פרשת תרומה

תרומה
פסוקים	שמות כה, א - כז, יט
צאל פסוקים	96 (38'סטע)
צאל ווערטער	1145 (45'סטע)
צאל אותיות	4692 (40'סטע)
אינהאלט	דער באשעפער באפעלט אויפבויען דעם משכן, אנווייזונגען וויאזוי צו פאבריצירן די כלי המשכן
מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך
עשה (2)  לא תעשה (1) בנין בית המקדש, סידור לחם הפנים הסרת בדי הארון
הפטורה
מלכים א' ה, כו – ו, יג

רעפליקע פון די כלי המקדש

פרשת תְּרוּמָה איז די זיבעטע פרשה אין ספר שמות, און די ניינצנטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל כ"ה, פסוק א', ביז קאַפּיטל כ"ז, פסוק י"ט, לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 96 פסוקים און ניין פרשיות - דריי פתוחות און זעקס סתומות.

די פרשה ענטהאלט די פונקטליכע אנווייזונגען וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר משה רבינו איבער דער בוי-ארבעט פונעם משכן און זיינע כלים, און הייבט זיך אן מיטן באפעל צו נעמען פון כלל ישראל א "תרומה" (אין אידיש: אן אפשיידונג) פאר דעם צוועק.

פרשת תרומה ווערט געליינט צווישן די דאטומען א' אדר און ח' אדר (אין אן עיבור יאר, אדר א'), און איז די זיבעטע פון די שובבי"ם ת"ת וואכן אין אן עיבור יאר.

פרשה אינהאלט

דער משכן און זיינע כלים. אילוסטראציע

די פרשה באציט זיך צו איין טעמע: דער באפעל פונעם באשעפער פאר משה רבינו אז מ'זאל בויען דעם משכן און זיינע כלים. אין אנהייב הייסט אים דער באשעפער אנצוזאגן די אידן זיי זאלן ביישטייערן א "תרומה" פארן אייבערשטן, אנווייזנדיג דערביי די גענויע מאטעריאלן וואס זיי זאלן אפשיידן: גאלד, זילבער, קופער, שטאפן פון עטליכע סארטן און פארבן, געוויסע סארטן לעדער, טענענהאלץ, דיאמאנט שטיינער, אויל און פארשידענע בשמים. דערנאך פארברייטערט דער פסוק איבער יעדער פון די כלי המשכן באזונדער, פונקטליך וואס און וויאזוי מ'זאל עס בויען, אויפן פאלגנדן סדר:

• ארון הברית
• כפורת
• כרובים
• שולחן און לחם הפנים
• מנורה
• יריעות המשכן
• קרשים
• אדנים
• פרוכת
• מזבח הנחושת
• "קלעים" פארן חצר המשכן.

מצוות אין דער פרשה

לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך זענען פארהאן דריי מצוות אין דער פרשה:

די מצוות	מקור	די מצוה איז אקטועל היינטיגע צייטן	די וואס זענען באפוילן
בויען א בית המקדש	וְעָשׂוּ לִי מִקְדָּשׁ (כה, ח)	ניין	דער גאנצער ציבור (נישט דער יחיד)
נישט ארויסנעמען די שטאנגען פון די רינגען פונעם ארון	בְּטַבְּעֹת הָאָרֹן יִהְיוּ הַבַּדִּים לֹא יָסֻרוּ מִמֶּנּוּ (כה, טו)	ניין
אנגרייטן אויפן שולחן לחם הפנים און לבונה	וְנָתַתָּ עַל הַשֻּׁלְחָן לֶחֶם פָּנִים לְפָנַי תָּמִיד (כה, ל)	ניין	כהנים-מענער

דאטומען

דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין צען אנדערע דאטומען, ווי פאלגנד:

• השא יאר - א' אדר
• הכז יאר - ב' אדר
• גכה יאר און בשה יאר - ד' אדר
• בחג יאר און זשג יאר - ו' אדר
• זחא יאר - ח' אדר
• השג יאר - א' אדר א'
• החא יאר - ג' אדר א'
• גכז יאר און בשז יאר - ד' אדר א'
• בחה יאר און זשה יאר - ו' אדר א'
• זחג יאר - ח' אדר א'

הפטורה

• רוב יארן ליינט מען די הפטורה פון ספר מלכים, וואס רעדט איבערן בית המקדש וואס שלמה המלך האט געבויט: פון קאַפּיטל ה', פסוק כ"ו, ביז קאַפּיטל ו', פסוק י"ג. ביי די ראָמאַניאָטן ליינט מען פון ישעיהו ס, יז, ביז סב, ג.
• אין א השא יאר ווערט פרשת תרומה געליינט ראש חודש אדר, ווען מ'ליינט אויך פרשת שקלים, זאגט מען דאן די הפטורה פון שבת שקלים.
• אין א זחא יאר ווערט פרשת תרומה געליינט אינעם שבת פאר פורים, ווען מ'ליינט פרשת זכור, זאגט מען דאן די הפטורה פון שבת זכור.
• אין אן עיבור-יאר וואס איז א השג יאר, ווערט פרשת תרומה געליינט ראש חודש אדר א', זאגט מען דאן די הפטורה פון שבת ראש חודש, "השמים כסאי", ד.ה. ישעיה סו, א–כד; אזוי אויך ביי די ראָמאַניאָטן ליינט מען די הפטורה פון שבת ראש חודש אין יחזקאל מו, א–יח.

דרויסנדיגע לינקס

טעקסט:

• פרשת תרומה, אויף שיתופתא
• פרשת תרומה, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל
• פרשת תרומה - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
• פרשת תרומה, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל

טייטש

• מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת תרומה", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד

פארברייטערונג:

• שיעורים אויף פרשת תרומה אויף קול הלשון
• פרשת תרומה, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
• פרשת תרומה, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
• זעט שיעורים אויף פרשת תרומה, אויפן "בינינו" זייטל
• פרשת תרומה, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
• דער ארטיקל "פרשת תרומה", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
• נושאים אויף פרשת תרומה אויפ'ן "על התורה" זייטל

רעפערענצן

טיילן פון דער ארטיקל זענען מעגליך איבערגעזעצט פון העברעאישער וויקיפעדיע
cc-by-sa 3.0 ערלויבעניש • אריגינעלער בלאט • ביישטייערער