רבי יקותיאל יהודה מייזליש
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:אישיות רבנית
פאראמעטער [ חיבוריו, מקום לידה ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
| געבורט | ה'תר"צ (יארגאנג: 94 בערך) |
|---|---|
| מדינה | ניו יורק |
| טעטיגקייט אָרט | סי גייט |
| השתייכות | חסידות |
| תחומי עיסוק | רב עיר |
| חתנים | הרב יוסף צבי דושינסקיא |
רבי יקותיאל יהודה (רבי זלמן לייב) מייזליש איז געווען א חסידישען' רב און א בעל דרשן, ער האט געדינט פאר צענדליגע יאהרן אלטס רב פון דער סיגעייט'ער שטעטיל אין ברוקלין ניו יארק. מחבר פון דו ספרים "בנין יקותיאל" און "זר זהב".
ביאגרפייע
ער איז געבוירן ל' בשבט תר"צ אין ניימארק צו זיין פאטער רבי צבי הירש וואס האט דאן געדינט אלס רב פון שטאט, און צו זיין מאמע הענא זיסל טאכטער פון רבי חיים יעקב טייטעלבוים[1] לימינעוו'ער רב - איידעם פון רבי שלמה האלבערשטאם מבאבוב. ביים ברית איז ער גערופן געווארן נאכן זיידען דער סיגעט'ער רב. אין יאהר תר"צ האט זיך זיין משפחה אריבער געצויגן קיין ווייטצען ווי זיין פאטער איז אויף גענומען אלס רב פון שטאט. אלס בוחער האט ער געלערנט אין זיין זיידען רבי דוד דוב מייזליש'ס ישיבה אין אוהעל. רבי דוד דוב איז געווען אן איידעם פון רבי יוסף משה טייטלבוים או אייניקעל פון הייליגען ישמח משה - און איידעם פון רבי דוד'ל קשאנעוו'ער - צאנז'ער רב'ס איידעם.
אלס יוגענט האט ער זיך בייקאנט מיט רבי שלום אליעזר'ל ראצפערט'ער, ביים קומען נאך קוקן דעם קלויזענבורג'ער רבס זוהן - ליפא'לה. וואס איז געווען געטרוגען צו זיך משדך זיין מיט רבי זלמן לייב'ס שוועסטער[2].
אין שואה
אין יאהר תש"ד לערנדיג אין אוהעל'ער ישיבה איז ער געכאפט געווארן דארעכן נאצים ימ"ש און ער איז געשיקט געווארן צום געטא[3] אינאיינעם מיט זיין זיידע רבי דוד דוב און זיין באבע רויזא בלומא. רבי זלמן לייב האט מצליח געווען צו אנטלויפן קיין ווייצטען און זיך צוריק קערן צו זיין עלטערן'ס הויז. נאך א קארצען וויילע איז ער צוריק געכאפט געווארן אינאיינעם מיטן גאנצען משפחה און דו ארטיגע וואיינערס קיין בודאפעשט, נאך צוויי וואכן זענען זיי גענומען געווארן צום אושוויץ'ען לאגער. דארטן איז ער אריינגענומען צום "קינדער לאגער". ערב ראש השנה איז ער גענומען געווארן צוזאמען מיט נאך אסאך קינדער און עלטער פון יאהר 14 - 18 צום סעלעקצייע און גענומען געווארן צום טויט. ער איז געראטעוועט געווארן און אין א דרך נס איז ער נישט גענומען געווארן צום טויט, ער איז געשיקט געווארן צו ארבעטן אין דעם קאך פונעם לאגער און דארטן האט ער זיך מוסר נפש געווען צו ברענגען עסען פאר זיין טאטע און פאר נאך יודען.
ביים יום טוב סוכות האט ער געגעסן מיט מסירות נפש א כזית אין א סוכה וואס זיין פאטער האט געבויט דארטן אין דעם לאגער, ער איז געשלאגען געווארן מערדעליכע קלעפ און בנס איז ער געבליבן לעבן[4]. נאך א תקופה איז ער מיט נאך פופציג יודען גענומען געווארן צום טראנספארט צו ארבעט לאגערס אין דייטשלאנד און ער איז געבליבן לעבן.
אין אמעריקע
לאחר השואה היגר לארצות הברית והיה מהתלמידים הראשונים בישיבתו של רבי שלמה הלברשטאם מבאבוב. כמו כן התקרב לרבי יואל מסאטמר. כשאביו עבר לשיקאגו עבר להתגורר בסמוך אליו, הוא שימש כמלמד בתלמוד תורה החרדי בעיר והקים בית כנסת. הוא נישא ללאה רילא בתו של רבי בנימין חיים פלדמן, תלמידו של רבי מאיר שפירא (וחותנו בזיווג שלישי של רבי יצחק טוביה וייס). לאחר נישואיו התגורר בשכונת קראון הייטס בסמיכות למרכז חב"ד 770[5], הוא הקים בית כנסת בביתו. כשהתגורר בקראון היטס היה צועד רגלית מדי שבת בצהריים לוויליאמסבורג כדי להשתתף בטיש סעודה שלישית אצל רבי יואל מסאטמר. לאחר כמה שנים עבר להתגורר בבורו פארק, שם הקים בית כנסת בשדרה ה-18[6], כמן כן היה מקורב לדודו רבי שלמה הלברשטאם האדמו"ר מבאבוב.
בשנת תשל"ז מונה לרבה של העיירה סי גייט שבניו יורק, בעצתו וברכתו של רבי יואל מסאטמר, ובשנת תשל"ח עבר להתגורר במקום שם הקים את הקהילה החסידית, והנהיג גם את קהילתו "קהל יראים" והקים תלמוד תורה במקום על שם אביו. יחד עימו היגרו למקום משפחות חסידיות רבות שעברו למקום בעידודו. הוא פיתח במקום מקוואות טהרה, כשרות ועוד.
לאחר סופת הוריקן סנדי בשנת 2012, כאשר עיירת סי גייט נפגעה קשות, פעל לשקם את בתי העיירה ולהחזיר את התושבים החרדים למקום[7].
הוא היה מקורב לרבי חיים זנוויל אברמוביץ' האדמו"ר מריבניץ, שהתגורר תקופה קצרה בסי גייט והתפלל בבית מדרשו[8][9].
הרב מייזליש ניחן בכושר רטורי ונודע כמספר סיפורי צדיקים ומשפיע חסידי, שיחותיו שולבו בהומור. הוא נודע במידת השמחה והכנסת אורחים.
בעצת רבי יואל מסאטמר עסק רבות בשנים כמתווך בחברת ביטוח לצד הנהגת קהילתו, ואף הרבי מסאטמר בעצמו רכש אצלו ביטוח.
נפטר בכ"ד באדר א' תשפ"ד ונקבר סמוך לאביו בחלקת חסידות סאטמר בבית הקברות בניו ג'רזי. כממלא מקומו ברבנות העיירה והקהילה בסי גייט מונה בנו הגדול הרב דוד דוב שבשנים האחרונות שימש כרבה הצעיר של העיירה והקהילה - "קהל יראים"[10].
זיינע ספרים
- בנין יקותיאל - על הספר "מילי דמיטב", שחיבר רבי משה יוסף טייטלבוים אב"ד אועהל (- שהוציא לאור מחדש)[11]. בשנת תשכ"ב קיבל את הסכמתו של הרב מטשעבין.
- זר זהב - על הספר "אור דוד" על מגילת אסתר ו"ריח דודאים" על הגדה של פסח, שחיבר רבי דוד דוב מייזליש (- שהוציא לאור מחדש, בשנת תשכ"ח)[12]
- הוציא לאור את הספר "אגרא דפרקא" מרבי צבי אלימלך מדינוב, עם הערותיו של אביו בשם "אגרא דצבי"[13].
משפחתו
בחייו שיכל את בתו הילדה ריזל ברכה.
- גיסו גאב"ד ירושלים רבי יצחק טוביה וייס.
- גיסו רבי חנינה אברהם לייטנר.
- בנו ממלא מקומו הרב דוד דוב רבה של סיגייט, כיהן כרב הצעיר של סי גייט ומחבר ספרי "פאר דוד" "אוצר השבת" ו"אוצר המועדים".
- בנו הרב יעקב שלמה, אב"ד לימנוב, משפיע ודרשן מפורסם[14]. נשוי ליוכבד אסתר, בתו של האדמו"ר רבי יוסף גרינוואלד מפאפא.
- בנו הרב שמעון זאב, רב בית המדרש "ישמח משה" ורבה של שכונת ברך משה בקריית יואל. נשוי להינדא, בתו של האדמו"ר רבי אהרן טייטלבוים מסאטמר.
- בנו הרב יוסף משה, רב קהילת לאסק.
- בנו הרב פנחס מרדכי, דומ"צ סי גייט.
- בתו הענא זיסל, נשואה להרב יעקב אליהו אונסדורפר, גאב"ד וראש ישיבת ראשית חכמה מונטריאול, בנו של רבי שמואל אלכסנדר אונסדורפר.
- חתנו הרב מאיר משולם הלברשטאם, בנו הצעיר של האדמו"ר רבי צבי אלימלך מצאנז.
- חתנו הרב יחזקאל מייזליש, רב קהילת אוהעל ברוקלין.
- בתו מרים ביילא, נשואה להרב יחזקאל הורוביץ, רב קהל קנין תורה שטראסבורג בפלעטבוש, בנו של רבי אברהם דוד.
- בתו חיה שיינדל, נשואה לאדמו"ר הרב יוסף צבי דושינסקיא.
- בתו יוכבד רחל, נשואה להרב אברהם יהודה לעוו, אב"ד וראש ישיבת 'תפארת אליעזר' בבורו פארק,
- בתו אסתר עכסא, נשואה להרב אשר אנשיל שעהר, אב"ד קלעסאן ברוקלין, מחבר ספר "בנה ביתך".
לקריאה נוספת
- הרב טוביה פריינד, סוכה בגיהינום של אושוויץ ✭ במה, אויף במה, 24 בספטמבר 2021.
- "יהודה אתה יודיך אחיך" פרקי תולדות ומראות חייו של הגה"צ גאב"ד סיגעיט זצ"ל, אויף בחצרות הקודש, כ"ה באדר א' תשפ"ד (יידיש).
- סופר העדה, "שריד אחרון לדור דעה" - כתבה אודותיו בגליון "דורות" - בתוך עיתון העדה, פרשת ויקהל תשפ"ד, עמודים 9-15.
קישורים חיצוניים
- יוסי שטארק, אבל באמריקה החרדית: הסתלקות גאב”ד סיגעט זצ”ל, חמיו של הרבי מדושינסקיא, אויף JDN, 4 במרץ 2024 (העברעאיש).
האחים האדמורי"ם מסאטמאר שליט"א בדברי הספד במסע הלוויית מחותנם הגה"צ גאב"ד סיגעט זצוק"ל אויף יוטיוב.- בד"ה - הגה"צ רבי יקותיאל יהודה מייזליש גאב"ד סיגעיט זצ"ל - כ"ד אדר א' תשפ"ד, אויף אייוועלט (יידיש).
- האדמו"ר מסקווירא בניחום אבלים אצל בני הגה"צ גאב"ד סיגעט זצוק"ל אויף יוטיוב.
- "שריד לדור דעה" - אבל כבד בעולם היהודי בהסתלקות כקש"ת גאב"ד סיגעיט זצ"ל, אויף בחצרות הקודש (יידיש).
הערות שוליים
- ↑ זוהן פון רבי משה יוסף טייטעלבוים.
- ↑ חסידות צאנז קלויזנבורג, "זכרתי ימים מקדם" בתוך בטאון "צאנז", חודש אדר ב', נתניה: "אגוד חסידי צאנז", תשפ"ד, עמ' 20.
- ↑ שיחת השבוע 1523 | טוב לשמוח, אויף שיחת השבוע חב"ד.
- ↑ רבי צבי הירש מייזליש, "שער מחמדים" אין שו"ת מקדשי השם, ירושלים, תשס"ח, מהדורה חדשה, חלק א'.
- ↑ בשיחה מבנו אב"ד לימנוב על החינוך בבית הוריו.
- ↑ כיום נמצא שם בית המדרש של חסידות ספינקא (של הרב מאיר אלעזר וייס).
- ↑
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:צ-זשורנאל
פארלאנגטע פאראמעטער [ 1 ] פעלן , "נגדע הארז בלבנון", בית יוסף להבה גליון תתכ"א, תשפ"ד, עמ' 9-13. - ↑ אב"ד לימינוב שליט"א מספר סיפור נפלא על הנועם אליעזר מסקולען זצ"ל באתר יוטיוב.
- ↑ גרונר, דוד יהודה - גלדצלר, דוד, הליכות חיים - רבינו הקדוש מריבניץ, תשע"ו (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע).
- ↑ "וזרח השמש ובא השמש" - הגה"צ רבי דוד דוב מייזליש שליט"א מונה לגאב"ד סיגעיט, אויף בחצרות הקודש.
- ↑ מאיר וונדר, אנציקלופדיה לחכמי גליציה, ירושלים, תשל"ח - תשנ"ז, חלק ג' (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע).
- ↑ רבי דוד דוב מייזליש, אור דוד עם קונטרס זר לזהב, ברוקלין: הרב יקותיאל יהודה מייזליש, תשכ"ח.
- ↑ רבי צבי אלימלך שפירא מדינוב, אגרא דפרקא <אגרא דצבי>, ברוקלין, תש"נ, חלק א'.
- ↑ א נסיעה קיין איירופע באגלייט דורך אב"ד לימנוב שליט"א, אויף יוטיוב.
קאטעגאריע:המכלול: ערכים שנוצרו במכלול קאטעגאריע:רבנים חסידים קאטעגאריע:רבנים חרדים אמריקאים קאטעגאריע:רבנים: ניצולי השואה קאטעגאריע:משפחת טייטלבוים קאטעגאריע:אסירים במחנה הריכוז אושוויץ קאטעגאריע:ניו יורק: רבנים קאטעגאריע:פרשני הגדה של פסח קאטעגאריע:פרשני מגילת אסתר