אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "הבל"

314 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
פארברייטערט
קאין תקציר עריכה
(פארברייטערט)
שורה 23: שורה 23:
==זיין קרבן און טויט==
==זיין קרבן און טויט==
{{הויפט ארטיקל|קין און הבל}}
{{הויפט ארטיקל|קין און הבל}}
ווען עס איז געווען {{ציטוטון|{{טערמין|מקץ ימים|ביים "ענדע פון די טעג"}}}}{{ביאור|דער {{תנ"ך|בראשית|ד|ד|מפרש=אבן עזרא}} און דער [[חזקוני]] זאגן אז דאס מיינט איין גאנצע יאר. [[רב סעדיה גאון]] טייטשט: נאך עטליכע טעג. לויט דעם מדרש ({{מדרש רבה|בראשית|כב|ד}}) איז דאס געווען נישט מער (לויט א גירסא אין חידושי הרד"ל: נישט ווייניגער) ווי פופציג טעג (לויט אן אנדערע גירסא: ניינציג טעג [{{היברובוקס||סדר הדורות|46817|עמוד=41}}]). לויט אנדערע דיעות האט הבל געלעבט 16 אדער 17 שעות (זעט {{היברובוקס||מדרש תלפיות|44320|ערך הריגת הבל|עמוד=266}}), אדער פערציג יאר ({{תנחומא|בראשית|ט}}). אין {{פרקי דרבי אליעזר|כא}}, שטייט אז די מעשה האט פאסירט אין יום טוב [[פסח]].}} האבן קין און הבל געברענגט [[קרבן|קרבנות]] פארן באשעפער{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|ג|ד}}}}. קין האט געברענגט פון זיינע ערד פלאנצונגען, און הבל האט געברענגט פון די בעסטע פון זיינע [[שאף]]. צו הבל'ס קרבן איז אראפגעקומען א פייער פון הימל, אבער צו קין'ס קרבן נישט.
ווען עס איז געווען {{ציטוטון|{{טערמין|מקץ ימים|ביים "ענדע פון די טעג"}}}}{{ביאור|דער {{תנ"ך|בראשית|ד|ד|מפרש=אבן עזרא}} און דער [[חזקוני]] זאגן אז דאס מיינט איין גאנצע יאר. [[רב סעדיה גאון]] טייטשט: נאך עטליכע טעג. לויט דעם מדרש ({{מדרש רבה|בראשית|כב|ד}}) איז דאס געווען נישט מער (לויט א גירסא אין חידושי הרד"ל: נישט ווייניגער) ווי פופציג טעג (לויט אן אנדערע גירסא: ניינציג טעג [{{היברובוקס||סדר הדורות|46817|עמוד=41}}]). דער [[אר"י]] שרייבט אז ער האט געלעבט פונקט 49 טעג (שער הפסוקים, בראשית דרוש ד'), און לויט דעם איז ער אומגעברענגט געווארן [[י"ט חשון]] ([[רבי יעקב צבי יאליש]], קהלת יעקב, אות הא ערך הבל). לויט אנדערע דיעות האט הבל געלעבט 16 אדער 17 שעות (זעט {{היברובוקס||מדרש תלפיות|44320|ערך הריגת הבל|עמוד=266}}), אדער פערציג יאר ({{תנחומא|בראשית|ט}}). אין {{פרקי דרבי אליעזר|כא}}, שטייט אז די מעשה האט פאסירט אין יום טוב [[פסח]].}} האבן קין און הבל געברענגט [[קרבן|קרבנות]] פארן באשעפער{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|ג|ד}}}}. קין האט געברענגט פון זיינע ערד פלאנצונגען, און הבל האט געברענגט פון די בעסטע פון זיינע [[שאף]]. צו הבל'ס קרבן איז אראפגעקומען א פייער פון הימל, אבער צו קין'ס קרבן נישט.


קין איז געווארן זייער געטשעפעט, און ער האט גערופן הבל אויף א שפאציר אין פעלד. לויט געוויסע מקורות זענען זיי געווען א מהלך פון צוויי טעג צו מזרח פון [[חברון]]{{הערה|רבי גרשון יידלש, אגרת הקודש עמ' ט"ז; סדר הדורות בשם גלילות ארץ ישראל.}}, ווען מיטאמאל איז קין אויפגעשטאנען און [[מארד|גע'הרג'עט]] הבל - דער ערשטער [[טויט]] דערמאנט אין תנ"ך. לויט א מדרש איז הבל געווען שטערקער, און ער איז שוין געווען איבער קין און אים אנגעהאלטן, ווען פאר קין איז געלונגען אים צו [[מאניפולאציע|מאניפולירן]] און באקומען דעם אויבערהאנט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|כב|ז}}|שם=בר}}. חז"ל דערמאנען אז קין האט נישט געוואוסט וויאזוי א מענטש שטארבט: ער האט געמאכט וואונדן פאר הבל דורכאויס זיין קערפער ביז ער איז אנגעקומען צום [[האלז]]{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|לז|ב}}}}, אדער אים איבעראל געביסן ווי א [[שלאנג]] ביז ער איז אויסגעגאנגען{{הערה|{{זוהר|א|נד|ב}}}}; לויט אנדערע האט ער זיך צוגעקוקט ווען זיין טאטע האט גע'שחט'ן א קרבן און זיך געלערנט{{הערה|שם=בר}}.
קין איז געווארן זייער געטשעפעט, און ער האט גערופן הבל אויף א שפאציר אין פעלד. לויט געוויסע מקורות זענען זיי געווען א מהלך פון צוויי טעג צו מזרח פון [[חברון]]{{הערה|רבי גרשון יידלש, אגרת הקודש עמ' ט"ז; סדר הדורות בשם גלילות ארץ ישראל.}}, ווען מיטאמאל איז קין אויפגעשטאנען און [[מארד|גע'הרג'עט]] הבל - דער ערשטער [[טויט]] דערמאנט אין תנ"ך. לויט א מדרש איז הבל געווען שטערקער, און ער איז שוין געווען איבער קין און אים אנגעהאלטן, ווען פאר קין איז געלונגען אים צו [[מאניפולאציע|מאניפולירן]] און באקומען דעם אויבערהאנט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|כב|ז}}|שם=בר}}. חז"ל דערמאנען אז קין האט נישט געוואוסט וויאזוי א מענטש שטארבט: ער האט געמאכט וואונדן פאר הבל דורכאויס זיין קערפער ביז ער איז אנגעקומען צום [[האלז]]{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|לז|ב}}}}, אדער אים איבעראל געביסן ווי א [[שלאנג]] ביז ער איז אויסגעגאנגען{{הערה|{{זוהר|א|נד|ב}}}}; לויט אנדערע האט ער זיך צוגעקוקט ווען זיין טאטע האט גע'שחט'ן א קרבן און זיך געלערנט{{הערה|שם=בר}}.