3,258
רעדאגירונגען
ק
←די שטיינער: הגהה
ק (←אמי קוסי: הגהה) |
ק (←די שטיינער: הגהה) |
||
| שורה 92: | שורה 92: | ||
עס זענען פארהאן שטיינער פון דעם בערגיגן געגנט{{הבהרה|לכאורה נאר אין די געגנט פון די דזשאבעל מוסא בארג}} וואס האבן אין זיך אזעלכע שטריכן און צייכענעס אין א פארעם וואס זעט אויס ווי די צווייגן פון די דארנבוים 'סנה', די שטריכן פילן אן דעם גאנצן אינהאלט פונעם שטיין, אזוי אז אפילו מען צושפאלט די שטיין אויף קלענערע שטיקלעך פארבלייבט נאך אלס דערויף די צייכן פון א סנה, פריערדיגע האבן דאס שוין צוזאמגעשטעלט מיט דעם וואס די התגלות פון באשעפער צו [[משה רבינו]] איז געווען אויף די בארג סיני "מתוך הסנה", און ס'זענען דא וואס זאגן אז די נאמען פון דעם בארג "סיני", איז אויפן נאמען פון אט די דאזיגע דארטיגע 'סנה' שטיינער{{הערה|פירוש שם טוב אויף [[מורה נבוכים]], פרק סו.}}. | עס זענען פארהאן שטיינער פון דעם בערגיגן געגנט{{הבהרה|לכאורה נאר אין די געגנט פון די דזשאבעל מוסא בארג}} וואס האבן אין זיך אזעלכע שטריכן און צייכענעס אין א פארעם וואס זעט אויס ווי די צווייגן פון די דארנבוים 'סנה', די שטריכן פילן אן דעם גאנצן אינהאלט פונעם שטיין, אזוי אז אפילו מען צושפאלט די שטיין אויף קלענערע שטיקלעך פארבלייבט נאך אלס דערויף די צייכן פון א סנה, פריערדיגע האבן דאס שוין צוזאמגעשטעלט מיט דעם וואס די התגלות פון באשעפער צו [[משה רבינו]] איז געווען אויף די בארג סיני "מתוך הסנה", און ס'זענען דא וואס זאגן אז די נאמען פון דעם בארג "סיני", איז אויפן נאמען פון אט די דאזיגע דארטיגע 'סנה' שטיינער{{הערה|פירוש שם טוב אויף [[מורה נבוכים]], פרק סו.}}. | ||
אין פירוש שם טוב אויף [[מורה נבוכים]]{{הערה|פרק סו.}} שטייט אזוי:{{ציטוטון|ואמר החכם [[רבי משה נארבוני|רבי משה הנרבוני]]{{הערה|פירוש הנרבוני למורה נבוכים, [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=31594#p=30&fitMode=fitwidth&hlts=&ocr= חלק א' פרק ס"ו]}}, וזה לשונו, ומה שראיתי אני מסכים לזה אעירך עליו, דע כי הר סיני העידו עליו כי האבנים הנמצאים בו יצויר עליהם הסנה, ולכן נקרא ההר ההוא הר סיני על שם הסנה, כמו שנגלה ה' למשה מתוך הסנה, ואחד מנכבדי [[בארצעלאנע|ברצלונה]] מבני בן חסדאי הביא עמו מן האבנים ההם, וראיתי בו הסנה מצויר בתכלית הציור, והציור ציור אלהי, ושברתי האבן לחצאים ונגלה הסנה בכל חלק וחלק, וחלקתי אותו החלק לחצאים ונמצא הסנה מצויר בשטח כל חלק בפנימיותו, וכן פעמים רבות עד שהיו החלקים כדמות בוטנים, ועדיין הסנה בהם, ונפלאתי על זה ושמחתי עליה מאוד, כי הוא דרך להבין כוונת הרב, עד כאן לשון זה החכם}}. | אין פירוש שם טוב אויף [[מורה נבוכים]]{{הערה|פרק סו.}} שטייט אזוי: {{ציטוטון|ואמר החכם [[רבי משה נארבוני|רבי משה הנרבוני]]{{הערה|פירוש הנרבוני למורה נבוכים, [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=31594#p=30&fitMode=fitwidth&hlts=&ocr= חלק א' פרק ס"ו]}}, וזה לשונו, ומה שראיתי אני מסכים לזה אעירך עליו, דע כי הר סיני העידו עליו כי האבנים הנמצאים בו יצויר עליהם הסנה, ולכן נקרא ההר ההוא הר סיני על שם הסנה, כמו שנגלה ה' למשה מתוך הסנה, ואחד מנכבדי [[בארצעלאנע|ברצלונה]] מבני בן חסדאי הביא עמו מן האבנים ההם, וראיתי בו הסנה מצויר בתכלית הציור, והציור ציור אלהי, ושברתי האבן לחצאים ונגלה הסנה בכל חלק וחלק, וחלקתי אותו החלק לחצאים ונמצא הסנה מצויר בשטח כל חלק בפנימיותו, וכן פעמים רבות עד שהיו החלקים כדמות בוטנים, ועדיין הסנה בהם, ונפלאתי על זה ושמחתי עליה מאוד, כי הוא דרך להבין כוונת הרב, עד כאן לשון זה החכם}}. | ||
נאך לייגט צו אין מקור חיים{{הערה|[[פרשת כי תשא]] נה:.}}:{{ציטוטון|וכשהלכתי לברצלונה שאלתי זה לתלמידים, והשיבו לי כי גם עתה האבנים קיימות, והאדם שהם בידו ברח לפירפיניאן בעבור המגיפה שהיא בברצלונה, וכשהלכתי לפירפיניאן העידו לפני כמה וכמה שראו אלה האבנים}}. | נאך לייגט צו אין מקור חיים{{הערה|[[פרשת כי תשא]] נה:.}}: {{ציטוטון|וכשהלכתי לברצלונה שאלתי זה לתלמידים, והשיבו לי כי גם עתה האבנים קיימות, והאדם שהם בידו ברח לפירפיניאן בעבור המגיפה שהיא בברצלונה, וכשהלכתי לפירפיניאן העידו לפני כמה וכמה שראו אלה האבנים}}. | ||
אויך [[רבי שמואל אבן צרצה]]{{הערה|{{JSTOR|רפאל ישפה|האבן והסנה|23401321|קתדרה: לתולדות ארץ ישראל ויישובה|48, תשמ"ח}}|שם=ישפה}} און רבי יצחק בן משה הלוי אין "מעשה אפוד", ערצייגן זיך איבער די וואונדערליכע שטיינער. אנטקעגן זיי שטעלט זיך [[רבי יעקב עמדין]] וואס קריקיטירט גאר שטארק דאס{{הערה|"בירת מגדל עוז" [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=30778#p=224&fitMode=fitwidth&hlts=&ocr= זייט 240].}} פראבע צוצוטרעפן הוכחות צו זאכן וואס זענען אנגענומען ביי אונז דורך [[מסורה]]. | אויך [[רבי שמואל אבן צרצה]]{{הערה|{{JSTOR|רפאל ישפה|האבן והסנה|23401321|קתדרה: לתולדות ארץ ישראל ויישובה|48, תשמ"ח}}|שם=ישפה}} און רבי יצחק בן משה הלוי אין "מעשה אפוד", ערצייגן זיך איבער די וואונדערליכע שטיינער. אנטקעגן זיי שטעלט זיך [[רבי יעקב עמדין]] וואס קריקיטירט גאר שטארק דאס{{הערה|"בירת מגדל עוז" [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=30778#p=224&fitMode=fitwidth&hlts=&ocr= זייט 240].}} פראבע צוצוטרעפן הוכחות צו זאכן וואס זענען אנגענומען ביי אונז דורך [[מסורה]]. | ||
די שטיינער זענען שוין באקאנט געווען אויך אין די [[גוי]]'שע וועלט אין די [[13טער י"ה|13טער יארהונדערט]]{{הערה|פארצייכנט אין בוך "עדזשאב אל-מחלוקאט"{{אנ|ʿAjā'ib al-makhlūqāt wa gharā'ib al-mawjūdāt}} פונעם [[פערסישע אימפעריע|פערסי]]'שן [[געאגראף]] זכריא אל-קאזוויני;{{JSTOR|זהר עמר|די וואונדערליכע שטיינער פון בארג סיני|23402150|קתדרה: לתולדות ארץ ישראל ויישובה|52, תשמ"ט}}; אויך דער [[אראבער|אראבישער]] היסטאָריקער [[אבו אל-פידאא]] שרייבט איבער דעם שוין אין די [[14טער י"ה|14טער יארהונדערט]];אזוי אויך דער [[איטאליע]]'נישער [[קריסטנטום|קריסטלעכער]] רייזנדער, גוטשי, וואס האט באזוכט דארט אין געגנט סוף די 14טער יארהונדערט.}}. | די שטיינער זענען שוין באקאנט געווען אויך אין די [[גוי]]'שע וועלט אין די [[13טער י"ה|13טער יארהונדערט]]{{הערה|פארצייכנט אין בוך "עדזשאב אל-מחלוקאט"{{אנ|ʿAjā'ib al-makhlūqāt wa gharā'ib al-mawjūdāt}} פונעם [[פערסישע אימפעריע|פערסי]]'שן [[געאגראף]] זכריא אל-קאזוויני; {{JSTOR|זהר עמר|די וואונדערליכע שטיינער פון בארג סיני|23402150|קתדרה: לתולדות ארץ ישראל ויישובה|52, תשמ"ט}}; אויך דער [[אראבער|אראבישער]] היסטאָריקער [[אבו אל-פידאא]] שרייבט איבער דעם שוין אין די [[14טער י"ה|14טער יארהונדערט]];אזוי אויך דער [[איטאליע]]'נישער [[קריסטנטום|קריסטלעכער]] רייזנדער, גוטשי, וואס האט באזוכט דארט אין געגנט סוף די 14טער יארהונדערט.}}. | ||
די פארשער רופן די ערשיינונג "[[מאנגאן|מאַנגאַנעס]] בלומען", און עס איז באשאפן ווי אַ רעזולטאַט פון די קריסטאַליזאציע פון מאַנגאַנעסע אַקסייד אין די שטיין{{הערה|שם=ישפה}}. | די פארשער רופן די ערשיינונג "[[מאנגאן|מאַנגאַנעס]] בלומען", און עס איז באשאפן ווי אַ רעזולטאַט פון די קריסטאַליזאציע פון מאַנגאַנעסע אַקסייד אין די שטיין{{הערה|שם=ישפה}}. | ||
== מדבר סיני == | == מדבר סיני == | ||
[[טעקע:Sinai-peninsula-map He.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מאפע פונעם היינטיגן אנגערופענע "מדבר סיני"]] | [[טעקע:Sinai-peninsula-map He.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מאפע פונעם היינטיגן אנגערופענע "מדבר סיני"]] | ||