בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,387
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
ק (גרונטסארטיר) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|פּייטן (11טער י"ה)}} | {{דעסקריפציע|פּייטן (11טער י"ה)}} | ||
'''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ''' איז געווען א | '''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ''' איז געווען פון די פריע חכמי אשכנז און א פראנצויזישער פּּייטן (ארום די יארן ד'תש"נ–ד'ת"ת). ער איז געווען פון די שטערקסטע און טאלאנטירטסטע פּייטנים. עס זענען פארבליבן איין־און־דרייסיג פון זיינע ליטורגישע שטיקער אין די פארשידענע מחזורים{{הערה|שם=JE|{{אנצ יהודית|2984-benjamin-b-samuel-of-coutances|Benjamin b. Samuel of Coutances|לוי גינצבורג}}}}. | ||
ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער תקופה נאך [[רבי אלעזר הקליר|קליר]]. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}|כיוון=שמאל}}. | ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער תקופה נאך [[רבי אלעזר הקליר|קליר]]. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}|כיוון=שמאל}}. | ||
==לעבן און אפּשטאם== | ==לעבן און אפּשטאם== | ||
עס איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אלס | עס איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי, פראנקרייך), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אין העברעאיש אלס קוסטני{{הערה|שם=JE}}. | ||
עטליכע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאַנטין]] און נישט פון פראנקרייך{{הערה|Weinberger, Leon J. [https://doi.org/10.2307/1453932 “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.”] ''The Jewish Quarterly Review'' 68, no. 1 (1977): 46–60.|כיוון=שמאל}}. זיי צייגן אָן אויף דער באגריף "פּויטן" וואס ר' בנימין האט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן"), און אז אסאך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען. | עטליכע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאַנטין]] און נישט פון פראנקרייך{{הערה|Weinberger, Leon J. [https://doi.org/10.2307/1453932 “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.”] ''The Jewish Quarterly Review'' 68, no. 1 (1977): 46–60.|כיוון=שמאל}}. זיי צייגן אָן אויף דער באגריף "פּויטן" וואס ר' בנימין האט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן"), און אז אסאך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען. | ||
אבער אנדערע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין | אבער אנדערע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין ספר 'הפרדס' אלס "עיר וקדיש זקננו ר' בנימין בר' שמואל מקוסטני זק"ל"{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=8962|page=252|מקום הוצאה=בודאפעסט|שנת הוצאה=תרפ"ד|מו"ל=הרב עהרנרייך|עמ=רכט–רל|4=(הלכות ר"ה)}}}}, און אז ער ווערט דערמאנט אין א תשובה פון [[רבי שלמה לוריא|מהרש"ל]] אלס א בן־דור פון [[רבי מאיר שליח ציבור]] פון ווירמייזא און פון [[רבי יוסף טוב עלם]]{{הערה|[[שית:Teshuvot_Maharshal.29|שו"ת מהרש"ל, סי' כט]]}}, וואס שטעלט אים צווישן די אשכנזים{{הערה|א.מ. הברמן, תולדות הפיוט והשירה, חלק ב', עמ' 226–227}}. רוב פון זיינע פּיוטים געפינען זיך אינעם נוסח צרפת, וואס שטיצט א פראנצויזישן אפּשטאם{{הערה|שם=JE}}. | ||
==פיוטים== | ==פיוטים== | ||
ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די [[שלש רגלים]] און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור. אויף געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין אקראסטיך איז א ספק צי זיי זענען צוגעשריבן צו אים אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE}}. | ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די [[שלש רגלים]] און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור. אויף געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין אקראסטיך איז א ספק צי זיי זענען צוגעשריבן צו אים אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE}}. | ||
זיינע פּיוטים זענען געשריבן אין דעם סטיל פון די אלטע פּייטנים, ווי [[רבי אלעזר הקליר|רבי אלעזר בירבי קליר]], אבער זיינע ווערק שטייען אפט ארויס מיט זייער דיכטערישער שיינקייט און זענען צומאל גאר קינסטלעריש{{הערה|[[יום-טוב ליפמאן צונץ|לעאָפּאָלד צונץ]], [https://www.google.com/books/edition/Literaturgeschichte_der_synagogalen_Poes/l2BAAmBHjmYC?hl=en&gbpv=1&pg=PA115&printsec=frontcover Literaturgeschichte der synagogalen Poesie], pp. 115-120 {{לינקשפראך|דייטש}}}}. | זיינע פּיוטים זענען געשריבן אין דעם סטיל און שפּראך פון די אלטע פּייטנים, ווי [[רבי אלעזר הקליר|רבי אלעזר בירבי קליר]], אבער זיינע ווערק שטייען אפט ארויס מיט זייער דיכטערישער שיינקייט און זענען צומאל גאר קינסטלעריש{{הערה|[[יום-טוב ליפמאן צונץ|לעאָפּאָלד צונץ]], [https://www.google.com/books/edition/Literaturgeschichte_der_synagogalen_Poes/l2BAAmBHjmYC?hl=en&gbpv=1&pg=PA115&printsec=frontcover Literaturgeschichte der synagogalen Poesie], pp. 115-120 {{לינקשפראך|דייטש}}}}. | ||
איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע [[קרובה]] פאר שבועות וואס איז געווען באקאנט צו | איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע [[קרובה]] פאר שבועות וואס איז געווען באקאנט צו צונץ{{קלאר אויס}} און רעקאנסטרואירט{{קלאר אויס|אידיש}} געווארן דורך ישראל דאווידזאן אין זיין "אוצר השירה והפיוט". די קרובה הייסט "ארוכה מארץ". עס ווערן אויך דערמאנט אנדערע פון זיינע פּיוטים מיט אַקראָסטיכן ווי "בנימן בר שמואל סופר", "פייטן", אדער "מתרגם". | ||
ר' בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו קבלה. | ר' בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו קבלה. | ||
| שורה 22: | שורה 22: | ||
ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א גרויסער תלמודישער אויטאריטעט און איז אפט ציטירט געווארן דורך מפרשים פון זיינער צייט. איינע פון זיינע פּסקים איז ציטירט דורך [[רבי יצחק הלוי]], רש"י'ס רבי. אין דעם פּסק ווייזט ער די פארבינדונג צווישן מדרש און פּיוט, און ערקלערט אז ביידע האבן זייער אפּשטאם אין ציבורישע ליינונגען{{קלאר אויס}}, און ציט דעם אויספיר אז די אפּאזיציע צו דאס אריינלייגן פּיוטים אין די תפילות איז אומבאגרינדעט{{קלאר אויס}}. | ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א גרויסער תלמודישער אויטאריטעט און איז אפט ציטירט געווארן דורך מפרשים פון זיינער צייט. איינע פון זיינע פּסקים איז ציטירט דורך [[רבי יצחק הלוי]], רש"י'ס רבי. אין דעם פּסק ווייזט ער די פארבינדונג צווישן מדרש און פּיוט, און ערקלערט אז ביידע האבן זייער אפּשטאם אין ציבורישע ליינונגען{{קלאר אויס}}, און ציט דעם אויספיר אז די אפּאזיציע צו דאס אריינלייגן פּיוטים אין די תפילות איז אומבאגרינדעט{{קלאר אויס}}. | ||
ער איז אויך ציטירט אלס א הלכה'ישער אויטאריטעט דורך די בעלי תוספות{{הערה| | ער איז אויך ציטירט אלס א הלכה'ישער אויטאריטעט דורך די בעלי תוספות{{הערה|{{בבלי|חגיגה|יב|א}} ד"ה מסוף}}, דורך [[רבי משה מקוצי|רבי משה בן יעקב פון קוצי]] (אין זיין ספר מצוות גדול){{הערה|1=סמ"ג, עשין מב, עמ' קיח}} און דורך [[רבי מרדכי בן הלל]] (אין זיין פירוש אויף דער גמרא){{הערה|מרדכי, ראש השנה, אות תשע}}. | ||
==ביבליאגראפיע== | ==ביבליאגראפיע== | ||
*{{היברובוקס|אליעזר ליזר לנדסהוט|עמודי העבודה|29119|page=57|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרי"ז|עמ=53}} | *{{היברובוקס|אליעזר ליזר לנדסהוט|עמודי העבודה|29119|page=57|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרי"ז|עמ=53}} | ||
*{{היברובוקס|שמואל יוסף פין|כנסת ישראל|46998|page=172|מקום הוצאה=ווארשע|שנת הוצאה=תרמ"ז|עמ=174}} | |||
*{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}} | *{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}} | ||
*{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}} | *{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}} | ||
*{{היברובוקס|אהרן ראו|אמת ליעקב|36863|page=133|קעפל=קרובת "אגן הסהר"|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרצ"ז| | *{{היברובוקס|אהרן ראו|אמת ליעקב|36863|page=133|קעפל=קרובת "אגן הסהר"|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרצ"ז|מו"ל=ספר היובל לכבוד הרב יעקב פריימאנן|עמ=128–148}} | ||
* Wout van Bekkum, [https://ddd.uab.cat/record/239942 The Latin Talmud and Liber Krúbot], ''The Talmud in Dispute During the High Middle Ages'', 2019, p. 171-218 | * Wout van Bekkum, [https://ddd.uab.cat/record/239942 The Latin Talmud and Liber Krúbot], ''The Talmud in Dispute During the High Middle Ages'', 2019, p. 171-218 | ||
*ישראל דאווידזאן, [https://hdl.handle.net/2027/mdp.39015024589577?urlappend=%3Bseq=423%3Bownerid=13510798888514179-80 אוצר השירה והפיוט], חלק א, ז' 347 | *ישראל דאווידזאן, [https://hdl.handle.net/2027/mdp.39015024589577?urlappend=%3Bseq=423%3Bownerid=13510798888514179-80 אוצר השירה והפיוט], חלק א, תרפ"ה, ז' 347 | ||
*יהודה ליב וינברגר, “[http://www.jstor.org/stable/23506687 שירים חדשים מהתקופה הביזאנטינית]”, Hebrew Union College Annual 43 (1972): 308–309. | *יהודה ליב וינברגר, “[http://www.jstor.org/stable/23506687 שירים חדשים מהתקופה הביזאנטינית]”, Hebrew Union College Annual 43 (1972): 308–309. | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||