אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פיר תקופות"

445 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
←‏תקופת הרמב"ם: הוספת מקור, הגהה
(←‏תקופת רב אדא: הוספת מקור)
ק (←‏תקופת הרמב"ם: הוספת מקור, הגהה)
שורה 91: שורה 91:


==תקופת הרמב"ם==
==תקופת הרמב"ם==
אין די צווייטע טייל פון הלכות קידוש החודש (פון פרק יא און ווייטער) ברענגט די רמב"ם אראפ די חשבונות הראיה, וואס די סנהדרין וואלט געקענט ניצו צו וויסן אויב די נייע לבנה וועט געזען ווערן אין א געוויסע נאכט. ביים ענדע פון קאפיטל יג, וואס איז געווידמעט פאר די זון'ס פאזיציע, ערווענט די רמב"ם די תקופה, זאגענדיג אז מיט די חשבונות דארט קען אויסרעכענען די "תקופה האמיתי"{{הערה|{{רמב"ם||קידוש החודש|יג|יא}}}}.
אין די צווייטע טייל פון הלכות קידוש החודש (פון פרק יא און ווייטער) ברענגט די רמב"ם די חשבונות הראיה, וואו פרק יג איז געווידמעט פאר די זון'ס פאזיצע. וויבאלד די זון קרייזט ארום די וועלט אין אן עקסצענטרישע קרייז, איז די שנעלקייט פון איר גאנג אומאייניג דורכאויס די יאר. דער רמב"ם געבט די טעגליכע דורכשניט, מיט וואס מען רעכנט אויס די "מקום השמש האמצעי", און דערנאך זאגט ער ווי אזוי עס צו פאררעכטן צו די "מקום השמש האמיתי" לויט א ליסטע "מנות". ביים ענדע פונעם פרק זאגט דער רמב"ם אז מיט דאזיגע חשבונות קען מען אויסרעכענען די "תקופה האמתי"{{הערה|{{רמב"ם||קידוש החודש|יג|יא}}}}. אבער די חשבון פון די תקופה איז פארקערט פון די חשבונות הראיה: מ'דארף אויסרעכענען ווען די זון וועט זיין אין א געוויסע פלאץ, אנשטאט וואו די זון וועט זיין א געוויסע צייט; און עס האט זיך פארלאנגט פון די מפרשי הרמב"ם אויסצוארבעטן דער גענויער חשבון{{הערה|רפאל הלוי פון האנאווער, '''תכונות שמים''', אמסטרדם, תקט"ז, דף יב עמוד ב; איתן ציקונובסקי, '''חזון שמים''', תשנ"א, זייט נה}}.


לויט די רמב"ם'ס אסטראנאמישע מאדעל, טוט די זון קרייזן ארום דער וועלט, אבער די וועלט איז נישט פונקט אינדערמיט פונעם קרייז, נאר אפגערוקט דערפון אביסל. דאס מאכט אז צומאל זאל די זון זיין נענטער צום וועלט און אמאל ווייטער, און די פאראלאקס איז גורם אז די זון זאל אויסזען ווי עס האט אן אנדערע פאזיציע. די חשבון פון די רמב"ם האט אלזא צוויי שטאפלען: איינס, אויס רעכענען וואו דער זון וואלט געווען ווען די וועלט איז אין צענטער פון די קרייז – די "מקום השמש האמצעי"; צווייטנס, פאררעכטן די פאזיציע צו די "מקום השמש האמיתי" לויט א ליסטע "מנות".
די רמב"ם שרייבט וויפיל מעלות די זון רוקט זיך פאראויס אין א רייע צייט אפשניטן, אבער די נומערן שטימען נישט גענוי איינס מיטן צווייטן. אין אמערסטנס פעלער קען מען פארטענפערן אז די רמב"ם האט געקייליכט די נומערן, אבער די חילוק צווישן די נומער פאר 10,000 טעג און 354 טעג איז צו גרויס. אן א קלארע הכרעה, זענען דא צוויי "תקופת הרמב"ם"ס, איינס ("שיטה א'") באזירט אויף די נומערן פאר 354 טעג, און דער צווייטע ("שיטה ב'") באזירט אויף די נומערן פאר 10,000{{הערה|י. אייכנשטיין, "מבוא לתקופת הרמב"ם", מרדכי גנוט (רעדאקטאר), '''לוח דבר בעתו''' תשע"ג, בני ברק, תשע"ג.}}.
אבער אידערצייט וואס די חשבונות הראיה רעכענען אויס וואו די זון וועט זיין א געוויסע צייט, איז די חשבון פון די תקופה פארקערט: מ'רעכענט אויס ווען די זון וועט זיין אין א געוויסע פלאץ; א פאקטאר וואס האט פארלאנגט פון די מפרשים אויפן רמב"ם אויסצוארבעטן די חשבון{{הערה|איתן ציקונובסקי, '''חזון שמים''', תשנ"א, עמוד נה; י. אייכנשטיין, "מבוא לתקופת הרמב"ם", '''לוח דבר בעתו''' תשע"ג, בני ברק, תשע"ג.}}.


די רמב"ם שרייבט וויפיל מעלות די זון רוקט זיך פאראויס יעדען טאג, יעדע 10, 100, 1000 און 10000 טעג, און אויך וויפיל עס רוקט זיך יעדע 30 און יעדע 354 טעג. עס איז אבער די א שטיקל א סתירה צווישן די נומערן פון 100, 1000 און 10000 טעג, און די נומערן פאר 30 און 354 טעג. אזוי ארום זענען דא צוויי "תקופת הרמב"ם"ס, איינס ("שיטה א' ") באזירט אויף די נומערן פאר 30 און 354 טעג, און דער צווייטע ("שיטה ב' ") באזירט אויף די נומערן פאר 100, 1000 און 10000.
אין לוח דבר בעתו ווערט יעדער יאר זינט תשע"ג פארצייכנט די תקופות הרמב"ם אין די פאסיגע טעג.


אין לוח דבר בעתו ווערט יעדער יאר זינט תשע"ג פארצייכנט די תקופות הרמב"ם אין די פאסיגע טעג.
==ביי די כת פון קומראן==
==ביי די כת פון קומראן==
אין פארשידענע פון די מגילות ים המלח ווערט געשילדערט א לוח וואס איז געבויט בלויז אויף די זון-יאר. דער אסטראנאמישע באזיס פאר דער לוח ווערט געברענגט אין ספר מהלך המאורות אין ספר חנוך א'. לויט זיי, איז א יאר 364 טעג לאנג, צוטיילט אויף פיר תקופות פון 91 טעג. יעדער תקופה האט דריי חדשים פון 30 טעג, און נאך איין איבריגע טאג. די תקופות הייסן ביי זיי (פון ניסן צו טבת): "קציר", "קיץ", "זרע" און "דשא".
אין פארשידענע פון די מגילות ים המלח ווערט געשילדערט א לוח וואס איז געבויט בלויז אויף די זון-יאר. דער אסטראנאמישע באזיס פאר דער לוח ווערט געברענגט אין ספר מהלך המאורות אין ספר חנוך א'. לויט זיי, איז א יאר 364 טעג לאנג, צוטיילט אויף פיר תקופות פון 91 טעג. יעדער תקופה האט דריי חדשים פון 30 טעג, און נאך איין איבריגע טאג. די תקופות הייסן ביי זיי (פון ניסן צו טבת): "קציר", "קיץ", "זרע" און "דשא".