בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,363
רעדאגירונגען
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
רבי יוסף ב"ר אפרים קארו ז"ל איז לכאורה געבוירן אין [[טאלעדא]] (טאָלטילא), קאסטיליע אין דעם יאר רמ"ח (1488){{הערה|פארגלייכט: "תולדות גדולי ישראל" פון שבח קנעביל זייט 51, אויסגאבע דובינסקי, ניו יארק, תשט"ו מיט "אוצר ישראל", באנד ניין, זייט 88.}}. ער האט געשטאמט פון ספרדים. ער האט אנגעהויבן צו לערנען אין זיין געבורט שטאט, אין דער ישיבה פון [[רבי יעקב בירב|ר' יעקב בירב]] ז"ל. | רבי יוסף ב"ר אפרים קארו ז"ל איז לכאורה געבוירן אין [[טאלעדא]] (טאָלטילא), קאסטיליע אין דעם יאר רמ"ח (1488){{הערה|פארגלייכט: "תולדות גדולי ישראל" פון שבח קנעביל זייט 51, אויסגאבע דובינסקי, ניו יארק, תשט"ו מיט "אוצר ישראל", באנד ניין, זייט 88.}}. ער האט געשטאמט פון ספרדים. ער האט אנגעהויבן צו לערנען אין זיין געבורט שטאט, אין דער ישיבה פון [[רבי יעקב בירב|ר' יעקב בירב]] ז"ל. | ||
עס שיינט אז אין דעם יאר רנ"ב (1492), ביים "[[גירוש שפאניע|גירוש שפּאניע]]", האט ר' אפרים געמוזט פארלאזן זיין געבורט לאנד, און ער מיט זיין פאמיליע זענען פארוואגלט געווארן קיין טערקיי אדער [[פארטוגאל|פּארטוגאל]]. עס איז אבער מעגליך אז זיי האבן זיך געלאזט קיין פּארטוגאל נאך איידער'ן גירוש און אז ר' יוסף איז דארט געבוירן געווארן. זיי האבן זיך באזעצט אין דער הויפּט שטאט [[ליסבאן|ליסאבאן]] | עס שיינט אז אין דעם יאר רנ"ב (1492), ביים "[[גירוש שפאניע|גירוש שפּאניע]]", האט ר' אפרים געמוזט פארלאזן זיין געבורט לאנד, און ער מיט זיין פאמיליע זענען פארוואגלט געווארן קיין טערקיי אדער [[פארטוגאל|פּארטוגאל]]. עס איז אבער מעגליך אז זיי האבן זיך געלאזט קיין פּארטוגאל נאך איידער'ן גירוש און אז ר' יוסף איז דארט געבוירן געווארן. זיי האבן זיך באזעצט אין דער הויפּט שטאט [[ליסבאן|ליסאבאן]]. | ||
אין דעם "גירוש פּארטוגאל", אין דעם יאר רנ"ז, איז די משפחה אוועק קיין [[טערקיי]] וואו ר' יוסף האט געלעבט פאר אומגעפער 40 יאר. צוערשט האט ער געלעבט מיט זיין פאמיליע אין קאנסטאנטינאפּאל. עטליכע יארן שפּעטער, איז זיין פאטער נפטר געווארן | אין דעם "גירוש פּארטוגאל", אין דעם יאר רנ"ז, איז די משפחה אוועק קיין [[טערקיי]] וואו ר' יוסף האט געלעבט פאר אומגעפער 40 יאר. צוערשט האט ער געלעבט מיט זיין פאמיליע אין קאנסטאנטינאפּאל, און געלערנט אונטער זיין פאטער ר' אפרים, אליין א חשוב'ער תלמיד חכם. עטליכע יארן שפּעטער, ווען ר' יוסף איז נאך געווען יונג, איז זיין פאטער נפטר געווארן און ער איז אויפגעצויגן געווארן דורך זיין פעטער [[רבי יצחק קארו]]. | ||
אין קאנסטאנטינאפּאל האט דער אינגער למדן אנגעהויבן צו לערנען דעם רמב"מ'ס "יד החזקה", אדער "משנה תורה" ווי דער רמב"ם האט עס גערופן. | |||
ער האט געשריבן הערות, א פּירוש אויף דעם רמב"ם, וועלכע ער האט נישט געדרוקט. אבער זיי האבן געדינט שפּעטער אלס יסוד פאר זיין פּירוש "כסף משנה" אויף דעם רמב"ם. | ער האט געשריבן הערות, א פּירוש אויף דעם רמב"ם, וועלכע ער האט נישט געדרוקט. אבער זיי האבן געדינט שפּעטער אלס יסוד פאר זיין פּירוש "כסף משנה" אויף דעם רמב"ם. | ||
| שורה 17: | שורה 18: | ||
ער האט חתונה געהאט דארט מיט דער טאכטער פון דעם חכם און חסיד ר' חיים ב"ר אלבלג ז"ל. זי איז אבער געשטארבן אינג, און ער האט חתונה געהאט מיט דער טאכטער פון ר' יצחק סבע, די שוועסטער פון זיין פריינד ר' שמואל סבע. און דארט אין אדריאנאפּאל, האט ער אנגעהויבן צו ארבעטן אויף זיין בארימטן ספר "בית יוסף", אין דעם יאר רפּ"ב, 1522. | ער האט חתונה געהאט דארט מיט דער טאכטער פון דעם חכם און חסיד ר' חיים ב"ר אלבלג ז"ל. זי איז אבער געשטארבן אינג, און ער האט חתונה געהאט מיט דער טאכטער פון ר' יצחק סבע, די שוועסטער פון זיין פריינד ר' שמואל סבע. און דארט אין אדריאנאפּאל, האט ער אנגעהויבן צו ארבעטן אויף זיין בארימטן ספר "בית יוסף", אין דעם יאר רפּ"ב, 1522. | ||
אין יענער צייט האט די קהילה פון דער שטאט [[ניקאפאל|ניקאָפּאָל]], אים איינגעלאַדן צו ווערן ראש פון זייער ישיבה. ער האט אנגענומען די איינלאדונג. און ער האט זיך באזעצט דארט אין דעם יאר 1523. דער דארטיגער הויפּט פון דער קהילה, אַן עלטערער ספרד'ישער חכם, האט נישט מסכים געווען מיט זיין געדאנקען-גאנג, און ער פלעגט | אין יענער צייט האט די קהילה פון דער שטאט [[ניקאפאל|ניקאָפּאָל]], אים איינגעלאַדן צו ווערן ראש פון זייער ישיבה. ער האט אנגענומען די איינלאדונג. און ער האט זיך באזעצט דארט אין דעם יאר 1523. דער דארטיגער הויפּט פון דער קהילה, אַן עלטערער ספרד'ישער חכם, האט נישט מסכים געווען מיט זיין געדאנקען-גאנג, און ער פלעגט אפילו אידערצערנען. אין אלגעמיין, אבער, איז ער געווען זייער געאכטעט ביי זיינע צייט גענאָסן. און אויסער זיינע פליכטן אלס ראש ישיבה, האָט ער געווידמעט זיין גאנצע צייט אויף זיין ספר "בית יוסף". | ||
אין טערקיי האט ער זיך, לכאורה, באגעגנט מיט רבי שלמה מולכו, וועמענס מאַרטיריום אויפן פלעקל אין 1532 האט געמאכט א טיפן רושם אויף ר' יוסף, מיט דעם רעזולטאט, אז אויך ער האט געגארט צו אומקומען אויף קידוש ה'. אויך איז ער באאיינפלוסט געווארן פון [[רבי יוסף טאיטאצאק]], וועמען ער האט באגעגנט אין [[סאלאניקי|סאלאניקא]], וואו ר' יוסף האט געוואוינט פאר א צייט, און פון [[רבי שלמה אלקבץ]], וועמען ער האט באגעגנט סיי דארטן און סיי אין ניקאפאל. אין סאלאניקע און אין אדריאנאפאל, זענען געווען גרופעס פון צדיקים און מקובלים, אנגעפירט דורך די דאזיגע חכמים. | |||
אין יאר 1536 האט ער באשלאסן צו עמיגרירען קיין ארץ ישראל. נאך א יאר פארן איז ער אנגעקומען אין [[צפת]] אין חודש אלול רצ"ו. דארט האט ער געפונען זיין יוגנט רבי'ן ר' יעקב בירב, פון וועם ער האט באקומען סמיכה. ער האט דארט געגרינדעט א ישיבה און זיך ערווארבן פילע תלמידים. ער האט געענטפערט תשובות אויף שאלות. אבער די מערסטע צייט האט ער געווידמעט זיין ריזן ווערק "בית יוסף", אויף די טורים און שולחן ערוך. | אין יאר 1536 האט ער באשלאסן צו עמיגרירען קיין ארץ ישראל. נאך א יאר פארן איז ער אנגעקומען אין [[צפת]] אין חודש אלול רצ"ו. דארט האט ער געפונען זיין יוגנט רבי'ן ר' יעקב בירב, פון וועם ער האט באקומען סמיכה. ער האט דארט געגרינדעט א ישיבה און זיך ערווארבן פילע תלמידים. ער האט געענטפערט תשובות אויף שאלות. אבער די מערסטע צייט האט ער געווידמעט זיין ריזן ווערק "בית יוסף", אויף די טורים און שולחן ערוך. | ||
| שורה 43: | שורה 46: | ||
==תלמידים== | ==תלמידים== | ||
רבי יוסף קאַרו האָט באַאיינפלוסט נישט | רבי יוסף קאַרו האָט באַאיינפלוסט נישט נאר מיט זיינע ספרים נאר אויך דורך זיינע פילע גרויסע תלמידים, צווישן זיי די בארימטע דריי משה'ס: [[רבי משה קארדאווערא|רבי משה קורדובירו]], רבי משה גאַלאַנטי און רבי משה אלשיך, ז"ל, און צו זיינע פריינט האבן געהערט דער קדוש רבי שלמה מולכו, [[אר"י הקדוש|רבי יצחק לוריא]] (אר"י), [[רבי שלמה אלקבץ]] און אנדערע מקובלים. | ||
== ביבליאגראפיע == | == ביבליאגראפיע == | ||
רעדאגירונגען