אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:לוצערן"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
(16 מיטלסטע ווערסיעס פון 7 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|שטאט אין דער שווייץ}} | |||
{{יישוב | {{יישוב | ||
|נאמען= | |נאמען= | ||
|אמטשפראך נאמען= Luzern {{קליין|(דייטש)}} | |אמטשפראך נאמען= Luzern {{קליין|(דייטש)}} | ||
|סארט יישוב= שטאָט | |סארט יישוב= שטאָט | ||
|הערב= | |הערב= |פאן=|בילד= |באשרייבונג= לוצערן פון דער לופט | ||
|פאן= | |||
|בילד= | |||
|באשרייבונג= לוצערן פון דער לופט | |||
|מדינה={{פאן שווייץ}} | |מדינה={{פאן שווייץ}} | ||
|ראיאן=[[לוצערנער קאנטאן]] | |ראיאן=[[לוצערנער קאנטאן]] | ||
שורה 23: | שורה 21: | ||
|אתר אינטרנט= http://www.stadtluzern.ch/ | |אתר אינטרנט= http://www.stadtluzern.ch/ | ||
|נפה= | |נפה= | ||
|מאפע= | |מאפע= }} | ||
}} | |||
'''לוצערן'' ({{שפראך-de|Luzern}}; {{שפראך-fr|Lucerne}}; {{שפראך-it|Lucerna}}; {{שפראך-rm|Lucerna}}) איז די [[הויפטשטאט]] פון דער [[לוצערנער קאנטאן]] אין צפון־צענטראל שווייץ אויפן בארטן פון דער [[לוצערנער אזערע]] (''Vierwaldstättersee''). לוצערן איז לאנג א צענטער פון טוריזם, [[טראנספארט]], [[טעלעקאמוניקאציע]] און [[רעגירונג]]. לוצערן האט די גרעסטע באפעלקערונג אין צענטראל־שווייץ. | '''לוצערן'' ({{שפראך-de|Luzern}}; {{שפראך-fr|Lucerne}}; {{שפראך-it|Lucerna}}; {{שפראך-rm|Lucerna}}) איז די [[הויפטשטאט]] פון דער [[לוצערנער קאנטאן]] אין צפון־צענטראל שווייץ אויפן בארטן פון דער [[לוצערנער אזערע]] (''Vierwaldstättersee''). לוצערן איז לאנג א צענטער פון טוריזם, [[טראנספארט]], [[טעלעקאמוניקאציע]] און [[רעגירונג]]. לוצערן האט די גרעסטע באפעלקערונג אין צענטראל־שווייץ. | ||
לוצערן האט היינט | לוצערן האט היינט עטליכע 78,100 באוואוינער, אבער ווייניג אידן | ||
[[טעקע:בית-הכנסת.jpg|ממוזער|שול אין לוצרן]] | [[טעקע:בית-הכנסת.jpg|ממוזער|שול אין לוצרן]] | ||
== לוצערנער | == לוצערנער אידנטום == | ||
די | די אידישע קהילה אין לוצערן איז געגרינדעט געווארן אין יאר [[1867]], מיט נאר צוואנציג משפחות און אן קיין ארגאניזירטע קהילה באדינונגען. נאך עטליכע יאר איז אהין געקומען [[אברהם ערלאנגער]] וואס האט איינגעארדנט די ארטיגע אידן אין א קהילה, האט געבויט א [[מקווה]] (פון די איינציגע אין דער גארער שווייץ אין יענער תקופה). אויף [[סוכות]] האט ער געבויט א [[סוכה]] און אין יאר [[1912]] האט ער איניציאטירט אויפשטעלן די שטאטישע שול (וואס גייט אָן ביז היינט). ערלאנגער האט אויך געדינט ווי נשיא פון דער [[חברה קדישא]] אין לוצערן. נאך זיין פטירה האט מען געשריבן אויף אים אז ער איז געווען דער גרינדער פון דער קהילה. ביי איר שפיץ האט די קהילה געציילט עטליכע 150 משפחות, אבער היינט וואוינען דארט נארך פערציג אידישע משפחות. די אידישע קהילה פירט א ישיבה קטנה אין דער אלטער שול אויף ברוכשטראסע און א [[מקווה|מקוה]] פאר פרויען און פאר מענער. | ||
די שטאט האט אמאל געהאט דארט א [[לוצערנער ישיבה|ישיבה]], געגרינדעט דורך | די שטאט האט אמאל געהאט דארט א [[לוצערנער ישיבה|ישיבה]], געגרינדעט דורך [[רבי משה סאלאווייטשיק (שווייץ)|רבי משה סאלאווייטשיק]], וואס איז געווארן שטארק מפורסם אונטער דעם ראשי ישיבה [[רבי יצחק דוב קאפלמאן]], וואס איז נפטר געווארן אין תשע"א. די ישיבה האט זיך פארמאכט סוף תשע"ה (2015) צוליב חובות. | ||
== צווילינג שטעט == | == צווילינג שטעט == | ||
שורה 45: | שורה 42: | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
{{קאמאנסלינק}} | {{קאמאנסלינק}} | ||
* [http://www.stadtluzern.ch/ אפיציעלע וועבזייטל פון לוצערן] | * [http://www.stadtluzern.ch/ אפיציעלע וועבזייטל פון לוצערן] | ||
[[קאַטעגאָריע:שטעט אין דער שווייץ]] | [[קאַטעגאָריע:שטעט אין דער שווייץ]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:לוצרן]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] |
יעצטיגע רעוויזיע זינט 10:16, 8 יולי 2024
|
'לוצערן (דייטש: Luzern; פראַנצויזיש: Lucerne; איטאליעניש: Lucerna; רומאנטש: Lucerna) איז די הויפטשטאט פון דער לוצערנער קאנטאן אין צפון־צענטראל שווייץ אויפן בארטן פון דער לוצערנער אזערע (Vierwaldstättersee). לוצערן איז לאנג א צענטער פון טוריזם, טראנספארט, טעלעקאמוניקאציע און רעגירונג. לוצערן האט די גרעסטע באפעלקערונג אין צענטראל־שווייץ.
לוצערן האט היינט עטליכע 78,100 באוואוינער, אבער ווייניג אידן
לוצערנער אידנטום
די אידישע קהילה אין לוצערן איז געגרינדעט געווארן אין יאר 1867, מיט נאר צוואנציג משפחות און אן קיין ארגאניזירטע קהילה באדינונגען. נאך עטליכע יאר איז אהין געקומען אברהם ערלאנגער וואס האט איינגעארדנט די ארטיגע אידן אין א קהילה, האט געבויט א מקווה (פון די איינציגע אין דער גארער שווייץ אין יענער תקופה). אויף סוכות האט ער געבויט א סוכה און אין יאר 1912 האט ער איניציאטירט אויפשטעלן די שטאטישע שול (וואס גייט אָן ביז היינט). ערלאנגער האט אויך געדינט ווי נשיא פון דער חברה קדישא אין לוצערן. נאך זיין פטירה האט מען געשריבן אויף אים אז ער איז געווען דער גרינדער פון דער קהילה. ביי איר שפיץ האט די קהילה געציילט עטליכע 150 משפחות, אבער היינט וואוינען דארט נארך פערציג אידישע משפחות. די אידישע קהילה פירט א ישיבה קטנה אין דער אלטער שול אויף ברוכשטראסע און א מקוה פאר פרויען און פאר מענער.
די שטאט האט אמאל געהאט דארט א ישיבה, געגרינדעט דורך רבי משה סאלאווייטשיק, וואס איז געווארן שטארק מפורסם אונטער דעם ראשי ישיבה רבי יצחק דוב קאפלמאן, וואס איז נפטר געווארן אין תשע"א. די ישיבה האט זיך פארמאכט סוף תשע"ה (2015) צוליב חובות.
צווילינג שטעט
- אלאמוץ, טשעכיי
- בורנמוט, פאראייניגטע קעניגרייך
- געבוויילער, פראַנקרייך
- טשעשין, פוילן
- פאטסדאם, דייטשלאנד
- שיקאגא, אילינוי, פאראייניגטע שטאטן
דרויסנדיגע לינקס
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!