בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,371
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "באַניצער:יצחק/ויכוח הרמב"ן"
קיין רעדאגירונג באמערקונג
יצחק (שמועס | ביישטייערונגען) (רעדאגירונג) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 5: | שורה 5: | ||
די '''ויכוח הרמב"ן''', (אויך באוואוסט אלס '''ויכוח בארצעלאנע'''), איז געווען א פארמאלע דעבאטע צווישן דער [[רמב"ן]], א פירנדער ראשון, פילאזאף, דאקטער, מקובל און מפרש התנ"ך, און דער [[דאמיניקאנער]] מאָנאַך פּאַבלאָ (פּאולוס) קריסטיאני, א משומד וועם דער רמב"ן רופט "פראי פול". עס איז פארגעקומען אין קעניגליכן פאלאץ פון דזשעימס (חיימע) דער ערשטער, קעניג פון [[אראגאן|אַראַגאָן]] (היסטארישער געביט אין שפאניע) אין אנוועזנהייט פונעם קעניג, זיין הויף, און פילע פּראמינענטע קירכליכע מכובדים און ריטער. | די '''ויכוח הרמב"ן''', (אויך באוואוסט אלס '''ויכוח בארצעלאנע'''), איז געווען א פארמאלע דעבאטע צווישן דער [[רמב"ן]], א פירנדער ראשון, פילאזאף, דאקטער, מקובל און מפרש התנ"ך, און דער [[דאמיניקאנער]] מאָנאַך פּאַבלאָ (פּאולוס) קריסטיאני, א משומד וועם דער רמב"ן רופט "פראי פול". עס איז פארגעקומען אין קעניגליכן פאלאץ פון דזשעימס (חיימע) דער ערשטער, קעניג פון [[אראגאן|אַראַגאָן]] (היסטארישער געביט אין שפאניע) אין אנוועזנהייט פונעם קעניג, זיין הויף, און פילע פּראמינענטע קירכליכע מכובדים און ריטער. | ||
די דעבאטע איז אפגעהאלטן געווארן במשך 4 טעג אין יולי 1263 (ה'כ"ג) אין שטאט [[בארצעלאנע]] אין קאטאלאניע, און עס האט זיך געענדיגט מיט א זיג פאר'ן רמב"ן. אבער שפעטער האט דער רמב"ן צוליב דעם געדארפט אנטלויפן פון שפאניע און ער איז ארויפגעגאנגען קיין ארץ ישראל | די דעבאטע איז אפגעהאלטן געווארן במשך 4 טעג אין יולי 1263 (ה'כ"ג) אין שטאט [[בארצעלאנע]] אין קאטאלאניע, און עס האט זיך געענדיגט מיט א זיג פאר'ן רמב"ן. אבער שפעטער האט דער רמב"ן צוליב דעם געדארפט אנטלויפן פון שפאניע און ער איז ארויפגעגאנגען קיין ארץ ישראל. | ||
קריסטיאני פלעגט פרעדיגן צו די אידן פון [[פראווענצע|פּראָווענצע]]. ער האט זיך פארלאזט אויף די איינגעהאלטנקייט וואס זיינע קעגנער וועלן מוזן ארויסווייזן אויס מורא פונעם צארן פון די קריסטליכע אדללייט, און האט פארזיכערט דעם קעניג אז ער קען אויפווייזן די ווארהייט פון קריסטנטום פון די גמרא און אנדערע חז"ל שריפטן. דער רמב"ן האט איינגעשטימט צו אנטיילנעמען און ער איז געגעבן געווארן פרייהייט צו רעדן ווי ער באגערט. | קריסטיאני פלעגט פרעדיגן צו די אידן פון [[פראווענצע|פּראָווענצע]]. ער האט זיך פארלאזט אויף די איינגעהאלטנקייט וואס זיינע קעגנער וועלן מוזן ארויסווייזן אויס מורא פונעם צארן פון די קריסטליכע אדללייט, און האט פארזיכערט דעם קעניג אז ער קען אויפווייזן די ווארהייט פון קריסטנטום פון די גמרא און אנדערע חז"ל שריפטן. דער רמב"ן האט איינגעשטימט צו אנטיילנעמען און ער איז געגעבן געווארן פרייהייט צו רעדן ווי ער באגערט. | ||
| שורה 14: | שורה 11: | ||
צווישן די קריסטליכע דיספּוטאנטן זענען געווען די הויפטן פון די קירכע אין שפיץ פון רעימאנד דע-פעניאפארט, דער הויפט פון די דאמיניקאנער גלחים, וועלכער האט אראנזשירט דעם ויכוח. דער איינציגער פאָרשטייער פאר דער אידישער זייט איז געווען דער רמב"ן. די פיר סעסיעס פונעם ויכוח זענען פארגעקומען יולי 20, 27, 30 און 31, 1263 (לויט אן אנדער רעכענונג, יולי 20, 23, 26 און 27). | צווישן די קריסטליכע דיספּוטאנטן זענען געווען די הויפטן פון די קירכע אין שפיץ פון רעימאנד דע-פעניאפארט, דער הויפט פון די דאמיניקאנער גלחים, וועלכער האט אראנזשירט דעם ויכוח. דער איינציגער פאָרשטייער פאר דער אידישער זייט איז געווען דער רמב"ן. די פיר סעסיעס פונעם ויכוח זענען פארגעקומען יולי 20, 27, 30 און 31, 1263 (לויט אן אנדער רעכענונג, יולי 20, 23, 26 און 27). | ||
צוויי שילדערונגען וועגן דער ויכוח, איינס אויף לשון-קודש געשריבן דורכ'ן רמב"ן און א קורצערע אויף [[לאטיין]], זענען די הויפט קוואלן פאר דער געשיכטע פון דעם וויכטיגן עפּיזאד אין אידיש-קריסטליכן פאלעמיק. לויט ביידע מקורות, זענען די איניציאטיוו פון דער ויכוח און איר אגענדע געשטעלט געווארן דורך די קריסטליכע זייט, כאטש דער רמב"ן'ס שילדערונג לאזט שפירן א שטערקערע באטייליגונג פון רמב"ן אין פינאליזירן די פונקטן צו ווערן דיסקוסירט. | צוויי שילדערונגען וועגן דער ויכוח, איינס אויף לשון-קודש געשריבן דורכ'ן רמב"ן און א קורצערע אויף [[לאטיין]], זענען די הויפט קוואלן פאר דער געשיכטע פון דעם וויכטיגן עפּיזאד אין אידיש-קריסטליכן פאלעמיק. לויט ביידע מקורות, זענען די איניציאטיוו פון דער ויכוח און איר אגענדע געשטעלט געווארן דורך די קריסטליכע זייט, כאטש דער רמב"ן'ס שילדערונג לאזט שפירן א שטערקערע באטייליגונג פון רמב"ן אין פינאליזירן די פונקטן צו ווערן דיסקוסירט. במשך דער דעבאטע האט אבער דער רמב"ן בלויז געמעגט ענטפערן וואס מען פרעגט אים, און נישט שטעלן קעגן-פראגעס צו זיין קעגנער. | ||
==דער ויכוח== | ==דער ויכוח== | ||
[[טעקע:Salo Tinell 20120309 14.JPG|קליין|דער זאַל אין פאלאו רעיאל מעזשאו פאלאץ, וואו דער ויכוח איז אפגעהאלטן געווארן]] | [[טעקע:Salo Tinell 20120309 14.JPG|קליין|דער זאַל אין פאלאו רעיאל מעזשאו פאלאץ, וואו דער ויכוח איז אפגעהאלטן געווארן]] | ||
באזירנדיג זיך אויף דברי חז"ל אין אלגעמיין און בפרט אויף [[אגדתא]] גמרות און [[מדרש]]ים, האט דער קריסטליכער מתווכח געזוכט צו אויפווייזן דריי פּונקטן: אז דער משיח איז שוין ערשינען; אז ער איז געווען "סיי מענטשליך און סיי געטליך," און איז געשטארבן צו פארצייען אויף די זינד פון מענטשהייט; און אז דערפאר האבן די מצוות פון אידישקייט פארלוירן זייער גילטיגקייט. קריסטיאני האט אויך גע'טענה'ט אז חז"ל האבן געגלויבט אז משיח האט געלעבט אין דער תקופת הגמרא, און אז זיי מוזן דעריבער האבן געגלויבט אז דער משיח איז [[אותו האיש|ישו]]. | באזירנדיג זיך אויף דברי חז"ל אין אלגעמיין און בפרט אויף [[אגדתא]] גמרות און [[מדרש]]ים, האט דער קריסטליכער מתווכח געזוכט צו אויפווייזן דריי פּונקטן: אז דער משיח איז שוין ערשינען; אז ער איז געווען "סיי מענטשליך און סיי געטליך," און איז געשטארבן צו פארצייען אויף די זינד פון מענטשהייט; און אז דערפאר האבן די מצוות פון אידישקייט פארלוירן זייער גילטיגקייט. קריסטיאני האט אויך גע'טענה'ט אז חז"ל האבן געגלויבט אז משיח האט געלעבט אין דער תקופת הגמרא, און אז זיי מוזן דעריבער האבן געגלויבט אז דער משיח איז [[אותו האיש|ישו]]. | ||
===דער ערשטער טאג=== | ===דער ערשטער טאג=== | ||