יארן ג'ת' - ג'תצ"ט
יארן ג'ת' (3400) - ג'תצ"ט (3499) האבן זיך אנגעהויבן, לויט די אנגענומענע כראנאלאגיע וואס איז באזירט אויף סדר עולם רבה, 2385 יאר צוריק און האבן זיך געענדיגט 2286 יאר צוריק.
די יארן ווערן דא גערעכנט לויטן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען אדם הראשון איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז ה'תשפ"ה), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום בריאת העולם, דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון.
ביי טייל פון די יארן דארף מען מעגליך צולייגן נאך איין צום חשבון, געוואנדן אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי הייבן זיך אן אדער ווען זיי זענען געענדיגט[1].
געשעענישן
- ג'ת"ד, י"ג ניסן – המן ווארפט א גורל אין וועלכן טאג צו פארטיליגן די אידן
- ג'ת"ד, י"ד-ט"ז ניסן[2] (אדער י"ג-ט"ו ניסן[3]) – די אידן פאסטן דריי טעג און דריי נעכט
- ג'ת"ד, ט"ו ניסן – די ערשטע סעודה פון אסתר מיט אחשוורוש און המן
- ג'ת"ד, ט"ז ניסן – המן פירט ארום מרדכי אויפן קעניגליכן פערד; די צווייטע סעודה פון אסתר
- ג'ת"ד, ט"ז ניסן[4] פארנאכטס[2], אדער י"ז ניסן[5] – המן ווערט אויפגעהאנגען
- ג'ת"ד, כ"ג סיון – מרדכי לאזט שרייבן פרישע בריוון, אין וועלכע די גזירה פון המן ווערט איבערגעדרייט
- ג'ת"ה, י"ג-י"ד אדר – נס פורים, ווען אידן ברענגען אום די פיינט וועלכע האבן זיי געוואלט אומברענגען
- ג'ת"ו, י"ג אדר – מרדכי און אסתר שרייבן דעם צווייטן אגרת הפורים, צו באשטימען די טעג און זייערע הלכות פאר אידן איבעראל
- ג'ת"ז – דריווש הפרסי קעניגט איבער די פערסישע אימפעריע
- ג'ת"ח, כ"א תשרי – חגי זאגט נבואה פאר זרובבל בן שאלתיאל, איבער דעם אויפבוי פון צווייטן בית המקדש[6]
- ג'ת"ח, כ"ד כסלו – ווערט געשטעלט דער פונדאמענט פון צווייטן בית המקדש
- ג'ת"ח, א' אלול – קומט אן דער ערלויבעניש פון דריווש, ווייטער צו בויען דעם בית המקדש
- ג'תי"ב, ג' אדר – חנוכת המקדש
- ג'תי"ג, א' ניסן – עזרא לאזט זיך ארויס פון בבל קיין ארץ ישראל
- ג'תי"ג, א' אב – עזרא און זיינע באגלייטער קומען אן קיין ירושלים
- ג'תי"ד, א' תשרי – עזרא ליינט אין די תורה פאר אידן
- ג'תי"ד, כ"ד תשרי – אידן נעמען זיך צוזאמען אין תענית ציבור, און נעמען זיך אונטער זיך אפצוטיילן פון די גויים און גוי'אישע ווייבער. די כנסת הגדולה ווערט געגרינדעט.
- ג'תי"ד, א' טבת-א' ניסן – בתי דינים זיצן צו אויסקלארן דעם יחוס פון משפחות אין ארץ ישראל, און די גוי'אישע ווייבער ווערן פארטריבן.
- ג'תכ"ג, אין זומער – אלכסנדר מוקדון הייבט אן זיין קעניגרייך
- ג'תכ"ו, אין ניסן – דריווש ערלויבט נחמיה ארויפצוגיין קיין ירושלים און אויפבויען אירע מויערן
- ג'תכ"ו, א' אב – נחמיה קומט אן קיין ירושלים
- ג'תכ"ו, ד' אב-כ"ה אלול – דער מויער פון ירושלים ווערט געבויט
- ג'תכ"ז, ז' אייר – באנייאונג פון מויער ווערט געפייערט: טויערן ווערן אריינגעשטעלט, און דער שטאט ווערט געהייליגט[7].
- ג'תמ"ח – דער מנין השטרות הייבט זיך אן פון נאך דער יאר
- ג'תמ"ט, כ"א כסלו[8] – שמעון הצדיק, וועלכער פירט די אידן אין די תקופה, האט מצליח געווען צו מבטל זיין די גזירה פון אלכסנדר מוקדון חרוב צו מאכן דעם בית המקדש, און אנשטאט האט מען חרוב געמאכט די הויפטקווארטירן פון די שומרונים אויף בארג גריזים, ווערנדיג א יום טוב אין מגילת תענית[9]
געבוירן
נפטר געווארן
פיל-יעריגער לוח
►► | ג'ת' - ג'תצ"ט | ◄◄ |
טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי |
ג'ת' (3400) |
ג'ת"א (3401) |
ג'ת"ב (3402) |
ג'ת"ג (3403) |
ג'ת"ד (3404) |
ג'ת"ה (3405) |
ג'ת"ו (3406) |
ג'ת"ז (3407) |
ג'ת"ח (3408) |
ג'ת"ט (3409) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"י (3410) |
ג'תי"א (3411) |
ג'תי"ב (3412) |
ג'תי"ג (3413) |
ג'תי"ד (3414) |
ג'תט"ו (3415) |
ג'תט"ז (3416) |
ג'תי"ז ☼ (3417) |
ג'תי"ח (3418) |
ג'תי"ט (3419) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"כ (3420) |
ג'תכ"א (3421) |
ג'תכ"ב (3422) |
ג'תכ"ג (3423) |
ג'תכ"ד (3424) |
ג'תכ"ה (3425) |
ג'תכ"ו (3426) |
ג'תכ"ז (3427) |
ג'תכ"ח (3428) |
ג'תכ"ט (3429) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ל (3430) |
ג'תל"א (3431) |
ג'תל"ב (3432) |
ג'תל"ג (3433) |
ג'תל"ד (3434) |
ג'תל"ה (3435) |
ג'תל"ו (3436) |
ג'תל"ז (3437) |
ג'תל"ח (3438) |
ג'תל"ט (3439) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"מ (3440) |
ג'תמ"א (3441) |
ג'תמ"ב (3442) |
ג'תמ"ג (3443) |
ג'תמ"ד (3444) |
ג'תמ"ה ☼ (3445) |
ג'תמ"ו (3446) |
ג'תמ"ז (3447) |
ג'תמ"ח (3448) |
ג'תמ"ט (3449) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"נ (3450) |
ג'תנ"א ⑦ (3451) |
ג'תנ"ב (3452) |
ג'תנ"ג (3453) |
ג'תנ"ד (3454) |
ג'תנ"ה (3455) |
ג'תנ"ו (3456) |
ג'תנ"ז (3457) |
ג'תנ"ח ⑦ (3458) |
ג'תנ"ט (3459) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ס (3460) |
ג'תס"א (3461) |
ג'תס"ב (3462) |
ג'תס"ג (3463) |
ג'תס"ד (3464) |
ג'תס"ה ⑦ (3465) |
ג'תס"ו (3466) |
ג'תס"ז (3467) |
ג'תס"ח (3468) |
ג'תס"ט (3469) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ע (3470) |
ג'תע"א (3471) |
ג'תע"ב ⑦ (3472) |
ג'תע"ג ☼ (3473) |
ג'תע"ד (3474) |
ג'תע"ה (3475) |
ג'תע"ו (3476) |
ג'תע"ז (3477) |
ג'תע"ח (3478) |
ג'תע"ט ⑦ (3479) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"פ (3480) |
ג'תפ"א (3481) |
ג'תפ"ב (3482) |
ג'תפ"ג (3483) |
ג'תפ"ד (3484) |
ג'תפ"ה (3485) |
ג'תפ"ו ⑦ (3486) |
ג'תפ"ז (3487) |
ג'תפ"ח (3488) |
ג'תפ"ט (3489) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"צ (3490) |
ג'תצ"א (3491) |
ג'תצ"ב (3492) |
ג'תצ"ג ⑦ (3493) |
ג'תצ"ד (3494) |
ג'תצ"ה (3495) |
ג'תצ"ו (3496) |
ג'תצ"ז (3497) |
ג'תצ"ח (3498) |
ג'תצ"ט (3499) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
א יאר אין אידישן לוח בעפאר ד'קי"ט * | אן עיבור יאר | פשוטע יאר | יוליאנישער יאר | ☼ = אנהייב מחזור פון 28 יארן פון ברכת החמה |
⑦ = שמיטה יאר אנגעהויבן פון ג'ת"נ |
* א באשטימטע סדר צו רעכענען עיבור יארן איז איינגעפירט געווארן אין יאר ד'קי"ט דורך הלל נשיאה, בעפאר דעם איז דער עיבור באשטימט געווארן דורך בית דין אנהייב יאר .
צו ליינען מער
- אברהם עקביא, סדרי זמנים לפי המסרת, תל אביב, תש"ג, עמ' 202
רעפערענצן
- ↑ איבער דעם ספק, זעט: רבי אברהם ישעיהו קארעליץ, חזון איש, אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'.
- ↑ 2.0 2.1 רש"י, מגילה טו, א
- ↑ אסתר רבה, פרשה ח'
- ↑ סדר עולם פרק כ"ט
- ↑ ילקוט שמעוני, אסתר, רמז תתרנ"ג
- ↑ חגי ב, א
- ↑ מגילת תענית פרק ב'; נחמיה יב, כז.
- ↑ לויט געוויסע גירסאות אין יומא סט, א האט דאס פאסירט כ"א אדער כ"ה טבת. זעט דארט הגהות יעב"ץ אז דאס איז געשען כ"ה סיון
- ↑ מגילת תענית; תמיד כז, א