מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
(←אין אידישקייט: פלייש (און וויין)) |
|||
| (6 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|פערטער טאג פון וואך, צווישן דינסטאג און דאנערשטאג}} | |||
'''מיטוואך''' איז דער פערטער [[טאג]] אין [[וואך]], ציילנדיג צו [[שבת]]. | '''מיטוואך''' איז דער פערטער [[טאג]] אין [[וואך]], ציילנדיג צו [[שבת]]. | ||
| שורה 28: | שורה 29: | ||
אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]], [[לא אד"ו ראש|קען זיך נישט אנהייבן]] דער יאר אין א מיטוואך, און אויב דער [[מולד]] פון [[תשרי]] געפאלט אין דעם טאג ווערט [[ראש השנה]] באשטימט אויף דאנערשטאג{{הערה|{{רמב"ם|קידוש החודש|ז|א}}}}. לויט טייל מקורות איז שוין דער כלל שוין אנגעגאנגען איידער דער לוח איז געווארן באשטימט על פי חשבון{{הערה|זעט {{בבלי|סנהדרין|יג|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=וליעברה}} און {{בבלי|ראש השנה|יט|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=והא}}}}, און עס איז א תקנה פון [[תנאים]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יז|יד|מפרש=שכל טוב}}; אגרת בן מאיר, אין: זכרון לראשונים, חלק חמישי עמוד רט"ז.}} אדער [[הלכה למשה מסיני]]{{הערה|[[רב סעדיה גאון]], געברענגט אין ספר העיבור, מאמר שני שער שמיני; {{בבלי|שבת|קטו|א|מפרש=רבינו חננאל}}.}}. דאקעגן, אין דער לוח פון די לכאורה-[[איסיים]] פון [[קומראן]] האט זיך יעדער יאר - און יעדע פון די [[פיר תקופות]] - אנגעהויבן אין א מיטוואך. | אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]], [[לא אד"ו ראש|קען זיך נישט אנהייבן]] דער יאר אין א מיטוואך, און אויב דער [[מולד]] פון [[תשרי]] געפאלט אין דעם טאג ווערט [[ראש השנה]] באשטימט אויף דאנערשטאג{{הערה|{{רמב"ם|קידוש החודש|ז|א}}}}. לויט טייל מקורות איז שוין דער כלל שוין אנגעגאנגען איידער דער לוח איז געווארן באשטימט על פי חשבון{{הערה|זעט {{בבלי|סנהדרין|יג|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=וליעברה}} און {{בבלי|ראש השנה|יט|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=והא}}}}, און עס איז א תקנה פון [[תנאים]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יז|יד|מפרש=שכל טוב}}; אגרת בן מאיר, אין: זכרון לראשונים, חלק חמישי עמוד רט"ז.}} אדער [[הלכה למשה מסיני]]{{הערה|[[רב סעדיה גאון]], געברענגט אין ספר העיבור, מאמר שני שער שמיני; {{בבלי|שבת|קטו|א|מפרש=רבינו חננאל}}.}}. דאקעגן, אין דער לוח פון די לכאורה-[[איסיים]] פון [[קומראן]] האט זיך יעדער יאר - און יעדע פון די [[פיר תקופות]] - אנגעהויבן אין א מיטוואך. | ||
[[פסח]] [[לא אד"ו ראש#לא בד"ו פסח|קען זיך אויך נישט אנהייבן]] אין א מיטוואך, וויבאלד עס זענען פארהאן 163 טעג צווישן פסח און ראש השנה וואס וועט אלזא דארפן אויספאלן אין פרייטאג{{הערה|{{היברובוקס|רב יהודאי גאון|הלכות פסוקות|31930|הלכות מועד עמ' קפז, מהדורת חברת מקיצי נרדמים, ירושלים, תשי"א|page=215}}}}. | |||
די חכמים האבן איינגעפירט אז א בתולה זאל [[חתונה]] האבן | די חכמים האבן איינגעפירט אז א בתולה זאל [[חתונה]] האבן מיטוואך{{הערה|{{משנה|כתובות|א|א}}}}. היינטיגע צייטן גייט נישט אן די הלכה{{הערה|{{רמב"ם|אישות|י|יד}}}}. אין די צייטן פון די [[גאונים]] האבן זיך די בני [[בבל]] געפירט חתונה צו מאכן אין דאנערשטאג, און די בני [[ארץ ישראל]] אין מיטוואך{{הערה|חילוף מנהגות שבין בני ארץ ישראל לבני בבל, אות ל"ח}}. אויך אין שפעטערע צייטן האט מען זיך געפירט אין אסאך פלעצער חתונה צו מאכן מיטוואך{{הערה|זעט: מעשה הגאונים, עמוד 55; נחלת שבעה, סימן י"ב אות א'; מנהגים דק"ק וורמיישא, נשואין אות רכ"ט}}. | ||
לויט איין דעה, האט מען אפגעשיידט דעם כהן וואס גייט פארברענען דעם [[פרה אדומה]] דווקא אין מיטוואך, כדי שבת - ווען מען טאר נישט שפריצן אים צו רייניגן - זאל אויסקומען אין פערטן טאג פון זיין אפשיידונג{{הערה|{{בבלי|יומא|ח|ב}}}}. | לויט איין דעה, האט מען אפגעשיידט דעם כהן וואס גייט פארברענען דעם [[פרה אדומה]] דווקא אין מיטוואך, כדי שבת - ווען מען טאר נישט שפריצן אים צו רייניגן - זאל אויסקומען אין פערטן טאג פון זיין אפשיידונג{{הערה|{{בבלי|יומא|ח|ב}}}}. | ||
| שורה 39: | שורה 40: | ||
די צווייטע דריי טעג אין וואך, אנגעהויבן פון מיטוואך, ווערן פאררעכנט צום קומענדיגן שבת: ווען איינער לאזט שרייבן א [[גט]], וואס מען זאל איבערגעבן אויב ער וועט נישט אנקומען ביז פאר שבת, ווארט מען אויף מיטוואך{{הערה|{{בבלי|גיטין|עז|א}}}}. לויט געוויסע מקורות, קען מען זיך שערן די נעגל לכבוד שבת אנגעהויבן פון מיטוואך{{הערה|אבודרהם, סדר נטילת צפרנים, געברענגט אין ב"ח און {{טור|אורח חיים|רמא|מפרש=פרישה}}.}}. טייל האבן זיך געפירט נישט צו עסן [[פיש]] פון מיטוואך, כדי זיי זאלן עס עסן אום שבת מיט אפעטיט{{הערה|טעמי המנהגים, קונטרס אחרון, לו,ב}}. | די צווייטע דריי טעג אין וואך, אנגעהויבן פון מיטוואך, ווערן פאררעכנט צום קומענדיגן שבת: ווען איינער לאזט שרייבן א [[גט]], וואס מען זאל איבערגעבן אויב ער וועט נישט אנקומען ביז פאר שבת, ווארט מען אויף מיטוואך{{הערה|{{בבלי|גיטין|עז|א}}}}. לויט געוויסע מקורות, קען מען זיך שערן די נעגל לכבוד שבת אנגעהויבן פון מיטוואך{{הערה|אבודרהם, סדר נטילת צפרנים, געברענגט אין ב"ח און {{טור|אורח חיים|רמא|מפרש=פרישה}}.}}. טייל האבן זיך געפירט נישט צו עסן [[פיש]] פון מיטוואך, כדי זיי זאלן עס עסן אום שבת מיט אפעטיט{{הערה|טעמי המנהגים, קונטרס אחרון, לו,ב}}. | ||
געוויסע האבן זיך מקבל געווען אפצורעכטן אין מיטוואך א [[זכר לחורבן]], מיט נישט עסן [[פלייש]] און נישט טרינקן [[וויין]]{{הערה|שני לוחות הברית, מסכת שבועות, פרק נר מצוה אות יב}}, דער מנהג נישט צו עסן פליישיגס איז געבליבן ביי טייל קהילות{{הערה|זעט: שו"ת חיי הלוי ח"א, או"ח סימן מז}}. | |||
==אין אלגעמיינע קולטורן== | ==אין אלגעמיינע קולטורן== | ||
רעדאגירונגען