אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "תשב"ץ קטן"

2 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
אויסגאבע > אויפלאגע (קרדיט: הפייטן שווערמער)
אין תקציר עריכה
(אויסגאבע > אויפלאגע (קרדיט: הפייטן שווערמער))
שורה 41: שורה 41:
דער חיבור ווערט דערמאנט ביי [[רבי מרדכי בן הלל]] (דער "מרדכי"), פון [[מהר"ם מרוטנבורג]]'ס תלמידים{{הערה|זעט: רבי מרדכי בן הלל, '''מרדכי''', ברכות, סי' קצ"ב וקצ"ה; שם, שבת, סי' תע"ג; שם, חולין, סי' תשמ"ו ותשמ"ז. און זעט דארט, חולין, סי' תשמ"ה, אז אויך די הגהות רבי פרץ מקורביל על התשב"ץ קטן ווערן דערמאנט אין מרדכי.}}, און לויט פארגלייכן ציטאטן זעט אויס אז דאס האט זיך געפונען אויך ביי אנדערע תלמידים פון מהר"ם מרוטנבורג{{הערה|שם=אנגל10}}. זיין פארשפרייטונג האט זיך אנגעהויבן באלד נאך זיין פארפאסונג, און עס ווערט אסאך דערמאנט אין די ווערטער פון גדולים פונעם דור נאך זיין פארפאסונג, ווי אין ספר [[כלבו (ספר)|כלבו]] און [[רבי אהרון הכהן מלוניל|אורחות חיים (מר"א מלוניל)]] וואס ציטירן אסאך פון עס. אויך ביי [[רבי יעקב בן אשר]], אין זיין ספר [[ארבעה טורים]], ווערט עס דערמאנט עטליכע מאל{{הערה|זעט לדוגמא: {{טור|אורח חיים|קפ}}, {{טור|אורח חיים|רג|ללא=שם}} און {{טור|אורח חיים|רפ|ללא=שם}}.}}.
דער חיבור ווערט דערמאנט ביי [[רבי מרדכי בן הלל]] (דער "מרדכי"), פון [[מהר"ם מרוטנבורג]]'ס תלמידים{{הערה|זעט: רבי מרדכי בן הלל, '''מרדכי''', ברכות, סי' קצ"ב וקצ"ה; שם, שבת, סי' תע"ג; שם, חולין, סי' תשמ"ו ותשמ"ז. און זעט דארט, חולין, סי' תשמ"ה, אז אויך די הגהות רבי פרץ מקורביל על התשב"ץ קטן ווערן דערמאנט אין מרדכי.}}, און לויט פארגלייכן ציטאטן זעט אויס אז דאס האט זיך געפונען אויך ביי אנדערע תלמידים פון מהר"ם מרוטנבורג{{הערה|שם=אנגל10}}. זיין פארשפרייטונג האט זיך אנגעהויבן באלד נאך זיין פארפאסונג, און עס ווערט אסאך דערמאנט אין די ווערטער פון גדולים פונעם דור נאך זיין פארפאסונג, ווי אין ספר [[כלבו (ספר)|כלבו]] און [[רבי אהרון הכהן מלוניל|אורחות חיים (מר"א מלוניל)]] וואס ציטירן אסאך פון עס. אויך ביי [[רבי יעקב בן אשר]], אין זיין ספר [[ארבעה טורים]], ווערט עס דערמאנט עטליכע מאל{{הערה|זעט לדוגמא: {{טור|אורח חיים|קפ}}, {{טור|אורח חיים|רג|ללא=שם}} און {{טור|אורח חיים|רפ|ללא=שם}}.}}.


==אויסגאבן==
==אויפלאגעס==
דער ספר תשב"ץ קטן איז געווארן קאפירט אין כתב יד פילע מאל, צווישן זיי כתב יד ווארשע 7/258, כתב יד קעימברידזש 1/800, כתב יד פריס 2/643, און נאך{{הערה|פאר א ליסטע פון נאך כתבי יד נוספים זעט: {{אוצר החכמה|שלמה אנגל|"בשער הספר"|169547|בתוך '''תשב"ץ קטן''', מהדורת [[מכון ירושלים]], ירושלים תשע"א, עמ' 13–14||עמוד=10}}. סך הכל געפינט זיך ארום 120 כתבי יד.}}.
דער ספר תשב"ץ קטן איז געווארן קאפירט אין כתב יד פילע מאל, צווישן זיי כתב יד ווארשע 7/258, כתב יד קעימברידזש 1/800, כתב יד פריס 2/643, און נאך{{הערה|פאר א ליסטע פון נאך כתבי יד נוספים זעט: {{אוצר החכמה|שלמה אנגל|"בשער הספר"|169547|בתוך '''תשב"ץ קטן''', מהדורת [[מכון ירושלים]], ירושלים תשע"א, עמ' 13–14||עמוד=10}}. סך הכל געפינט זיך ארום 120 כתבי יד.}}.
אויך איז עס געדרוקט געווארן אסאך מאל און אין פארשידענע אויסגאבן:
אויך איז עס געדרוקט געווארן אסאך מאל און אין פארשידענע אויסגאבן:
* {{היברובוקס||מהדורת קרימונא, איטאליע שט"ז|44509}} (1556) – דער ערשטער דרוק אויסגאבע פונעם חיבור, געדרוקט געווארן ארום 250 יאר נאכ'ן געשריבן ווערן, אינעם וויצינצו קונטי דרוק. פון די מהדורה און ווייטער האט דער ספר אנטהאלטן 590 סימנים.
* {{היברובוקס||מהדורת קרימונא, איטאליע שט"ז|44509}} (1556) – דער ערשטער דרוק אויפלאגע פונעם חיבור, געדרוקט געווארן ארום 250 יאר נאכ'ן געשריבן ווערן, אינעם וויצינצו קונטי דרוק. פון די מהדורה און ווייטער האט דער ספר אנטהאלטן 590 סימנים.
* {{היברובוקס||מהדורת (קאפוסט?) תקע"ו|49594}} (1816) – באזירט אויפ'ן קרימונא אויסגאבע, מיט לייכטע הגהות. געדרוקט לכאורה אין [[קאפוסט]]{{הערה|זעט {{הספרייה הדיגיטלית|2=פרטים|3=990020855140205171}}}}.
* {{היברובוקס||מהדורת (קאפוסט?) תקע"ו|49594}} (1816) – באזירט אויפ'ן קרימונא אויפלאגע, מיט לייכטע הגהות. געדרוקט לכאורה אין [[קאפוסט]]{{הערה|זעט {{הספרייה הדיגיטלית|2=פרטים|3=990020855140205171}}}}.
* {{אוצר החכמה||מהדורת לבוב תרי"ח|8829}} (1858) – געדריקט ביי דוד צבי שרענצל.
* {{אוצר החכמה||מהדורת לבוב תרי"ח|8829}} (1858) – געדריקט ביי דוד צבי שרענצל.
* {{היברובוקס||מהדורת ווארשא תרל"ו|49595}} (1875) – געדריקט ביי יעקב יוסף קאלינבערג און יצחק גאלדמאן. אין די אויסגאבע זענען [[צענזור]]ירט געווארן פונעם ספר די סימנים תט"ז (תי"ו) און תי"ז. אזוי אויך די סימנים תקי"ב און תקי"ג זענען צוזאמגעשטעלט געווארן פאר איין סימן (תק"י). כדי צו משלים זיין די צאל סימנים צו 590, ווי אין די פריערדיגע אויסגאבן, זענען די סימנים תקפ"ג און תקפ"ד צעטיילט געווארן אויף פינף (תק"פ–תקפ"ד). די און אנדערע אינטערווענצן האבן פאראורזאכט דאס פארדרייען די ציילונג פון סימנים אינעם ספר, בסימנים שבתווך. די גרייזיגע סימנים האבן אנגעהאלטן אויך אין די קומענדיגע מהדורות. אין מהדורת ווארשע גם לא השוו מול המהדורות הראשונות, והמהדירים הכניסו שינויים בספר לפי ראות עיניהם, לשם "תיקון הטעיות". בשנים שלאחר מכן הודפסה מהדורה נוספת זהה באותה הוצאה, ובהמשך - בשנת תרמ"ב (1881) - הודפסה בוורשה עוד מהדורה המתבססת על מהדורת תרל"ו (לא ידוע בית הדפוס).
* {{היברובוקס||מהדורת ווארשא תרל"ו|49595}} (1875) – געדריקט ביי יעקב יוסף קאלינבערג און יצחק גאלדמאן. אין די אויפלאגע זענען [[צענזור]]ירט געווארן פונעם ספר די סימנים תט"ז (תי"ו) און תי"ז. אזוי אויך די סימנים תקי"ב און תקי"ג זענען צוזאמגעשטעלט געווארן פאר איין סימן (תק"י). כדי צו משלים זיין די צאל סימנים צו 590, ווי אין די פריערדיגע אויסגאבן, זענען די סימנים תקפ"ג און תקפ"ד צעטיילט געווארן אויף פינף (תק"פ–תקפ"ד). די און אנדערע אינטערווענצן האבן פאראורזאכט דאס פארדרייען די ציילונג פון סימנים אינעם ספר, בסימנים שבתווך. די גרייזיגע סימנים האבן אנגעהאלטן אויך אין די קומענדיגע מהדורות. אין מהדורת ווארשע גם לא השוו מול המהדורות הראשונות, והמהדירים הכניסו שינויים בספר לפי ראות עיניהם, לשם "תיקון הטעיות". בשנים שלאחר מכן הודפסה מהדורה נוספת זהה באותה הוצאה, ובהמשך - בשנת תרמ"ב (1881) - הודפסה בוורשה עוד מהדורה המתבססת על מהדורת תרל"ו (לא ידוע בית הדפוס).
* מהדורת [[הוצאת א. לוין אפשטיין|לוין-אפשטיין]] - {{היברובוקס||ורשה תרס"ב|4807}} (1902). מהדורה זו התבססה על מהדורת ורשה תרל"ו. מהדורה נוספת יצאה על ידי לוין-אפשטיין בוורשה בשנת תר"ף, שהתבססה על קודמתה משנת תרס"ב. על בסיס מהדורה זו האחרונה יצאה מהדורה שלישית בהוצאת לוין-אפשטיין, בירושלים תשי"א.
* מהדורת [[הוצאת א. לוין אפשטיין|לוין-אפשטיין]] - {{היברובוקס||ורשה תרס"ב|4807}} (1902). מהדורה זו התבססה על מהדורת ורשה תרל"ו. מהדורה נוספת יצאה על ידי לוין-אפשטיין בוורשה בשנת תר"ף, שהתבססה על קודמתה משנת תרס"ב. על בסיס מהדורה זו האחרונה יצאה מהדורה שלישית בהוצאת לוין-אפשטיין, בירושלים תשי"א.