מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
3,951
רעדאגירונגען
(←זיין לעבן און שאפן אין די פסוקים און חז"ל: פארראכטן פּאראמעטער) |
אין תקציר עריכה |
||
| (7 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''דָּרְיָוֶשׁ הַמָּדִי''' ( | {{דעסקריפציע|קעניג פון פרס ומדי (ג'שפ"ט-צ)}} | ||
'''דָּרְיָוֶשׁ הַמָּדִי''' ([[אראמיש]]: '''דָּרְיָוֶשׁ מָדָאָה''') איז געווען דער קעניג פון [[בבל]] צווישן [[בלשאצר]] און [[כורש]], און דער ערשטער קעניג פון "[[מלכות פרס ומדי]]". ער ווערט דערמאנט אין [[ספר דניאל]], און עטליכע פון [[דניאל]]'ס חזיונות זענען דאטירט צו זיין קעניגרייך. ער איז געווען דער קעניג וואס האט געהייסן אריינווארפן [[דניאל אין לייבן גרוב]]. | |||
זיין היסטארישע אידענטיטעט איז שטארק אומקלאר. די וויסנשאפטליכע געמיינדע איז בעיקר גענויגט צו זען אין אים [[גאבריאס]] – א בבל'ישער [[גענעראל]] וואס האט דעזערטירט צו דער פרס'ישער זייט; ווידער רעליגיעזע פארשערס זענען גענויגט אים צו אידענטיפיצירן מיט [[קיאסערעס דער צווייטער]]. | זיין היסטארישע אידענטיטעט איז שטארק אומקלאר. די וויסנשאפטליכע געמיינדע איז בעיקר גענויגט צו זען אין אים [[גאבריאס]] – א בבל'ישער [[גענעראל]] וואס האט דעזערטירט צו דער פרס'ישער זייט; ווידער רעליגיעזע פארשערס זענען גענויגט אים צו אידענטיפיצירן מיט [[קיאסערעס דער צווייטער]]. | ||
| שורה 5: | שורה 6: | ||
==זיין לעבן און שאפן אין די פסוקים און חז"ל== | ==זיין לעבן און שאפן אין די פסוקים און חז"ל== | ||
[[טעקע:SEHDAR PALACE IN PERSEPOLIS.tif|קליין|לינקס|א שניצונג אין פאלאץ פון אחשוורוש אין פערסעפאליס, צייגנדיג אדללייט פון פרס און פון מדי אריינגעטון אין א פריינטליכע געשפרעך.]] | [[טעקע:SEHDAR PALACE IN PERSEPOLIS.tif|קליין|לינקס|א שניצונג אין פאלאץ פון אחשוורוש אין פערסעפאליס, צייגנדיג אדללייט פון פרס און פון מדי אריינגעטון אין א פריינטליכע געשפרעך.]] | ||
דריווש המדי ווערט דערמאנט נאר אין [[ספר דניאל]]. דארט שטייט אז אין דער נאכט נאך בלשאצר'ס סעודה איז מקוים געווארן די נבואה וואס איז געשטאנען אויף דער וואנט און איז ענטשידן געווארן דורך דניאל; בלשאצר איז גע'הרג'ט געווארן און דריווש האט געקעניגט אויף זיין פלאץ{{הערה|שם=דניה}}{{הערה|שם=דניו}}. אין זיינע צייטן האבן זיינע "סרכים" און [[אחשדרפנים]] (לאקאלע הערשער) מקנא געווען דניאל'ן, און אים אונטערגעשטעלט א פאסטקע, און צוליב דעם איז ער אריין געווארפן געווארן אינעם לייבן גרוב{{הערה|שם=דניו}}. אין זיינע יארן האט דניאל געזען צוויי חזיונות{{הערה|{{תנ"ך|דניאל|ט}} און {{תנ"ך|דניאל|יא| | דריווש המדי ווערט דערמאנט נאר אין [[ספר דניאל]]. דארט שטייט אז אין דער נאכט נאך בלשאצר'ס סעודה איז מקוים געווארן די נבואה וואס איז געשטאנען אויף דער וואנט און איז ענטשידן געווארן דורך דניאל; בלשאצר איז גע'הרג'ט געווארן און דריווש האט געקעניגט אויף זיין פלאץ{{הערה|שם=דניה}}{{הערה|שם=דניו}}. אין זיינע צייטן האבן זיינע "סרכים" און [[אחשדרפנים]] (לאקאלע הערשער) מקנא געווען דניאל'ן, און אים אונטערגעשטעלט א פאסטקע, און צוליב דעם איז ער אריין געווארפן געווארן אינעם לייבן גרוב{{הערה|שם=דניו}}. אין זיינע יארן האט דניאל געזען צוויי חזיונות{{הערה|{{תנ"ך|דניאל|ט|לאנג=יא}} און {{תנ"ך|דניאל|יא|אן=ספר|לאנג=יא}}}}. | ||
חז"ל מאכן דעם חשבון אז דריווש איז געבוירן געווארן אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|3327}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן | חז"ל מאכן דעם חשבון אז דריווש איז געבוירן געווארן אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|3327}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון.}}{{הערה|שם=סע|{{סדר עולם|רבה|כח}}}}, דאס זעלבע יאר וואס [[נבוכדנצר]] האט אוועקגעפירט [[יהויכין|יהויכין מלך יהודה]] אין גלות קיין בבל{{הערה|שם=סע}}. חז"ל האבן געזען דערין א סימבאלישער צייכן אויף נבוכדנצר'ס מפלה: | ||
{{ציטוט|יום שנכנס נבוכדנצר להיכל בימי יהויכין נולד שטנו – והוא דריוש|{{סדר עולם|רבה|כח}}}} | {{ציטוט|יום שנכנס נבוכדנצר להיכל בימי יהויכין נולד שטנו – והוא דריוש|{{סדר עולם|רבה|כח}}}} | ||
זיין טאטע איז געווען אחשורוש המדי{{הערה|{{תנ"ך|דניאל|ט|א}}}}, וואס איבער אים ווייסט מען כמעט גארנישט. די מפרשים אויף [[ספר דניאל]]{{הערה|[[רש"י]], [[מצודות דוד]], [[אבן עזרא]] און נאך}} באטאנען אז דאס איז נישט דער [[אחשוורוש]] וועלכער איז באקאנט פון [[מגילת אסתר]]. אן אויסנאם איז א שיטת "יש אומרים" וואס ווערט געברענגט אינעם פירוש פון [[רבי תנחום הירושלמי]] אויף מגילת אסתר, אז אחשורוש פון דער מגילה איז יא דער פאטער פון דריווש המדי, און אז די מעשה פון [[פורים]] האט פאסירט איידער בבל איז איינגענומען געווארן דורך די פרסיים{{הערה|'''אוצר מפרשי המגילה''', ירושלים: מכון ירושלים, תש"פ. אסתר א, א}}. עס זענען דא וואס זאגן אז זיין מאמע איז געווען א פרס'ישע{{הערה|שם=ילקוש|{{ילקוט שמעוני|אסתר|תתרמט}}}}. דריווש'ס איידעם איז געווען כורש דער קעניג פון פרס{{הערה|שם=יוסי|[[ספר יוסיפון]] פרק ג}}. עס זענען דא וואס זאגן אז אחשורוש פון מגילת אסתר איז געווען דער זון פון דריווש המדי, און ער האט געהייראט [[ושתי]], די טאכטער פון בלשאצר, ווען דריווש האט איינגענומען בבל{{הערה|שם=ילקוש}}. | זיין טאטע איז געווען אחשורוש המדי{{הערה|{{תנ"ך|דניאל|ט|א}}}}, וואס איבער אים ווייסט מען כמעט גארנישט. די מפרשים אויף [[ספר דניאל]]{{הערה|[[רש"י]], [[מצודות דוד]], [[אבן עזרא]] און נאך}} באטאנען אז דאס איז נישט דער [[אחשוורוש]] וועלכער איז באקאנט פון [[מגילת אסתר]]. אן אויסנאם איז א שיטת "יש אומרים" וואס ווערט געברענגט אינעם פירוש פון [[רבי תנחום הירושלמי]] אויף מגילת אסתר, אז אחשורוש פון דער מגילה איז יא דער פאטער פון דריווש המדי, און אז די מעשה פון [[פורים]] האט פאסירט איידער בבל איז איינגענומען געווארן דורך די פרסיים{{הערה|'''אוצר מפרשי המגילה''', ירושלים: מכון ירושלים, תש"פ. אסתר א, א}}. עס זענען דא וואס זאגן אז זיין מאמע איז געווען א פרס'ישע{{הערה|שם=ילקוש|{{ילקוט שמעוני|אסתר|תתרמט}}}}. דריווש'ס איידעם איז געווען כורש דער קעניג פון פרס{{הערה|שם=יוסי|[[ספר יוסיפון]] פרק ג}}. עס זענען דא וואס זאגן אז אחשורוש פון מגילת אסתר איז געווען דער זון פון דריווש המדי, און ער האט געהייראט [[ושתי]], די טאכטער פון בלשאצר, ווען דריווש האט איינגענומען בבל{{הערה|שם=ילקוש}}. | ||
| שורה 48: | שורה 49: | ||
[[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין תנ"ך]] | [[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין תנ"ך]] | ||
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | [[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | ||
[[קאַטעגאָריע:גוי'אישע קעניגן אין תנ"ך]] | |||
[[he:דריווש המדי]] | [[he:דריווש המדי]] | ||
רעדאגירונגען