רוי:ארגב

אַרְגּׁב איז א געגנט אין צפון טראנס-ירדן, וואס איז געווען א טייל פון בשן. די פונקטליכע לאקאציע פון ארגוב איז אומבאקאנט, אבער עס איז מעגליך אז עס האט זיך געפינען צווישן נהר על-רוקאד און נהר על-אַלאן. עס ווערט באשריבן אלס א "שטיינערדיגער הויפן," אדער א "אינזל" פון פעלדזן, בערך 30 מייל ביי 20 מייל, וואס העכערט זיך 20 אדער 30 פיס העכער די טאבעל-לאנד פון בשן. דער געגנט איז ווילד און גראָב, מיט פעלדזן און שפאלטן.

פילאָלאָגישע דעבאַטע איבערן וואָרט "ארגוב"

דער גענויער טייטש און וואָרצל פון דעם העברעאישן וואָרט "אַרְגּׁב" בלייבן אומקלאָר און זענען א טעמע פון אסאך דיסקוסיע צווישן געלערנטע. עס ווערט פאררעכנט אלס איינע פון די אומזיכערע אדער אומקלאָרע ווערטער אין דער תורה.

געוויינלעכער נאָמען ("שטיינערדיג" אָדער "רוקעדיג")

• תרגום אונקלוס, תרגום נאופיטי, און תרגום יונתן (צו דברים ג, ד; ג, יג–יד) זעצן איבער "אַרְגּׁב" אלס "טְרָכוֹנָא" אדער "טַרְגוֹנָא ".
• ר' נתן מאַרקוס אַדלער טרעפט די וואָרצל פון "טראַכאָנאַ" אין דעם גריכישן טערמין "טראַכיטע" (א סאָרט שטיין), און פארבינדט עס מיט "אַרְגּׁב" (פון דעם וואָרצל רגב).
• האָפמאַן טענהט אז די תרגומים האבן עס פארבונדן מיט טראַכאָניטיס צוליב דער ענליכער גריכישער באדייטונג פון דעם פלאץ נאָמען.
• דאָס וואָרט קען זיך פארבינדן מיט "ערד-קלומען" אדער "שטיין," וואס מיינט א "שטיינערדיגן" אדער "רוקעדיגן" אָרט.
• דאס ווערט געשטיצט דורך געזעניוס און אנדערע געלערנטע.
• די שומרונישער ביבל פארגלייכט דברים ג:ד, ג:יג-יד און זעצט עס איבער אלס "ריגאָוואַ" (מיט'ן אומווארפן דעם ערשטן א'). אויך יוסף בן מתתיהו דערמאנט א פעסטונג "ראַגאַבאַ" אין טראַנס-יארדן.
• שפעטערדיקע יידישע און קריסטלעכע געלערנטע האָבן אויך פארשטאנען דאס וואָרט אלס א געוויינלעכן נאָמען מיט א סעמאַנטישער באדייטונג.

געוויינלעכער נאָמען ("פאלאץ")

• רש"י פארשטייט אז די תרגומים באציען זיך צו "דעם קעניג'ס פאלאץ" און דערמיט צום גאנצן קעניגרייך.
• דער דאָזיקער בליק ווערט געשטיצט דורך ר' טוביה בן אליעזר, ר' אלעזר רוקח, און ר' בחייא אבן חלבה.
• עס איז מעגליך אז עס איז דא א פארבינדונג צו דעם העברעאישן וואָרט "ארמון" (פאלאץ) צוליב ענליכקייט אין אותיות.

צוזאמענגעשטעלט וואָרט ("לייבן גרוב")

• ר' ש"ט בן יפת פון חאלעב לייגט פאר א טייטש פון "אַרְיֵה" (לייב) און "גוב" (גרוב), וואס מיינט א "לייבן גרוב" פאר עוג'ס אומדרינגלעכן געביט.
• ר' בנציון אריה לייב זיסלינג לייגט אומאָפּהענגיק פאר א ענליכע טעאָריע, אז די תושבים פון בשן האבן אויפגעצויגן לייבן פאר מלחמה, און דערפאר איז דער געגנט גערופן געווארן "אַרְגּׁב" – א לייבן גרוב.

אייגנער נאָמען (אָרט-נאָמען)

• לעקסיקאָגראַפן, די סעפּטואַגינטע און די וולגאַטע לאָזן דאָס וואָרט אומאיבערזעצט, וואס ווייזט אָן אז זיי האבן עס געזען אלס אן אייגנער נאָמען.
• דאס קען פאראייניגט ווערן מיט דער באדייטונג פון א געוויינלעכן נאָמען, ווייל געוויינלעכע נאָמען קענען ווערן אייגענע נאָמען (פּראָפּריפיקאַציע).
• דאס בייזיין פון דעם באַשטימטן אַרטיקל "ה" אין דברים 3:13 ("הָאַרְגּׁב") שטיצט די עוואָלוציע פון א געוויינלעכן נאָמען צו אן אייגענעם נאָמען.

אייגנער נאָמען (פּערזאָן נאָמען)

• טייל קאָמענטאַטאָרן האָבן עס פארשטאנען אלס א פּערזענלעכן נאָמען, ווי א פארמאלער באאמטער אָדער א לאַנדבאַזיצער.
• עס זענען דא באווייזן פון דעם פּערזענלעכן נאָמען "אַרְגּב" אין אוגאריטיש.
• דער אָנשטאלט פון קמחי זאָגט בפירוש אז אַרגאָב און אַרְיֵה אין מלכים ב' 15:25 זענען פּערזענלעכע נעמען פון קריגערס וואס האבן געהאלפן פּקח'ס אויפשטאנד.

ביבלישע רעפערענצן און היסטאָרישע באַדייטונג

• אין דער תורה (דברים 3:4–5) שטייט אז אין דער צייט פון דער ישראלדיקער אייראָבע, האָט אַרגוב באַמערקט "זעכציק שטעט... אלע די זענען געווען באפעסטיקטע שטעט מיט הויכע ווענט, טויערן און ריגלען; אויסער די אומבאפעסטיקטע שטעטלעך, א גרויסע צאל."
• זעכציק באפעסטיקטע שטעט קענען נאך געפינען ווערן אין א שטח פון 308 קוואדראט מייל, מיט שווערע און מאסיווע ארכיטעקטור.
• די דאזיקע שטעט זענען געהערשט געווארן דורך עוג, דער ריז.
• זיי זענען איינגענומען געווארן דורך די ישראלים (דברים 3:4; מלכים א' 4:13).
• עס איז צוגעטיילט געווארן דורך משה רבנו צו דער האלב-שבט מנשה.
• מעגליך אז עס איז באזעצט געווארן דורך יאיר (דברים 3:13–14, אבער זע מלכים א' 4:13).
• אין שלמה המלך'ס צייט איז דער ראיאן אריינגערעכנט געווארן אין זיין זעקסטן אדמיניסטראטיוון דיסטריקט, און זיין גענעראל (דער זוהן פון גבר) האט געוואוינט אין רמות-גלעד (מלכים א' 4:13).
• דער געגנט איז נאך אלץ גערופן געווארן "דאס לאַנד פון ריזן" אונטער עוג.
• עס איז פארצייכנט געווארן, אז די אלטע שטעט אין בשן זענען געווען "פערפעקט, ווי נאר נעכטן געענדיקט. די ווענט זענען פעסט, די דעכער אומגעריסן, און אפילו די פענסטער-רעדלען אין זייער פלאץ," וואס פארשטעלט די אלטע ביישפילן פון היימישע ארכיטעקטור אין דער וועלט.

פארבינדונג צו טראַכאָניטיס (Trachonitis)

אין אראמישע איבערזעצונגען ווערט ארגוב אידענטיפיצירט מיט דעם ראיאן וואס יוסף בן מתתיהו און די נייע טעסטאמענט רופן טראַכאָן אדער טראַכאָניטיס (ת"א: טראַכאָנא; ת"י: טראַגאָנא). דאָס איז דער באַזאַלטישער הויכלאַנד מדבר וואָס איז היינט באַקאַנט אלס אל-לידזשאַ. דאָס איז אָבער א שפעטערדיקע טראַדיציע און איז נישט איינשטימיק מיט די פריערדיקע מקורים.

אַרכעאָלאָגישע און הידראָלאָגישע קאָנטעקסטן א נייע מעטאָדאָלאָגיע, באַזירט אויף דער הידראָלאָגיע פונעם דרום לעוואַנט (וואַסערשיידן פֿאַר מדבריות, טייך-בעטן פֿאַר נאַציאָנאַלע געביטן), קען העלפן צו באַשטימען פריער אומבאַקאַנטע ראיאנען ווי אַרגאָב. די מעטאָדאָלאָגיע צילט צו פאראייניגן די געאָגראַפישע דאַטן פון די יציאת מצרים און וואַנדערונגען דערציילונגען.

ביבליאָגראַפיע

• שמואל אפרים לונשטאם, אנציקלופדיה מקראית א, עמ' 528–529.

• Porter, J. L. The Giant Cities of Bashan and Syria’s Holy Places. London: Nelson, 1865.
• Morris Jastrow, Jr., Gerson B. Levi, ‏"Argob", JewishEncyclopedia.com (ענגליש)
• Gaines, Jason M. H. “Argob of Bashan,” ed. John D. Barry et al., The Lexham Bible Dictionary. Bellingham, WA: Lexham Press, 2014.
• Michael Avi-Yonah, “Argob.” Encyclopaedia Judaica.
• Hurn, Deborah. “Biblical Regions of the Exodus and Wanderings Era: A New Methodology.” Presented at the ASOR 2020 Annual Meeting.
• MacDonald, Burton. East of The Jordan: Territories and Sites of the Hebrew Scriptures. ASOR books, v. 6. Boston: American Schools of Oriental Research, 2000.
• “Argob Summary and Overview.” Bible Dictionaries at a Glance. Naves Topical Bible Dictionary.
• “Argob.” Topical Bible. Strong's Hebrew. Retrieved July 19, 2025.
• Klein, Reuven Chaim. “Who or What Is Argov? A Philological Survey of a Difficult Lexeme.” Ḥakirah 36 (2025): 87–111.