35,369
רעדאגירונגען
(צוזאמגעשמאלצן פון ספעציעלע טעאריע פון רעלאטיוויטעט און אלגעמיינע טעאריע פון רעלאטיוויטעט) צייכן: באַדייטן-לינקס |
ק (דעסקריפציע: פיזיק־טעאריע) |
||
(7 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|פיזיק־טעאריע}} | |||
טעאריע פון רעלאטיוויטעט זענען צוויי טעריעס. | טעאריע פון רעלאטיוויטעט זענען צוויי טעריעס. | ||
שורה 6: | שורה 7: | ||
איינער פון די קאנסעקווענצן פון דער טעאריע איז אז זאכן ווערן קירצער וואס גיכער זיי גייען. דאס טוט מען באמערקן נאר ביי גאר הויכע גיכן. | איינער פון די קאנסעקווענצן פון דער טעאריע איז אז זאכן ווערן קירצער וואס גיכער זיי גייען. דאס טוט מען באמערקן נאר ביי גאר הויכע גיכן. | ||
[[איינשטיין]] האט אויפגעטון אז [[צייט]] און פלאץ זענען פארבינדן איינס מיט אנאנד. און אז צייט איז רעלאטיוו, דאס מיינט אז עס קען לויפן שנעלער אדער שטייטער ווי די צייט אויף א צוייטן פלאץ. לויט דער טעאריע קומט אויס אז צייט לויפט שטייטער פאר אוביעקטן וואס רירן זיך מיט א גרויסע שנעלקייט, רעלאטיוו צו אביעקטן וואס רירן זיך שטייטער. | [[אלבערט איינשטיין]] האט אויפגעטון אז [[צייט]] און פלאץ זענען פארבינדן איינס מיט אנאנד. און אז צייט איז רעלאטיוו, דאס מיינט אז עס קען לויפן שנעלער אדער שטייטער ווי די צייט אויף א צוייטן פלאץ. לויט דער טעאריע קומט אויס אז צייט לויפט שטייטער פאר אוביעקטן וואס רירן זיך מיט א גרויסע שנעלקייט, רעלאטיוו צו אביעקטן וואס רירן זיך שטייטער. | ||
א קאנסעקווענץ פון דער טעאריע איז אז מאס איז רעלאטיוו צו [[ענערגיע]] [[E=mc²]], און די מאטריאל קען פארוואנדלט ווערן צו [[ענערגיע]] צ. ב. [[נוקלעארע ענערגיע]] פון [[אוראניום]] אדער די [[זון]] [[שטראל]]ן. | א קאנסעקווענץ פון דער טעאריע איז אז מאס איז רעלאטיוו צו [[ענערגיע]] [[E=mc²]], און די מאטריאל קען פארוואנדלט ווערן צו [[ענערגיע]] צ. ב. [[נוקלעארע ענערגיע]] פון [[אוראניום]] אדער די [[זון]] [[שטראל]]ן. | ||
שורה 14: | שורה 15: | ||
==== נאסא'ס פראבע ==== | ==== נאסא'ס פראבע ==== | ||
נאס"א האט אויספרובירט איינשטיין'ס טעאריע מיט צוויי אטאמישע זייגערס וואס מען האט אנגעשטעלט אויף גענוי דער זעלבער צייט. איין זייגער האט מען ארויפגעשיקט מיט א [[ראקעט]] וואס איז געפארן זייער שנעל (אבער נישט גענוג שנעל אז דער חילוק אין צייט זאל קענען באמערקט ווערן דורך מענטשן). ווען מען האט צוריק אראפגעברענגט דעם זייגער און אים פארגלייכט מיט דעם אנדערן האט מען געזען אז ער איז טאקע אנדערש מיט א חלק פון א סעקונדע, גענוי וויפיל עס וואלט געדארפט זיין לויט דער טעאריע פאר דער שנעלקייט מיט וואס דער ראקעט איז געפארן. | |||
== אלגעמיינע טעאריע פון רעלאטיוויטעט == | == אלגעמיינע טעאריע פון רעלאטיוויטעט == | ||
שורה 21: | שורה 22: | ||
=== שווארצשילד־מעטריק === | === שווארצשילד־מעטריק === | ||
{{הויפט ארטיקל|שווארצע לאך}} | {{הויפט ארטיקל|שווארצע לאך}} | ||
די ערשטע לייזונג וואס מען האט פארגעשלאגן צו דער גלייכונג האט דער [[פיזיקער]] [[קארל שווארצשילד]] געגעבן. די לייזונג שילדערט די קרומקייט פון א רוים ארום א ספערישן שטערן, און ווען מען דער שטערן ווערט גענוג צעקוועטשט טוט די לייזונג פאראויסזאגן דאס עקזיסטענץ פון א [[שווארצער לאך]]. מיט דער הילף פון דער | די ערשטע לייזונג וואס מען האט פארגעשלאגן צו דער גלייכונג האט דער [[פיזיקער]] [[קארל שווארצשילד]] געגעבן. די לייזונג שילדערט די קרומקייט פון א רוים ארום א ספערישן שטערן, און ווען מען דער שטערן ווערט גענוג צעקוועטשט טוט די לייזונג פאראויסזאגן דאס עקזיסטענץ פון א [[שווארצער לאך]]. מיט דער הילף פון דער דאזיגער לייזונג קען מען דעפינירן א שווארצע לאך ווי א קערפער מיט א שווער פעלד אזוי שטארק אז אפילו ליכט קען אנטלויפן דערפון. דער שווארצשילד־מעטריק איז צוגעפאסט צו א שווארצע־לאך וואס איז נישט [[עלעקטרישע לאדונג|אנגעלאדן]] און דרייט זיך ניש. | ||
[[קאַטעגאָריע:פיזיק]] | [[קאַטעגאָריע:פיזיק]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:וויכטיגע ארטיקלען]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:תורת היחסות]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] |