אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:צען מכות"

111 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 8 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(←‏ליינט מער: פארברייטערט)
אין תקציר עריכה
שורה 11: שורה 11:


==די צען מכות==
==די צען מכות==
אין דער תורה ווערט נישט דערמאנט די נומער "צען" מכות{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|יא|י|מפרש=ר' יוסף אבן כספי}}, וועלכער צייגט אז דער נומער ווערט בכלל נישט דערמאנט אין דער תורה, און פארגלייכט דעם פאקט מיט דעם וואס די [[י"ג מידות]] זענען אויך נישט אנגעצייכנט מיט א קלארן צאל אין תנ"ך.}}, און זיי ווערן אויך נישט אנגערופן "מכות", נאר "אותות", "מֹפְתִים"{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|ז|ג}} און {{תנ"ך|שמות|ז|ט|אן=פרק}}; {{תנ"ך|שמות|ח|יט|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|י|א|ב|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|יא|ט|י|אן=ספר}}.}}, "שְׁפָטִים"{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|ו|ו}}; {{תנ"ך|שמות|ז|ד|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|יב|יב|אן=ספר}}.}}"נגעים"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יא|א}}}} און "מַגֵּפות"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יד}}}}. דאס ווארט "מכה" אין באצוג צו די שטראפן טרעפט מען ערשט אין די ווערטער פון די פלשתים אין [[ספר שמואל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ד|ח}}.}}, ווי אויך ווערט דער [[ווערב]] "הכה" באנוצט אין ספר שמות אין רעפערענץ צו די מכות{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|ג|כ}};  {{תנ"ך|שמות|ז|כה|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|ט|טו|אן=ספר}},  {{תנ"ך|שמות|ט|כה|אן=פרק}}, און {{תנ"ך|שמות|ט|לא|לב|אן=פרק}}; {{תנ"ך|שמות|יב|יב|אן=ספר}} און {{תנ"ך|שמות|יב|כט|אן=פרק}}.}}, דעם טערמין "עשר מכות" טרעפט מען אין משניות{{הערה|{{משנה|אבות|ה|ד}}. זעט [https://mishna.alhatorah.org/Parshan/R._Yaakov_b._Shimshon/Avot/5.4 פירוש רבי יעקב בר שמשון, אבות דארט].}}, מדרשים{{הערה|זעט {{מכילתא דרבי ישמעאל|מסכתא=ויהי בשלח|סימן=ז}}; {{ספרי|1=במדבר|4=פח}}; מדרש תנאים דברים כ"ו; }}, און אין דער [[הגדה של פסח]]. דער צאל צען ערשיינט אויך אין ספרים פון תקופת בית שני{{הערה|זעט {{יובלים|מח|ו}}-י"ב און פילון על חיי משה א, יז}}.
די תורה ניצט נישט די נומער "צען"{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|יא|י|מפרש=ר' יוסף אבן כספי}}, וועלכער צייגט אז דער נומער ווערט בכלל נישט דערמאנט אין דער תורה, און פארגלייכט דעם פאקט מיט דעם וואס די [[י"ג מידות]] זענען אויך נישט אנגעצייכנט מיט א קלארן צאל אין תנ"ך.}} אדער די אויסדרוק "מכות" צו באשרייבן די נסים אין מצרים. אנשטאט דעם ניצט זי "אותות", "מֹפְתִים"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|ג}} און {{תנ"ך|שמות|ז|ט|אן=פרק}}; {{תנ"ך|שמות|ח|יט|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|י|א|ב|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|יא|ט|י|אן=ספר}}.}}, "שְׁפָטִים"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ו|ו}}; {{תנ"ך|שמות|ז|ד|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|יב|יב|אן=ספר}}.}} "נגעים"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יא|א}} וואו עס רעדט זיך וועגן מכת בכורות}} און "מַגֵּפות"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יד}}, איידער מכת ברד}}. דאס ווארט "מכה" אין באצוג צו די שטראפן אין מצרים טרעפט מען ערשט אין די ווערטער פון די פלשתים אין [[ספר שמואל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ד|ח}}.}}, ווי אויך ווערט דער [[ווערב]] "הכה" באנוצט אין ספר שמות אין רעפערענץ צו די מכות{{הערה|זעט {{תנ"ך|שמות|ג|כ}};  {{תנ"ך|שמות|ז|כה|אן=ספר}}; {{תנ"ך|שמות|ט|טו|אן=ספר}},  {{תנ"ך|שמות|ט|כה|אן=פרק}}, און {{תנ"ך|שמות|ט|לא|לב|אן=פרק}}; {{תנ"ך|שמות|יב|יב|אן=ספר}} און {{תנ"ך|שמות|יב|כט|אן=פרק}}.}}, דעם טערמין "עשר מכות" טרעפט מען אין משניות{{הערה|{{משנה|אבות|ה|ד}}. זעט [https://mishna.alhatorah.org/Parshan/R._Yaakov_b._Shimshon/Avot/5.4 פירוש רבי יעקב בר שמשון, אבות דארט].}}, מדרשים{{הערה|{{מכילתא דרבי ישמעאל|מסכתא=ויהי בשלח|סימן=ז}}; {{ספרי|1=במדבר|4=פח}}; מדרש תנאים דברים כ"ו}}, און אין דער [[הגדה של פסח]]. דער צאל צען ערשיינט אויך אין ביכער פון תקופת בית שני{{הערה|{{יובלים|מח|ו}}-י"ב און [[פילון]] על חיי משה א, יז}}.


אין הגדה של פסח ווערן דערמאנט די צען מכות לויט דעם סדר געשילדערט אין דער תורה, מיט די פאלגנדע נעמען: דם, צפרדע, כינים, ערוב, דֶּבֶר, שחין, ברד, ארבה, חושך, און מכת בכורות. אין הגדה שטייט אויך א [[סימנים (ש"ס)|סימן]] צו געדענקען די מכות דורך זייערע [[ראשי תיבות]]: דצ"ך עד"ש באח"ב.
אין הגדה של פסח ווערן דערמאנט די צען מכות לויט דעם סדר געשילדערט אין דער תורה, מיט די פאלגנדע נעמען: דם, צפרדע, כינים, ערוב, דֶּבֶר, שחין, ברד, ארבה, חושך, און מכת בכורות. אין הגדה שטייט אויך א [[סימנים (ש"ס)|סימן]] צו געדענקען די מכות דורך זייערע [[ראשי תיבות]]: דצ"ך עד"ש באח"ב.
שורה 32: שורה 32:
די מכות ווערן אויך געשילדערט אין [[תהלים]] אין אן אנדער סדר און צאל, און ווערן אין עטליכע פעלער באצייכנט מיט סינאנימען אדער באשטאנדטיילן פון די מכות. אין {{תנ"ך|תהילים|קה|לאנג=יא|אן=ספר}} ווערן אויסגערעכנט צען פלאָגן, וואס קומען אבער פון בלויז אכט פון די מכות, און אין {{תנ"ך|תהילים|עח|לאנג=יא|אן=ספר}} זענען אויסגערעכנט 11, פון בלויז זיבן מכות. דאס אפנייגן אין פון ספר שמות ווערט צוגעשריבן צו פּאעטישע פרייהייט (Licentia Poētica).
די מכות ווערן אויך געשילדערט אין [[תהלים]] אין אן אנדער סדר און צאל, און ווערן אין עטליכע פעלער באצייכנט מיט סינאנימען אדער באשטאנדטיילן פון די מכות. אין {{תנ"ך|תהילים|קה|לאנג=יא|אן=ספר}} ווערן אויסגערעכנט צען פלאָגן, וואס קומען אבער פון בלויז אכט פון די מכות, און אין {{תנ"ך|תהילים|עח|לאנג=יא|אן=ספר}} זענען אויסגערעכנט 11, פון בלויז זיבן מכות. דאס אפנייגן אין פון ספר שמות ווערט צוגעשריבן צו פּאעטישע פרייהייט (Licentia Poētica).


{|
{{שני טורים
|- valign=top
|'''תהלים עח, מד–נא:''' {{מנוקד|<poem>
|'''תהלים עח, מד–נא:''' {{מנוקד|<poem>
1. וַיַּהֲפֹךְ לְ'''דָם''' יְאֹרֵיהֶם,
1. וַיַּהֲפֹךְ לְ'''דָם''' יְאֹרֵיהֶם,
שורה 52: שורה 51:
:וְחַיָּתָם{{הערה|פשוט מיינט דאס חיות. אבן עזרא טייטשט חייתם: נפשם, דאס איז מכת בכורות.}} לַ'''דֶּבֶר''' הִסְגִּיר.
:וְחַיָּתָם{{הערה|פשוט מיינט דאס חיות. אבן עזרא טייטשט חייתם: נפשם, דאס איז מכת בכורות.}} לַ'''דֶּבֶר''' הִסְגִּיר.
7. וַ'''יַּךְ כָּל בְּכוֹר''' בְּמִצְרָיִם,
7. וַ'''יַּךְ כָּל בְּכוֹר''' בְּמִצְרָיִם,
רֵאשִׁית אוֹנִים בְּאָהֳלֵי חָם.</poem>}}
:רֵאשִׁית אוֹנִים בְּאָהֳלֵי חָם.</poem>}}
|טייטש:{{ש}}<poem>ער האט איבערגעקערט צו בלוט זייערע טייכן,
<!-- |טייטש:{{ש}}<poem>ער האט איבערגעקערט צו בלוט זייערע טייכן,
און זייערע פלוסן, זיי זאלן נישט קענען טרינקען.
און זייערע פלוסן, זיי זאלן נישט קענען טרינקען.
ער האט אנגעשיקט אויף זיי א געמיש וואס האט זיי אויפגעגעסן,
ער האט אנגעשיקט אויף זיי א געמיש וואס האט זיי אויפגעגעסן,
און א פראש וואס האט זיי פארוויסט.
און א פראש וואס האט זיי פארוויסט.


</poem>
</poem> -->
|'''תהלים קה, כח–לו:''' {{מנוקד|<poem>
|'''תהלים קה, כח–לו:''' {{מנוקד|<poem>
1. שָׁלַח '''חֹשֶׁךְ''', וַיַּחְשִׁךְ;
1. שָׁלַח '''חֹשֶׁךְ''', וַיַּחְשִׁךְ;
שורה 79: שורה 78:
:רֵאשִׁית, לְכָל-אוֹנָם.</poem>}}
:רֵאשִׁית, לְכָל-אוֹנָם.</poem>}}
|
|
|}
}}


==באדייט און פונקציע==
==באדייט און פונקציע==