35,369
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ארגענטינע"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק
דעסקריפציע: דרום אמעריקאנער מדינה
(הסרת תווים בלתי נראים) צייכן: באקוקט |
ק (דעסקריפציע: דרום אמעריקאנער מדינה) |
||
| (6 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|דרום אמעריקאנער מדינה}} | |||
{{מדינה| | {{מדינה| | ||
| נאמען = אַרגענטינע | | נאמען = אַרגענטינע | ||
| שורה 28: | שורה 29: | ||
| באמערקונגען = | | באמערקונגען = | ||
}} | }} | ||
'''אַרגענטינע''', אפיציעל די '''אַרגענטינער רעפובליק''' ({{שפראך-es|República Argentina}} ''רעפובליקאַ אַרכענטינאַ''), איז אַ פעדעראלע רעפובליק אין דרום־מזרח [[דרום אַמעריקע]]. זי איז דאס צווייטע גרעסטע לאנד אין דרום אמעריקע לויט פלאך מאס. זי געפינט זיך צווישן די [[אנדן]] אין מערב און דעם דרום [[אטלאנטישן אקעאן]] אין מזרח. זי | '''אַרגענטינע''', אפיציעל די '''אַרגענטינער רעפובליק''' ({{שפראך-es|República Argentina}} ''רעפובליקאַ אַרכענטינאַ''), איז אַ פעדעראלע רעפובליק אין דרום־מזרח [[דרום אַמעריקע]]. זי איז דאס צווייטע גרעסטע לאנד אין דרום אמעריקע לויט פלאך מאס. זי געפינט זיך צווישן די [[אנדן]] אין מערב און דעם דרום [[אטלאנטישן אקעאן]] אין מזרח. זי גרעניצט [[פאראגוויי]] און [[באליוויע]] צו צפון, [[בראזיל]] און [[אורוגוויי]] צו צפון־מזרח, און [[טשילע]] צו מערב און דרום. איר הויפּטשטאָט איז [[בוענאס איירעס]]. | ||
ארגענטינע האט א שטח פון 2,780,400 קוואדראט ק"מ, און איז דאס [[ליסטע פון לענדער לויט שטח|אכט-גרעסטע לאנד אין דער וועלט]], דאס צווייט-גרעסטע אין [[לאטיין אמעריקע]], און דאס גרעסטע שפאניש-רעדנדע. דאס לאנד איז צעטיילט אין 23 פראווינצן, וואס יעדער איינער האט זיין אייגענע קאנסטיטוציע. | ארגענטינע האט א שטח פון 2,780,400 קוואדראט ק"מ, און איז דאס [[ליסטע פון לענדער לויט שטח|אכט-גרעסטע לאנד אין דער וועלט]], דאס צווייט-גרעסטע אין [[לאטיין אמעריקע]], און דאס גרעסטע שפאניש-רעדנדע. דאס לאנד איז צעטיילט אין 23 פראווינצן, וואס יעדער איינער האט זיין אייגענע קאנסטיטוציע. | ||
| שורה 41: | שורה 42: | ||
אייראפעער זענען ערשט געקומען אין דער ארגענטינע אין יאר 1502 מיט [[אמעריגא וועספוטשי]]. אין 1776 איז געגרינדעט געווארן דאס [[וויצעקעניגרייך פון ריא דע לא פלאטא]] מיט זיין הויפטשטאט אין [[בוענאס איירעס]]. די בריטישע האבן אינוואדירט דאס לאנד צוויי מאל, אין 1806 און 1807, אבער אן דערפאלג. | אייראפעער זענען ערשט געקומען אין דער ארגענטינע אין יאר 1502 מיט [[אמעריגא וועספוטשי]]. אין 1776 איז געגרינדעט געווארן דאס [[וויצעקעניגרייך פון ריא דע לא פלאטא]] מיט זיין הויפטשטאט אין [[בוענאס איירעס]]. די בריטישע האבן אינוואדירט דאס לאנד צוויי מאל, אין 1806 און 1807, אבער אן דערפאלג. | ||
אין 1810 זענען געקומען צו ארגענטינע די נייעס אז דער מלך פון שפאניע [[פערנאנדא דער זיבעטער]] איז געווארן אראפגעווארפן דורך דער ארמיי פון [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאפאלעאן]]. אום [[25סטן מאי]] [[1810]] האבן די פארשטייער פון דער שטאט [[בוענאס איירעס]] אויפגעשטעלט דעם ערשטן אדמיניסטראטיוון ראט (La Primera Junta). דעם 9טן יולי 1816 האט מען פראקלאמירט אפיציעל אין דער שטאט [[טאקאמאן]] אז די פאראייניגטע פראווינצו פונעם לא פלאטא טייך זענען | אין 1810 זענען געקומען צו ארגענטינע די נייעס אז דער מלך פון שפאניע [[פערנאנדא דער זיבעטער]] איז געווארן אראפגעווארפן דורך דער ארמיי פון [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאפאלעאן]]. אום [[25סטן מאי]] [[1810]] האבן די פארשטייער פון דער שטאט [[בוענאס איירעס]] אויפגעשטעלט דעם ערשטן אדמיניסטראטיוון ראט (La Primera Junta). דעם 9טן יולי 1816 האט מען פראקלאמירט אפיציעל אין דער שטאט [[טאקאמאן]] אז די פאראייניגטע פראווינצו פונעם לא פלאטא טייך זענען אומאפהענגיג פון דער שפאנישער רעגירונג. אין [[1817]] איז דער ארגענטינער [[גענעראל]] [[חאסע דע סאן מארטין]] אריבערגעגאנן די [[אנדן]] כדי צו באפרייען [[טשילע]] און [[פערו]] פון שפאנישער הערשאפט, און מיט דעם האט ער געשאפט א סוף צום שפאנישן סטראש אויף ארגענטינע'ס זעלבסטשטענדיגקייט. <!--בעשורים הראשונים לעצמאות הרפובליקה התחוללו עימותים אלימים בין קבוצות שדגלו בשלטון ריכוזי בראשות [[בואנוס איירס]] (אוניטרים) לבין ה[[פדרליזם|פדרליסטים]], שדגלו בשלטון אוטונומי לכל אחת מהפרובינציות הפדרליות. איחוד לאומי הושג והחוקה הושלמה ב-[[1853]].--> | ||
אין 1912 האט דער פרעזידענט, ראקע סאענז פעניא, איינגעפירט געהיימע וואלן פאר אלע מאנצבילן. אין די וואלן פון 1916 איז היפאליטא יריגאיען געוויילט געווארן פרעזידענט. | אין 1912 האט דער פרעזידענט, ראקע סאענז פעניא, איינגעפירט געהיימע וואלן פאר אלע מאנצבילן. אין די וואלן פון 1916 איז היפאליטא יריגאיען געוויילט געווארן פרעזידענט. | ||
| שורה 54: | שורה 55: | ||
[[טעקע:Lake Argentino northern arm Lago Argentino Brazo Norte Patagonia Argentina Luca Galuzzi 2005.JPG|קליין|200px|ארגענטינא אזערע אין [[פאטאגאניע]]]] | [[טעקע:Lake Argentino northern arm Lago Argentino Brazo Norte Patagonia Argentina Luca Galuzzi 2005.JPG|קליין|200px|ארגענטינא אזערע אין [[פאטאגאניע]]]] | ||
ארגנעטינע איז דאס [[ליסטע פון לענדער לויט שטח|אכטע גרעסטע לאנד אין דער וועלט לויט שטח]]. זי געפינט זיך אין [[דרום אמעריקע]] און | ארגנעטינע איז דאס [[ליסטע פון לענדער לויט שטח|אכטע גרעסטע לאנד אין דער וועלט לויט שטח]]. זי געפינט זיך אין [[דרום אמעריקע]] און גרעניצט [[פאראגוויי]] און [[באליוויע]] צו צפון, [[בראזיל]] און [[אורוגוויי]] צו צפון־מזרח, און [[טשילע]] צו מערב און דרום. | ||
ארגענטינע איז לאנג 3,900 ק"מ (2,500 מייל) פון צפון צו דרום, און 1,400 ק"מ (870 מייל) פון מזרח צו מערב (מאקסימום). | ארגענטינע איז לאנג 3,900 ק"מ (2,500 מייל) פון צפון צו דרום, און 1,400 ק"מ (870 מייל) פון מזרח צו מערב (מאקסימום). | ||
| שורה 74: | שורה 75: | ||
==רעגירונג== | ==רעגירונג== | ||
ארגענטינע איז א פעדעראלע קאנסטיטוציאנעלע רעפובליק, געפירט [[דעמאקראטיע|דעמאקראטיש]]. די רעגירונג זיצט אין [[בוענאס איירעס]]. דער | ארגענטינע איז א פעדעראלע קאנסטיטוציאנעלע רעפובליק, געפירט [[דעמאקראטיע|דעמאקראטיש]]. די רעגירונג זיצט אין [[בוענאס איירעס]]. דער היינטיגער פרעזידענט איז [[קריסטינע פערנאנדעז דע קירשנער]]. | ||
=== פראווינצן === | === פראווינצן === | ||
| שורה 123: | שורה 124: | ||
[[טעקע:Puente Rosario-Victoria 2.jpg|קליין|א פראכט שיף פארן ראזאַריא-וויקטאריא בריק.]] | [[טעקע:Puente Rosario-Victoria 2.jpg|קליין|א פראכט שיף פארן ראזאַריא-וויקטאריא בריק.]] | ||
ארגענטינע האט מער ווי 230,000 ק"מ (144,000 מייל) פון גאסן (אחוץ פריוואטע דארפישע גאסן), פון זיי 72,000 ק"מ (45,000 מייל) זענען ברוקירט<ref name=adefa>http://www.adefa.com.ar/anuario_2007/fscommand/complementary_data.pdf</ref> און 1,575 ק"מ (980 מייל) זענען אויטאסטראדן.<ref>http://www.grupopayne.com.ar/archivo/01/0112/011211/institucionales/institucionales.html</ref> | ארגענטינע האט מער ווי 230,000 ק"מ (144,000 מייל) פון גאסן (אחוץ פריוואטע דארפישע גאסן), פון זיי 72,000 ק"מ (45,000 מייל) זענען ברוקירט<ref name=adefa>http://www.adefa.com.ar/anuario_2007/fscommand/complementary_data.pdf</ref> און 1,575 ק"מ (980 מייל) זענען אויטאסטראדן.<ref>http://www.grupopayne.com.ar/archivo/01/0112/011211/institucionales/institucionales.html</ref> עטליכע הויפט שטעט זענען באהאפטן דורך פילשפאלירן אויטאסטראדן און מ'האלט אין איין בויען מער.<ref name="cc83">{{cite web | author = La república digital | ||
| title = Se dará inicio a las obras de la Autopista Mesopotámica | url = http://www.larepublicadigital.com.ar/spip.php?article3058 | dateformat=mdy | | title = Se dará inicio a las obras de la Autopista Mesopotámica | url = http://www.larepublicadigital.com.ar/spip.php?article3058 | dateformat=mdy | ||
| accessdate = {{ר}}14טן פעברואר 2008 }}</ref> איבערן גאנצן לאנד זענען 9.2 מיליאן וואגנס איינגעשריבן אין 2008 (230 פאר א 1000 באפעלקערונג).<ref>[http://www.dnrpa.gov.ar/bolesta1/boletin1021/pagina11.htm DNRPA]</ref> | | accessdate = {{ר}}14טן פעברואר 2008 }}</ref> איבערן גאנצן לאנד זענען 9.2 מיליאן וואגנס איינגעשריבן אין 2008 (230 פאר א 1000 באפעלקערונג).<ref>[http://www.dnrpa.gov.ar/bolesta1/boletin1021/pagina11.htm DNRPA]</ref> | ||
| שורה 156: | שורה 157: | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:ארגנטינה]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] | |||