אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "חזק חזק ונתחזק"

}}{{דעסקריפציע|אויסרוף ביים ענדיגן א ספר פון חמשה חומשי תורה}}

'''חֲזַק חֲזַק וְנִתְחַזֵּק''' (אדער '''וְנִתְחַזַּק''') איז אן אויסרוף וואס די [[אשכנזים]] פירן זיך אויסצורופן ווען מען ענדיגט ליינען די לעצטע פרשה פון יעדע ספר פון די [[חמשה חומשי תורה]]. אן ענליכע מנהג איז אנגענומען אויך אין א טייל [[ספרדים|ספרדישע]] קהילות.

אין א [[שבת]] וואס די [[פרשת השבוע]] איז די לעצטע סדרה פונעם חוּמש, (צום ביישפיל [[פרשת ויחי]] אין [[ספר בראשית]]), איז איינגעפירט אז פארן ליינען דעם לעצטן [[פסוק]] פון די פרשה, שטעלט זיך דער קהל אויף, און נאך וואס דער [[בעל קורא]] ענדיגט ליינען דעם פסוק זאגט דער גאנצער קהל די ווערטער "חזק חזק ונתחזק!". דערנאך זאגט דער בעל קורא איבער "חזק חזק ונתחזק". דאס איז א וואונטש פארן [[עליה|עולה לתורה]] און פארן ציבור אז זיי זאלן זיך שטארקן און פארזעצן צו לערנען. דער שבת אין וועלכע מען רופט אויס חזק, ווערט אנגערופן "שבת חזק"{{הערה|{{אוצר החכמה|יום־טוב לוינסקי|קובץ רשומות - א|612992|page=118|קעפל=השבתות המיוחסות במנהגי ישראל - שבת חזק|עמ=113}}.}}.

דער [[פרי חדש]] ברענגט א טעם, וויבאלד די תורה איז "{{טערמין|מתשת|שוואכט אפ}} כחו של אדם{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|כו|ב}}.}} און די תורה איז פון די "ארבעה צריכין חיזוק"{{הערה|{{בבלי|ברכות|לב|ב}}.}}, דערפאר וואונטשט מען "חזק" {{הערה|{{היברובוקס|2=פרי חדש|3=8283|page=74|קעפל=אורח חיים, סי' קל"ט סי"א}}.}}. דער [[רבי משה שטערן|באר משה]]{{הערה|שם=באמ|{{היברובוקס|2=באר משה - חלק ג|3=14710|page=40|קעפל=סי' כח}}.}} לייגט צו דערויף נאך א טעם לויטן גמרא אין {{בבלי|יומא|עב|ב}} "וזאת התורה אשר שם משה, זכה נעשית לו סם חיים, לא זכה נעשית לו סם מיתה", אז דערפאר בענטשט מען 'חזק חזק' אז ער זאל זוכה זיין צום אור התורה און עס זאל זיין פאר אים א סם החיים. אין [[שו"ת]] [[מהר"ם מינץ]]{{הערה|{{היברובוקס|2=שו"ת מהר"ם מינץ|3=1238|page=156|קעפל=סי' פ"ה}}.}} שרייבט ער אז פונקט ווי מען זאגט "הדרן עלך" ביי א [[סיום מסכתא]], זאגט מען "חזק", אז מען זאל נישט פארגעסן דאס לערנען; אדער איז עס ווי א [[יישר כח]] פאר'ן מסיים, פונקט ווי מען זאגט יישר כח פאר'ן חזן.

דער [[רבי מרדכי יפה|לבוש]] שרייבט וועגן ענדיגן די תורה אום [[שמחת תורה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=לבוש החור|3=9223|page=253|קעפל=סימן תרס"ט}}.}}: "און דעמאלט ליינט דער חתן תורה דעם פסוק ביז לעיני, און קהל ענדיגט צו לעיני כל ישראל צוזאמען מיטן חתן, און זיי ענטפערן מיט א הויך קול, חזק". דער [[רבי אליהו שפירא|אליה רבה]] שרייבט דערויף{{הערה|{{שיתופתא|1=Eliyah_Rabbah_on_Shulchan_Arukh,_Orach_Chayim/669?selectedunittext=17|2=אורח חיים, סי' תרס"ט סקי"ח}}.}}: "און דער חזן זאגט עס איבער און דער קהל ענטפערט, א רמז צו [[משה רבינו]], וואס דריי מאל חזק איז ב[[גימטריא]] משה". דער זעלבער טעם אויפ'ן זאגן דריי מאל חזק, שרייבן אויך דער [[ערוך השולחן]] און [[מאור ושמש]]{{הערה|שם=3חזק}}.

דער עולה אליינס דארף נישט זאגן "חזק", ווייל דאס איז געווענדעט צו אים, און טייל פוסקים אסר'ן אים עס צו זאגן, וויבאלד דאס איז א [[הפסק (הלכה)|הפסק]] צווישן דעם ליינען אין די [[עלייה לתורה#סדר העלייה לתורה|ברכת התורה]]. אזוי פסק'ענען דער [[שבט הלוי (שו"ת)|שבט הלוי]]{{הערה|{{היברובוקס|2=|3=1417|page=206|קעפל=חלק ז' סימן ר"ב}}.}}, דער [[קצות השולחן]], און אין זיין ספר 'בדי השולחן'{{הערה|{{היברובוקס|2=קצות השלחן - חלק ג|3=7722|page=93|קעפל=סימן פ"ד אות כ"ב}}.}}, דער באר משה{{הערה|שם=באמ}} און [[רבי מנשה קליין|משנה הלכות]]{{הערה|{{היברובוקס|2=משנה הלכות|3=1879|page=41|קעפל=חלק ז, סימן כ"ב}}.}}. [[רבי מנחם מענדל שניאורסאהן|דער ליובאוויטשער רבי]] האט אפגעווארפן די צוויי טענות, אז עס איז נישט קיין הפסק וויבאלד דאס באלאנגט צום ענדיגן ליינען און דאס איז א טייל דערפון, און ער ערקלערט אז די ענין פון די ברכה איז גלייך צו די ענין פון 'חזק חזק ונתחזק', און צו די טענה אז דאס איז א וואונטש פונעם קהל צום עולה, ענטפערט ער אז "לויט אונזער נוסח זאגט מען 'ונתחזק'", דאס מיינט אז די ברכה איז אויך געווענדעט צום קהל, בלשון רבים{{הערה|{{היברובוקס|2=אגרות קודש - ד (תשי"א)|3=15951|page=39|עמ=יד}}, פארברייטערט אין "הלכות ומנהגי חב"ד" [http://www.chabad.org.il/Magazines/Article.asp?ArticleID=12595&CategoryID=2084 לוח השבוע, שבת-קודש פרשת מסעי] אויף chabad.org.il}}.

דער פארשפרייטער מנהג איז צו זאגן "ונתחזֵּק", מיט א [[צירי]]{{הערה|{{היברובוקס|יהודה טשזנר|שיח תפילה|47713|page=283|קעפל=סימן ח' - חזק|מקום הוצאה=אופקים|שנת הוצאה=תשס"ז|עמ=רעז}}}}, און אזוי שטייט אויך אין מנהגי [[חב"ד]]{{הערה|1=זעט צום ביישפיל התקשרות תלט, ויחי תשס"ג, עמ' 19}}. טראצדעם, זענען פארהאן מדקדקים{{הערה|צווישן זיי [[מילון אבן שושן]]}} וואס האבן אויפגעמערקט אז מען דארף זאגן מיט א פתח, "וְנִתְחַזַּק", ווי די נקודות פון "חֲזַק וְנִתְחַזַּק" אין ספר [[שמואל ב]] (י יב){{הערה|{{אוצר החכמה|יעקב שמואל שפיגל|בר-אילן|158874|page=1|קעפל=אמירת חזק ויישר כח|באנד=כ"ו-כ"ז|שנת הוצאה=תשנ"ה|עמ=357|הערה 68}}. דאס איז די איינציגסטע מאל וואס עס שטייט אין תנ"ך די ווארט "ונתחזק". די ווערטער "ויתחזק" און "התחזק" זענען עפ"י רוב מנוקד מיט א פתח און א קליינע טייל מיט א צירי.}}.

* יוסף ויכלדר, "חזק חזק ונתחזק", "[[המבשר (יומון)|המבשר]] תורני", כ"ז בתמוז תשע"א

==דרויסנדע לינקס==

*[https://web.archive.org/web/20150518095744/http://www.shtaygen.net/leaflet/Omka/72/200.pdf עלון השבת "עומקא דפרשה", מטות-מסעי תשע"ב],, אין וועבזייטל "שטייגען"

*[[יעקב שפיגל|יעקב ש' שפיגל]] וישראל בן־דוד, '''[http://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק]''', [[לשוננו לעם]], כרך מו, חוברות א ו־ד (התשנ"ה), עמ' 24–26, 176–180, אין וועבזייטל האקדמיה ללשון העברית

*[https://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק] אין וועבזייטל [[האקדמיה ללשון העברית]].

[[:קאטעגאריע:קריאת התורה]]

[[:קאטעגאריע:ברכות און וואונטשן]]