אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת בשלח"

נאכ'ן [[יציאת מצרים|ארויסגיין פון מצרים]], האט גאט געפירט די אידן אין מדבר נעבן [[ים סוף]], און געוויזן דעם וועג בייטאג מיט'ן [[עמוד הענן]] און ביינאכט מיט'ן [[עמוד האש]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|יז|כב|אן=ספר}}.}}. גאט האט ווידער פארהארטעוועט פרעה'ס הארץ ער זאל זיך איינרעדן אז די אידן זענען פארבלאנזשעט, און ער האט חרטה געהאט אויף דאס ארויסלאזן די אידן. פרעה איז ארויס מיט זיין פאלק נאכיאגן די אידן, און זיי דערגרייכט זיצנדיג ביים ים. די אידן האבן זיך גאר שטארק דערשראקן, און געשריגן צום אויבערשטן, און זיך באקלאגט צו משה פאר'ן זיי ארויסנעמען צו שטארבן אין מדבר. משה האט זיי בארואיגט, אז זיי זאלן זיך שטעלן אויסווארטן די רעטונג פונעם אויבערשטן, ווייל זיי וועלן מער קיינמאל זען די מצריים: {{מנוקד|ה' יִלָּחֵם לָכֶם וְאַתֶּם תַּחֲרִישׁוּן}}.

גאט האט באפוילן משה'ן צו זאגן פאר די אידן זיך צו ציען צום ים, און ער זאל אויסשטרעקן זיין שטעקן איבער'ן וואסער און עס שפאלטן. דער עמוד הענן האט זיך געשטעלט צווישן די אידן און די מצריים, און משה האט אויפגעהויבן זיין האנט איבערן וואסער, ווען א שטארקע ווינט האט געבלאזן און געשפאלטן דעם וואסער. די אידן זענען אריין אין ים ווען דאס וואסער שטייט געהויבן ביי זייערע זייטן, און די מצריים האבן זיי נאכגעיאגט מיט זייערע פערד און רייטער אין ים אריין, ווען גאט האט צעטומלט די מצריים, און באפוילן משה ווידער אויפצוהייבן דעם שטעקן איבער'ן ים, און דאס וואסער האט זיך צוריקגעקערט צו איר שטייגער אויף די מצריים, וועלכע זענען דערטראנקען געווארן און קיינער פון זיי איז פארבליבן. די אידן האבן דאס צוגעזען, {{מנוקד|וַיַּאֲמִינוּ בַּה' וּבְמֹשֶׁה עַבְדּוֹ}}{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יד|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.

משה און די אידן האבן דאן געזינגען שירה צום אויבערשטן, וואו זיי האבן געלויבט אויף די ישועה פון גאט, אויף זיין כח, און די שרעק וואס איז געפאלן אויף די פעלקער, און די האפענונג צו אריינגיין אין ארץ ישראל. די פרויען האבן באזונדער געזינגען שירה אונטער די פירערשאפט פון [[מרים הנביאה]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|א|כא|אן=ספר}}.}}.

די אידן זענען אנגעקומען קיין [[מרה]], וואו זיי האבן נאך דריי טעג אן וואסער געפינען ביטערע וואסער, און זיך באקלאגט דערויף צו משה, וועלכע האט געשריגן צום אויבערשטן, און גאט האט אים געוויזן א צווייג וועלכע ער האט געווארפן אין וואסער און עס איז זיס געווארן. דארט האבן די אידן באקומען טייל דינים פון די תורה{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|נו|ב}}.}}, און דער אויבערשטער האט געגעבן א צוזאג אז ווען מען וועט טון די מצוות, "וועל איך אלע די קראנקשאפט וואס איך האב ארויפגעטון אױף מצרים, נישט ארויפטון אױף דיר; ווארום איך ה' בין דיין רופא."}}{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כב|כו}}.}}.

קומענדיג קיין אילם האבן זיי געפינען דארט צוועלף וואסער קוואלן און זיבעציג טייטל ביימער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כז}}}}. די אידן זענען דאן אנגעקומען קיין [[מדבר סין]], וואו זיי האבן זיך ווידער באקלאגט צו משה און אהרן אויף וואס זיי האבן נישט קיין עסן אין מדבר, ווען גאט האט געזאגט פאר משה אז ער וועט טעגליך אראפרעגענען [[מן]] פון הימל, ווידער [[פרייטאג]] וועט קומען א דאפלטע פארציע פון וועלכע מען זאל נעמען אויך אויף [[שבת]], און גאט האט זיי דארט געגעבן דעם שבת, און אנגעזאגט איבער נישט ארויסגיין פון תחום שבת. משה האט על פי ה' אנגעזאגט אהרן אוועקצולייגן פון די מן נעבן דעם [[ארון הברית]], צו געדענקען דאס וואס דער אויבערשטער האט געשפייזט די אידן די פערציג יאר אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טז|לאנג=יא}}.}}.

[[עמלק]] איז געקומען און ארויס אין קריג מיט די אידן, און [[יהושע]] איז ארויס, אויפ'ן באפעל פון משה, מלחמה האלטן מיט אים, ווען משה, אהרן און [[חור|חוּר]], זענען ארויף אויפ'ן שפיץ בארג, און משה האט אויפגעהויבן זיין האנט מיט די הילף פון אהרן און חור, וועלכע האט געפירט צום זיג איבער עמלק. גאט האט באפוילן משה צו אפצייכענען א שטענדיגע מלחמה מיט עמלק, און משה האט דארט געבויט א מזבח{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|ח|טז|אן=ספר}}.}}.

|אַל יֵצֵא אִישׁ מִמְּקֹמוֹ בַּיּוֹם הַשְּׁבִיעִי ({{תנ"ך|שמות|טז|כט|אן=ספר}})

געוויסע פירן זיך צו זינגען דעם פיוט "[[יום ליבשה|יום ליבשה נהפכו מצולים]]"{{הערה|אדער ים ליבשה, זעט {{פורום אהח|2=1465|1=פיוט "י<nowiki>[ו]</nowiki>ם ליבשה"}}.}}. אויך איז א ברייט-פארשפרייטע מנהג צו ארויסלייגן שפייז פאר די פויגלען{{ביאור|פארהאן דערויף פארשידענע טעמים: 1) ווייל די פייגלען האבן געזינגען שירה ביי קריעת ים סוף{{הערה|{{היברובוקס|2={{אנקער|תוש|תוספת שבת}}|3=8004|page=149|לינק טעקסט=סשכ"ד סקי"ז}}.}}. 2) ווייל [[דתן און אבירם]] האבן אויסגעלייגט מן אפצופרעגן משה וואס האט געזאגט אז שַׁבָּת לֹא יִהְיֶה בּוֹ, און די פייגל האבן עס אויפגעגעסן, און אום שבת יָצְאוּ מִן הָעָם לִלְקֹט וְלֹא מָצָאוּ"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טז|כו|כז|אן=ספר}}.}}, און אלס שכר געבט מען זיי שפייז{{הערה|פונעם [[רבי יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], געברענגט אין {{היברובוקס|רבי יחיאל מיכל היבנער|נחלה לישראל - שער בת רבים|322|page=24|לינק טעקסט=אות י"ז}}.}}. 3) ווייל די פייגל טרעפן זייער שפייז גרינג, און מיר ווייזן דערמיט אז אידן וועלכע זענען צוגעגליכן צו פייגל{{הערה|{{מדרש רבה|שמות|ה|יב}}}} וועלן פארזארגט ווערן מיט שפייז פון הימל ווי מן ווען מען פארלאזט זיך אויפ'ן אויבערשטן{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי משה פון פשעווארסק]]|אור פני משה|24562|page=161|לינק טעקסט=פרשת בשלח}}.}}.}}, און צוליב דער איסור פון שפייזן באשעפענישן אום שבת{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|שכד|מפרש=מגן אברהם|סק=ז}}, געברענגט אין {{משנה ברורה|שכד|לא}}. אבער זעט אין תוספת שבת, [[#תוש|דארט]], וואס איז מתיר, און פילע ברענגען אים אראפ.}} לייגן פיל אום ערב שבת.