מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
3,951
רעדאגירונגען
ק
←נאמען און צאל: הגהה, אויסדרוק
ק (←נאמען און צאל: הגהה) |
ק (←נאמען און צאל: הגהה, אויסדרוק) |
||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
אין [[הגדה של פסח]] ווערן דערמאנט די צען מכות לויט דעם סדר געשילדערט אין דער תורה, מיט די פאלגנדע נעמען: דם, צפרדע, כינים, ערוב, דֶּבֶר, שחין, ברד, ארבה, חושך, און מכת בכורות. אין הגדה שטייט אויך א [[סימנים (ש"ס)|סימן]] צו געדענקען די מכות דורך זייערע [[ראשי תיבות]]: דצ"ך עד"ש באח"ב. | אין [[הגדה של פסח]] ווערן דערמאנט די צען מכות לויט דעם סדר געשילדערט אין דער תורה, מיט די פאלגנדע נעמען: דם, צפרדע, כינים, ערוב, דֶּבֶר, שחין, ברד, ארבה, חושך, און מכת בכורות. אין הגדה שטייט אויך א [[סימנים (ש"ס)|סימן]] צו געדענקען די מכות דורך זייערע [[ראשי תיבות]]: דצ"ך עד"ש באח"ב. | ||
#'''דם''' - בלוט: דער [[נילוס]] טייך און אלע | #'''דם''' - בלוט: דער [[נילוס]] טייך און אלע וואסער קוואלן אין מצרים זענען פארוואנדלט געווארן אין [[בלוט]], און די מצריים האבן נישט געקענט טרינקען פון די טייכן. די פיש זענען דערפון געשטארבן און פארשטונקען דעם טייך{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|יד|כה}}}}. עס שטייט אין מדרש אז די מצריים האבן געטרונקען וואסער וואס זיי האבן געקויפט פון די אידן פאר א הויכע פּרייז{{הערה|{{רבה|שמות|ט|י}}}}. | ||
#'''צפרדע''' - פרעש: | #'''צפרדע''' - פרעש: פרעש זענען ארויסגעקומען פון נילוס און איבערגעפילט גאנץ מצרים. זיי זענען אריין אין די הייזער, די בעטן, און אפילו די אויוונס. דער [[אברבנאל]] ברענגט פון [[רבינו חננאל]] אז די צפרדע איז געווען קראָקאָדילן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|כו|מפרש=אברבנאל}}}}. עס ווערט דערציילט אין מדרש אַז די גרייטקייט פון די פרעש צו שפּרינגען אין די אויוונס האט אינספּירירט צוקונפטיגע אידישע העלדן ווי [[חנניה מישאל ועזריה|חנניה, מישאל און עזריה]]{{הערה|{{רבה|שמות|י|ב}}}}. | ||
#'''כינים''' - לייז: שטויב איז פארוואנדלט געווארן אין לייז וואס האבן באפאלן מענטשן און בהמות | #'''כינים''' - לייז: אלע שטויב איז פארוואנדלט געווארן אין לייז וואס האבן באפאלן מענטשן און בהמות אינעם גאנצן לאנד. די חרטומים, וועלכע האָבן אומערפאלגרייך פרובירט נאכצומאכן די מכה, האבן געזאָגט דערויף: "אֶצְבַּע אֱלֹקִים הִוא" (דאס איז דער פינגער פון ג-ט). | ||
#'''ערוב''' - ווילדע חיות: א געמיש פון ווילדע חיות האבן אטאקירט די מצריים און זייערע בהמות | #'''ערוב''' - ווילדע חיות: א געמיש פון ווילדע חיות האבן אטאקירט די מצריים און זייערע בהמות. זיי זענען פארשוואונדן געווארן נאכן סוף פון דער מכה, כדי די מצריים זאלן נישט קענען געניסן פון די הויט פון די חיות. [[רשב"ם]] טייטשט ערוב אלס [[וואלף|וועלף]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ח|יז|מפרש=רשב"ם}}}}. [[רבי נחמיה]] אין מדרש פארשטייט ערוב ווי שווארעמס פון אינזעקטן{{הערה|{{רבה|שמות|יא|ג}}}}. | ||
#'''דבר''' - פּעסט: א שווערע מגיפה האט געטויט א גרויסע צאל בהמות וואס האבן געהערט צו די | #'''דבר''' - פּעסט: א שווערע מגיפה האט געטויט א גרויסע צאל בהמות וואס האבן געהערט צו די מצרים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|א|ז}}}}. | ||
#'''שחין''' - אייטער-בלאטערן: ביי די מצרים און זייערע בהמות זענען ארויסגעקומען שווערע געשווירן | #'''שחין''' - אייטער-בלאטערן: ביי די מצרים און זייערע בהמות זענען ארויסגעקומען שווערע געשווירן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|ח|יב}}}}. | ||
#'''ברד''' - האגל: א שרעקליכער האגל-שטארעם געמישט מיט פייער האט געשלאגן פון הימל אויף מצרים און פארטיליגט פעלדער און ביימער, און אויך גע'הרג'עט מענטשן און בהמות וואס זענען געווען אויפ'ן פעלד. דער האגל איז געווען אַן אומגעווענליכע מישונג פון פייער און אייז, אזא וואס איז קיינמאל פריער נישט געווען{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יג|לה}}}}. | #'''ברד''' - האגל: א שרעקליכער האגל-שטארעם געמישט מיט פייער האט געשלאגן פון הימל אויף מצרים און פארטיליגט פעלדער און ביימער, און אויך גע'הרג'עט מענטשן און בהמות וואס זענען געווען אויפ'ן פעלד. דער האגל איז געווען אַן אומגעווענליכע מישונג פון פייער און אייז, אזא וואס איז קיינמאל פריער נישט געווען{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יג|לה}}}}. | ||
#'''ארבה''' - היישעריק: א ריזיגער שווארם היישעריק האט באפאלן און באדעקט גאנץ מצרים און אויפגעגעסן אלע פלאנצונגען וואס זענען געבליבן נאך דעם האגל, אריינגערעכנט די פעלדער און די פרוכט פון די ביימער. אזא היישעריק-מגפה איז קיינמאל פריער נישט געווען אין מצרים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|י|א|כ}}}}. | #'''ארבה''' - היישעריק: א ריזיגער שווארם היישעריק האט באפאלן און באדעקט גאנץ מצרים און אויפגעגעסן אלע פלאנצונגען וואס זענען געבליבן נאך דעם האגל, אריינגערעכנט די פעלדער און די פרוכט פון די ביימער. אזא היישעריק-מגפה איז קיינמאל פריער נישט געווען אין מצרים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|י|א|כ}}}}. | ||