט געברענגט אז שאול האט געליטן פון מעלאנכאליע ([[מרה שחורה]]). דזשארדזש סטיין זעט דערין א געוויסע מאניע{{הערה|Stein, George (2011). "The case of King Saul: Did he have recurrent unipolar depression or bipolar affective disorder?" British Journal of Psychiatry. 198 (3): 212.|כיוון=שמאל}}, מארטין היוסמאן האלט עס איז געווען דעפרעסיע וואס קומט פון דרוק{{הערה| Huisman, M. (2007). "King Saul, work-related stress and depression". Journal of Epidemiology and Community Health. 61 (10): 890.|כיוון=שמאל}}, און ליבוב בן-נון האלט אז שאול האט געהאט א געוויסע גייסטישע אומארדענונג{{הערה|(Louba) Ben-Noun, Liubov (2003). "What was the Mental Disease that Afflicted King Saul?". Clinical Case Studies. 2 (4): 270–282. |כיוון=שמאל}}. גלייכצייטיג טוט קריסטאפער קוק רעקאמענדירן פארזיכטיגקייט ביים דיאגנאזירן א מאן פון טויזנטער יאר צוריק{{הערה| Cook, Christopher C. H. (2012). "Psychiatry in scripture: Sacred texts and psychopathology". The Psychiatrist. 36 (6): 225–229.|כיוון=שמאל}}.


== צו ליינען מער ==
== צו ליינען מער ==