אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "המלאך הגואל"
(←סגולות: סאיז א מקור??? https://www.google.com/search?q=%D7%9B%D7%9C+%D7%94%D7%A0%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%9D+%D7%A1%D7%92%D7%95%D7%9C%D7%94+%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%93%D7%99%D7%9D&oq=%D7%9B%D7%9C+%D7%94%D7%A0%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%9D+%D7%A1%D7%92%D7%95%D7%9C%D7%94+%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%93%D7%99%D7%9D&aqs=chrome..69i57.8671j0j1&sourceid=chrome&ie=UTF-8) |
(←סגולות: פארברייטערט זהט מיר אויס א פיסקה זייער פוסט...) |
||
שורה 32: | שורה 32: | ||
*אין [[שבט מוסר]]{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/שבט_מוסר/לא שבט מוסר פרק ל”א].}} שרייבט ער אז מדארף צו זעהן צו זאגן די פסוק יעדן נאכט מיט די יונגוואר. [[רבי חנוך ערנטרוי]]{{הערה|{{אוצר החכמה|חנוך ארנטרוי|קמץ המנחה, פרשת ויחי, זייט סה|14477|page=65|סופיקס=יא}}.}} איז מסביר די טעם דערפון: {{ציטוטון|כי כאשר אנו אומרים פסוק זה עם ילדינו, הרי אמירה זו היא כעין תפילה ותקווה שגם בנינו הבאים אחרינו ימשיכו בדרכם של אברהם יצחק ויעקב, וכך ייקרא שמם של ההורים על בניהם. זו הייתה מהות בקשתו של יעקב אבינו, עליו השלום, כשביקש: {{ציטוטון|וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק}}, וזוהי השאיפה העזה שמבטאים אנו בקריאתנו ברגש פסוק זה עם ילדינו}}. | *אין [[שבט מוסר]]{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/שבט_מוסר/לא שבט מוסר פרק ל”א].}} שרייבט ער אז מדארף צו זעהן צו זאגן די פסוק יעדן נאכט מיט די יונגוואר. [[רבי חנוך ערנטרוי]]{{הערה|{{אוצר החכמה|חנוך ארנטרוי|קמץ המנחה, פרשת ויחי, זייט סה|14477|page=65|סופיקס=יא}}.}} איז מסביר די טעם דערפון: {{ציטוטון|כי כאשר אנו אומרים פסוק זה עם ילדינו, הרי אמירה זו היא כעין תפילה ותקווה שגם בנינו הבאים אחרינו ימשיכו בדרכם של אברהם יצחק ויעקב, וכך ייקרא שמם של ההורים על בניהם. זו הייתה מהות בקשתו של יעקב אבינו, עליו השלום, כשביקש: {{ציטוטון|וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק}}, וזוהי השאיפה העזה שמבטאים אנו בקריאתנו ברגש פסוק זה עם ילדינו}}. | ||
* '''זרע של קיימא''' - באקומען די עליה פון כל הנערים אין דערביי זיין אין צייט וואס מזאגט זיי פאר די פסוק, איז מסוגל אויף קינדער{{הערה|[http://www.toratemetfreeware.com/online/f_01928.html#HtmpReportNum0026_L2 קונטרס '''ותפקדנו''' - תשרי].}}. | * '''זרע של קיימא''' - באקומען די עליה פון כל הנערים אין דערביי זיין אין צייט וואס מזאגט זיי פאר די פסוק, איז מסוגל אויף קינדער{{הערה|[http://www.toratemetfreeware.com/online/f_01928.html#HtmpReportNum0026_L2 קונטרס '''ותפקדנו''' - תשרי].}}. | ||
== אין עולם הנגינה == | |||
אויף די ווערטער פונעם פסוק, זענען פארפאסט געווארן אפאר לידער, טיל פון זיי זייער פאפאלאר: | |||
* פארפאסט דורך [[משה גאלדמאן (קאמפאזיטאר)|משה גאלדמאן]], אויפגעשפילט אויף "מתיקות 1" דורך "לחיים"{{הערה|[https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=10827 ליסטע פון אלע ניגוני הרה"ח ר' משה גאלדמאן ז"ל] אויף [[אייוועלט]]}}. | |||
* פארפאסט דורך [[אייבי רוטנברג]]. די מערסט באקאנטע ניגון אויף די ווערטער. דורכאויס די יאהרן געווארן אויפגעשפילט דורך צענדליגער [[זינגער]]ס{{הערה|[https://www.youtube.com/watch?v=y40gi20urQw דורך 'דבקות' כאר]; [https://www.youtube.com/watch?v=ZYMbwJZHDdI דורך 'שלהבת' [[ארקעסטער]]].}}. | |||
* פארפאסט דורך ישראל באראכאוו{{הערה|[https://www.youtube.com/watch?v=fKkzPntDz-c לינק. אויסגעפירט דורך בריו כאקשור].}}. | |||
* פארפאסט אין די [[20טער יארהונדערט]], געזינגען דורך די וואונדער יונגל [[עמית ליסטוואנד]]{{הערה|[https://www.prog.co.il/attachments/03-%D7%94%D7%9E%D7%9C%D7%90%D7%9A-mp3.134878/ לינק צום ניגון].}}. | |||
* פארפאסט דורך [[יוסי גרין]]{{הערה|1=[https://www.youtube.com/watch?v=fossqzaOehY&t= לינק. אויסגעפירט דורך 'קינדערלעך' כאר].}}. | |||
* פארפאסט דורך יענקי הערשל רוטנברג{{הערה|[https://www.geula.fm/video/22163/ לינק. אויסגעפירט דורך [[יענקי לעמער]]].}}. | |||
* פארפאסט דורך שימעל'ה מלכה (קעניג) לרגל שבת [[פרשת ויחי]] [[ה'תשפ"א]]{{הערה|[https://hm-news.co.il/119361/#comments אויף [[המחדש]] וועבזייטל.}}. | |||
אין [[אמעריקע]] פארהאן א שפיל פאר קינדער וואס טראגט די נאמען "המלאך הגואל", ווי צווישן אנדערע שפילט פאר די שפילער בה משחק השחקן [[יואל לעבאוויטש]]. | |||
== ביאורים == | == ביאורים == |
רעוויזיע פון 16:34, 17 דעצעמבער 2023
די ווערטער פונעם פסוק
|
---|
"הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ". |
בראשית מח, טז |
המלאך הגואל איז א פסוק וואס שטייט אין צענטער פון די ברכות וואס יעקב אבינו האט אנגעוואונטשן פאר מנשה און אפרים. גאר אסאך סגולות זענען אנגעהאנגען אין די פסוק ווי די פסוק ווערט געזאגט ביי קריאת שמע שעל המיטה אדער מיט קינדער אין געוויסע אומשטענדן און נאך.
די ווערטער
די פסוק איז:
הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ.
די טייטש דערפון לויט ווי רש"י[1] שרייבט איז, די מלאך וואס באגלייט מיר שטענדיג, אויך אין יעדן קלעם געפאר און שווערע צייט, זאהל אויך באגלייטן די קינדער. און אויך זאהלן זיי זיך מערן ווי די פיש וואס מעהרן זין אהן וואס א שלעכטע אויג הערשט אויף זיי.
קריאת התורה
שבת פרשת ויחי, זענען פארהאן מנהגים איבער דעם ליינען פון די פסוק. אין געוויסע מקורות ווערט די עליה צום תורה ביים ליינען שבת וואס מליינט די פסוק אריינגערעכנט אין די פרשיות הנדרים[2], צוליב וואס אסאך אידן זענען נודר אסאך געלט פאר צדקה אויף צו האבן צו זכות און קויפן די עליה[3][4].
אין ספר מנהגי ווארמייזע[מקור פארלאנגט: ווי פונקטליך?] ווערט געברענגט אז די מנהג איז אז מ'גיבט דעם עליה פאר די מערערער חשוב'ער לוי וואס פארהאן אין בית המדרש.
אזוי אויך ליינט דער בעל קורא די פסוק, מיט אן העכערן שטימע שטאפל.
אום שמחת תורה בבינאכט זענען פארהאן וואס פיהרן זיך צו ליינען צווישן אנדערע אויך די פרשה פון די פסוק[2][4]. אזוי אויך, ביי די עליה פון כל הנערים פיהרט מען זיך פארצוזאגן פאר די קינדער[א] די פסוק[6].
סגולות
אסאך סגולות זענען אנגעהאנגען אין זאגן די פסוק, פאלגנד טייל פון זיי.
- פארטרייבן שלעכטע אויג - אין די פסוק ווערן די קינדער געוואונטשן און איבער הויפט צוזיין צוגעגליכן צו די פיש וואס הערשט נישט אין זיי קיין שלעכט אויג, און צוליב דעם איז אנגענומען אז צו שושקען די פסוק פאר א קינד איז אנטקעגן א שלעכט אויג. זענען דע וואס זאגן אז דאס איז אויך די סיבה פארוואס נאך די עליה פון כל הנערים זאגט מען די פסוק, אנטקעגן שלעכטע אויגן אויף אלע פארזאמלטע קינדער[7]. אזוי אויך פיהרט מען זיך פאר די טעם צו זאגן די פסוק ביי א ברית פון צווילינג צווישן די ברית פון דער ערשטער מיטן צוייטער[מקור פארלאנגט].
- היטן ביים וואכנאכט - אין וואכנאכט פיהרט מען זיך צוזאם נעמען יונגוואר נאנט צום בעיבי, און נאכן ליינען נעבן אים די ערשטע פרשה פון קריאת שמע זאגט מען אויך די פסוק, אז סזאהל זיין א שמירה אויפן קינד דורכאויס די נאכט אין כח פון געבעט פון תינוקות של בית רבן.
- ויתן לך - אין סדר פון ויתן לך וואס ווערט געזאגט יעדן מוצאי שבת, ווי מזאמלט זיך אהן מיט אלע גוטע געוואונטשן בעפאר די קומענדיגע וואך, זאגט מען אויך די פסוק[8].
- היטן איבער נאכט - אסאך זאגן די פסוק צווישן אנדערע אינעם סדר פון קריאת שמע שעל המיטה, ווי סשטאמט פון די ראשונים[9]. אנדערע[10] צייכענען צו אז סאיז אזוי לויט די זוהר[11] מיינט מען מיט דעם צו פארטרייבן פון אלע מזיקי וואס קומען ארום דער מענטש.
- אין שבט מוסר[12] שרייבט ער אז מדארף צו זעהן צו זאגן די פסוק יעדן נאכט מיט די יונגוואר. רבי חנוך ערנטרוי[13] איז מסביר די טעם דערפון: ”כי כאשר אנו אומרים פסוק זה עם ילדינו, הרי אמירה זו היא כעין תפילה ותקווה שגם בנינו הבאים אחרינו ימשיכו בדרכם של אברהם יצחק ויעקב, וכך ייקרא שמם של ההורים על בניהם. זו הייתה מהות בקשתו של יעקב אבינו, עליו השלום, כשביקש: ”וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק”, וזוהי השאיפה העזה שמבטאים אנו בקריאתנו ברגש פסוק זה עם ילדינו”.
- זרע של קיימא - באקומען די עליה פון כל הנערים אין דערביי זיין אין צייט וואס מזאגט זיי פאר די פסוק, איז מסוגל אויף קינדער[14].
אין עולם הנגינה
אויף די ווערטער פונעם פסוק, זענען פארפאסט געווארן אפאר לידער, טיל פון זיי זייער פאפאלאר:
- פארפאסט דורך משה גאלדמאן, אויפגעשפילט אויף "מתיקות 1" דורך "לחיים"[15].
- פארפאסט דורך אייבי רוטנברג. די מערסט באקאנטע ניגון אויף די ווערטער. דורכאויס די יאהרן געווארן אויפגעשפילט דורך צענדליגער זינגערס[16].
- פארפאסט דורך ישראל באראכאוו[17].
- פארפאסט אין די 20טער יארהונדערט, געזינגען דורך די וואונדער יונגל עמית ליסטוואנד[18].
- פארפאסט דורך יוסי גרין[19].
- פארפאסט דורך יענקי הערשל רוטנברג[20].
- פארפאסט דורך שימעל'ה מלכה (קעניג) לרגל שבת פרשת ויחי ה'תשפ"א[21].
אין אמעריקע פארהאן א שפיל פאר קינדער וואס טראגט די נאמען "המלאך הגואל", ווי צווישן אנדערע שפילט פאר די שפילער בה משחק השחקן יואל לעבאוויטש.
ביאורים
רעפערענצן
- ↑ רש"י, בראשית מח, טז.
- ↑ 2.0 2.1 ביכורי יעקב, סימן תרס"ט, ס"ק י"ג.
- ↑ ספר נהג כצאן יוסף, פרשת ויחי; מנהגי פיורדא, פרשת ויחי.
- ↑ 4.0 4.1 זעהט פארברייטערט אין ספר שערי אפרים, שער ח, סעיף נז און אין די נו"כ אויפן פלאץ.
- ↑ ביכורי יעקב, סימן תרס"ט, ס"ק י"ב.
- ↑ רמ"א אין אורח חיים, סימן תרס"ט, סעיף א'.
- ↑ ליקוטי מהרי"ח ח"ג, סדר שחרית לשמחת תורה.
- ↑ סדר פון ויתן לך.
- ↑ ספר הרוקח הלכות ברכות סימן שמ"ה; תשב"ץ סימן ר"ס-ווערט געברענגט אין מטה משה, סימן שצ"ד.
- ↑ אזוי אין מטה משה, סימן שצ"ד.
- ↑ פרשת ויחי, רל ע"א.
- ↑ שבט מוסר פרק ל”א.
- ↑ חנוך ארנטרוי, קמץ המנחה, פרשת ויחי, זייט סה, אויף אוצר החכמה (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע).
- ↑ קונטרס ותפקדנו - תשרי.
- ↑ ליסטע פון אלע ניגוני הרה"ח ר' משה גאלדמאן ז"ל אויף אייוועלט
- ↑ דורך 'דבקות' כאר; דורך 'שלהבת' ארקעסטער.
- ↑ לינק. אויסגעפירט דורך בריו כאקשור.
- ↑ לינק צום ניגון.
- ↑ לינק. אויסגעפירט דורך 'קינדערלעך' כאר.
- ↑ לינק. אויסגעפירט דורך יענקי לעמער.
- ↑ [https://hm-news.co.il/119361/#comments אויף המחדש וועבזייטל.