בנימין
פאר אנדערע באדייטן, זעט
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:תנ"ך פערזענליכקייט
פאראמעטער [ מקום לידה, מקום פטירה ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
בִּנְיָמִין איז א תנ"ך פערזענליכקייט, יונגסטער זון פון יעקב און רחל. די נאמען בנימין איז צוזאמען געשטעלט פון די ווערטער "בן" און "ימים", דאס מיינט "בן היד החזקה" או "בן הדרום". פון בנימין איז ארויסגעקומען שבט בנימין.
זיין געשיכטע
לויט ספר היובלים איז ער געבוירן אום י"א חשוון[1], און אזוי אויך לויט מדרש תדשא וואס איז קאפירט געווארן אין ילקוט שמעוני[2], לויט מדרש פסיקתא רבתי איז ער געבוירן געווארן צווישן פסח און שבועות. בנימין איז געבוירן אויפן וועג צווישן בית אל און אפרת, וואס דאס איז בית לחם, ווי יעקב אבינו דערציילט שפעטער פאר יוסף ”וָאֶקְבְּרֶהָ שָּׁם בְּדֶרֶךְ אֶפְרָת הִוא בֵּית לָחֶם”, זיין מאמע רחל איז געשטארבן ביי זיין געבורט, און זי האט אים דעמאלט גערופן בֶּן-אוֹנִי - א צווייפאכיגע באדייט: בן כאבי - א נאמען וואס דערציילט שלעכט'ס; און בן חוזקי - וואס ענדלט צו די באדייט פון די נאמען וואס זיין טאטע יעקב האט אים געגעבן - בִנְיָמִין. בנימין איז דער איינציגסטער פון יעקב'ס קינדער וואס איז געבוירן אין ארץ ישראל.
בנימין איז א ברידער (אויך פון זיין מאמעס זייט) פון יוסף. ווען יעקב'ס קינדער זענען אראפ קיין מצרים צו שאפן עסן, האט יוסף (וועמען זיי האבן נישט דערקענט) געבעטן אז זיי זאלן ברענגען זייער ברידער, וואס אויף אים האבן זיי געזאגט אז ער איז געבליבן מיט זייער טאטע אין כנען וויבאלד ער איז דער איינציגסטער זון וואס איז פארבליבן פון זיין באליבטע ווייב רחל. נאך וואס זיי האבן זיך צוריק געקערט מיטברענגענדיג בנימין מיט זיי, האט יוסף באפוילן זיינע מענטשן צו באהאלטן צווישן זיינע זאכן זיין זילבערנע בעכער, און דערנאך זיי נאכיאגן, אפשטעלן, און "טרעפן" די "געגנבטע" בעכער ביי די זאק פון בנימין, אויסרופנדיג אז ווער עס וועט זיך ביי אים געפינען די בעכער וועט ווארן פארשקלאפט צו יוסף.
ווען יעקב האט געבענטש זיינע זוהן, האט ער געבענטש בנימין:
בִּנְיָמִין זְאֵב יִטְרָף, בַּבֹּקֶר יֹאכַל עַד; וְלָעֶרֶב, יְחַלֵּק שָׁלָל.
לויטן מדרש אין תלמוד בבלי, איז בנימין איינער פון די פיר וואס האבן נישט געזינדיגט זייער גאנצע לעבן, און זיי זענען געשטארבן נאר אלס חטא אדם הראשון, צוזאמען מיט ישי, עמרם און כלאב (איינער פון דוד'ס קינדער). אזוי אויך אין מסכת בבא בתרא[3] ווערט דערמאנט אז בנימין איז איינער פון די זיבן וואס אין זיי האבן נישט שולט געווען רימה ותולעה נאך זייער טויט.
זיינע קינדער
כאשר התורה מתארת את בני ישראל היורדים מצרימה, היא מונה את בניו של בנימין:
וּבְנֵי בִנְיָמִן, בֶּלַע וָבֶכֶר וְאַשְׁבֵּל, גֵּרָא וְנַעֲמָן, אֵחִי וָרֹאשׁ; מֻפִּים וְחֻפִּים, וָאָרְדְּ.
על פי המתואר בספר הישר בנימין התחתן בגיל עשר עם מחליא בת ארם וממנה נולדו לו חמשת בניו הראשונים (בלע, בכר, אשבל, גרא ונעמן) ובהיותו בן 18 נשא אישה נוספת, ערבת בת זמרן בן אברהם, וממנה נולדו חמשת בניו האחרים (אחי, ראש, מופים, חופים וארד).
על פי רש"י בנימין קרא לבניו על שם אחיו, יוסף:
אמר לו מה טיבן של שמות הללו אמר לו כולם על שם אחי והצרות אשר מצאוהו בלע שנבלע בין האומות בכר שהיה בכור לאמי אשבל ששבאו אל גרא שנתגייר באכסניא ונעמן שהיה נעים ביותר אחי וראש אחי היה וראשי היה מפים מפי אבי למד וחפים שלא ראה חופתי ולא ראיתי אני חופתו וארד שירד לבין האומות.
עץ משפחה
עץ משפחה המציג את הדורות הקודמים:
מקום קבורתו
ישנן כמה מסורות באשר למיקום קברו של בנימין. ב"ספר הישר[4]" מצויה מסורת כי בנימין נקבר באזור ירושלים בנחלת שבטו: ”...וישימו אותו בארון ויותן ביד בניו... ואת בנימין קברו בירושלים נגד היבוסי אשר ניתן לבני בנימין”. מחמת מסורת זו, היו כאלו שרצו לזהות את מקום קברו במערה הקיימה באזור נבי עוכשא ברחוב שטראוס בירושלים, אך זיהוי זה אין לו מקור[5], בשנת 2023 בעקבות מלחמת חרבות ברזל מתחם קבר רחל אמנו נסגר לקהל ביום ההילולה,
בעקבות זה רבו הקולות לעלות לקברו של בנה בנימין בן יעקב ופורסם בשמו של האדמו"ר מפוריסוב שהקבר נמצא אכן ברחוב שטראוס אך הוא שלל דבר זה מכל וכל.
מסורת נוספת ממקמת את קברו במבנה נבי ימין השוכן במושב נווה ימין הנקרא על שמו והוא חלק ממתחם ציבורי מעת השלטון הממלוכי שנבנה בהוראת המושל הצבאי של ארץ ישראל באותה תקופה (המאה ה-14), האמיר תנכז אלחוסאמי. מסורת נוספת[6] ממקמת את קברו ב"רומי זעירתא", היא ח'רבת א-רומה, בשולי בקעת בית נטופה שבגליל התחתון.
שבט בנימין
שבט בנימין הוא אחד משנים-עשר שבטי ישראל המוזכרים בתנ"ך והוא מצאצאי האם הרביעית, רחל. בן לשבט בנימין נקרא "יְמיני" בלשון המקרא, ובריבוי: "בני ימיני" או "בני בנימין".
שבט בנימין היה הקטן בשבטי ישראל בעת יציאת מצרים. במהלך המסע במדבר צעד השבט ליד שבט מנשה ושבט אפרים ממערב לאוהל מועד. בעת הכניסה לכנען היו בו 45,600 לוחמים. מברכת יעקב לבנימין: ”בִּנְיָמִין זְאֵב יִטְרָף, בַּבֹּקֶר יֹאכַל עַד; וְלָעֶרֶב, יְחַלֵּק שָׁלָל”[7] הסיקו שסמל השבט היה הזאב.
ההיסטוריה של השבט כללה גם מלחמת אחים נגד שאר השבטים, עקב פרשת פילגש בגבעה, שבה כמעט הושמד השבט[8].
שאול, מלך ישראל הראשון, היה בן שבט בנימין. בזמן שלטון דוד נכרתה ברית בין שבט בנימין ושבט יהודה, שהמשיכה גם לאחר מותו. לאחר גלות בבל יצרו שני שבטים אלו יחד עם שבט לוי ואלו משבט שמעון שנטמעו בנחלת יהודה את האומה היהודית ושאר עשרת השבטים אבדו.
שער בנימין בצד הצפוני של ירושלים קיבל את שמו כיוון שהוביל לשטח שנשלט על ידי השבט. ירמיהו מזכיר את ”בְּשַׁעַר בִּנְיָמִן הָעֶלְיוֹן, אֲשֶׁר, בְּבֵית ה'”[9].
על פי הפירוש, האבן שמייצגת אותו היא הישפה, שאותה נשא אהרון הכהן עם שאר האבנים הטובות שנשא על ליבו.
זעט אויך
| עיינו גם בפורטל: | |||
|---|---|---|---|
| מוסטער:סמל פורטל | פורטל תנ"ך | ||
- עץ משפחה של אישים מהתנ"ך - מתרח ועד שלמה
צו ליינען מער
- זאב ארליך (עורך), "...לפני אפרים ובנימין ומנשה...", קובץ מחקרים ותגליות בגאוגרפיה-היסטורית, ירושלים, המועצה האזורית מטה בנימין, תשמ"ה 1985.
דרויסנדע לינקס
- מידיע און בילדער איבער בנימין אויף וויקיקאמאנס
- ספי בן יוסף, טלטולי קברו של בנימין בן יעקב, אויף ynet, 5 באוגוסט 2004
- בנימין בן יעקב אבינו, אויפ'ן וועבזייטל פון דער מדינת ישראל נאציאנאלער ביבליאטעק
רעפערענצן
קטגוריה:בני יעקב קטגוריה:יורדי מצרים קטגוריה:נביאים קטגוריה:צדיקים שנכנסו בחייהם לגן עדן קטגוריה:שבט בנימין קטגוריה:אפונימים
cc-by-sa 3.0 ערלויבעניש • אריגינעלער בלאט • ביישטייערער