אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "חזק חזק ונתחזק"

2,679 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
פארברייטערט
(פארברייטערט)
שורה 5: שורה 5:
'''חֲזַק חֲזַק וְנִתְחַזֵּק''' (אדער '''וְנִתְחַזַּק''') איז אן אויסרוף וואס די [[אשכנזים]] פירן זיך אויסצורופן ווען מען ענדיגט ליינען די לעצטע פרשה פון יעדע ספר פון די [[חמשה חומשי תורה]]. אן ענליכע מנהג איז אנגענומען אויך אין א טייל [[ספרדים|ספרדישע]] קהילות.
'''חֲזַק חֲזַק וְנִתְחַזֵּק''' (אדער '''וְנִתְחַזַּק''') איז אן אויסרוף וואס די [[אשכנזים]] פירן זיך אויסצורופן ווען מען ענדיגט ליינען די לעצטע פרשה פון יעדע ספר פון די [[חמשה חומשי תורה]]. אן ענליכע מנהג איז אנגענומען אויך אין א טייל [[ספרדים|ספרדישע]] קהילות.


אין א [[שבת]] וואס די [[פרשת השבוע]] איז די לעצטע סדרה פונעם חוּמש, (צום ביישפיל [[פרשת ויחי]] אין [[ספר בראשית]]), איז איינגעפירט אז פארן ליינען דעם לעצטן [[פסוק]] פון די פרשה, שטעלט זיך דער קהל אויף, און נאך וואס דער [[בעל קורא]] ענדיגט ליינען דעם פסוק זאגט דער גאנצער קהל די ווערטער "חזק חזק ונתחזק!". דערנאך זאגט דער בעל קורא איבער "חזק חזק ונתחזק". דאס איז א וואונטש פארן [[עליה|עולה לתורה]] און פארן ציבור אז זיי זאלן זיך שטארקן און פארזעצן צו לערנען. דער שבת אין וועלכע מען רופט אויס חזק, ווערט אנגערופן "שבת חזק"{{הערה|{{אוצר החכמה|יום־טוב לוינסקי|קובץ רשומות - א|612992|page=118|קעפל=השבתות המיוחסות במנהגי ישראל - שבת חזק|עמ=113}}.}}.
אין א [[שבת]] וואס די [[פרשת השבוע]] איז די לעצטע סדרה פונעם חוּמש, (צום ביישפיל [[פרשת ויחי]] אין [[ספר בראשית]]), איז איינגעפירט אז פארן ליינען דעם לעצטן [[פסוק]] פון די פרשה, שטעלט זיך דער קהל אויף, און נאך וואס דער [[בעל קורא]] ענדיגט ליינען דעם פסוק זאגט דער גאנצער קהל די ווערטער "חזק חזק ונתחזק!". דערנאך זאגט דער בעל קורא איבער "חזק חזק ונתחזק". דאס איז א וואונטש פארן [[עליה|עולה לתורה]] און פארן ציבור אז זיי זאלן זיך שטארקן און פארזעצן צו לערנען. דער שבת אין וועלכע מען רופט אויס חזק, ווערט אנגערופן "שבת חזק"{{הערה|שם=לוינסקי|{{אוצר החכמה|יום־טוב לוינסקי|קובץ רשומות - א|612992|page=118|קעפל=השבתות המיוחסות במנהגי ישראל - שבת חזק|עמ=113}}.}}.


==מקור פונעם מנהג==
==מקור פונעם מנהג==
שורה 19: שורה 19:
דער [[רבי מרדכי יפה|לבוש]] שרייבט וועגן ענדיגן די תורה אום [[שמחת תורה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=לבוש החור|3=9223|page=253|4=סימן תרס"ט}}.}}: "און דעמאלט ליינט דער חתן תורה דעם פסוק ביז לעיני, און קהל ענדיגט צו לעיני כל ישראל צוזאמען מיטן חתן, און זיי ענטפערן מיט א הויך קול, חזק". דער אליה רבה שרייבט דערויף{{הערה|{{שיתופתא|1=Eliyah_Rabbah_on_Shulchan_Arukh,_Orach_Chayim/669?selectedunittext=17|2=אורח חיים, סי' תרס"ט סקי"ח}}.}}: "און דער חזן זאגט עס איבער און דער קהל ענטפערט, א רמז צו [[משה רבינו]], וואס דריי מאל חזק איז [[גימטריא]] משה". דער זעלבער טעם אויפ'ן זאגן דריי מאל חזק, שרייבן אויך דער [[רבי יחיאל מיכל הלוי עפשטיין|ערוך השולחן]] און [[מאור ושמש]]{{הערה|שם=3חזק}}.
דער [[רבי מרדכי יפה|לבוש]] שרייבט וועגן ענדיגן די תורה אום [[שמחת תורה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=לבוש החור|3=9223|page=253|4=סימן תרס"ט}}.}}: "און דעמאלט ליינט דער חתן תורה דעם פסוק ביז לעיני, און קהל ענדיגט צו לעיני כל ישראל צוזאמען מיטן חתן, און זיי ענטפערן מיט א הויך קול, חזק". דער אליה רבה שרייבט דערויף{{הערה|{{שיתופתא|1=Eliyah_Rabbah_on_Shulchan_Arukh,_Orach_Chayim/669?selectedunittext=17|2=אורח חיים, סי' תרס"ט סקי"ח}}.}}: "און דער חזן זאגט עס איבער און דער קהל ענטפערט, א רמז צו [[משה רבינו]], וואס דריי מאל חזק איז [[גימטריא]] משה". דער זעלבער טעם אויפ'ן זאגן דריי מאל חזק, שרייבן אויך דער [[רבי יחיאל מיכל הלוי עפשטיין|ערוך השולחן]] און [[מאור ושמש]]{{הערה|שם=3חזק}}.


דער עולה אליינס דארף נישט זאגן "חזק", ווייל דאס איז געווענדעט צו אים, און טייל פוסקים אסר'ן אים עס צו זאגן, וויבאלד דאס איז א [[הפסק]] צווישן דעם ליינען און די [[עליה#סדר העלייה לתורה|ברכת התורה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=קצות השלחן - חלק ג|3=7722|page=93|4=סימן פ"ד אות כ"ב}}; {{היברובוקס|2=שבט הלוי|3=1417|page=206|4=חלק ז' סימן ר"ב}}; {{היברובוקס|2=משנה הלכות|3=1879|page=41|4=חלק ז, סימן כ"ב}}.}}{{הערה|שם=באמ}}. [[רבי מנחם מענדל שניאורסאהן|דער ליובאוויטשער רבי]] האט אפגעווארפן די צוויי טענות, אז עס איז נישט קיין הפסק וויבאלד דאס באלאנגט צום ענדיגן ליינען און דאס איז א טייל דערפון, און דער ענין פון די ברכה איז גלייך צו די ענין פון 'חזק חזק ונתחזק'; און צו די טענה אז דאס איז א וואונטש פונעם קהל צום עולה, ענטפערט ער אז לויט אונזער נוסח זאגט מען 'ונתחזק', וואס מיינט אז די ברכה איז אויך געווענדעט צום קהל, בלשון רבים{{הערה|{{היברובוקס|2=אגרות קודש - ד (תשי"א)|3=15951|page=39|עמ=יד}}, פארברייטערט אין "הלכות ומנהגי חב"ד" [http://www.chabad.org.il/Magazines/Article.asp?ArticleID=12595&CategoryID=2084 לוח השבוע, שבת-קודש פרשת מסעי] אויף chabad.org.il}}.
דער עולה אליינס דארף נישט זאגן "חזק", ווייל דאס איז געווענדעט צו אים, און טייל פוסקים אסר'ן אים עס צו זאגן, וויבאלד דאס איז א [[הפסק]] צווישן דעם ליינען און די [[עליה#סדר העלייה לתורה|ברכת התורה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=קצות השלחן - חלק ג|3=7722|page=93|4=סימן פ"ד אות כ"ב}}; {{היברובוקס|2=שבט הלוי|3=1417|page=206|4=חלק ז' סימן ר"ב}}; {{היברובוקס|2=משנה הלכות|3=1879|page=41|4=חלק ז, סימן כ"ב}}.}}{{הערה|שם=באמ}}. [[רבי מנחם מענדל שניאורסאהן|דער ליובאוויטשער רבי]] האט אפגעווארפן די צוויי טענות, אז עס איז נישט קיין הפסק וויבאלד דאס באלאנגט צום ענדיגן ליינען און דאס איז א טייל דערפון, און דער ענין פון די ברכה איז גלייך צו די ענין פון 'חזק חזק ונתחזק'; און צו די טענה אז דאס איז א וואונטש פונעם קהל צום עולה, ענטפערט ער אז לויט אונזער נוסח זאגט מען 'ונתחזק', וואס מיינט אז די ברכה איז אויך געווענדעט צום קהל, בלשון רבים{{הערה|{{היברובוקס|2=אגרות קודש - ד (תשי"א)|3=15951|page=39|עמ=יד}}, פארברייטערט אין "הלכות ומנהגי חב"ד" [http://www.chabad.org.il/Magazines/Article.asp?ArticleID=12595&CategoryID=2084 לוח השבוע, שבת-קודש פרשת מסעי] אויף chabad.org.il}}. אויך [[רבי יעקב ישראל קאניעווסקי]] האט עס געזאגט איידער ער האט געמאכט די ברכה{{הערה|'''ארחות רבינו''' א, בני ברק תשנ"א, עמוד קכ"ב}}.


==ניקוד==
==ניקוד==
דער פארשפרייטער מנהג איז צו זאגן "ונתחזֵּק", מיט א [[צירי]]{{הערה|{{היברובוקס|יהודה טשזנר|שיח תפילה|47713|page=283|4=סימן ח' - חזק|מקום הוצאה=אופקים|שנת הוצאה=תשס"ז|עמ=רעז}}; התקשרות תלט, ויחי תשס"ג, עמ' 19.}}. טראצדעם, זענען פארהאן מדקדקים{{הערה|צווישן זיי מילון אבן שושן}} וואס האבן אויפגעמערקט אז מען דארף זאגן מיט א [[פתח]], "וְנִתְחַזַּק", ווי די נקודות פון "חֲזַק וְנִתְחַזַּק" אין [[ספר שמואל]]{{הערה|{{אוצר החכמה|יעקב שמואל שפיגל|בר-אילן|158874|page=1|קעפל=אמירת חזק ויישר כח|באנד=כ"ו-כ"ז|שנת הוצאה=תשנ"ה|עמ=357|הערה 68}}. דאס איז די איינציגסטע מאל וואס עס שטייט אין תנ"ך דאס ווארט "ונתחזק". די ווערטער "ויתחזק" און "התחזק" זענען מערסטענס מנוקד מיט א פתח און א קליינע טייל מיט א צירי.}}.
דער פארשפרייטער מנהג איז צו זאגן "ונתחזֵּק", מיט א [[צירי]]{{הערה|{{היברובוקס|יהודה טשזנר|שיח תפילה|47713|page=283|4=סימן ח' - חזק|מקום הוצאה=אופקים|שנת הוצאה=תשס"ז|עמ=רעז}}; התקשרות תלט, ויחי תשס"ג, עמ' 19.}}. טראצדעם, זענען פארהאן מדקדקים{{הערה|צווישן זיי מילון אבן שושן}} וואס האבן אויפגעמערקט אז מען דארף זאגן מיט א [[פתח]], "וְנִתְחַזַּק", ווי די נקודות פון "חֲזַק וְנִתְחַזַּק" אין [[ספר שמואל]]{{הערה|{{אוצר החכמה|יעקב שמואל שפיגל|בר-אילן|158874|page=1|קעפל=אמירת חזק ויישר כח|באנד=כ"ו-כ"ז|שנת הוצאה=תשנ"ה|עמ=357|הערה 68}}. דאס איז די איינציגסטע מאל וואס עס שטייט אין תנ"ך דאס ווארט "ונתחזק". די ווערטער "ויתחזק" און "התחזק" זענען מערסטענס מנוקד מיט א פתח און א קליינע טייל מיט א צירי.}}.
==שבת חזק==
דער שבת אין וועלכע מען ענדיגט ליינען א חומש ווערט אנגערופן "שבת חזק"{{הערה|שם=לוינסקי}}. טייל פירן זיך באזונדער צו באצירן דעם ספר תורה אין אזא שבת{{הערה|לוח הלכות ומנהגים - תשד"מ, עמוד 108}}. ביי [[חסידות|חסידים]] האט מען געזאגט אז דער שבת חזק איז מסוגל זיך צו שטארקן און ברענגען ישועות{{הערה|שבט מיהודה, פרשת ויחי, סעודת ליל שבת תרע"ב}}; עס איז אין אלגעמיין געווען באטראכט אלס א מזל'דיגער שבת, און מען פלעגט בעפארצוגן צו באשטימען א [[חתונה]] אדער [[חנוכת הבית]] ארום די צייט{{הערה|שם=לוינסקי}}.
די עליה אין וועלכע מען ענדיגט א ספר און מען שרייט אויס "חזק" ווערט פאררעכנט א חשוב'ע עליה{{הערה|התעוררות תשובה, חלק א' סימן ל"ו}}. אין [[ווארמס|ווירמייזא]] האט מען שטענדיג אויפגערופן דעם [[רב]] ביי די קריאה{{הערה|[[יוזפא שמש]], '''מנהגים דק"ק וורמיישא''', שחרית שבת אות ל"ה.}}. לויט איין מקור זענען עולה קראנקע אדער שוואכע, כדי דער ציבור זאל זיי ווינטשן{{הערה|שו"ת צמח יהודה, חלק ג' סימן נ"ט}}. אין געוויסע מקומות פלעגן די פרויען ווארפן ניס און זיסווארג ווען דער קהל האט אויסגעשריגן "חזק", ווי ביים [[אויפרוף|אויפרופן]] א חתן{{הערה|שם=לוינסקי}}. ביי געוויסע קהילות שטעלן די גבאים צו א "קידושא רבא" אין אזא שבת{{הערה|ליקוטי שיחות תש"ן, חלק ב', עמוד 137}}.


==זעט אויך==
==זעט אויך==
שורה 31: שורה 36:
* יעקב ש' שפיגל, "אמירת חזק ויישר כוח", אין: '''בר-אילן''' כ"ו-כ"ז, תשנ"ה, עמ' 347–370
* יעקב ש' שפיגל, "אמירת חזק ויישר כוח", אין: '''בר-אילן''' כ"ו-כ"ז, תשנ"ה, עמ' 347–370
* יוסף ויכלדר, "חזק חזק ונתחזק", "[[המבשר]] תורני", כ"ז בתמוז תשע"א
* יוסף ויכלדר, "חזק חזק ונתחזק", "[[המבשר]] תורני", כ"ז בתמוז תשע"א
* חיים טלבי, '''וזאת התורה''', [[מוסד הרב קוק]], ירושלים תשע"ז, עמ' 452–460
* אביגדור ברגר, "מנהג אמירת חזק חזק ונתחזק", '''זכור לאברהם''' תש"ס–תשס"א, עמ' תקג–תקיא


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדע לינקס==
*[https://web.archive.org/web/20150518095744/http://www.shtaygen.net/leaflet/Omka/72/200.pdf עלון השבת "עומקא דפרשה", מטות-מסעי תשע"ב], אין וועבזייטל "שטייגען"
*[https://web.archive.org/web/20150518095744/http://www.shtaygen.net/leaflet/Omka/72/200.pdf עלון השבת "עומקא דפרשה", מטות-מסעי תשע"ב], אין וועבזייטל "שטייגען"
* יעקב ש' שפיגל און ישראל בן־דוד, '''[http://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק]''', [[לשוננו לעם]], כרך מו, חוברות א ו־ד (התשנ"ה), עמ' 24–26, 176–180, אין וועבזייטל האקדמיה ללשון העברית
* יעקב ש' שפיגל און ישראל בן־דוד, '''[http://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק]''', [[לשוננו לעם]], כרך מו, חוברות א ו־ד (התשנ"ה), עמ' 24–26, 176–180
*[https://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק] אין וועבזייטל פון [[אקאדעמיע פאר דער העברעאישער שפראך]]
*[https://hebrew-academy.org.il/2012/03/15/חזק-חזק-ונתחזק/ חזק חזק ונתחזק] אין וועבזייטל פון [[אקאדעמיע פאר דער העברעאישער שפראך]]


שורה 42: שורה 49:
[[:קאטעגאריע:קריאת התורה]]
[[:קאטעגאריע:קריאת התורה]]
[[:קאטעגאריע:וואונטשן]]
[[:קאטעגאריע:וואונטשן]]
[[:קאטעגאריע:פרשת ויחי]]
[[:קאטעגאריע:פרשת פקודי]]
[[:קאטעגאריע:פרשת בחוקותי]]
[[:קאטעגאריע:פרשת מסעי]]
[[:קאטעגאריע:פרשת וזאת הברכה]]
{{וח}}
{{וח}}
 
[[he:חזק חזק ונתחזק]]
[[he:חזק חזק ונתחזק]]