רוי:פערל
|
דער אַרטיקל אָדער די אָפטיילונג נויטיגט זיך אין א קאָמפלעטער איבערשרייבונג. ביטע דאס דורכשמועסן אין דעם שמועס בלאַט. |
פּערל (Pearl), אויך באקאנט ווי מאַרגאַרעט איז אַן איידלשטיין וואס אויסטערס און אנדערע שעלפיש מאכן. פערל זענען אפטמאל ווייס, אבער אויך אנדערע קאלירן.
פערל פארמירונג
א פּערל ווערט געשאפן פון אראגנישן מאַטריאַל וואס איז די סעקרעציע פון א מאלוסק אלס רעזולטאט פון א סטימול וואס טוט אריינדרינגן אינעם אויסטער. דער מאָלוסק סעקרעטעס קאַלסייט און אַראַגאָניטע איבער צייַט, די הויפּט קאַמפּאָונאַנץ פון קאַלציום קאַרבאַנייט (CaCO3), קאַמביינד מיט אַ פּראָטעין גערופן Conchiolin שווער שטראַלן. קאָמבינינג די פּראַוויזשאַנז זענען פּיילד אויף יעדער אַנדערער אין לייַערס און שאַפן אַ העל פּילקע אין צייַט ספּעקטאַקיאַלער. ווען דעם פּראָצעס נעמט אָרט דורך זיך, גערופן שאָל "אויב-פּערל" אָדער מוטער פון פּערל (Nacre). פאַרקערט צו פאָלקס גלויבן, די מקור איז טעות פאַר אַ קערל פון זאַמד גייט אריין אַן ויסטער, אַזוי עס ראַרעלי כאַפּאַנז. דאס סטימול איז יוזשאַוואַלי אַ פּעראַסייט אָרגאַניזם, קיין אָרגאַניק מאַטעריאַל, אָדער אַפילו שעדיקן די ינער פּראַטעקטיוו געוועב אַז פּראַטעקץ די שעלפיש. יוזשאַוואַלי די פונדרויסנדיק סטימול אין אַן ויסטער ווען עס אָפּענס זייַן שאָל. פּערל געמאכט פּריימעראַלי פון קאַלסיום קאַרבאַנייט, איז צעלאָזן אין זויער - עסיק, ווייַן אָדער אַפילו מאַראַנץ זאַפט.
פארשפרייטונג
פערל קענען ווערן געפונען אין דרום יאַפּאַן, אַרום די בארטנס פון שרי לאַנקאַ און דרום אינדיע, אינדאנעזיע, די פיליפינען, דעם ברעג פון קאַליפאָרניע און איינגאס פון מעקסיקא און אַמעריקע, פילע אינזלען אין דעם אָקעאַן.
היסטאריע
דער ארומפארער איבן באטוטא שרייבט וועגן אונטערטונקען פאר פערל אין דעם אראבישן ים אינעם 14טן יארהונדערט, דורך ארומוויקלען א שטריק ארום דעם טונקערס טאליע.