אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אלעזר הכהן"

{{דעסקריפציע|דריטער זון פון אהרן הכהן, צווייטער כהן גדול (–ב'תקט"ז)}}

| אידישע דאטום געשטארבן = {{לינק צו אידיש יאר|2516}}

| פטירה ארט = [[ארץ ישראל]]

| באגרעבעניש = קבר אלעזר בן אהרן הכהן, עוורתא{{ש}}{{coord|32.162226|N|35.286887|E|type:landmark|display=inline|טיפ=primary}}

| טיטל = אלעזר כהן גדול

| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג

| פאזיציע נאמען = [[כהן גדול]]

| נומער = צווייטער

| פארגייער = [[אהרן הכהן]]

| נאכפאלגער = [[פינחס|פינחס בן אלעזר]]

| אויבערהאר = [[משה רבינו]], [[יהושע בן נון]]

}}

| קינדער = [[פינחס]]

'''אֶלְעָזָר הכהן''' איז געווען דער דריטער זון פון [[אהרן הכהן]] און פלומעניק פון [[משה רבינו]]. ער האט געדינט דער צווייטער אלס  [[כהן גדול]], נאך זיין פאטער'ס פטירה. ער איז אויך געווען דער "נשיא נשיאי הלוי", דער הויפט פאראנטווארטליכער אויף די "שומרי משמרת הקודש"{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|לב}}}} און אויף די כלים פונעם [[משכן]] ביים אריבערפירן דעם משכן פון איין פלאץ צום אנדערן, און מיט דעם איז ער געווען דער ערשטער [[אמרכל]]{{הערה|{{ירושלמי|שבת|י|ג}}.}}.

 

אלעזר איז דער זון פון אהרן און [[אלישבע בת עמינדב]], א שוועסטער פון [[נחשון בן עמינדב|נחשון]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ו|כג}}}}. איבער דעם יאר פון זיין געבורט זענען פארהאן עטליכע דעות; לויט'ן מדרש פאר {{לינק צו אידיש יאר|2419}}, און לויט'ן [[זוהר]] נאך {{לינק צו אידיש יאר|2429}}{{ביאור|לויט דער [[מדרש]] איז ער געווען דרייסיג יאר אדער מער בשעת די גזירה פון די [[מרגלים]]{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|ג|ז}}}}; לויט דעם איז ער געבוירן נישט שפעטער ווי {{לינק צו אידיש יאר|2419}}. לויט דער [[זוהר]] איז ער געווען ווייניגער ווי צוואנציג יאר אין יענע צייט{{הערה|{{זוהר|אחרי מות}}; זעט מגלה עמוקות, פרשת ואתחנן אופן צ'.}}; וואס לויט דעם איז ער געבוירן שפעטער ווי {{לינק צו אידיש יאר|2429}}.}}. לויט איין מקור, איז ער געווען א [[צווילינג]] מיט זיין יונגערער ברודער [[איתמר הכהן|איתמר]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי מאיר טענענבוים|אמרי מאיר|37083|דרוש כ"ט|page=121}}, בשם בעל נהרי אפרסמון}}.

 

לויט איין מיינונג אין חז"ל איז ער געווען אן איידעם ביי [[יתרו]] און שוואגער פון משה רבינו{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ו|כה}}. זעט אין {{בבלי|סנהדרין|פב|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=אבי אמו}}}}, און לויט אַן אַנדער מיינונג, איז ער געווען אַן איידעם ביי אפשטאמיגע פון יתרו וואָס האבן אויך געשטאמט פון [[יוסף]]{{הערה|{{בבלי|בבא בתרא|קי|א}}}}. אנדערע מפרשים טייטשן אז ער האט חתונה געהאט מיט א טאכטער פון פוטיאל, וועלכער איז געווען א באקאנטער איד אין זיין דור{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ו|כה|מפרש=ראב"ע}}; {{תנ"ך|שמות|ו|כג|מפרש=רמב"ן}}, אין צווייטן פשט}}.

 

זיינע צוויי עלטערע ברידער זענען געווען [[נדב און אביהוא]], וועלכע זענען ארויפגערופן געווארן צום [[הר סיני]] ארום די טעג פון [[מעמד הר סיני|מתן תורה]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כד|א}}. זעט דארט אין די מפרשים אז דאס איז געווען אין די [[שלשת ימי הגבלה]] (רש"י), אדער אין טאג פון מתן תורה נאך דעם מעמד הר סיני (ראב"ע)}}. לויט [[רבי יצחק אברבנאל]] איז אויך אלעזר ארויפגערופן געווארן צוזאמען מיט זיין יונגערער ברודער איתמר, אין כלל פון די זיבעציג [[זקנים]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כד|מפרש=אברבנאל}}. [[רבי יעקב בן אשר|דער בעל הטורים]] שרייבט דארט אבער אז אלעזר און איתמר זענען נישט ארויפגעקומען}}. אלעזר ווערט דערמאנט צווישן די צען צדיקים וואס משה רבינו האט אויסגערעכנט, צו בעטן אז השי"ת זאל מוחל זיין דעם [[חטא העגל]] אין זייער זכות{{הערה|{{מדרש רבה|שמות|מד|ו}}}}.

 

זיינע צוויי עלטערע ברידער זענען אומגעקומען אין טאג פון [[חנוכת המשכן]], "בהקריבם אש זרה לפני ה'"{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|ג|ד}}}}, דאן איז געבליבן מיט אים נאר זיין יונגערער ברודער איתמר וואס האט געדינט אלס [[כהן]]. אלעזר האט געמאכט די ערשטע [[פרה אדומה]] אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|יט|א|ד}}}}. ווען זיי האבן געלערנט תורה פון משה רבינו, איז אלעזר געזעסן רעכטס פון משה און איתמר לינקס פון אהרן{{הערה|{{בבלי|עירובין|נד|ב}}}}.

ווען זיין פאטער איז נפטר געווארן, איז אלעזר געווארן אויפגענומען אלס כהן גדול אויף זיין ארט{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כ|כה|כח}}}}. ער ווערט פון דאן דערמאנט אין עטליכע וויכטיגע פאסירונגען: ביים ציילן די אידן צוזאמען מיט משה{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כו|א}}}}; ביי די פראגע פון די [[בנות צלפחד]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כז|ב}}}}; און ביי [[מלחמת מדין]], וואו עס ווערט אויך איבערגעגעבן דורך אים "חוקת התורה" פאר אידן{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|לא|כא}}}}.

אלעזר איז געווען אין שפיץ פון די געשטעלטע איינצוטיילן [[ארץ ישראל]] אין די צייטן פון [[יהושע בן נון]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|לב|כח}}; {{תנ"ך|יהושע|יד|א}}}}.

אלעזר איז נפטר געווארן אין זעלבן יאר ווי יהושע בן נון{{הערה|סדר הדורות שנת ב"א תקט"ז}}, {{לינק צו אידיש יאר|2516}}{{ביאור|לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון. {{ש}}אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען מעגליך צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט: {{היברובוקס|[[רבי אברהם ישעיהו קארעליץ]]|חזון איש|14336|אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'|page=465}}.}}, נאך וואס ער האט געשריבן די לעצטע פסוקים אין [[ספר יהושע]]{{הערה|{{בבלי|בבא בתרא|טו|א}}}}, און זיין זון [[פינחס]] האט אים איבער גענומען אין די ראלע פון [[כהן גדול]]. די כהונה גדולה איז געבליבן ביי די אפשטאמיגע פון אלעזר, ביז צו די צייטן פון [[עלי הכהן]] וועלכער האט געשטאמט פון איתמר{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ב|ל|מפרש=רש"י}}}}, און איז צוריקגעקומען אין די צייטן פון [[צדוק]], ווען [[אביתר]] איז פארטריבן געווארן דורך [[שלמה המלך]]{{הערה|זעט: {{תנ"ך|שמואל א|ב|ל|לו}}; {{תנ"ך|מלכים א|ב|כו|כז}}}}. אויך [[עזרא הסופר]] האט געשטאמט פון אלעזר{{הערה|{{תנ"ך|עזרא|א|ה}}}}. פון די 24 [[משמרות כהונה]], זענען זעכצן געווען פון די בני אלעזר און בלויז אכט פון די בני איתמר{{הערה|{{תנ"ך|דברי הימים א|כד|ג|ו}}}}.

אין [[ספר יהושע]] שטייט אז אלעזר איז באערדיגט געווארן אין [[גבעת פינחס]], דאס בערגל פון פינחס זיין זון אין הר אפרים{{הערה|{{תנ"ך|יהושע|כד|לג}}}} לויט געוויסע אידישע, און להבדיל [[שומרונים|שומרונ]]'ישע און אראבישע מסורות, איז דאס אין [[עוורתא]], פון דרום-מזרח צו [[שכם]]. די ערשטער עדות איבער דעם פלאץ, איז איבערגעגעבן געווארן דורך [[רבי יעקב השליח]] (א תלמיד פון [[רבי יחיאל פון פאריז]]) וואס האט באזוכט דארט אין אנפאנג [[אלף הששי]]: "וכפר עוורתא לשמאל העולה לירושלים… הוא קבר אלעזר בן אהרן הכהן והוא בנין מפואר מאוד."{{הערה|[http://www.myesha.org.il/?CategoryID=162&ArticleID=2028 הילולת אלעזר ואיתמר בני אהרן], אויף יש"ע זייטל}}

 

פילע גייען ארויף אהין אין [[א' אב]], צום [[יארצייט]] פון זיין טאטן אהרן הכהן{{הערה|{{ערוץ7|אורנית עצר|מאות עלו לקבר אלעזר הכהן בכפר עוורתא|241367|יולי 20, 2012}}}}, און מיליטערישע קרעפטן טוען דאן באַוואכן דעם אָרט{{הערה|{{ערוץ7|אפרים מורנו|הילולת "שבעים הזקנים" בעוורתא|232696|יאנואר 31, 2012}}}}.

דער קבר איז עטליכע מאל במשך די יארן וואנדאליזירט געווארן מיט'ן אונטערצינדן און אראבישע [[גראפיטי]]{{הערה|נח זבולוני, [https://ranaz.co.il/articles/article3664_19920522.asp חולל קבר אלעזר בן-אהרן - הכהן הגדול הראשון של בני ישראל], דבר, מאי 22, 1992}}{{הערה|{{mako|חדשות 2|הושחת קבר אלעזר הכהן בשומרון|68eab5b07995331017|news-military/security|31 אקטאבער 2011}}}}{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.kolhazman.co.il/87363|קעפל=חולל קבר אלעזר בן אהרן הכהן בעווארתא|זייטל=כל הזמן|דאטום=יאנואר 23, 2016}}}}. אין [[אדר]] [[ה'תשע"ב]] איז דער קבר צוויי מאל נאכאנאנד וואנדאליזירט געווארן מיט אויפשריפטן וואס האבן געלויבט די רוצחים פון די איתמר אטאקע {{העב|רצח בני משפחת פוגל באיתמר}} וואו די פויגל פאמיליע איז אומגעקומען{{הערה|{{JDN|אלי בן דוד|המתפללים נכנסו לעוורתא והזדעזעו: הלל ושבח לרוצח משפחת פוגל|36430|פעברואר 1, 2012}}}}{{הערה|{{ערוץ7|שלמה פיוטרקובסקי|כתובות נאצה רוססו על קבר אלעזר בן אהרון|233366|פעברואר 12, 2012}}}}.

==צו ליינען מער==

* {{אוצר החכמה|ישראל דנדרוביץ|קובץ פעמי יעקב|62787|כסלו תשס"ח, זייטן קה-קי|page=104|כותרת=בני אהרן הנותרים|כרך=סה-סו|סופיקס=יא}}

 

[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]

[[HE:אלעזר הכהן]]