אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:צאנז"

2,482 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 11 חדשים
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע)
 
(13 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = town in Lesser Poland Voivodeship, Poland|העב=עיר בפולין|דייטש=Stadt in Polen|}}
{{יישוב
{{יישוב
|נאמען=
|נאמען=
שורה 43: שורה 44:
אין יאר [[1298]] ווערט '''נייסאנץ''', דאס ערשטע מאל דערמאנט אין היסטארישע אקטן. אין יענעם יאר האט קעניג [[ווארצלאוו דער צווייטער]] פון [[בעמען]], וואס האט דעמאלס געהערשט איבער פוילן, געגרינדערט די שטאט נאענט צום וואסער [[קאמיעניעץ]], וואו עס האט זיך געפינען דאס דארף [[קאמיעניצא]], וואס האט ביז דעמאלס געהערט צום קראקעווער [[בישאף]]. דער נאמען [[קאמיעניצא]] ווערט נאך באניצט אין יאר [[1317]] שפעטער הייסט שוין די שטאט אויסשליסליך [[נייסאנץ]] (''Nowy Sącz'').
אין יאר [[1298]] ווערט '''נייסאנץ''', דאס ערשטע מאל דערמאנט אין היסטארישע אקטן. אין יענעם יאר האט קעניג [[ווארצלאוו דער צווייטער]] פון [[בעמען]], וואס האט דעמאלס געהערשט איבער פוילן, געגרינדערט די שטאט נאענט צום וואסער [[קאמיעניעץ]], וואו עס האט זיך געפינען דאס דארף [[קאמיעניצא]], וואס האט ביז דעמאלס געהערט צום קראקעווער [[בישאף]]. דער נאמען [[קאמיעניצא]] ווערט נאך באניצט אין יאר [[1317]] שפעטער הייסט שוין די שטאט אויסשליסליך [[נייסאנץ]] (''Nowy Sącz'').


אין דער צייט פון [[קעניג]] [[וולאדיסלאוו לאקיעטעק]], האט [[סאנץ]] שוין געשפילט א ראלע פון איינער פון די וויכטיקסטע שטעט אין לאנד. אין יענע צייט איז שטארק געשטיגן דער האנדל מיט [[אונגארן]], פון וואנען מען פלעגט אריינפירן [[וויין]], [[זאלץ]], [[אייזן]], [[שטאל (מעטאל)|שטאָל]], [[קופער]], [[פערד]] און פארשידענע אנדערע ארטיקלען. '''סאנץ''', וואס האט שטארק קאנקורירט מיט [[קראקע]], האט אויסגעניצט די אינערליכע פאליטישע לאגע אין לאנד. אין יאר [[1312]] האבן זיך די בירגער פון קראקע, מיט דעם [[וואיט]] [[אלבערט אן דער שפי]]ץ, צעבונטעוועט קעגן קעניג, און געפרוווט צו באזעצן אלס קעניג פון פוילן א פארדייטשטן שלעזישן [[פירשט]]. וולאדיסלאוו לאקיעטעק האט דעם קראקעווער בונט דערשטיקט און אלס שטראף, צווישן אנדערע, געגעבן פאר '''סאנץ''' די פרעווילעגיעס וואס עס האט פריער פארמאגט קראקע: הענדלערס וואס זענען פארבייגעפארן '''סאנץ''' אויפן וועג פון [[קראקע]] אדער קיין קראקע, האבן זיך באדארפט אפשטעלן און פארקויפן אין '''סאנץ''' זייערע [[סחורות]], אזוילאנג ווי די שטאט וועט זיי נישט לאזן ווייטער פארן ("שטאפלרעכט").
אין דער צייט פון [[קעניג]] [[וולאדיסלאוו לאקיעטעק]], האט [[סאנץ]] שוין געשפילט א ראלע פון איינער פון די וויכטיגסטע שטעט אין לאנד. אין יענע צייט איז שטארק געשטיגן דער האנדל מיט [[אונגארן]], פון וואנען מען פלעגט אריינפירן [[וויין]], [[זאלץ]], [[אייזן]], [[שטאל (מעטאל)|שטאָל]], [[קופער]], [[פערד]] און פארשידענע אנדערע ארטיקלען. '''סאנץ''', וואס האט שטארק קאנקורירט מיט [[קראקע]], האט אויסגעניצט די אינערליכע פאליטישע לאגע אין לאנד. אין יאר [[1312]] האבן זיך די בירגער פון קראקע, מיט דעם [[וואיט]] [[אלבערט אן דער שפי]]ץ, צעבונטעוועט קעגן קעניג, און געפרוווט צו באזעצן אלס קעניג פון פוילן א פארדייטשטן שלעזישן [[פירשט]]. וולאדיסלאוו לאקיעטעק האט דעם קראקעווער בונט דערשטיקט און אלס שטראף, צווישן אנדערע, געגעבן פאר '''סאנץ''' די פרעווילעגיעס וואס עס האט פריער פארמאגט קראקע: הענדלערס וואס זענען פארבייגעפארן '''סאנץ''' אויפן וועג פון [[קראקע]] אדער קיין קראקע, האבן זיך באדארפט אפשטעלן און פארקויפן אין '''סאנץ''' זייערע [[סחורות]], אזוילאנג ווי די שטאט וועט זיי נישט לאזן ווייטער פארן ("שטאפלרעכט").


אין יאר [[1327]] האט דער זעלבער קעניג געגעבן '''סאנץ''' דאס רעכט איינצופירן א [[יארמארק]] דער 13טער יולי. אלע הענדלערס וואס האבן זיך געקליבן אויף דעם דאזיגן יארמארק, סיי פון [[טשכויוו]] און פון קראקע, סיי פון אונגארן אויפן וועג דורך [[ריטרע]] און [[אלטסאנץ]] זענען געווען באפרייט פון צאל און אלע אנדערע אפצאלן, אין די צייט פון אכט טעג פארן [[יריד]], און אכט טעג נאכן יריד.  
אין יאר [[1327]] האט דער זעלבער קעניג געגעבן '''סאנץ''' דאס רעכט איינצופירן א [[יארמארק]] דער 13טער יולי. אלע הענדלערס וואס האבן זיך געקליבן אויף דעם דאזיגן יארמארק, סיי פון [[טשכויוו]] און פון קראקע, סיי פון אונגארן אויפן וועג דורך [[ריטרע]] און [[אלטסאנץ]] זענען געווען באפרייט פון צאל און אלע אנדערע אפצאלן, אין די צייט פון אכט טעג פארן [[יריד]], און אכט טעג נאכן יריד.  
שורה 49: שורה 50:
דער זון פון [[לאקיעטעק]], קעניג [[קאזשימיעזש דער גרויסער]] האט די שטאט באשאנקען מיט נאך ברייטער פרעווילעגיעס, סאנדזער בירגער זענען באפרייט געווארן פון צאל אויפן וועג קיין [[רייסן]] (אסט גאליציע) און קיין אונגארן. פון איין קעניג צום אנדערען האבן זיך די פרעווילעגיעס זיך מער פארברייטערט.
דער זון פון [[לאקיעטעק]], קעניג [[קאזשימיעזש דער גרויסער]] האט די שטאט באשאנקען מיט נאך ברייטער פרעווילעגיעס, סאנדזער בירגער זענען באפרייט געווארן פון צאל אויפן וועג קיין [[רייסן]] (אסט גאליציע) און קיין אונגארן. פון איין קעניג צום אנדערען האבן זיך די פרעווילעגיעס זיך מער פארברייטערט.


די לאגע אין '''סאנץ''' האט געברענגט דערצו, אז דארט זענען אפט פארגעקומען וויכטיקע פאליטישע צוזאמענפארן און קעניגליכע באראטונגן.
די לאגע אין '''סאנץ''' האט געברענגט דערצו, אז דארט זענען אפט פארגעקומען וויכטיגע פאליטישע צוזאמענפארן און קעניגליכע באראטונגן.


דאס רייכטהום פון דער שטאט האט געהאלטן אין איין וואקסן, אין [[16טער י"ה|16טן יארהונדערט]], האבן צו דער שטאט '''סאנץ''' געהערט זעקס דערפער. אויסערדעם, וואס סאנץ איז געווען א האנדלס-צענטער, האט זיך אויך דארט אנטוויקלט א באדייטנדיקע אינדוסטריע, ווי די פראדוקציע פון [[סערפ]]עס און אזוי אויך די וועבעריי פון וואָל-שטאפן.
דאס רייכטהום פון דער שטאט האט געהאלטן אין איין וואקסן, אין [[16טער י"ה|16טן יארהונדערט]], האבן צו דער שטאט '''סאנץ''' געהערט זעקס דערפער. אויסערדעם, וואס סאנץ איז געווען א האנדלס-צענטער, האט זיך אויך דארט אנטוויקלט א באדייטנדיקע אינדוסטריע, ווי די פראדוקציע פון [[סערפ]]עס און אזוי אויך די וועבעריי פון וואָל-שטאפן.


==צווילינג שטעט==
==דרויסנדיגע לינקס==  
צאנז האט די צווילינג שטעט:<ref name="Nowy Sącz twinnings">{{cite web|url=http://www.nowysacz.pl/miasta_partnerskie|title=Miasta partnerskie i zaprzyjaźnione Nowego Sącza|accessdate = 2013-08-01 |work=Urząd Miasta Nowego Sącza|language=Polish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130523172036/http://www.nowysacz.pl/miasta_partnerskie|archivedate=2013-05-23}}</ref>
{| style="border: none; background: none;"
|- valign="top"
|
*{{flag|POL|[[עלבלאנג]]}}  <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|POL|[[טארנע]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/><ref>{{cite web|title=Miasta Partnerskie|url=http://www.tarnow.pl/Miasto/Urzad-Miasta-Tarnowa/Miasta-Partnerskie|accessdate={{ר}}1טן מיי 2014}}</ref>
*{{flag|SVK|[[פרעשאוו]]}}  <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|SVK|[[לובאוונע]]}}  <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|HUN|[[קישקונהאלאש]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|LTU|[[טראק]]}}  <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|GER|[[שווערטע]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
||
*{{flag|UKR|[[סטרי]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|NOR|[[נארוויק]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|ISR|[[נתניה]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/><ref name="Netanya twinnings">{{cite web|url=http://www.netanya.muni.il/eng/?CategoryID=1779|title=Netanya - Twin Cities|accessdate=2013-08-01|work=Netanya Municipality|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130201094809/http://www.netanya.muni.il/Eng/?CategoryID=1779|archivedate=2013-02-01}}</ref>
*{{flag|USA|[[קאלומביע גראפנשאפט, דזשארדזשיע|קאלומביע גראפנשאפט]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|TUR|[[אווסאליאר]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|FRA|[[ליעווין]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|FRA|[[לא באל-עסקולאק]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
||
*{{flag|BUL|[[גאבראווא]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/><ref>{{cite web|title=Twin Towns|url=http://www.gabrovo.bg/articles/index/page:1/lang:en/p:42|work=gabrovo.bg|accessdate={{ר}}27סטן אפריל 2014}}</ref>
*{{flag|ESP|[[גוואדלאהארע, שפאניע|גוואדלאהארע]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|ITA|[[מאליז]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|PRC|[[סוזשו]]}}  <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|PRC|[[דזיאאנאן]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|SRB|[[ווראניע]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
*{{flag|UK|[[מעטראפאליטאנע בארא פון וויראל|וויראל]]}} <ref name="Nowy Sącz twinnings"/>
|}
 
== וועבלינקען ==  
* [http://www.jewishgen.org/yizkor/Nowy_Sacz/Nowy_Sacz.html יזכור בוך פון צאנז]
* [http://www.jewishgen.org/yizkor/Nowy_Sacz/Nowy_Sacz.html יזכור בוך פון צאנז]


== רעפֿערענצן ==
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}  
{{רעפליסטע}}  


[[קאַטעגאָריע:שטעט און שטעטלעך אין פוילן]]
[[קאַטעגאָריע:שטעט און שטעטלעך אין פוילן]]
[[קאַטעגאָריע:גאליציע]]
[[קאַטעגאָריע:גאליציע]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע ישובים אין אייראפע]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:נובי סונץ']]