אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:היינריך הימלער"

ק
החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = "
ק (החלפת טקסט – "געשטאפא" ב־"געסטאפא")
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ")
 
(9 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = German Nazi politician; leader of the German SS and main architect of the Holocaust (1900–1945)|העב=פושע מלחמה נאצי|דייטש=Kriegsverbrecher, deutscher Politiker (NSDAP), MdR, Reichsführer SS, Chef der Reichspolizei|}}
[[טעקע:HLHimmler.jpg|left|thumb|180px|היינריך היממלער]]
[[טעקע:HLHimmler.jpg|left|thumb|180px|היינריך היממלער]]
'''היינריך לוּיטפּאָלד הימלער''' ({{שפראך-de|Heinrich Luitpold Himmler}}''';''' [[י"א תשרי]] [[ה'תרס"א]], [[י"א סיון]] [[ה'תש"ה]]), איז געווען אַ דייטשער-נאַצישער קריגס פאַרברעכער, פון די אָנגעזעענסטע פיגורן אין [[נאצי דייטשלאנד|נאַצי דייטשלאַנד]]. ער איז געווען דער אָנפירער פון דעם [[עס עס]] און די [[געסטאפא|געשטאַפּאָ]], און האָט געדינט אַלס אינערן־מיניסטער פון דעם דייטשן רייך. הימלער איז פאַקטיש געווען דער וואָס האָט דורכגעפירט מיט דער "[[די ענדגילטיקע לייזונג צו דער אידישער פראגע|ענדגילטיקער לייזונג]]", וואָס איז געווען פאַראַנטוואָרטליך פאַרן אָפּשיקן מיליאָנען אידן צו זייער טויט אין די [[פארניכטונגס לאגערן|פאַרניכטונגס לאַגערן]].
'''היינריך לוּיטפּאָלד הימלער''' ({{שפראך-de|Heinrich Luitpold Himmler}}''';''' [[י"א תשרי]] [[ה'תרס"א]], [[י"א סיון]] [[ה'תש"ה]]), איז געווען אַ דייטשער-נאַצישער קריגס פאַרברעכער, פון די אָנגעזעענסטע פיגורן אין [[נאצי דייטשלאנד|נאַצי דייטשלאַנד]]. ער איז געווען דער אָנפירער פון דעם [[עס עס]] און די [[געסטאפא|געשטאַפּאָ]], און האָט געדינט אַלס אינערן־מיניסטער פון דעם דייטשן רייך. הימלער איז פאַקטיש געווען דער וואָס האָט דורכגעפירט מיט דער "[[די ענדגילטיקע לייזונג צו דער אידישער פראגע|ענדגילטיקער לייזונג]]", וואָס איז געווען פאַראַנטוואָרטליך פאַרן אָפּשיקן מיליאָנען אידן צו זייער טויט אין די [[פארניכטונגס לאגערן|פאַרניכטונגס לאַגערן]].


הימלער איז קיינמאָל ניט געשטאַנען צום געריכט איבער זיין אויפפירונג און פאַרברעכנס אין דער מלחמה צייט. ער איז געפאַנגען געוואָרן דורך דער בריטישער אַרמיי און האָט זיך [[זעלבסטמארד|גענומען דעם לעבן]] עטלעכע טעג שפּעטער, אויף דעם 23'סטן מאי 1945.
הימלער איז קיינמאָל ניט געשטאַנען צום געריכט איבער זיין אויפפירונג און פאַרברעכנס אין דער מלחמה צייט. ער איז געפאַנגען געוואָרן דורך דער בריטישער אַרמיי און האָט זיך [[זעלבסטמארד|גענומען דעם לעבן]] עטליכע טעג שפּעטער, אויף דעם 23'סטן מאי 1945.


== ביאָגראַפיע ==
== ביאָגראַפיע ==
שורה 17: שורה 18:
אין יאָר 1928 האָט ער געהייראַט מאַרגאַרעטע באָדען, די טאָכטער פון אַ פּרייסישן גוט באַזיצער. צום פּאָרל איז געבאָרן געוואָרן אַ טאָכטער, וועמען זיי האָבן אַ נאָמען געגעבן גודרון. דער זיווג איז ניט עולה־יפה געווען, און דער פּאָרל האָט זיך אָפּגעשיידט און גענומען לעבן באַזונדער.
אין יאָר 1928 האָט ער געהייראַט מאַרגאַרעטע באָדען, די טאָכטער פון אַ פּרייסישן גוט באַזיצער. צום פּאָרל איז געבאָרן געוואָרן אַ טאָכטער, וועמען זיי האָבן אַ נאָמען געגעבן גודרון. דער זיווג איז ניט עולה־יפה געווען, און דער פּאָרל האָט זיך אָפּגעשיידט און גענומען לעבן באַזונדער.


נאָכדעם וואָס היטלער איז אַרויס פון טורמע, האָט ער באַגרינדעט אַ פּריוואַטע מיליציע וועלכע איז באַקאַנט געוואָרן ווי דער "[[עס עס|עס־עס]]". צו ערשט, האָט דער עס־עס פאַרמאָגט עטלעכע צענדליקע מיטגלידער, און עס האָבן מיט עם אָנגעפירט פאַשידענע קאָמאַנדירן; ביז אין יאָר 1929 האָט היטלער פאַרבעטן הימלערן ער זאָל אָננעמען דעם אַמט. אין דער ערשטער צייט, האָט עס געזאָלט הייסן אַז הימלער איז אונטעגעוואָרפן [[ערנסט רעהם|ערנסט רעהמען]], וועלכער איז געווען דער אָפיציעלער קאָמאַנדיר פון דעם [[עס עס|עס־עס]] און [[עס א|עס־אַ]]. ביז עטלעכע יאָר האָט די צאָל מיטגלידער געשטויגן צו 52,000 מאַן.
נאָכדעם וואָס היטלער איז אַרויס פון טורמע, האָט ער באַגרינדעט אַ פּריוואַטע מיליציע וועלכע איז באַקאַנט געוואָרן ווי דער "[[עס עס|עס־עס]]". צו ערשט, האָט דער עס־עס פאַרמאָגט עטליכע צענדליקע מיטגלידער, און עס האָבן מיט עם אָנגעפירט פאַשידענע קאָמאַנדירן; ביז אין יאָר 1929 האָט היטלער פאַרבעטן הימלערן ער זאָל אָננעמען דעם אַמט. אין דער ערשטער צייט, האָט עס געזאָלט הייסן אַז הימלער איז אונטעגעוואָרפן [[ערנסט רעהם|ערנסט רעהמען]], וועלכער איז געווען דער אָפיציעלער קאָמאַנדיר פון דעם [[עס עס|עס־עס]] און [[עס א|עס־אַ]]. ביז עטליכע יאָר האָט די צאָל מיטגלידער געשטויגן צו 52,000 מאַן.


=== אין נאַצישער דייטשלאַנד ביזן אויסברוך פון דער צווייטער וועלט־מלחמה ===
=== אין נאַצישער דייטשלאַנד ביזן אויסברוך פון דער צווייטער וועלט־מלחמה ===
שורה 26: שורה 27:
אין נאָוועמבער 1935, אויף דעם נאַציאָנאַלן פּויערים טאָג (Reichsbauerntag) אין [[גאסלאר|גאָסלאַר]], האָט הימלער געשילדערט דעם געפאַר וואָס עס שטעלט מיט זיך פאָר דער אידישער פאָלק: "מיר קענען עם, דעם אידן; דער פאָלק איז צונויפגעשטעלט פון דעם אָפּפאַל פון אַלע פעלקער און נאַציאָנאַליטעטן אויף דעם פּלאַנעט, וואָס אין זיי האָט ער אַריינגעגעבן די אייגנשאַפטן פון די אידישע בלוט, דער פאָלק וואָס שטרעבט צו געוועלטיקן אויף דער וועלט, וואָס זיין אָטעמען איז צושטערונג, זיין ווילן איז פאַרניכטונג, זיין רעליגיע איז אַטעאיזם. זיין גלויבן איז באָלשעוויזם".
אין נאָוועמבער 1935, אויף דעם נאַציאָנאַלן פּויערים טאָג (Reichsbauerntag) אין [[גאסלאר|גאָסלאַר]], האָט הימלער געשילדערט דעם געפאַר וואָס עס שטעלט מיט זיך פאָר דער אידישער פאָלק: "מיר קענען עם, דעם אידן; דער פאָלק איז צונויפגעשטעלט פון דעם אָפּפאַל פון אַלע פעלקער און נאַציאָנאַליטעטן אויף דעם פּלאַנעט, וואָס אין זיי האָט ער אַריינגעגעבן די אייגנשאַפטן פון די אידישע בלוט, דער פאָלק וואָס שטרעבט צו געוועלטיקן אויף דער וועלט, וואָס זיין אָטעמען איז צושטערונג, זיין ווילן איז פאַרניכטונג, זיין רעליגיע איז אַטעאיזם. זיין גלויבן איז באָלשעוויזם".


אויף דעם זעכצנטן יוני 1936 האָט היטלער אַרויסגעגעבן אַ באַפעל אַז די אַלע פּאָליציי קראַפטן פון די פאַרשיידענע דייטשע שטאַטן זאָלן זיך פאַראייניקן. בראש פון דער פאראייניגטער פּאָליציי האָט ער געשטעלט הימלערן. דאָס איז געווען אַ וויכטיקער שריט אין דעם איבערמאַכן דייטשלאַנד פאַר אַ פּאָליציי־שטאַט.
אויף דעם זעכצנטן יוני 1936 האָט היטלער אַרויסגעגעבן אַ באַפעל אַז די אַלע פּאָליציי קראַפטן פון די פאַרשידענע דייטשע שטאַטן זאָלן זיך פאַראייניקן. בראש פון דער פאראייניגטער פּאָליציי האָט ער געשטעלט הימלערן. דאָס איז געווען אַ וויכטיגער שריט אין דעם איבערמאַכן דייטשלאַנד פאַר אַ פּאָליציי־שטאַט.


נאָכדעם וואָס רעהם איז שוין געווען אַראָפּגעראַמט פון וועג, איז נאָר דער מיליטער געשטאַנען הימלערן אין זיין וועג צו פולן קאָנטראָל אויף די קעמפנדיקע קראַפטן. דער דייטשער מיליטער בראש פון דעם [[גענעראל פעלדמארשאל|גענעראַל פעלדמאַרשאַל]] [[ווערנער פאן בלאמבערג|ווערנער פאָן בלאָמבערג]] איז געווען אַ זעלבסטשטענדיקע קראַפט, איינגעאָרדנט גאָר אַנדערש ווי הימלער האָט זיך פאָרגעשטעלט. אין 1937 האָט פאָן בלאָמבערג חתונה געהאַט מיט זיין סעקרעטאַרקע, און דאָס האָט הימלערן געגעבן די געלעגנהייט אויף וועלכער ער האָט געוואַרט: נאָך דער חתונה, אין וועלכער עס האָבן אָנטייל גענומען אַלע גדולים פון דער נאַצישער פּאַרטיי, האָט הימלער אַנטפּלעקט דאָקומענטן מיט באַווייזונגען אַז דעם גענעראַלס ווייב האָט געטאָן אין [[זנות]]. בלאָמבערג, וואָס האָט געהערט צו דער אַלטער אַריסטאָקראַטיע, און איז געווען אַ מענטש פון פּרייסישן עטיקעט, איז געווען געצוואונגען זיך אָפּצוזאָגן. אויף זיין אָרט האָט מען באַשטימט גענעראַלאָבערסט ווערנער פאָן פריטש.
נאָכדעם וואָס רעהם איז שוין געווען אַראָפּגעראַמט פון וועג, איז נאָר דער מיליטער געשטאַנען הימלערן אין זיין וועג צו פולן קאָנטראָל אויף די קעמפנדיקע קראַפטן. דער דייטשער מיליטער בראש פון דעם [[גענעראל פעלדמארשאל|גענעראַל פעלדמאַרשאַל]] [[ווערנער פאן בלאמבערג|ווערנער פאָן בלאָמבערג]] איז געווען אַ זעלבסטשטענדיקע קראַפט, איינגעאָרדנט גאָר אַנדערש ווי הימלער האָט זיך פאָרגעשטעלט. אין 1937 האָט פאָן בלאָמבערג חתונה געהאַט מיט זיין סעקרעטאַרקע, און דאָס האָט הימלערן געגעבן די געלעגנהייט אויף וועלכער ער האָט געוואַרט: נאָך דער חתונה, אין וועלכער עס האָבן אָנטייל גענומען אַלע גדולים פון דער נאַצישער פּאַרטיי, האָט הימלער אַנטפּלעקט דאָקומענטן מיט באַווייזונגען אַז דעם גענעראַלס ווייב האָט געטון אין [[זנות]]. בלאָמבערג, וואָס האָט געהערט צו דער אַלטער אַריסטאָקראַטיע, און איז געווען אַ מענטש פון פּרייסישן עטיקעט, איז געווען געצוואונגען זיך אָפּצוזאָגן. אויף זיין אָרט האָט מען באַשטימט גענעראַלאָבערסט ווערנער פאָן פריטש.


עטלעכע וואָכן דערנאָך, האָט מען פריטשן אָפּגעזאָגט פון זיין אַמט, און היטלער האָט זיך באַקרוינט ווי דער "אויבער קאָמאַנדיר פון די געוואָפנטע קראַפטן", אַ טיטל וואָס ער האָט געטראָגן ביז צו זיין טויט.
עטליכע וואָכן דערנאָך, האָט מען פריטשן אָפּגעזאָגט פון זיין אַמט, און היטלער האָט זיך באַקרוינט ווי דער "אויבער קאָמאַנדיר פון די געוואָפנטע קראַפטן", אַ טיטל וואָס ער האָט געטראָגן ביז צו זיין טויט.


{{גרונטסארטיר:הימלער}}
{{גרונטסארטיר:הימלער}}
שורה 36: שורה 37:
[[קאַטעגאָריע:נאציס]]
[[קאַטעגאָריע:נאציס]]
[[קאַטעגאָריע:צווייטע וועלט מלחמה רעגירער]]
[[קאַטעגאָריע:צווייטע וועלט מלחמה רעגירער]]
[[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
[[קאַטעגאָריע:אינהאלט אראפגענומען]]
[[קאַטעגאָריע:אינהאלט אראפגענומען]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:היינריך הימלר]]