בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,364
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט"
(קרדיט + קטגוריות) |
ק (החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט") |
||
| שורה 9: | שורה 9: | ||
== היסטאָריע פון חסידות == | == היסטאָריע פון חסידות == | ||
די שרשים פון חסידות זענען געשטעלט געוואָרן אין די שטעט און שטעטלעך פון [[אוקראַיִנע]] און [[וואהלין]]. נאכ'ן הסתלקות פון [[בעש"ט]] איז איבערגעגאַנגען די הנהגה צו רבי [[דוב בער ממעזריטש]], באַקאַנט ווי דער מעזריטשער מגיד. אין יענער | די שרשים פון חסידות זענען געשטעלט געוואָרן אין די שטעט און שטעטלעך פון [[אוקראַיִנע]] און [[וואהלין]]. נאכ'ן הסתלקות פון [[בעש"ט]] איז איבערגעגאַנגען די הנהגה צו רבי [[דוב בער ממעזריטש]], באַקאַנט ווי דער מעזריטשער מגיד. אין יענער צייט האָבן אָנגעהויבן צוגעקומען חסידים און תּלמידים פון [[פּוילן]] און [[גאליציע]] (ר' אלימלך פון ליזשענסק, חוזה פון לובלין, שפּעטער ר' שלום מבעלזא, שפּעטער דברי חיים צאַנז, און קאָצק גור אין פוילן, וכו') , און אפילו פון ווײַטער אונגעריש-עסטרײַכישער אימפּעריע (ר' פנחס הורוויץ בעל הפלאה, וכו'). | ||
נאָכן הסתלקות פונעם מעזריטשער מגיד האָט זיך די הנהגה פונאַנדערגעטיילט צווישן די גרויסע תּלמידים, איבערהויפּט: ר' [[שניאור זלמן פון לאדי|שניאור זלמן פון ליאַדי]], ר' מנחם נחום פון [[טשערנאָביל]], און ר' אלימלך פון [[ליזשענסק]]. | נאָכן הסתלקות פונעם מעזריטשער מגיד האָט זיך די הנהגה פונאַנדערגעטיילט צווישן די גרויסע תּלמידים, איבערהויפּט: ר' [[שניאור זלמן פון לאדי|שניאור זלמן פון ליאַדי]], ר' מנחם נחום פון [[טשערנאָביל]], און ר' אלימלך פון [[ליזשענסק]]. | ||
| שורה 18: | שורה 18: | ||
===נאָך דער צווייטער וועלט–מלחמה=== | ===נאָך דער צווייטער וועלט–מלחמה=== | ||
נאָכן חורבן אין [[אייראָפּע]] האָבן זיך איבערגעפלאַנצט אַ סך חסידישע הויפן, גרויסע און קליינע, אין [[ארץ ישׂראל]] און [[אַמעריקע]]. חסידות אין מאָדערנע | נאָכן חורבן אין [[אייראָפּע]] האָבן זיך איבערגעפלאַנצט אַ סך חסידישע הויפן, גרויסע און קליינע, אין [[ארץ ישׂראל]] און [[אַמעריקע]]. חסידות אין מאָדערנע צייטן האָט פאַרשפּרייט אין כּלל–ישׂראל די ליבשאַפט צו וואַרעמער | ||
[[נגינה]] און מער [[מנהג|מנהגים]] באַזירט אויף [[קבלה]], און אמונת–צדיקים. | [[נגינה]] און מער [[מנהג|מנהגים]] באַזירט אויף [[קבלה]], און אמונת–צדיקים. | ||
| שורה 43: | שורה 43: | ||
== אפרוף פונעם חפץ חיים == | == אפרוף פונעם חפץ חיים == | ||
אין ספר חיי ה[[חפץ חיים]], (מחבר ר' ארי' לייב בן החפץ חיים) שטייט, דער חפץ חיים האָט געזאָגט, ער איז מקנא די חסידים מיט דריי זאַכן, 1) פון די זאַכן, אַז דער חינוך בײַ די חסידים האַלט זיך זייער שטאַרק, ווײַל, ווען אַ משׂכיל קומט אין אַ ליטווישער שטאָט, און רעדט צו די קינדער, וועט מען איבער טראַכטן אויב עס איז פּאַסיק אים צו שטערן, אויב עס איז לשון–הרע, א.ד.ג, אין די | אין ספר חיי ה[[חפץ חיים]], (מחבר ר' ארי' לייב בן החפץ חיים) שטייט, דער חפץ חיים האָט געזאָגט, ער איז מקנא די חסידים מיט דריי זאַכן, 1) פון די זאַכן, אַז דער חינוך בײַ די חסידים האַלט זיך זייער שטאַרק, ווײַל, ווען אַ משׂכיל קומט אין אַ ליטווישער שטאָט, און רעדט צו די קינדער, וועט מען איבער טראַכטן אויב עס איז פּאַסיק אים צו שטערן, אויב עס איז לשון–הרע, א.ד.ג, אין די צייט וואָס מענטשן טראַכטן וואָס צו טון, איז דער [[משׂכיל]] משחית דעם חינוך - אָבער אויב גייט דער משׂכיל אין אַ חסידישער שטאָט, און רעדט צו אַ קינד, וועט די גאַנצע שטאָט אים אַרויסבאַגלייטן מיט בזיונות ב[[תופים]] ובמחולות, און עס איז אים נישט מעגלעך צו שעדיקן דעם חינוך (נ"ב מהכותב: עס גלייבט זיך נישט פונעם לשון אין ספר חיי הח"ח, אַז דער חפץ חיים רעדט דאָ פון [[אונגאַרישע]] חסידים דווקא, ער שרײַבט דאָס בפירוש אויף אלע חסידים). | ||
אויך שטייט אַז דער חפץ חיים האָט געפרעגט דעם [[שלום דובער שניאורסאהן|מהרש"ב]] פון לובאַוויטש, ווי אַזוי ער האָט געפּועלט בײַ זײַנע תּלמידים, זיי זאָלן לאָזן וואַקסן די בערד, ווײַל דער חפץ חיים האָט זיך זייער אַ סך געבעטן בײַ זײַנע תּלמידים זיי זאָלן לאָזן וואַקסן די בערד, און ער האָט נישט געפּועלט (אַזוי ווי עס פלעגט גיין אין ליטווישע ישיבֿות) האָט דער מהרש"ב געענטפערט, אַז ער האָט נאָך קיין מאָל נישט גערעדט וועגן לאָזן וואַקסן די בערד, די תּלמידים, האָבן דאָס אַליין פאַרשטאַנען. | אויך שטייט אַז דער חפץ חיים האָט געפרעגט דעם [[שלום דובער שניאורסאהן|מהרש"ב]] פון לובאַוויטש, ווי אַזוי ער האָט געפּועלט בײַ זײַנע תּלמידים, זיי זאָלן לאָזן וואַקסן די בערד, ווײַל דער חפץ חיים האָט זיך זייער אַ סך געבעטן בײַ זײַנע תּלמידים זיי זאָלן לאָזן וואַקסן די בערד, און ער האָט נישט געפּועלט (אַזוי ווי עס פלעגט גיין אין ליטווישע ישיבֿות) האָט דער מהרש"ב געענטפערט, אַז ער האָט נאָך קיין מאָל נישט גערעדט וועגן לאָזן וואַקסן די בערד, די תּלמידים, האָבן דאָס אַליין פאַרשטאַנען. | ||