אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רמב"ם"

3,553 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 9 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
 
(3 צווישנדיגע ווערסיעס פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע|ראשון און פילאזאף (ד'תתצ"ח–ד'תתקס"ה)}}
'''רבי משה בן מיימון''', באקאנט מיט די [[ראשי תיבות]] '''רַמְבַּ"ם''', ([[י"ד ניסן]] [[ד'תתצ"ח]] - [[כ' טבת]] [[ד'תתקס"ה]]{{הערה|זע מאור עינים (אדומי); צמח דוד בשמו; {{אוצר החכמה|ביחובסקי, חיים אליעזר הכהן|כתבי הרח"א ביחובסקי|26496|||page=132}}}}
[[טעקע:Maimonides-2.jpg|קליין|150px|רבי משה בן מיימון]]
'''רבי משה בן מיימון''', באקאנט מיט די [[ראשי תיבות]] '''רַמְבַּ"ם''', ([[י"ד ניסן]] [[ד'תתצ"ח]] - [[כ' טבת]] [[ד'תתקס"ה]]) איז געווען פון די גדולי [[פוסק|הפוסקים]] פון אלע דורות, פון די חשובע [[פילאזאף|פילאזאפן]] פונעם מיטל־אלטער, און א דאקטער.


== זיין געבורט ==
אין ד'תתק"כ איז דער רמב"ם אנטלאפן פון [[ספרד]] קיין [[פאס]] אין מאראקא, ווייל מען האט אים פאר'מסר'ט פארן קעניג. אין ד'תתקכ"ה האבן זיי זיך געצויגן קיין [[עכו]] אבער נאך פינעף חדשים האבן זיי זיך באזעצט אין [[פאסטאט]], [[מצרים]]. דער מלך פון מצרים האט אים גענומען פאר זיין פערזענליכן דאקטער.
רבי משה בן מיימון איז געבוירן געווארן שבת ערב פסח, ד'תתצ"ח (1138), אין דער שטאט [[קארדאבע]] (אין היינטיקער [[שפּאַניע]]).
 
זיין פאטער האט געהייסן מיימון בן יוסף, און איז געווען א דיין און אויך א גרויסער חכם ביי אידן.
 
== לעבנסגעשיכטע ==
אין ד'תתק"ח האט די משפחה פארלאזט קארדאבע צוליב די אינוואזיע פון די [[אלמאהאדן]]. אין ד'תתק"כ איז דער רמב"ם אנטלאפן פון [[ספרד]] קיין [[פאס]] אין מאראקא, ווייל מען האט אים פאר'מסר'ט פארן קעניג. אין ד'תתקכ"ה האבן זיי זיך געצויגן קיין [[עכו]] אבער נאך פינעף חדשים האבן זיי זיך באזעצט אין [[פאסטאט]], [[מצרים]]. דער מלך פון מצרים האט אים גענומען פאר זיין פערזענליכן דאקטער.
 
לויט דער [[הלכה]] טאר נישט א גרויסער טייל אידן זיך באזעצן אין מצרים עס איז דא א [[לאו]] דערויף, דער רמב"ם האט אבער נישט געהאט קיין ברירה וויבאלד ער האט געמוזט אהין אנטלויפן פאר זיין לעבן, אזוי ווי דער קעניג האט אים גענומען פאר א דאקטער דארט, האט ער שוין נישט געקענט פון דארט אוועקגיין, ער פלעגט זיך אונטערשרייבן הכותב העובר בכל יום ג' לאוין. זיין היתר איז געווען אזוי ווי די גמרא פארציילט אויף [[אבטולמס בן ראובן]] <ref>כפתור ופרח פ"ה ע' 12</ref>
איינמאל ווען ער איז געפארן אויפן ים מיט זיין משפחה איז געווען א שטורעם ווינט ער איז שיער דערטרונקען געווארן, האט דער רמב"ם געמאכט א נדר אויב ער וועט ניצול ווערן וועט ער יעדן יאר פאסטן דעם טאג, ווען ער איז ניצול געווארן און אנגעקומען קיין ארץ ישראל האט ער גאמאכט א נדר אז די צוויי טאג וואס ער איז אנגעקומען וועט ער מאכן א יום טוב ושמחה, אזוי פלעגט ער זיך פירן <ref>ספר חרדים פס"ה</ref>


== זיין קלוגשאפט ==
== זיין קלוגשאפט ==
דער רמב"ם איז געווען פון די גרעסטע געלערנטע און קלוגע לייט, א [[איד]]ישער הארץ [[דאקטער]] אין [[געזונטהייט|רפואה]], [[פילאזאפיע|פילאָסאָף]], און [[תלמיד חכם]]. זיינע ספרים און ביכער זענען אנגענומען איבעראל, סיי צווישן אידן און סיי צווישן גוים.
עס איז דא א תפלות הרופא מיוחס צום רמב"ם, אנדערע זאגן אז קומט נישט פון אים.
דער רמב"ם איז געווען א גרויסער שרייבער, ביי אידן איז אנגענומען אז פון זיינע ווערטער קען מען אסאך לערנען אפילו דאס וואס מען זעט נישט ארויס, ווייל צוליב זיין גרויס חכמה איז דארט באהאלטן אסאך, פארהאן הונדערטער און טויזנעטר ספרים וואס וועלן ארויס לערנען פון א ווארט פון רמב"ם גאנצע הלכות, עס ווערט אנגערופן '''לשונו הזהב''' דאס גאלדענע לשון.
דער רמב"ם איז געווען א גרויסער שרייבער, ביי אידן איז אנגענומען אז פון זיינע ווערטער קען מען אסאך לערנען אפילו דאס וואס מען זעט נישט ארויס, ווייל צוליב זיין גרויס חכמה איז דארט באהאלטן אסאך, פארהאן הונדערטער און טויזנעטר ספרים וואס וועלן ארויס לערנען פון א ווארט פון רמב"ם גאנצע הלכות, עס ווערט אנגערופן '''לשונו הזהב''' דאס גאלדענע לשון.
דאס איז אבער געזאגט געווארן בלויז אויף די ספרים וואס ער זעלבסט האט געשריבן אויף לשון הקודש ווי דער ספר הי"ד, אנדערש איז אבער די פירוש המשניות און מורה נבוכים וואס ער האט עס געשריבן אויף אנדערע לשונות, און דאס וואס מיר האבן איז נישט דער לשון פון רמב"ם.
דאס איז אבער געזאגט געווארן בלויז אויף די ספרים וואס ער זעלבסט האט געשריבן אויף לשון הקודש ווי דער ספר הי"ד, אנדערש איז אבער די פירוש המשניות און מורה נבוכים וואס ער האט עס געשריבן אויף אנדערע לשונות, און דאס וואס מיר האבן איז נישט דער לשון פון רמב"ם.
שורה 24: שורה 9:
== זיינע ספרים ==
== זיינע ספרים ==
=== משנה תורה ===
=== משנה תורה ===
די הויפט ווערק פונעם רמב"ם איז זיין '''[[משנה תורה]]''' (אויך באקאנט ווי "יד החזקה"): דאס ספר האט האט 14 חלקים, דעריבער הייסט עס אויך י"ד החזקה, י"ד איז גימטריא פערצן.


אין דער הקדמה פון פירוש המשניות שרייבט ער אז ווען איימעצער לערנט [[תנ"ך|תורה שבכתב]], און שפעטער זיין חיבור - דארף ער נישט אנקומען צו אנדערע חיבורים.
אין דער הקדמה פון פירוש המשניות שרייבט ער אז ווען איימעצער לערנט [[תנ"ך|תורה שבכתב]], און שפעטער זיין חיבור - דארף ער נישט אנקומען צו אנדערע חיבורים.
שורה 62: שורה 46:


זיין זון איז אויך געווען פון די גדולי הדור [[רבי אברהם בן הרמב"ם]], וואס האט פארפאסט דאס ספר [[המספיק לעובדי ה']]
זיין זון איז אויך געווען פון די גדולי הדור [[רבי אברהם בן הרמב"ם]], וואס האט פארפאסט דאס ספר [[המספיק לעובדי ה']]
==דרויסנדיגע לינקס==
* [https://mechon-mamre.org/i/0.htm משנה תורה] ביי מכון ממרא


== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}
{{ביכער|
PeEnYi=2783|
PND=118576488|
LCCN=n/78/96039|
VIAF=100185495|
TSURL=viaf/100185495}}
[[קאַטעגאָריע:ראשונים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים|וו]]
[[קאַטעגאָריע:פילאזאפן]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:רמב"ם]]
[[קאַטעגאָריע:מפרשים פון משניות]]