אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:רבי דוד טעביל דיינאווסקי"

קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דרעפט}}
רבי דוד טעוול דיינאָווסקי איז געווען דער לעצטער רב אין פּיאָנטניצע (Piątnica), ביי לאָמזשע. ער איז געווען דורכגעדרונגען מיטן מוסר־גייסט פון ליטווישע ישיבות. ער האָט געהאַט אַ ליבשאַפט צו אידן בכלל און זיך באַמיט צו משפּיע זיין אויף זיי מיטן רוח התורה והמצוות{{הערה|לאמזשע: 271}}. ר' טעוועלע איז געווען אַן אויסערגעוויינלעכע פּערזענלעכקייט, אַ הדרת־פּנים, א גרויסער למדן. מיט גרויס כבוד און ליבשאַפט האָט מען זיך צום רב באַצויגן{{הערה|שם=משה762|משה פרידמאן, פנקס מחמש קהילות חרבות, עמ' 762}}.
רבי דוד טעוול דיינאָווסקי איז געווען דער לעצטער רב אין פּיאָנטניצע (Piątnica), ביי לאָמזשע. ער איז געווען דורכגעדרונגען מיטן מוסר־גייסט פון ליטווישע ישיבות. ער האָט געהאַט אַ ליבשאַפט צו אידן בכלל און זיך באַמיט צו משפּיע זיין אויף זיי מיטן רוח התורה והמצוות{{הערה|שם=לאמזשע271|{{צ-בוך|מחבר=רעדאקטאר, ה. סאבאטקא|נאמען=לאָמזשע: איר אויפקום און אונטערגאַנג|מתרגם=יעקב קאָפּל ברוכאַנסקי|שנת הוצאה=1957|עמ=271|קישור=https://www.yiddishbookcenter.org/collections/yizkor-books/yzk-nybc313861/lomzshe-ir-oyfkum-un-untergang?book-page=297&book-mode=1up}}}}. ר' טעוועלע איז געווען אַן אויסערגעוויינלעכע פּערזענלעכקייט, אַ הדרת־פּנים, א גרויסער למדן. מיט גרויס כבוד און ליבשאַפט האָט מען זיך צום רב באַצויגן{{הערה|שם=משה762|משה פרידמאן, פנקס מחמש קהילות חרבות, עמ' 762}}.
 
ער איז געווען, ווי אַלע מוסר’ניקעס, אַ קעגנער פון ציוניזם. עולים קיין א“י זיינען ביי אים געווען פאַררעכנט ווי געצנדינער. פאַרן חורבן האָט ער אַרויסגעגעבן אַ ספר מיטן נאָמען „לקראת צמא“ (קעגן דורשטיקן). ער האָט דאָס וואָרט „צמא“ געמאַכט פאַר אַ ראשי תיבות: ציוניסטן, מזרחיסטן, אגודייסטן. אין דעם ספר איז הרב דיינאָווסקי קעגן אַלע פּאַרטייען, נאָר דער בית מדרש און די תורה איז גוט פאַר אידן. ווען אין א“י האָבן אויסגעבראָכן אומרוען, האָט ער געדרשנט אין זיין בית מדרש, אַז אידן דאַרפן זיין ווי אַ וואָרעם (תולעת), וועלן זיי נישט האָבן וואָס מורא צו האָבן (באַציענדיק זיך אויפן פּסוק אין ישעיהו: אל תיראי תולעת יעקב). ווען זיי וועלן אָבער אויפהייבן דעם קאָפּ, פאָדערנדי אַ אידישע מדינה, וועלן די אַראַבער זיי צעטרעטן. פונדעסטוועגן האָבן די ציוניסטן, און באַזונדערס די ציוניסטישע יוגנט, געהאַט די הויפּט השפּעה אויפן אידישן געזעלשאַפטלעכן לעבן{{הערה|{{צ-בוך|מחבר=רעדאקטאר, ה. סאבאטקא|נאמען=לאָמזשע: איר אויפקום און אונטערגאַנג|מתרגם=יעקב קאָפּל ברוכאַנסקי|שנת הוצאה=1957|עמ=271|קישור=https://www.yiddishbookcenter.org/collections/yizkor-books/yzk-nybc313861/lomzshe-ir-oyfkum-un-untergang?book-page=297&book-mode=1up}}}}.


==ביאגראפיע==
==ביאגראפיע==
שורה 41: שורה 39:


נאָך דער מלחמה, שוין אין דער צייט פון דער נייער פּוילישער הערשאַפט אין 1924, האָט ר’ דוד־טעבל צוריק פאַרנומען דעם כסא־הרבנות אין פּיאָנטניצע, ביי לאָמזשע{{הערה|שם=עפל474}}.
נאָך דער מלחמה, שוין אין דער צייט פון דער נייער פּוילישער הערשאַפט אין 1924, האָט ר’ דוד־טעבל צוריק פאַרנומען דעם כסא־הרבנות אין פּיאָנטניצע, ביי לאָמזשע{{הערה|שם=עפל474}}.
ער איז געווען, ווי אַלע מוסר’ניקעס, אַ קעגנער פון ציוניזם. עולים קיין א“י זיינען ביי אים געווען פאַררעכנט ווי געצנדינער. פאַרן חורבן האָט ער אַרויסגעגעבן אַ ספר מיטן נאָמען „לקראת צמא“ (קעגן דורשטיקן). ער האָט דאָס וואָרט „צמא“ געמאַכט פאַר אַ ראשי תיבות: ציוניסטן, מזרחיסטן, אגודייסטן. אין דעם ספר איז הרב דיינאָווסקי קעגן אַלע פּאַרטייען, נאָר דער בית מדרש און די תורה איז גוט פאַר אידן. ווען אין א“י האָבן אויסגעבראָכן אומרוען, האָט ער געדרשנט אין זיין בית מדרש, אַז אידן דאַרפן זיין ווי אַ וואָרעם (תולעת), וועלן זיי נישט האָבן וואָס מורא צו האָבן (באַציענדיק זיך אויפן פּסוק אין ישעיהו: אל תיראי תולעת יעקב). ווען זיי וועלן אָבער אויפהייבן דעם קאָפּ, פאָדערנדי אַ אידישע מדינה, וועלן די אַראַבער זיי צעטרעטן. פונדעסטוועגן האָבן די ציוניסטן, און באַזונדערס די ציוניסטישע יוגנט, געהאַט די הויפּט השפּעה אויפן אידישן געזעלשאַפטלעכן לעבן{{הערה|שם=לאמזשע271}}.


ר' דוד־טעבל דיינאָווסקי איז אומגעקומען על־קידוש־השם צוזאַמען מיט זיין עדה{{הערה|שם=עפל474}}, אין לאַגער פון זאַמבראָוו אין יאַנואַר 1943{{הערה|שם=לאמזשע270}}
ר' דוד־טעבל דיינאָווסקי איז אומגעקומען על־קידוש־השם צוזאַמען מיט זיין עדה{{הערה|שם=עפל474}}, אין לאַגער פון זאַמבראָוו אין יאַנואַר 1943{{הערה|שם=לאמזשע270}}