בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
43,818
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט"
ק (החלפת טקסט – "„" ב־""") |
ק (החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט") |
||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
'''הײַנריך לוּיטפּאָלד הימלער''' ({{שפראך-de|Heinrich Luitpold Himmler}}''';''' [[י"א תשרי]] [[ה'תרס"א]], [[י"א סיון]] [[ה'תש"ה]]), איז געווען אַ דײַטשער-נאַצישער קריגס פאַרברעכער, פון די אָנגעזעענסטע פיגורן אין [[נאצי דייטשלאנד|נאַצי דײַטשלאַנד]]. ער איז געווען דער אָנפירער פון דעם [[עס עס]] און די [[געשטאפא|געשטאַפּאָ]], און האָט געדינט אַלס אינערן־מיניסטער פון דעם דײַטשן רײַך. הימלער איז פאַקטיש געווען דער וואָס האָט דורכגעפירט מיט דער "[[די ענדגילטיקע לייזונג צו דער אידישער פראגע|ענדגילטיקער לייזונג]]", וואָס איז געווען פאַראַנטוואָרטליך פאַרן אָפּשיקן מיליאָנען אידן צו זייער טויט אין די [[פארניכטונגס לאגערן|פאַרניכטונגס לאַגערן]]. | '''הײַנריך לוּיטפּאָלד הימלער''' ({{שפראך-de|Heinrich Luitpold Himmler}}''';''' [[י"א תשרי]] [[ה'תרס"א]], [[י"א סיון]] [[ה'תש"ה]]), איז געווען אַ דײַטשער-נאַצישער קריגס פאַרברעכער, פון די אָנגעזעענסטע פיגורן אין [[נאצי דייטשלאנד|נאַצי דײַטשלאַנד]]. ער איז געווען דער אָנפירער פון דעם [[עס עס]] און די [[געשטאפא|געשטאַפּאָ]], און האָט געדינט אַלס אינערן־מיניסטער פון דעם דײַטשן רײַך. הימלער איז פאַקטיש געווען דער וואָס האָט דורכגעפירט מיט דער "[[די ענדגילטיקע לייזונג צו דער אידישער פראגע|ענדגילטיקער לייזונג]]", וואָס איז געווען פאַראַנטוואָרטליך פאַרן אָפּשיקן מיליאָנען אידן צו זייער טויט אין די [[פארניכטונגס לאגערן|פאַרניכטונגס לאַגערן]]. | ||
הימלער איז קיינמאָל ניט געשטאַנען צום געריכט איבער זײַן אויפפירונג און פאַרברעכנס אין דער מלחמה | הימלער איז קיינמאָל ניט געשטאַנען צום געריכט איבער זײַן אויפפירונג און פאַרברעכנס אין דער מלחמה צייט. ער איז געפאַנגען געוואָרן דורך דער בריטישער אַרמיי און האָט זיך [[זעלבסטמארד|גענומען דעם לעבן]] עטלעכע טעג שפּעטער, אויף דעם 23'סטן מײַ 1945. | ||
== ביאָגראַפיע == | == ביאָגראַפיע == | ||
| שורה 9: | שורה 9: | ||
הימלער איז געבאָרן אין דער [[בייערן|בײַערישער]] [[הויפטשטאט|הויפּטשטאָט]] [[מינכען]], צו אַ מיטלקלאַסיקער משפחה. זײַן פאָטער, געבהאַרד לודוויג, איז געווען אַ מנהל פון אַ קינדער שולע אין לאַנדסהוט, וואו הימלער האָט געלערנט. נאָכן אָפּקאָנטשען זײַנע שטודיעס, איז ער צוגעשטאַנען צו דעם עלפטן בײַערישן רעגימענט אין דעם [[ערשטע וועלט-מלחמה|ערשטן וועלט־קריג]], ער האָט אָבער ניט אוספּייעט צו דערזען דעם שלאַכט־פעלד צוליב דײַטשלאַנדס קאַפּיטולירן. | הימלער איז געבאָרן אין דער [[בייערן|בײַערישער]] [[הויפטשטאט|הויפּטשטאָט]] [[מינכען]], צו אַ מיטלקלאַסיקער משפחה. זײַן פאָטער, געבהאַרד לודוויג, איז געווען אַ מנהל פון אַ קינדער שולע אין לאַנדסהוט, וואו הימלער האָט געלערנט. נאָכן אָפּקאָנטשען זײַנע שטודיעס, איז ער צוגעשטאַנען צו דעם עלפטן בײַערישן רעגימענט אין דעם [[ערשטע וועלט-מלחמה|ערשטן וועלט־קריג]], ער האָט אָבער ניט אוספּייעט צו דערזען דעם שלאַכט־פעלד צוליב דײַטשלאַנדס קאַפּיטולירן. | ||
נאָך דער מלחמה איז ער געוואָרן טעטיק אין די "[[פרייקארפס|פרײַקאָרפּס]]" – ווײַט־רעכטע מיליציעס, וואָס האָבן אָנטייל גענומען אין די שלאַכטן וואָס האָבן געבוזשעוועט אין יענער | נאָך דער מלחמה איז ער געוואָרן טעטיק אין די "[[פרייקארפס|פרײַקאָרפּס]]" – ווײַט־רעכטע מיליציעס, וואָס האָבן אָנטייל גענומען אין די שלאַכטן וואָס האָבן געבוזשעוועט אין יענער צייט צווישן די רעכטע און די לינקע. די מיליציעס זענען באַשטאַנען דערעיקרשט פון געוועזענע זעלנער, פאַרביטערטע פון דײַטשלאַנדס פאַרשפּילן די מלחמה, וואָס זענען געווען שטאַרקע קעגנער פון [[סאציאליזם|סאָציאַליזם]] און [[קאמוניזם|קאָמוניזם]]. אין יענער תקופה האָט ער אויך באַקומען אַ דיפּלאָם אין [[אגראנאמיע|אַגראָנאָמיע]] פון דער הויכער טעכנישער שולע אין מינכען. | ||
אין 1923 איז ער צוגעשטאַנען צו דער נאַצישער פּאַרטיי, בשעת זי איז געשטאַנען אויפן שוועל פון אַן איבערקערונגס־פּרואוו קעגן דער צענטראַלער מאַכט, "דער פּוטש אין דעם ביר קעלער". די פּאָווסטאַנציע איז מיט גוואַלד פאַרשטילט געוואָרן דורך דער בײַערישער מאַכט, און די אָנפירער פון די ווידערשפּעניקער, צווישן זיי אויך [[אדאלף היטלער|אַדאָלף היטלער]], זענען פאַרשיקט געוואָרן אין טורמע. אַ באַוואוסטער בילד פון פּוטש ווײַזט הימלערן אין [[עס א|עס־אַ]] מונדירן, האַלטנדיק דעם סימבאָל פון דער קייסערישער דײַטשער אַרמיי. נאָכן דורכפאַל פון פּוטש, אין 1924, האָט הימלער באַשלאָסן פאַרלאָזן פּאָליטיק און זיך אָפּגעבן מיט האָדעווען הינער אין אַ קליין דערפל וואָס האָט געהייסן וואַלדטרודרינג. | אין 1923 איז ער צוגעשטאַנען צו דער נאַצישער פּאַרטיי, בשעת זי איז געשטאַנען אויפן שוועל פון אַן איבערקערונגס־פּרואוו קעגן דער צענטראַלער מאַכט, "דער פּוטש אין דעם ביר קעלער". די פּאָווסטאַנציע איז מיט גוואַלד פאַרשטילט געוואָרן דורך דער בײַערישער מאַכט, און די אָנפירער פון די ווידערשפּעניקער, צווישן זיי אויך [[אדאלף היטלער|אַדאָלף היטלער]], זענען פאַרשיקט געוואָרן אין טורמע. אַ באַוואוסטער בילד פון פּוטש ווײַזט הימלערן אין [[עס א|עס־אַ]] מונדירן, האַלטנדיק דעם סימבאָל פון דער קייסערישער דײַטשער אַרמיי. נאָכן דורכפאַל פון פּוטש, אין 1924, האָט הימלער באַשלאָסן פאַרלאָזן פּאָליטיק און זיך אָפּגעבן מיט האָדעווען הינער אין אַ קליין דערפל וואָס האָט געהייסן וואַלדטרודרינג. | ||
ווי ער האָט זיך אומגעקערט צו פּאָליטיק, איז ער געוואָרן דער סעקרעטאַר פון אַ נאַצישן טעטיקער מיטן נאָמען בשם גרעגאָר שטראַסער, וועלכער האָט געאַרבעט אין צפון־דײַטשלאַנד, און האָט פאָרגעשטעלט אַ | ווי ער האָט זיך אומגעקערט צו פּאָליטיק, איז ער געוואָרן דער סעקרעטאַר פון אַ נאַצישן טעטיקער מיטן נאָמען בשם גרעגאָר שטראַסער, וועלכער האָט געאַרבעט אין צפון־דײַטשלאַנד, און האָט פאָרגעשטעלט אַ צייט אַ מין קאָנקורענץ צו היטלערן. | ||
אין יאָר 1928 האָט ער געהייראַט מאַרגאַרעטע באָדען, די טאָכטער פון אַ פּרײַסישן גוט באַזיצער. צום פּאָרל איז געבאָרן געוואָרן אַ טאָכטער, וועמען זיי האָבן אַ נאָמען געגעבן גודרון. דער זיווג איז ניט עולה־יפה געווען, און דער פּאָרל האָט זיך אָפּגעשיידט און גענומען לעבן באַזונדער. | אין יאָר 1928 האָט ער געהייראַט מאַרגאַרעטע באָדען, די טאָכטער פון אַ פּרײַסישן גוט באַזיצער. צום פּאָרל איז געבאָרן געוואָרן אַ טאָכטער, וועמען זיי האָבן אַ נאָמען געגעבן גודרון. דער זיווג איז ניט עולה־יפה געווען, און דער פּאָרל האָט זיך אָפּגעשיידט און גענומען לעבן באַזונדער. | ||
נאָכדעם וואָס היטלער איז אַרויס פון טורמע, האָט ער באַגרינדעט אַ פּריוואַטע מיליציע וועלכע איז באַקאַנט געוואָרן ווי דער "[[עס עס|עס־עס]]". צו ערשט, האָט דער עס־עס פאַרמאָגט עטלעכע צענדליקע מיטגלידער, און עס האָבן מיט עם אָנגעפירט פאַשידענע קאָמאַנדירן; ביז אין יאָר 1929 האָט היטלער פאַרבעטן הימלערן ער זאָל אָננעמען דעם אַמט. אין דער ערשטער | נאָכדעם וואָס היטלער איז אַרויס פון טורמע, האָט ער באַגרינדעט אַ פּריוואַטע מיליציע וועלכע איז באַקאַנט געוואָרן ווי דער "[[עס עס|עס־עס]]". צו ערשט, האָט דער עס־עס פאַרמאָגט עטלעכע צענדליקע מיטגלידער, און עס האָבן מיט עם אָנגעפירט פאַשידענע קאָמאַנדירן; ביז אין יאָר 1929 האָט היטלער פאַרבעטן הימלערן ער זאָל אָננעמען דעם אַמט. אין דער ערשטער צייט, האָט עס געזאָלט הייסן אַז הימלער איז אונטעגעוואָרפן [[ערנסט רעהם|ערנסט רעהמען]], וועלכער איז געווען דער אָפיציעלער קאָמאַנדיר פון דעם [[עס עס|עס־עס]] און [[עס א|עס־אַ]]. ביז עטלעכע יאָר האָט די צאָל מיטגלידער געשטויגן צו 52,000 מאַן. | ||
=== אין נאַצישער דײַטשלאַנד ביזן אויסברוך פון דער צווייטער וועלט־מלחמה === | === אין נאַצישער דײַטשלאַנד ביזן אויסברוך פון דער צווייטער וועלט־מלחמה === | ||