רוי:רבי יצחק יעקב ווייס
| געבורט | ה'תרס"א |
|---|---|
| טויט | י"א סיון ה'תשמ"ט (אלט: 88 בערך) |
הרב יצחק יעקב ווייס (ה'תרס"א - י"א סיון ה'תשמ"ט) איז געווען רב פון דער עדה החרדית אין ירושלים, און א וועלטס בארימטער פוסק. זיינע תשובות זענען געדרוקט אונטערן נאמען "מנחת יצחק".
ער איז געווען ראב"ד אין גרויסווארדיין פאר דער צווייטער וועלט מלחמה.
נאך דער מלחמה איז ער געווען ראב"ד אין מאנטשעסטער. ער האט אויפגעשטעלט דעם מאנטשעסטער כולל.
שפעטער איז ער געווארן אויפגענומען אלס ראב"ד עדה החרדית אונטער דעם דעמאלטסדיגן גאב"ד דער סאטמארער רבי זי"ע, און נאך דער פטירה פונעם סאטמארער רבי'ן ז"ל איז ער געווארן ירושלימער רב.
יונגע יארן
הרב ווייס איז געבוירן געווארן אין דאלינע, מזרח גאליציע, צו זיין פאטער רב יוסף יהודה ווייס, און צו זיין מוטער מרת יוכבד באבטשי. ביי דער ערשטער וועלט מלחמה האט זיך די משפחה געצויגן קיין מונקאטש.
ער האט געהייראט אלטע רבקה לאה, די טאכטער פון הרב פינחס צימעטבוים, רב פון גרויסווארדיין, וואו מ'האט אים אויפגענומען ווי א דיין אין זיין שווער'ס בית דין. ער איז געווארן א חסיד פונעם אהבת ישראל פון וויזשניץ, וואס האט דעמאלסט געוואוינט אין גרויסווארדיין. ער פלעג לערנען בחברותא צוזאמען מיט רבי יודל דזשיקאווער זעקס שעה יעדן טאג.
אין תש"ד איז זיין ווייב געווארן קראנק און איז נפטר געווארן. בזיווג שני האט ער געהייראט מרת מרים, די טאכטער פונעם וויזשניצער רבי'ן, רבי חיים מאיר האגער (די גרושה פון רבי יודל דזשיקאווער).
רבנות
נאך דער מלחמה האט ער איבערגענומען זיין שווער'ס רבנות אין גרויסווארדיין. (זיין שווער איז אומגעקומען אין אוישוויץ.) ווען די קאמוניסטן האבן גענומען די הערשאפט אין רומעניע, האט ער געזען אז ער וועט נישט קענען פועל'ן אלס רב, און האט אימיגרירט אין ענגלאנד, וואו מ'האט אים באשטימט ראב"ד אין מאנטשעסטער
ער איז ארויפגעגאנגען קיין ירושלים י"ט סיון ה'תש"ל (דעם 23סטן יוני 1970) צו ווערן סגן ראש בית דין פון דער עדה החרדית אונטער הרב דוד יונגרייז. ווען הרב יונגרייז איז נפטר געווארן אין תשל"ב, איז הרב ווייס געווארן זיין ממלא מקום. אין תשל"ט, ביי דער פטירה פונעם סאטמארער רבי'ן רבי יואל טייטלבוים, וואס איז געווען גאב"ד פון דער עדה, האט מען אויפגענומען הרב ווייס צו ווערן דער נעקסטער גאב"ד.
ער איז נפטר געוואןר י"א סיון ה'תשמ"ט (1989), און מען האט אים באגראבן אינעם הר הזיתים בית עולם אין ירושלים. דעם זעלבן טאג איז אויך נפטר געווארן רבי יודל דזשיקאווער, זיין ווייב'ס ערשטער מאן.
שאלות ותשובות
ער האט מחבר געווען שו"ת מנחת יצחק צען חלקים, און ווערט פאררעכנט אלס פוסק הדור. די סיבה פארוואס ער האט געהאט הצלחה מען זאל אים פארעכענען אלס פוסק הדור, איז צוליב עטליכע.
1] ער איז געווען א ריזן גאון און געווען באקאנט מיט אלע דעטאלן פון אלע חלקי התורה. זיין סדר פון מברר זיין תשובות איז ווי די אמאליגע גאונים און גדולי אחרונים. ער הייבט אהן פון סוגיות הש"ס, און פרעגט קשיות און תירוצים ער איז מסדר די שיטות פון ראשונים און אחרונים ביז ער פסק'נט. ער האט מיט זיין גרויסן כח אין הוראה מברר געווען די נייע סארט שאלות וואס איז אונטערגעקומען אין די היינטיגע וועלט. אויך גלייך נאכן קריג ווען עס זענען געווען זייער פארווירקליכטע שאלות אין די הלכות פון עגונות, איז ער געווען א מייסטער אין די סארט שאלות, די דעמלאטסדיגע גאונים האבן באוואונדערט זיין כח אין הוראה כאטש ער איז נאך געווען פארהאלטענמעסיג יונג (רוב פון זיינע בירורים אין עגונות איז דערנאך געדרוקט געווארן אין זיינע בענדער תשובות).
אין די שפעטערדיגע יאָרן ווען ער איז געווען ברייט באקאנט מיט זיין כח הוראה, האט מען יעדער שאלה ממש זיך קודם דורך גערעדט מיט אים, עס איז געווען אנגענומען ביי די תורה'דיגע וועלט א זאך וואס ער פאס'קנט אזוי איז ריכטיג, אין זיינע לעצטע יאָרן פלעגט אים אנקומען אזוי פיל שאלות אז ער האט שוין נישט אליין צוריקגעענטפערט נאר געגעבן פאר אנדערע מורה הוראות זאלן שרייבן וואס ער האלט, מען האט געהאלטן פאר א זכיה און א חשובע זאך אויב ער ענטפערט אליין צוריק.
2] ער איז געווען אן איידעם פארן וועלט קריג ביי דער ראב"ד פון גרויסווארדיין, און אזוי ווי גרויסווארדיין איז געווען פון די גרויסע שטעט און אונגארין, האט ער זיך אסאך געלערנט וויאזוי מען פסק'נט שאלות.
3] ער געווען זייער צוגעלאזן, א גרויסער בעל מדות, ער האט נישט וויי געטון קיין פליג אויפן וואנט, אין זיינע תשובות וועט ער קיינמאל נישט אטאקירן אפילו די וואס אטאקירן אים, און אפילו דו וואס זענען געווען שוואכער און ווייניגער פון אים. ער ברענגט אלע גאונים אפילו די וואס זענען נישט איינשטימונג מיט אים אין אמונות ודעות ווי הרב רבי עובדיה יוסף, אזוי אויך ער פערזענליך איז גיט געווען מיט יעדען רב און בן תורה פון גאנץ ארץ ישראל און גאנץ ירושלים. אזוי ווייט אפילו די נטורי קרתא און גאר פרומע וואס זענען נישט געווען צופרידן פון אים פון אונפאג, אבער איינזענדיגע זיין כח התורה און זיינע גאלדענע מדות האבן זיי זיך געמוזט בייגן פאר אים, און מקבל מרות געווען.
זיינע ספרים
- מנחת יצחק חלקים א'-ב', אויף היברובוקס
- מנחת יצחק חלקים ג'-ד', אויף היברובוקס
- מנחת יצחק חלקים ה'-ו', אויף היברובוקס
- מנחת יצחק חלקים ז'-ח', אויף היברובוקס
זיין משפחה
- זיין איינציקער זון, בעריש, איז דער ראש הקהל פון דער סאטמארער קהלה אין מאנטשעסטער. ער איז א איידעם פון הרב מרדכי יעקב ברייש, דער "חלקת יעקב".
- טאכטער, מרת טויבא רבקה לאה, די ווייב פון רבי עקיבא מנחם סופר, דער ערלויער רב פון בני ברק.
- זון, רבי יוסף יהודה (לייבל), איידעם פון הרב עליש ענגלאנדער פון לאנדאן. פלעגט דינען אלס רב פון בעלזא מאכניווקא בית מדרש אין לאנדאן און שפעטער נתמנה געווארן אלס א מיטגליד פון כשרות סיסטעמע פון עדה החרדית.
דרויסנדע לינקס
- ד"ר יעקב געלער, אוד מוצל מאש – הרב יצחק יעקב ווייס
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!