רוי:דיסלעקסיע
דער אַרטיקל איז א יתום, קיין אַרטיקל לינקט צו עס. איר זענט געלאדנט צו ביישטייערן צו המכלול און פארבינדן צו עס פון ארטיקלען וואס אנטהאלטן "דיסלעקסיע".
דיסלעקסיע איז א לערנונג דעפעקטיווקייט, א האַלטונג וואס מאכט שווער לערנען און פארשטיין זאכן אין די זעלבע וועגן ווי אנדערע מענטשן. זי איז א זייער גאנגבארע פראבלעם און האט אן אויסווירק אויפן וועג אין וועלכע דעם מוח פארשטייט ווערטער. די מערסט גאנגבארע צייכנס פון דיסלעקסיע זענען פראבלעמען מיט ליינען און שרייבן. די מיינונג איז אז אין די פאראייניקטע שטאטן, צווישן 5 און 9% קינדער אין שולעס ליידן פון דיסלעקסיע, אבער שאצונגען קענען אויך גרייכן 50%.
כאראקטעריזאציע
א פערזאן קען ליידן פון דיסלעקסיע אפילו אויב זיי ווערן זייער קלוג אדער געלערנט. לעצטע שטודיעס באווייזן אז עס זענען דא א סך קליינע געשעפטן אייגנטימער וואס ליידן פון דיסלעקסיע; צווישן 35 און 50% אמעריקאנער און בריטישע ענטרעפרענוערן זענען באווירקט. נאכפארשערס מיינען אז א סך דיסלעקסישע ענטרעפרענוערן זענען מצליחדיק ווייל זיי קענען דעלעגירן פליכטן (שרייבן בריוון) אבער נאָך רעדן גוט.
ביים סוף פונעם 19טער י"ה האבן וויסנשאפטלער שווער אויסגעפארשן דיסלעקסיע און געפונען א טייל די סיבות פארוואס מענטשן ליידן פון זי. א פראפעסאר וואס האט אויסגעפארשן זי אין אי 1980ער און 1990ער האט געקוקט אויף מוחות פון געשטארבענע דיסלעקסישע מענטשן. ער האט געפונען אז עטלעכע טיילן אין די מוחות זענען נישט געווען זייער גוט פארבונדן, און אז עס איז געשען אין דער פערטער מאנאט פון שוואנגערשאפט. דעם פראבלעם האט א שווערע אויסווירק אויפן לינקער האלב פונעם מוח. לויט די לעצטע אויספארשונג זענען דריי גענעס די סיבה פאר דיסלעקסיע.
איין זאך וואס מאכט דיסלעקסיע איז א פראבלעם מיטן צענטראלער הערונג נערוו. מען קען נישט געפינען דעם פראבלעם מיט א נארמאלער הערונג טעסט, און דערום דאַרף א ספעציעלער דאקטער פירן ספעציעלע טעסטן צו געפינען זי. דאס הייסט אז מענטשן מיט שווערע דיסלעקסיע זענען פיליק צו הויכע טומלען, קענען האבן פראבלעמען מיט רעדונג און אפשר מיט קאנצענטראציע. אויך קען עס מאכן פראבלעמען מיט ריטם און מעלאדיע פון מוזיק.
א סך מענטשן וואס ליידן פון דיסלעקסיע אויך האבן אנדערע מענטאלע מח-קרענק, בפרט ווייניקע אויסהערונג און היפעראקטיוויטעט שטערונג (ענ').
דיאגנאזיע
צו לערנען אויב א קינד ליידט פון דיסלעקסיע דאַרפן זיי ווערן אויסגעפארשן דורך א דאקטער. מען קען רופן א קינד דיסלעקסיש אויב זיי קענען נישט ליינען אדער שרייבן גוט און ס'איז נישט דא קיין אנדערע סיבה פארן פראבלעם. דאקטערן פרובירן צו מאכן פריסטע טעסטן צו העלפן געפינען דיסלעקסיע אין א קינד איידער אז זיי ווערן גענוג אלט צו לערנען אין שולעס. אויב עס ערשיינט קען א קינד ווערן באהאנדלט זייער פרי און קענען האבן ווייניקע פראבלעמען אין שולע. א סך באקאנטע מענטשן ליידן פון דיסלעקסיע, אזוי ווי: סטיווען האקינג, דזשיימי אליווער, וואופּי גאלדבערג, אָזי אסבארן, דזשיי לענא, דזשאן דע לענסי, קיראַ נייטלי, סוזאַן העמפּשיר, ארלענדא בלום, קיאַנו ריווס, ריטשאַרד ברענסאן, הענרי ווינקלער, פּעטריק דעמפּסי, אַלבערט איינשטיין און טאם קרוז. אבער, די דאזיקע מענטשן טרייבן נאך מיט זייערע ארבעטן.
טעראפיע
קינדער מיט דיסלעקסיע קענען ווערן אויסגעהאלפן. איין וועג אין וועלכע לערערס העלפן דיסלעקסישע סטודענטן איז צעשפליטערן ווערטער צו פארשידענע קלאַנגען. די סטודענטן דאַרפן לערנען ווי צו שרייבן די קלאַנגען און מאכן ווערטער. דאס העלפט זיי מיט ליינען און שרייבן. א טייל מענטשן מיינען אז דיסלעקסישע קינדער קענען ליינען און שרייבן בעסער אויב זיי לייגן פאפיר טיילן אין פארשידענע קאלירן איבער וואס זיי ליינען.