בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,374
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן "
ק (החלפת טקסט – "פאראייניקט" ב־"פאראייניגט") |
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ") |
||
| שורה 11: | שורה 11: | ||
נאכדעם וואס שלמה המלך איז געשטארבן, האט זיך אנגעהויבן א קאנפליקט, צווישן די שבטים איבער ווער עס רעגירט איבערן לאנד. שבט יהודה, אריינרעכנדיק בנימין, האבן אויפגענומען [[רחבעם]] אלס זייער קעניג. און די אנדערע שבטים האבן אויפגענומען [[ירבעם בן נבט]], אלס זייער קעניג, און מיטדעם געגרינדעט די [[מלכות ישראל]]. דערביי געבנדיק פאר ארץ יהודה א סטאטוס פון אן אייגן לאנד. | נאכדעם וואס שלמה המלך איז געשטארבן, האט זיך אנגעהויבן א קאנפליקט, צווישן די שבטים איבער ווער עס רעגירט איבערן לאנד. שבט יהודה, אריינרעכנדיק בנימין, האבן אויפגענומען [[רחבעם]] אלס זייער קעניג. און די אנדערע שבטים האבן אויפגענומען [[ירבעם בן נבט]], אלס זייער קעניג, און מיטדעם געגרינדעט די [[מלכות ישראל]]. דערביי געבנדיק פאר ארץ יהודה א סטאטוס פון אן אייגן לאנד. | ||
ווען מלכות ישראל איז געקומען צו אן ענדע, דורך די קעניגן פון אשור, האט די יהודה קעניגרייך געצאלט צינזן פאר אשור, און דערביי פארזיכערט זייער זעלבסטשטענדיקייט. שפעטער איז די אשור אימפעריע צעפאלן, און יהודה האט געמוזט אנגעהערן צו די קעניגן פון מצרים. און דערנאך צו [[בבל]], וואס האט שפעטער פארניכטעט די יידישע קעניגרייך, און פארטריבן די | ווען מלכות ישראל איז געקומען צו אן ענדע, דורך די קעניגן פון אשור, האט די יהודה קעניגרייך געצאלט צינזן פאר אשור, און דערביי פארזיכערט זייער זעלבסטשטענדיקייט. שפעטער איז די אשור אימפעריע צעפאלן, און יהודה האט געמוזט אנגעהערן צו די קעניגן פון מצרים. און דערנאך צו [[בבל]], וואס האט שפעטער פארניכטעט די יידישע קעניגרייך, און פארטריבן די אידן אין [[גלות]]. | ||
=== פערסישע צייטן === | === פערסישע צייטן === | ||
[[כורש]] קעניג פון פרס און מדי, האט געגעבן ערלויבעניש פאר די | [[כורש]] קעניג פון פרס און מדי, האט געגעבן ערלויבעניש פאר די אידן זיך אומצוקערן קיין ארץ ישראל, און אויפבויען די צווייטע [[בית המקדש]], דאס אלעס איז געווען אן [[אטאנאמיע]], אונטערן [[פערסישע אימפעריע]], אויף [[אראמיש]] איז די שטאַט גערופן געווארן '''יהוד מדינתא''', דאס לאנד יהודה. | ||
דאס לאנד האט אנגעהאלטן, ביז ווען [[אלעקסאנדער דער גרויסער]], האט באזיגט די פערסישע אימפעריע, און האט איינגענומען די לענדער, וואס האבן זיך געפונען אין ארץ ישראל. אונטער די פערסן האבן די | דאס לאנד האט אנגעהאלטן, ביז ווען [[אלעקסאנדער דער גרויסער]], האט באזיגט די פערסישע אימפעריע, און האט איינגענומען די לענדער, וואס האבן זיך געפונען אין ארץ ישראל. אונטער די פערסן האבן די אידן געהאט א פילע אטאנאמיע, ווי ארויסגעבן געלטער, און פרייהייט פון רעליגיע. | ||
=== גריכישע צייטן === | === גריכישע צייטן === | ||
אונטער די גריכן, האבן די | אונטער די גריכן, האבן די אידן וואס האבן זיך געפונען אין ארץ יהודה, פון אנהייב געהאט ברייטע פרייהייט, ביז ווען די סירישע קייזער אנטיוכוס אפיפאנס, איז געקומען צו די מאכט, ער האט אונטערדריקט די יידישע זעלבסטהערשאפט, און אוועק גענומען זייער פרייהייט פון רעליגיע. דערמיט האט זיך אנגעפאנגען די אויפשטאנד פון די [[חשמונאים]], וואס האבן זיגרייך ארויסגשטויסן די סירישע ארמייען, און געמאכט ארץ יהודה געצליך זעלבסטשטענדיק, און געגרינדעט די דינאסטיע פון די חשמונאים. | ||
די חשמונאים האבן פון אנהייב פארזיכערט די גרענעצן פון יהודה, און דערנאך אנגעהויבן עס צו פארברייטערן, ווען יעדע קעניג פירט אן א סעריע פון מלחמות קעגן די שטעט, און אנעקסירט זיי, צו ארץ יהודה, דער הויכפונקט פון די קעניגרייך איז געווען, ווען [[אלכסנדר ינאי]] האט איינגענומען דאס רוב פון ארץ ישראל, אריינגערעכנט די בארטן פלאך, אנקומענדיק קיין דאר, א שטאט נעבן היינטיקן [[חיפה]], און שטייענדיק איבער די בארטן שטאט [[עכו]]. פון צפון [[אשדוד]], [[אשקלון]], און [[עזה]] פון דרום. די [[גלעד]] געגנט, און אנדערע טעריטאריעס פון מזרח זייט [[ירדן טייך]], און גרויסע שטרעקעס פון די [[אדום|אדומיים]] פון דרום. | די חשמונאים האבן פון אנהייב פארזיכערט די גרענעצן פון יהודה, און דערנאך אנגעהויבן עס צו פארברייטערן, ווען יעדע קעניג פירט אן א סעריע פון מלחמות קעגן די שטעט, און אנעקסירט זיי, צו ארץ יהודה, דער הויכפונקט פון די קעניגרייך איז געווען, ווען [[אלכסנדר ינאי]] האט איינגענומען דאס רוב פון ארץ ישראל, אריינגערעכנט די בארטן פלאך, אנקומענדיק קיין דאר, א שטאט נעבן היינטיקן [[חיפה]], און שטייענדיק איבער די בארטן שטאט [[עכו]]. פון צפון [[אשדוד]], [[אשקלון]], און [[עזה]] פון דרום. די [[גלעד]] געגנט, און אנדערע טעריטאריעס פון מזרח זייט [[ירדן טייך]], און גרויסע שטרעקעס פון די [[אדום|אדומיים]] פון דרום. | ||
| שורה 31: | שורה 31: | ||
== בר כוכבאס רעוואלט == | == בר כוכבאס רעוואלט == | ||
נאכן חורבן זענען געווען מערערע שטעט וואס זענען געווען פיל מיט יידן, ירושלים איז טאקע געווען חרוב, אבער יידישע אנוועזנהייט איז נישט קלענער געווארן. אין יאר 132, האט אויסגעבראכן די יידישע רעוואלט אונטער [[בר כוכבא]], קעגן רוים. די יידישע לאנד האט געהאט צייטווייליקע זעלבסטהערשאפט פון דריי יאר, און האט פאראורזאכט שווערע פארלוסטן פאר די רוימישע [[מיליטער]]. צום סוף אבער האבן די רוימער בייגעקומען די יידישע קעמפער, און אונטערגעברענגט די רעשטלעך יידן, וואס זענען פארבליבן אין ארץ ישראל. דערמיט האבן די | נאכן חורבן זענען געווען מערערע שטעט וואס זענען געווען פיל מיט יידן, ירושלים איז טאקע געווען חרוב, אבער יידישע אנוועזנהייט איז נישט קלענער געווארן. אין יאר 132, האט אויסגעבראכן די יידישע רעוואלט אונטער [[בר כוכבא]], קעגן רוים. די יידישע לאנד האט געהאט צייטווייליקע זעלבסטהערשאפט פון דריי יאר, און האט פאראורזאכט שווערע פארלוסטן פאר די רוימישע [[מיליטער]]. צום סוף אבער האבן די רוימער בייגעקומען די יידישע קעמפער, און אונטערגעברענגט די רעשטלעך יידן, וואס זענען פארבליבן אין ארץ ישראל. דערמיט האבן די אידן זיך גענומען פארלאזן די געגנט פון יהודה, און די אנדערע געגנטער. און געגאנגען צו אנדערע יידישע ערטער אין גלות. | ||
[[אדאריאניס קייסער]], וועלכע איז געווען קייסער ביים רעוואלט, און איר אונטערדריקט, האט ווידעראמאל אויפגעשטעלט ירושלים, אבער פארבאטן איינטריט צו יידן, און האט גערופן די שטאט איליא קאפיטאלינא. און האט געביטן די נאמען פון יהודה, צו פראווינקיא סיריע פאלעסטינע. | [[אדאריאניס קייסער]], וועלכע איז געווען קייסער ביים רעוואלט, און איר אונטערדריקט, האט ווידעראמאל אויפגעשטעלט ירושלים, אבער פארבאטן איינטריט צו יידן, און האט גערופן די שטאט איליא קאפיטאלינא. און האט געביטן די נאמען פון יהודה, צו פראווינקיא סיריע פאלעסטינע. | ||