דרעפט:הרב אברהם יצחק הכהן קוק
|
|
דאס איז א דרעפט ארטיקל. עס איז אַן אַרבעט אין פּראָגרעס וואָס איז אָפן פאַר רעדאַגירונג דורך סיי וועם. ווען דער דרעפט איז פארטיג, ביטע גייט איבער דעם אריבערפירן טשעקליסט, זיכער צו מאכן אז עס איז גרייט. דערנאך קענט איר בעטן פון די דרעפט אריבערפירער אז זיי זאלן עס איבערגיין און אריבערפירן צום הויפט געביט. (אייער בקשה וועט פובליצירט ווערן אין המכלול:אריבערפירן דרעפטס, און דארט וועט אויך ערשיינען דער ענטפער - אויב פעלט אויס). |
| הראי"ה קוק. תרפ"ד | |||||||
| געבורט |
1865 ט"ז באלול תרכ"ה גריבה, דווינסק, האימפריה הרוסית | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| פטירה |
1935 (אלט: 70 בערך) ג' באלול תרצ"ה ירושלים, המנדט הבריטי | ||||||
| טעטיגקייט אָרט | ליטא, יפו, ירושלים | ||||||
| תחומי עיסוק | אמונה, גאולה, תורה, עם ישראל, ארץ ישראל, אגדה, תשובה, הלכה, תפילה, קבלה | ||||||
| השתייכות | ציונות דתית | ||||||
| תלמידים | בנו - הרב צבי יהודה קוק, הרב יעקב משה חרל"פ, הרב דוד כהן (הנזיר), הרב יצחק אריאלי, הרב אריה לוין, הרב משה צבי נריה, חתנו הרב שלום נתן רענן | ||||||
| |||||||
| |||||||
| |||||||
| |||||||
| |||||||
| תפקידים נוספים | |||||||
| רב ראשי | |||||||
רב אברהם יצחק הכהן קוק, באקאנט אלס הראי"ה קוק אדער סתם הרב קוק, איז געווען א בארימטער ארטאדאקסישער רב, פילאסאף, קאבאליסט, און דער ערשטער אשכנזישער הויפט רב פון ארץ ישראל אין דער עפאכע פון בריטישן מאנדאט. ער ווערט פאררעכנט אלס איינער פון די גרינדער פון רעליגיעזן ציוניזם.
ביאגראפיע
- פריע לעבן און חינוך
הרב קוק איז געבוירן געווארן אין גריווא, קורלאנד גובערנאט, רוסישע אימפעריע (היינט טייל פון דאוגאַבפּילס, לעטלאנד) אין 1865, אלס דער עלטסטער פון אַכט קינדער. זיין פאטער, הרב שלמה זלמן הכהן קוק, איז געווען א תלמיד פון דער וואָלאָזשינער ישיבה, בשעת זיין זיידע פון דער מאמעס זייט איז געווען א חסיד פון קאפוסטער צווייג פון חב"ד. הרב קוק אליין איז אריין אין דער וואלאזשינער ישיבה אין 1884 אין עלטער פון 18 יאר, וואו ער איז געוואָרן נאָענט צום ראש ישיבה, רבי נפתלי צבי יהודה בערלין (דער "נצי"ב") און רבי אליהו דוד ראבינאוויץ-תאומים (דער "אדר"ת").
- פריערדיגע קאַריערע
אין 1887, ביי די 23 יאר, האט הרב קוק אנגענומען זיין ערשטע רבנות פאזיציע אין זוימעל (Zaumel), ליטע. זיין ערשטע ווייב, בת-שבע, איז געשטארבן אין 1888, און ער האָט חתונה געהאַט מיט איר קוזינע, רייזע-רבקה. זיין איינציגער זון, צבי יהודה קוק, איז געבוירן געווארן אין 1891. אין 1896 איז ער געווארן רב פון באוסקא, לעטלאנד.
- יפו און ארץ ישראל
אין 1904 איז הרב קוק פארבעטן געווארן צו ווערן דער רב אין יפו און די ארומיגע לאנדווירטשאפטליכע קאלאניעס אין אָטאָמאַנישע פּאַלעסטינע, און ער איז אַהין אָנגעקומען אין 1905. אין די יאָרן האָט ער געשריבן עטליכע ווערק, אַזוי ווי "עין איה", אַ קאָמענטאַר אויף די אגדות פון מסכתות ברכות און שבת, און "מוסר אביך", אַ קליין ספר וועגן מאָראַל און רוחניות. אין 1913 האָט הרב קוק געפירט אַ דעלעגאַציע פון רבנים צו די נייע יידישע ישובים אין שומרון און גליל, באַקאַנט אַלס "מסע הרבנים", צו פאַרשטאַרקן שמירת שבת און תורה-חינוך.
- לאנדאן און דער ערשטער וועלט קריג
ווען דער ערשטער וועלט קריג האָט זיך אָנגעהויבן אין 1914, איז הרב קוק געווען אין דייטשלאַנד און איז דאָרט פאַרמאַכט געוואָרן. ער איז אַנטלאָפן קיין לאָנדאָן דורך שווייץ, אָבער דער קאָנפליקט האָט אים געצוואונגען צו בלייבן אין דעם פאראייניגטן קעניגרייך ביזן סוף פונעם קריג. אין 1916 איז ער געוואָרן רב פון דער ספּיטאַלפילדס גרויסער שול (מחזיקי הדת) אין לאָנדאָן.
- הויפּט רב פון ירושלים
ביי זיין צוריקקער פון אייראָפּע אין 1919, איז ער באַשטימט געוואָרן אַלס דער אשכנזישער הויפּט רב פון ירושלים, און באַלד דערנאָך, אין 1921, אַלס דער ערשטער אַשכנזישער הויפּט רב פון גאנץ פּאַלעסטינע. אין מערץ 1924, איז הרב קוק געפאָרן קיין אַמעריקע כדי צו זאַמלען געלט פאַר תורה-אינסטיטוציעס אין פּאַלעסטינע און אייראָפּע. אין דעם זעלבן יאָר, האָט הרב קוק געגרינדעט די מרכז הרב ישיבה אין ירושלים, וועלכע איז שפעטער געווארן א צענטער פאר רעליגיעז-ציוניסטישער טעאלאגיע.
- פטירה
הרב קוק איז נפטר געווארן אין ירושלים אין 1935, און זיין לוויה איז באטייליגט געווארן דורך בערך 20,000 מענטשן[1].
השקפה און פילאזאפיע
הרב קוק איז געווען א העכסט ארגינעלער און קאמפלעקסער דענקער, וועלכער האט פרובירט צו סינטעזירן פילע שטרעמונגען אין אידישקייט. הרב קוק'ס געדאנקען זענען באזירט אויף א מיסטישער אינטואיציע און א ראדיקאלער מאָניסטישער פּערצעפּציע. ער האָט געזען די רעאַליטעט אַלס אַן אבסאָלוטע אחדות, וואָס שטאַמט פונעם געטליכן אומענדליכקייט און קומט צום אויסדרוק אין אַלע עקזיסטענץ-דימענסיעס. דער דאָזיקער בליק האָט געפירט צו זיין טאָלעראַנטער און פּלוראַליסטישער מיינונג, לויט וועלכער אַלע קולטורן, יעדער וועלט-אָפּפאַסונג און יעדער אידעאָלאָגיע, זענען טיילווייזע אויסדרוקן פון דער געטליכער אמת[2].
- רעליגיעזער ציוניזם
- הרב קוק ווערט באַטראַכט אַלס איינער פון די וויכטיקסטע דענקער פון מאָדערנעם רעליגיעזן ציוניזם. ער האט ענטוזיאַסטיש געשטיצט די באזעצונג פון ארץ ישראל דורך די ציוניסטן פון זיין צייט. ער האט געזען דעם ציוניסטישן באוועגונג, און שפעטער די גרינדונג פון מדינת ישראל, אלס א "ערשטע בליאונג פון גאולה" (אתחלתא דגאולה) און א וויכטיגער שריט אין דעם משיחישן עפּאכע.
- זיין פילאזאפיע האט געגעבן א טעאלאגישע יסוד פארן פאראייניגן תורה לערנען מיט ציוניזם, און פאר אן עטאס פון טראדיציאנעלן אידישקייט איינגעשפארט מיט ציוניזם און מאדערנקייט.
- ער האט געהאלטן אז די סעקולערע ציוניסטן האבן, אומבאוואוסטזיין, געדינט אלס הייליגע אינסטרומענטן אין אויספירן גאט'ס הבטחה פאר זיין פאלק, ברענגענדיג גאולה דורך א היסטארישן פראצעס אין דער לכאורה-וועלטליכער וועלט.
- הרב קוק האט געהאלטן אז דער איחוד ההפכים (אחדות ההפכים – איינהייט פון קעגנזאצן) צווישן דעם מאטעריעלן און רוחניען, אדער דעם הייליגן און וועלטליכן, פירט צו גאולה.
- אין 1917 האָט ער אַרויסגעגעבן אַ דערקלערונג מיטן נאָמען "דגל ירושלים", וווּ ער האָט געמאכט אַן אונטערשייד צווישן "ציון" (פּאָליטישע סוּאוועראַניטעט) און "ירושלים" (קדושה)[3].
- אוניווערסאליזם און טאלעראנץ
- הרב קוק האט געהאט א ברייטע טאלעראנץ פאר א ברייטן ספעקטרום פון מיינונגען, גלויבנדיג אז אלע גוטע אמונה פאזיציעס זענען פאזעטן פון גאט'ס התגלות און זענען ענדליך אין הארמאניע איינס מיט אנאנד.
- זיין ליבע פאר ישראל האט פארלאנגט ליבע פאר דער גאנצער מענטשהייט, און האט אנגעווארפן האס פאר יעדן טייל פון מענטשהייט אלס א סימן אז די נשמה איז נאך נישט גערייניגט געווארן פון איר "שמוץ".
- ער האט געהאלטן אז די פעלקער פון דער וועלט און די פארשידענע גלויבן קאמיוניטיס דערגאנצן איינס דאס אנדערע אין אן ארגאנישער איינהייט, און אז וועלט פרידן וועט קומען נישט דורך מינימיזירן רעליגיע, נאר דורך פריינטשאפט צווישן רעליגיעס.
- מאטעריאליטעט און פיזישע וועלט
- אין דעם הארץ פון הרב קוקס טעאלאגיע איז געווען א "פילאסאפיע פון מאטעריאליטעט", וואו די געטליכע אידעאלן זאלן זיך אויסדרוקן און באאיינפלוסן אין די מאטעריעלע און וועלטליכע ספערעס פון דער פעלקער, מלוכה, און נאציאנאלן טעריטאריע.
- ער האט געהאלטן אז דאס אויפהייבן פון די געפאלענע פונקען פון הייליגקייט, וועלכע זענען באהאלטן אין פיזישע פארעמען, שטופט פאראויס די גאולה.
- מעסיאַנישע זעאונג
- ער האָט געגלייבט אז די צייט אין וועלכער ער האָט געלעבט איז געווען מעסיאַניש, און אז דער צדיק (און ער אליין) האָט די ראָלע אראפצוגיין אין שלעכטס צו ארויסנעמען הייליקייט פון אינעווייניק[4].
- ער האָט געזען די וועלטליכע ציוניסטן אלס "חמורו של משיח" – דער אייזל אויף וועלכן דער משיח וועט רייטן קיין ירושלים[5].
- זיין אויסלייג פאר ציוניזם איז געווען א פארבינדונג פון די צוויי מעסיאַנישע פּערזענלעכקייטן: משיח בן יוסף (יוניווערסאַליסטישע מאַטעריעלע סוקסעס) און משיח בן יהודה (פּאַרטיקולאַריסטישע רוחניות'דיקע גרענדאַל)[6].
- קבלה און חסידות
- הרב קוק איז געווען א געניטער מקובל, אבער ווי א הערשאפט האט ער זיך אפהאלטן פון באנוצן קאבאליסטישע טערמינאלאגיע אין זיינע כתבים, אויסער אין זיין ווערק "ראש מילין"[7].
- זיין ווערק איז באאיינפלוסט געווארן פון לוריאנישער קבלה. זיין מוטער'ס משפחה איז געווען א נאכפאלגער פון דער קאפוסט צווייג פון חב"ד חסידות. ער איז געווען איינגעטונקען אין חסידישער ליטעראטור דורכאויס זיין לעבן און האט געצויגן אינספיראציע פון חסידישער געדאנקען, זעענדיג עס אלס א וויכטיגן בוישטיין אין דעם אויפבוי פון דער אידישער פאלק אין ארץ ישראל. ער האָט געהאַלטן אַ קאָפּיע פון ר' נתן מברסלב'ס "ליקוטי תפילות" און דעם גערער רבי'נס "שפת אמת" אויף זיין שטענדער. די צעטיילטקייט פון די חסידים און מתנגדים האָט ער געהאָפט צו היילן דורך ברענגען די צוויי געדאנקען-שולעס צוזאַמען אין איין גאַנץ[8].
- הלכה און תורה לערנען
הרב קוק איז אמאל קריטיקירט געווארן פאר א קראנקער צוגאנג צו תורה לערנען, צוליב סטעיטמענטס ווי: "א מאל איז פאראן א סארט פלייסיקייט [אין לערנען] וואס צעשטערט דעם גאנצן רוחניות'דיגן קאפיטאל פון דעם פלייסיקן, און [דערנאָך איז אויך] א סארט פוילקייט וואס פילט א מענטש'ס גאנצער וועלט מיט קדושה און שטארקייט, דער סוד פון שטילקייט". אין זיין טאָגבוך האָט הרב קוק געשריבן: "מיין פאַרנאַכלעסיקונג פון תורה-לימוד קומט נישט פון פוילקייט, נאָר פון אינעווייניקסטע בענקענישן נאָכן געטליכן גוטס פון די תורה-סודות"[9].
- ער האט געהאלטן אז אמאל קענען אינספירירטע אידעאלן איבערשטייגן פעסטע לאגיק אדער פראקטישע הלכה.
- אין הלכה איז ער באטראכט געווארן אלס א לייכטענדיקער פוסק, וועמענס הויפט אינטערעס איז געווען צו דערמעגליכן די עקאנאמישע בליענדיגקייט פון דעם נייעם ישוב, ווי למשל זיין היתר מכירה ביי שמיטה.
- אבער ער איז נישט געווען א קאנסיסטענט ליבעראלער הלכה'ניק; ער האט ארויסגעוויזן אן אפאזיציע צו אידישע פארמערס פון דעם ישוב וועלכע האבן געמאלקן קיען אום שבת, און צו פירן פאסט-מאָרטעמס אויף אידישע קערפערס, און האט ראטגעגעבן צו נוצן גויים אין אזעלכע פעלער.
ער האָט אפּגעהיטן די מצוות "אין גרויס ליידן", נישט פאַר זייער אייגענער וויטאַליטעט, נאָר פאַר דער וועלט און געזעלשאַפט און פאַר חינוך-צוועקן[10].
- יחס צו פרויען
הרב קוק האָט כסדר אפּגעשטעלט די פאָרשריט פון פרויען, נישט בלויז אין עפנטלעכער פּאָליטיק נאָר אויך אין חינוך. ער איז געווען אַן אָפנהאַרציקער קעגנער פון גענדער-געמישטע קלאַסן אין שולן און האָט פּאָלעמיזירט עפנטלעך קעגן יוניווערסאַלער וואַלרעכט[11]. וולאדימיר זאב זשאבאטינסקי האט קריטיקירט הרב קוק'ס קעגנערשאַפט צו אוניווערסאַלער וואַלרעכט פאַר פרויען אין 1919.
וויכטיגע ווערק
הרב קוק האט פראליפיש געשריבן סיי אויף הלכה סיי אויף אידישע מחשבה. צווישן זיינע באקאנטע ווערק זענען:
- אורות (ארויסגעגעבן דורך זיין זון, הרב צבי יהודה קוק, 1920)
- אורות התשובה
- אורות הקודש (פיר בענדער, ארויסגעגעבן דורך הרב דוד הכהן, "הנזיר")
- שמונה קבצים (ארויסגעגעבן אין 1999, אבער טייל פון עס איז געווען צענזורירט)
- ראש מילין (א קאבאליסטישע דיסקוסיע איבער העברעישע אותיות און פונקטואציע)
- עין אי"ה (א קאמענטאר אויף די אגדות פון תלמוד מסכתות ברכות און שבת)
מחלוקות און קריטיק
הרב קוק איז געווען א פיגור וואס האט גערופן פילע מחלוקות, סיי פון די חרדישע סיי פון די סעקולערע קרייזן.
- צענזור פון כתבים
- זיינע כתבים, בפרט "שמונה קבצים", זענען צענזורירט און רעדאקטירט געווארן דורך זיין תלמיד, הרב דוד הכהן (הנזיר), און זיין זון, הרב צבי יהודה קוק. זיי האבן אפגעשטומט די "רוחניות'דיגע אינטענסיטעט" פון די ארגינעלע שריפטן, איינגעפלאכטן פאסירונגען פון פארשידענע ערטער, און באשאפן נייע פאראגראפן.
- געוויסע טיילן וואס זענען צענזורירט געווארן זענען הרב קוק'ס שארפע באמערקונגען קעגן דעם חרדישן באוועגונג און אטאקעס קעגן רב שמשון רפאל הירש און רב יוסף חיים זאנענפעלד.
- הרב קוק האט אויסגעדריקט א "טיפן עקל" פאר טיילן פון דער רעליגיעזער וועלט אין וועלכער ער איז אויפגעוואקסן. ער האט באשולדיגט די חרדים אין א "קראנקע שרעקעדיגע פארעם פון פרומקייט" און "פארשווארצן דעם באגריף פון גאט".
- הערות וועגן נבואה, וואס האבן אנגעצייכנט אז נבואה קומט "פון א מענטשנס אינערליכקייט", זענען געווארן רעדאקטירט צו לייגן אריין די ווערטער "דורך גאט'ס ווארט".
- אנדערע צענזורירטע טיילן האבן ארויסגעברענגט זיין "צער" און "אלארם" איבער זיינע אייגענע רוחניות'דיגע איבערלעבונגען, און זיין פראגע וועגן זיין אייגענער גייסטישער געזונטהייט. די רעדאקציעס זענען געמאכט געווארן כדי צו באשיצן זיין געווענליכן בילד.
- חרדישע אפאזיציע
- די חרדישע פירערשאפט האט אים קיינמאל נישט אנגענומען. ער איז באטראכט געווארן אלס א "כופר" אין חרדישע קרייזן.
- אין 1921, האָבן זיינע קעגנער אויפגעקויפט די גאנצע אויסגאַבע פון זיין פריש פאַרעפנטלעכטע "אורות" כּדי צו פאַרמיידן איר צירקולאַציע[12].
- פון 1921 האט מען פארשפרייט א אַנאָנימער פאמפלעט מיטן נאמען "קול השופר", אַנטהאַלטנדיג אַ דערקלערונג אונטערגעשריבן דורך רב יוסף חיים זוננפעלד און אַנדערע, וואס האט פארבאטן זיין ספר "אורות", עס גערופן א "מכשף'יש בוך", און געזאגט אז עס איז פארבאטן צו לערנען[13].
- רב אהרן רוקח פון בעלזא האט אים גערופן "גאנץ א רשע".
- אין 1926 איז ארויסגעגעבן געווארן א שארפער פראקלאמאציע קעגן אים, וואָס האָט אנטהאַלטן בריוו פון דריי אייראָפּעישע רבנים, וווּ מען האָט אים באַצייכנט אלס א "עם הארץ", "אויסגעברעכן", פאַרגלייכט אים צו מלך ירבעם, באַקאַנט פאַר פאַרפירן די מאַסן צו עבודה זרה, און איינער האט געזאגט אז זיינע ביכער זענען פול מיט כפירה און מען זאל זיי פארברענען[14].
- רב יצחק זעליג מאָרגענשטערן, דער רבי פון סאקאָלאָוו, האט געשריבן קעגן הרב קוק, זאגנדיג אז ער קען נישט פאררעכנט ווערן צווישן די ממשיכים פון פריערדיגע דורות, ווייל ער איז "פארבונדן מיט דער גייסט פון דער צייט".
- דער גרער רבי, ר' אברהם מרדכי אַלטער, האָט געשריבן אז הרב קוק'ס "ליבע צו ציון איבערשטייגט אלע גרענעצן און ער דערקלערט דאָס אומפּורענע פּור און ברענגט באווייזן דערצו".
- דער חזון איש האט געהאלטן אז זיינע לערנונגען זענען אפגעשריגן און כפירה'דיג, און האט געזאגט אז אין עולם הבא וועט מען אים ווייזן וואס ער האט פאראורזאכט, און אים זאגן "קוק!" (א ווערטערשפּיל אויף זיין נאמען).
- פונדעסטוועגן, האט דער חזון איש ערקלערט אז הגם ספרים מיט כפירה זענען פארבאטן, ספרים אן השקפה זענען נישט פארבאטן. זיין צוגאנג צו רבנים פון דער הויפט רבנות איז געווען צו געבן זיי כבוד "ווי א שוחד" כדי צו האבן א השפעה אויף זיי און פארמיידן זיי פון פארשפרייטן כפירה.
- זיין אויסלייג ביי דער לויה פון תאודור הערצל אין 1904 האָט אויפגעהויבן קאָנטראָווערסיע[15].
- שמיטה מחלוקת
- הרב קוק האט פארמולירט דעם היתר מכירה פאר דער שמיטה יאר פון 10–1909, נאכן אינפארמירט ווערן אז עס וואלט מעגליך געווען א ברייטע הונגער ווייל מען וואלט נישט געקענט אימפארטירן קיין עסן.
- קעגנערס, ווי דער רידב"ז פון צפת, האבן אנגעצייכנט די צווייפלהאפטיגע הלכה'ישע וואלידיטעט פון דעם פארקויף צו גויים און געזארגט אז עס וועט פירן צו דעם פארגעסן פון דער מצוה גאנצער.
- הרב קוק האט באשטאנען אז זיין פסק איז געווען "צייטווייליג, געגעבן נאר צוליב נויטווענדיגקייט און עקסטרעמע געצוואונגענהייט". אבער די היסטאריע האט באוויזן אז זיינע קריטיקירער זענען געווען גערעכט, ווייל דער היתר מכירה איז באנייט געווארן יעדע שמיטה זינט דאן, מיט ווייניג אכטונג צו די טוישנדיגע אומשטענדן.
- סעקולערע קריטיק
- יוסף חיים ברענער האט באצייכנט הרב קוק'ס כתבים אלס "פארפלאנטערט מיט צעמישענישן און סתירות" און "א וועג צו קיין ארגענטוואו".
הערשאפט און שטיצע
טראץ די פילע קריטיק, האט הרב קוק אויך געהאט פילע שטיצער און אדמירער פון אלע שיכטן פון דער געזעלשאפט.
- חרדישע רבנים
- הרב יוסף חיים זאנענפעלד און הרב קוק האבן טיף רעספעקטירט איינס דאס אנדערע, הגם זיי האבן נישט איינגעשטימט.
- דער גערער רבי, רבי אברהם מרדכי אלטער, האט געלויבט זיין טאלאנט און איידעלע אייגנשאפטן, אבער האט אנגעצייכנט אז זיין ליבע צו ציון האט געפירט צו "מאדנע זאכן" אין זיינע ביכער.
- רב איסר זלמן מעלצער און רב משה מרדכי עפשטיין האבן אים באגריסט מיט כבוד'דיגע טיטלען, און רב מעלצער האט אפילו געזאגט: "לאז יעדער פון אונז דאווענען אויף יום כיפור אזוי ווי הרב קוק דאווענט אן ארכיטיפישן וואכעדיגן טאג".
- הרב חיים עוזר גראָדזשינסקי האט אים גערופן א "גרויסער גאון" און "פירשט פון תורה".
- דער חפץ חיים האט פארדאמט א פאמפלעט קעגן הרב קוק און געזאגט אז ער איז "הייליג און ריין".
- רב שלמה זלמן אויערבאך האט געהאלטן אז "אין הרב קוק'ס צייט זענען די מערהייט פון תורה גרויסע געווען 'אלע כאילו גארנישט' אין פארגלייך צו אים".
- רב עובדיה יוסף האט אים גערופן א "גרויסער מענטש", "צדיק יסוד עולם", און "מלאך אלוקי צבאות", און געזאגט אז עס איז פארבאטן צו רעדן קעגן אים.
- רב יוסף שלום אלישיב האט אים זייער רעספעקטירט; הרב קוק איז געווען דער שדכן און מסדר קידושין ביי זיין חתונה, און האט אים אויסגעקליבן אלס כהן פאר זיין בכור'ס פדיון הבן. הרב אלישיב האט פרובירט שטיל מאכן יעדן וואס האט קריטיקירט הרב קוק.
- סעקולערע אינטעלעקטואלן
- טראץ קריטיק, האט הרב קוק אויך געפירט א דיאלאג מיט סעקולערע אידישע שרייבערס און אינטעלעקטואלן ווי חיים נחמן ביאליק.
לעגאט די השפעה פון הרב קוק בלייבט קאמפלעקס און טיילמאל קאנטראווערסיאל.
- הרב צבי יהודה קוק
- זיין זון און פראמינענטער תלמיד, הרב צבי יהודה קוק, האט איבערגענומען די פירערשאפט פון מרכז הרב ישיבה און פארשפרייט זיין פאטער'ס כתבים. ער האט ראדיקאליזירט די טעאלאגיע פון זיין פאטער, צענטראליזירנדיג די ראלע פון דער מלוכה אלס א הייליגע ענטיטעט וועלכע פירט די פאלק צו גאולה. זיינע תלמידים האבן געגרינדעט דעם גוש אמונים באוועגונג.
- מוסד הרב קוק
- א רעליגיעזע פארשונג פונדאציע און א באקאנטע פארלאג הויז אין ירושלים, איז געגרינדעט געווארן אין 1937 און איז גערופן נאך אים.
- חרד"ל באוועגונג
- פילע תלמידים פון הרב קוק'ס שריפטן און פילאסאפיע האבן ענדליך געשאפן די "חרד"ל" רעליגיעז-ציוניסטישע באוועגונג.
- פארהאנדלונגען
- הגם זיין טעאלאגיע איז געווען די אידעאלאגישע קוואַל פון דעם מיליטאנטישן רעכטן פליגל פון רעליגיעזן ציוניזם, האבן אויך עטליכע פון זיינע נאענטע מיטארבעטער און תלמידים אנגענומען מער פלעקסיבלע פאליטישע פאזיציעס, באזירט אויף זיין פארשטאנד פון עטיק אלס פרעצעדענט.
זיין קאמפלעקסע, מיסטיש-אידיאסינקראטישע לערנונגען זענען א שווערע פארהאנדלונג פאר סיי וועלכע אידעאלאגישע אדער טעאלאגישע קאטעגאריזאציע.
ביבליאגראפיע
- Rozenaḳ, Avinoʻam. "Hidden Diaries and New Discoveries: The Life and Thought of Rabbi A. I. Kook." Shofar: An Interdisciplinary Journal of Jewish Studies, vol. 25 no. 3, 2007, p. 111-147.
- Yehudah Mirsky, Rav Kook: Mystic in a Time of Revolution, Yale University Press, 2014, ISBN 978-0300164244
- Dov Schwartz, The Religious Genius in Rabbi Kook's Thought: National "Saint"?, Academic Studies Press, 2014, ISBN 978-1618114068
רעפערענצן
- ↑ Jewish Affairs, in "Report by His Majesty's Government in the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland to the Council of the League of Nations on the Administration of Palestine and Trans-Jordan for the year 1935", The Office of High Commissioner for Palestine and Trans-Jordan, Jerusalem, 1935, p. 27.
- ↑ https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/kook-kuk-abraham-isaac.
- ↑ Mirsky, 2014: 150.
- ↑ Schwartz, 2014.
- ↑ Mirsky, 2014.
- ↑ David Bashevkin, Yosef's Ambiguous Apology, Reading Jewish History in the Parsha, December 20, 2023.
- ↑ https://ravkooktorah.org/REISH-MILLIN-84.htm.
- ↑ REUVEN BOSHNACK, The Next Stage of Revelation: Rav Kook and Chassidic Thought – World Mizrachi, World Mizrachi, May 25, 2022.
- ↑ https://www.kotzkblog.com/2019/05/225-what-they-didnt-want-you-to-know.html.
- ↑ Rosenak, 2007: 122.
- ↑ https://blogs.timesofisrael.com/rabbi-abraham-isaac-kook-father-of-militant-messianic-zionism/.
- ↑ Shalom Carmy (1995). "Dialectic, Doubters, and a Self-Erasing Letter (Notes)". In Lawrence J. Kaplan; David Shatz; Kayann Short; Abouali Farmanfarmaian (eds.). Rabbi Abraham Isaac Kook and Jewish Spirituality. NYU Press. p. 227. ISBN 978-0-8147-4653-0
- ↑ Mirsky, 2014: 168.
- ↑ פסק דין של גאוני ארץ על אותו האיש
- ↑ https://www.machonso.org/uploads/images/13-D-10-lamentation.pdf.