אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אשר"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
אין תקציר עריכה
(אויסשטעל, רעדאגירונג)
שורה 13: שורה 13:
| קינדער = [[שרח בת אשר|שרח]], ישוי, ימנה, ישוה, בריעה
| קינדער = [[שרח בת אשר|שרח]], ישוי, ימנה, ישוה, בריעה
}}
}}
'''אשר''' איז געווען דער צווייטער פון צוויי זין פון [[יעקב]] און [[זלפה]] די שפחה פון [[לאה]], יעקב'ס אכטער זון און דער גרינדער פון [[שבט אשר]]. די קינדער פון אשר זענען געווען {{מנוקד|[[ימנה|יִמְנָה]], [[ישוה|יִשְׁוָה]], [[ישוי|יִשְׁוִי]], [[בריעה|בְרִיעָה]], און [[שרח|שֶׂרַח]]}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מו|יז}}}}. ער האט געלעבט 123 יאר, און ווען די אידן זענען [[יציאת מצרים|ארויס פון מצרים]] האבן זיי ארויפגענומען זיינע ביינער, און נאך וואס זיי האב געענדיגט אייננעמען [[ארץ ישראל]] אין יאר [[ב'תצ"ה]] האבן זיי אים באגראבן אין [[קדש נפתלי]]{{הערה|{{ספר הישר|יהושע|י}}}}.
<!-- {{אנדערע באדייטן|דאס=דער זון פון יעקב}} -->
'''אשר''' איז געווען דער צווייטער פון צוויי זין פון [[יעקב]] און [[זלפה]] די שפחה פון [[לאה]], יעקב'ס אכטער זון און דער גרינדער פון [[שבט אשר]] פון די [[שבטי ישראל]].


לויט דער [[ספר הישר]] איז ער געווען חתונה געהאט מו עדון בת אפלל אבער זי איז געשטארבן אן קיין קינדער, און דער נאך האט ערר חתונה געהאט צו הדורה בת אבימאל בן [[עבר]] און פון איר האט ער געהאט זיינע קינדער. און ער האט אויך אדאפט איר קינד [[שרח בת אשר|שרח]]{{הערה|{{ספר הישר|וישב|כא}}}}.
==ביאגראפיע==
אשר איז געבוירן געווארן צו זלפה די שפחה פון לאה נאך זיבן חדשים פון שוואנגער{{הערה|{{סדר עולם|רבה|ב}}}} אום [[ב' שבט|ב']] אדער [[כ' שבט]]<!-- {{לינק צו אידיש יאר|2124}} -->{{הערה|{{יובלים|כח|כא}}; זעט [[מדרש תדשא]], [[S:מדרש תדשא ח|פרק ח']], געברענגט אין {{ילקוט שמעוני|שמות|קסב}} און {{תנ"ך|שמות|א|ו|מפרש=רבינו בחיי}}, מיט עטליכע טוישונגען צווישן די מקורות.}} {{לינק צו אידיש יאר|2198}} אין [[פדן ארם]]. לויט דער גר"א איז  ער געבוירן כסלו ב'קצ"ז{{הערה|פירוש הגר"א אויף סדר עולם, פרק ב'. אזוי קוקט אויך אויס פון {{ילקוט שמעוני|בראשית|קכה}}; {{פרקי דרבי אליעזר|לו}}.}}.


ער איז געבוירן געווארן [[ב' שבט|ב']] אדער [[כ' שבט]]<!-- {{לינק צו אידיש יאר|2124}} -->{{הערה|{{יובלים|כח|כא}}; זעט [[מדרש תדשא]], [[S:מדרש תדשא ח|פרק ח']], געברענגט אין {{ילקוט שמעוני|שמות|קסב}} און {{תנ"ך|שמות|א|ו|מפרש=רבינו בחיי}}, מיט עטליכע טוישונגען צווישן די מקורות.}} {{לינק צו אידיש יאר|2198}}. לויט דער גר"א איז  ער געבוירן כסלו ב'קצ"ז{{הערה|פירוש הגר"א אויף סדר עולם, פרק ב'. אזוי קוקט אויך אויס פון {{ילקוט שמעוני|בראשית|קכה}}; {{פרקי דרבי אליעזר|לו}}.}}.
לויט דער [[ספר הישר]] איז ער געווען חתונה געהאט צו עדון בת אפלל אבער זי איז געשטארבן אן קיין קינדער, און דערנאך האט ער חתונה געהאט צו הדורה בת אבימאל, אייניקל פון [[עבר]] און פון איר האט ער געהאט זיינע קינדער. און ער האט אויך אדאפט איר קינד [[שרח בת אשר|שרח]]{{הערה|{{ספר הישר|וישב|כא}}}}.


ער איז נפטר געווארן כ' שבט ב'שכ"א{{הערה|[[סדר הדורות]], [[s:סדר הדורות אלף השלישי#ב' אלפים קצ"ג|שנת ב'קצ"ג]]-[[s:סדר הדורות אלף השלישי#ב' אלפים קצ"ח|ב'קצ"ח]]; ילקוט שמעוני}}.
די קינדער פון אשר זענען געווען {{מנוקד|[[ימנה|יִמְנָה]], [[ישוה|יִשְׁוָה]], [[ישוי|יִשְׁוִי]], [[בריעה|בְרִיעָה]], און [[שרח|שֶׂרַח]]}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מו|יז}}}}. אין [[דברי הימים]] ווערט אראפ געברענגט אלע צאצאים פון אשר{{הערה|{{תנ"ך|דברי הימים|א|ז}}}}.


==זיין נאמען==
ער האט געלעבט 123 יאר, און ווען די אידן זענען [[יציאת מצרים|ארויס פון מצרים]] האבן זיי ארויפגענומען זיינע ביינער, און נאך וואס זיי האב געענדיגט אייננעמען [[ארץ ישראל]] אין יאר [[ב'תצ"ה]] האבן זיי אים באגראבן אין [[קדש נפתלי]]{{הערה|{{ספר הישר|יהושע|י}}}}.
די תורה איז מסביר פארוואס האט לאה עם אנגערופן אזוי: {{ציטוט|וַתֹּאמֶר לֵאָה--בְּאָשְׁרִי, כִּי אִשְּׁרוּנִי בָּנוֹת; וַתִּקְרָא אֶת-שְׁמוֹ, אָשֵׁר|מרכאות=כן|{{תנ"ך|בראשית|ל|יג}}}}.
דהיינו אז ווייבער וואס האבן געקענט פאר לאה אויף א אומגליקלאכע ווייב צולייב איר עקרות האבן געזאגט 'אשריה', און דערפאר האט זי אן גערופן דער קינד 'אשר'.


==זיין סימבאל==
ער איז נפטר געווארן כ' שבט ב'שכ"א{{הערה|[[סדר הדורות]], [[s:סדר הדורות אלף השלישי#ב' אלפים קצ"ג|שנת ב'קצ"ג]]–[[s:סדר הדורות אלף השלישי#ב' אלפים קצ"ח|ב'קצ"ח]]; ילקוט שמעוני}}.
 
==נאמען==
לויט די פסוק איז אשר א לשון פון "גליק" אדער "ברכה". די תורה דערציילט וואס לאה האט אויסגערופן ביי זיין געבורט: {{ציטוט|וַתֹּאמֶר לֵאָה בְּאָשְׁרִי, כִּי אִשְּׁרוּנִי בָּנוֹת; וַתִּקְרָא אֶת-שְׁמוֹ, אָשֵׁר|מרכאות=כן|{{תנ"ך|בראשית|ל|יג}}}}
דהיינו אז ווייבער וואס האבן געקענט פאר לאה אויף א אומגליקלאכע ווייב צולייב איר עקרות האבן געזאגט 'אשריה', און דערפאר האט זי אן גערופן דער קינד 'אשר'{{מקור}}.
 
==סימבאל==
די שטיין פון אשר אין [[חושן]] איז געווען א אבן [[תרשיש]]. אין מדרש תלפיות שטייט:{{ציטוט|תוכן=אשר על תרשיש, ונקרא קריאוליק. וגונה כגטו השמן. וסגלתה לעכל המאכל, וכל שכן למי ששוחקה ומערבה במאכלו, ונעשה בזה עב ושמן שנאמר מאשר שמנה לחמו.|מקור=[[אליהו הכהן (רב)|הרב אליהו הכהן]], מדרש תלפיות|מרכאות=כן}}
די שטיין פון אשר אין [[חושן]] איז געווען א אבן [[תרשיש]]. אין מדרש תלפיות שטייט:{{ציטוט|תוכן=אשר על תרשיש, ונקרא קריאוליק. וגונה כגטו השמן. וסגלתה לעכל המאכל, וכל שכן למי ששוחקה ומערבה במאכלו, ונעשה בזה עב ושמן שנאמר מאשר שמנה לחמו.|מקור=[[אליהו הכהן (רב)|הרב אליהו הכהן]], מדרש תלפיות|מרכאות=כן}}


==יעקב'ס ברכה פאר אשר==
==ברכות פון יעקב און משה==
אין די ברכות וואס יעקב האט געבענטשט זיינע קינדער פארן שטארבן האט ער עם צוגעזאגט אז ער וועט האבן א א גוטע נחלה וואס וועט געבן 'מעדני מלך': {{ציטוטון|מֵאָשֵׁר, שְׁמֵנָה לַחְמוֹ{{הערה|די טייטש פון די ווארט 'לחמו' מיינט אויך 'מאכלו'. זעט אויך אין {{תנ"ך|חבקוק|א|טז}}: '''מַאֲכָלוֹ בְּרִאָה'''}}; וְהוּא יִתֵּן, מַעֲדַנֵּי-מֶלֶךְ|{{תנ"ך|בראשית|מט|כ}}}}.
אין די ברכות וואס יעקב האט געבענטשט זיינע קינדער פארן שטארבן האט ער אים צוגעזאגט אז ער וועט האבן א גוטע נחלה וואס וועט געבן 'מעדני מלך': {{ציטוטון|מֵאָשֵׁר, שְׁמֵנָה לַחְמוֹ{{הערה|די טייטש פון די ווארט 'לחמו' מיינט אויך 'מאכלו'. זעט אויך אין {{תנ"ך|חבקוק|א|טז}}: '''מַאֲכָלוֹ בְּרִאָה'''}}; וְהוּא יִתֵּן, מַעֲדַנֵּי-מֶלֶךְ|{{תנ"ך|בראשית|מט|כ}}}}.


==משפחה בוים==
==משפחה בוים==
{{עץ משפחה האבות עד השבטים}}
{{עץ משפחה האבות עד השבטים}}
==זיינע צאצאים==
אין [[דברי הימים]] ווערט אראפ געברענגט אלע צאצאים פון אשר:
{{ציטוט|תוכן=בְּנֵי אָשֵׁר יִמְנָה וְיִשְׁוָה וְיִשְׁוִי וּבְרִיעָה וְ[[שרח|שֶׂרַח]] אֲחוֹתָם. וּבְנֵי בְרִיעָה חֶבֶר וּמַלְכִּיאֵל הוּא אֲבִי בִרְזָיִת. וְחֶבֶר הוֹלִיד אֶת יַפְלֵט וְאֶת שׁוֹמֵר וְאֶת חוֹתָם וְאֵת שׁוּעָא אֲחוֹתָם. וּבְנֵי יַפְלֵט פָּסַךְ וּבִמְהָל וְעַשְׁוָת אֵלֶּה בְּנֵי יַפְלֵט. וּבְנֵי שָׁמֶר אֲחִי וְרָהְגָּה וְחֻבָּה וַאֲרָם. וּבֶן הֵלֶם אָחִיו צוֹפַח וְיִמְנָע וְשֵׁלֶשׁ וְעָמָל. בְּנֵי צוֹפָח סוּחַ וְחַרְנֶפֶר וְשׁוּעָל וּבֵרִי וְיִמְרָה. לז בֶּצֶר וָהוֹד וְשַׁמָּא וְשִׁלְשָׁה וְיִתְרָן וּבְאֵרָא. וּבְנֵי יֶתֶר יְפֻנֶּה וּפִסְפָּה וַאְרָא. וּבְנֵי עֻלָּא אָרַח וְחַנִּיאֵל וְרִצְיָא. כָּל אֵלֶּה בְנֵי אָשֵׁר רָאשֵׁי בֵית הָאָבוֹת בְּרוּרִים גִּבּוֹרֵי חֲיָלִים רָאשֵׁי הַנְּשִׂיאִים וְהִתְיַחְשָׂם בַּצָּבָא בַּמִּלְחָמָה מִסְפָּרָם אֲנָשִׁים עֶשְׂרִים וְשִׁשָּׁה אָלֶף.
|מקור=[[דברי הימים א']], [[S:דברי הימים א ז|ז']]}}


==זיין קבר==
==זיין קבר==

רעוויזיע פון 00:35, 7 דעצעמבער 2023

אָשֵׁר
אשר, 1640–1645 מאלעריי
אשר, 1640–1645 מאלעריי
געבורט פדן ארם
פטירה אוראלט מצרים
מקום קבורה קדש נפתלי - 33°06′44″N 35°31′49″E / 33.112314°N 35.530317°E / 33.112314; 35.530317 מאפעס, בילדער פון דער הייעך און נאך אינפארמאציע אויף דעם ארט
טאטע יעקב
מאמע זלפה
בת זוג עדון (זיווג ראשון)
הדורה (זיווג שני)
קינדער שרח, ישוי, ימנה, ישוה, בריעה

אשר איז געווען דער צווייטער פון צוויי זין פון יעקב און זלפה די שפחה פון לאה, יעקב'ס אכטער זון און דער גרינדער פון שבט אשר פון די שבטי ישראל.

ביאגראפיע

אשר איז געבוירן געווארן צו זלפה די שפחה פון לאה נאך זיבן חדשים פון שוואנגער[1] אום ב' אדער כ' שבט[2] ב'קצ"ח אין פדן ארם. לויט דער גר"א איז ער געבוירן כסלו ב'קצ"ז[3].

לויט דער ספר הישר איז ער געווען חתונה געהאט צו עדון בת אפלל אבער זי איז געשטארבן אן קיין קינדער, און דערנאך האט ער חתונה געהאט צו הדורה בת אבימאל, אייניקל פון עבר און פון איר האט ער געהאט זיינע קינדער. און ער האט אויך אדאפט איר קינד שרח[4].

די קינדער פון אשר זענען געווען יִמְנָה, יִשְׁוָה, יִשְׁוִי, בְרִיעָה, און שֶׂרַח[5]. אין דברי הימים ווערט אראפ געברענגט אלע צאצאים פון אשר[6].

ער האט געלעבט 123 יאר, און ווען די אידן זענען ארויס פון מצרים האבן זיי ארויפגענומען זיינע ביינער, און נאך וואס זיי האב געענדיגט אייננעמען ארץ ישראל אין יאר ב'תצ"ה האבן זיי אים באגראבן אין קדש נפתלי[7].

ער איז נפטר געווארן כ' שבט ב'שכ"א[8].

נאמען

לויט די פסוק איז אשר א לשון פון "גליק" אדער "ברכה". די תורה דערציילט וואס לאה האט אויסגערופן ביי זיין געבורט:

וַתֹּאמֶר לֵאָה בְּאָשְׁרִי, כִּי אִשְּׁרוּנִי בָּנוֹת; וַתִּקְרָא אֶת-שְׁמוֹ, אָשֵׁר

דהיינו אז ווייבער וואס האבן געקענט פאר לאה אויף א אומגליקלאכע ווייב צולייב איר עקרות האבן געזאגט 'אשריה', און דערפאר האט זי אן גערופן דער קינד 'אשר'[מקור פארלאנגט].

סימבאל

די שטיין פון אשר אין חושן איז געווען א אבן תרשיש. אין מדרש תלפיות שטייט:

אשר על תרשיש, ונקרא קריאוליק. וגונה כגטו השמן. וסגלתה לעכל המאכל, וכל שכן למי ששוחקה ומערבה במאכלו, ונעשה בזה עב ושמן שנאמר מאשר שמנה לחמו.

הרב אליהו הכהן, מדרש תלפיות

ברכות פון יעקב און משה

אין די ברכות וואס יעקב האט געבענטשט זיינע קינדער פארן שטארבן האט ער אים צוגעזאגט אז ער וועט האבן א גוטע נחלה וואס וועט געבן 'מעדני מלך': ”מֵאָשֵׁר, שְׁמֵנָה לַחְמוֹ[9]; וְהוּא יִתֵּן, מַעֲדַנֵּי-מֶלֶךְ” (בראשית מט, כ).

משפחה בוים


זיין קבר

קבר אשר ונפתלי די קינדער פון יעקב אין קדש נפתלי

חז"ל זאגן אז בני ישראל האבן ארוייף גענומען אלע ביינער פון יעקב'ס קינדער און זיי באגראבן אין ארץ ישראל[10].

און אין ספר הישר איז דערציילט:

ויקברו את ארונות מטות אבותיהם... ואת נפתלי ואשר קברו אותם בקדש נפתלי איש איש במקומו אשר ניתן לבניו.

ספר הישר, סוף ספר יהושע

היינט איז באצייכנט זיין קבר אין כביש 899 אנקעגן 'תל קדש נפתלי'. צו די קבר איז דא אסאך מקורות פון די ה'ת' יארן און ווייטער[מקור פארלאנגט].

רעפערענצן

  1. סדר עולם פרק ב'
  2. ספר היובלים, פרק כ"ח, פסוק כ"א; זעט מדרש תדשא, פרק ח', געברענגט אין ילקוט שמעוני, שמות, רמז קס"ב און רבינו בחיי, שמות א, ו, מיט עטליכע טוישונגען צווישן די מקורות.
  3. פירוש הגר"א אויף סדר עולם, פרק ב'. אזוי קוקט אויך אויס פון ילקוט שמעוני, בראשית, רמז קכ"ה; פרקי דרבי אליעזר, פרק ל"ו.
  4. ספר הישר, וישב כא
  5. בראשית מו, יז
  6. לוא־פעלער: (ביים רופן מוסטער:תנ"ך) נישטא קיין ספר דברי הימים, האם הכוונה היא לדברי הימים א או דברי הימים ב?.דברי הימים א, ז
  7. ספר הישר, יהושע י
  8. סדר הדורות, שנת ב'קצ"גב'קצ"ח; ילקוט שמעוני
  9. די טייטש פון די ווארט 'לחמו' מיינט אויך 'מאכלו'. זעט אויך אין חבקוק א, טז: מַאֲכָלוֹ בְּרִאָה
  10. תלמוד ירושלמי סוטה (דף ח ע"ב; פרק א הלכה י): "ככתוב (בראשית מו) אנכי ארד עמך מצרים ואני אעלך גם עלה מה ת"ל גם עלה. אמר אותך אני מעלה ושאר כל השבטים אני מעלה מלמד שכל שבט ושבט העלה עצמות ראש שבטו עמו"