רוי:אדיר הוא
אדיר הוא
|
|---|
|
אלמעכטיגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: בארים הארציגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: גרויסער גאט, דעמוטיגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: הויכר גאט, ויינער גאט (י"ג - ווערדיגער גאט), זיסער גאט, חניגר גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: טויגליכער גאט, יודישער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: כרעפטיגער גאט, לעבידיגער גאט, מעכטיגער גאט, נאמהאפטיגער גאט, סענפטיגער גאט, עביגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: פורכצומער גאט, צימליכער גאט, קעניגליכער גאט, רייכער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: שיינער גאט, תרויטר גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה: דוא בישט גאט און קיינער מער, נון בויא דיין טעמפל שירה: |
| הגדה של פסח |
אדיר הוא, אדער אין איר אידישע ווערסיע אלמעכטיגער גאט, איז א פיוט אויסגעשטעלט לויט די אלף-בית, וואס ווערט געזינגען סוף פונעם סדר נאכט אין פסח. דער מקור פונעם ניגון איז לכאורה אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. אינעם פיוט ווערט נישט דערמאנט פסח אדער דער סדר נאכט, אבער וויבאלד עס דרייט זיך ארום דעם בויען דאס בית במקדש איז עס אריינגעשטעלט געווארן אינעם הגדה. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגע הגדה.
עס זענען דא וואס טענה'ן אז דער פיוט איז א המשך צו דער פריערדיגער פיוט אדיר במלוכה, ווען אדיר במלוכה באציט זיך צו די גאולה פון יציאת מצרים ווידעראום אדיר הוא באציט זיך צו די גאולה העתידה.
אין אשכנזישע קהילות פלעגט מען זינגען א פּאראלעלע פיוט אין אידיש-דייטש ווי א
עס איז נישט קלאר וועלכע ווערסיע איז דער אריגינעלער און וועלכער איז דער איבערגעזעצטער.
דער ניגון מיטן פזמון וואס דריקט אויס בענקעניש צום בנין המקדש ("נון בויא דיין טעמפל שירה") פלעגט מען זינגען מיט גרויס געוויין[1]
אין טייל הגדות איז אנגעצייכנט אז דער מקור פונעם ניגון איז אין סידור השל"ה, און צוליב דעם שרייבן מאנכע אז דער ניגון איז גאר געשריבן געווארן דורך אים. דאס איז אבער נישט אמת, ווייל דער ניגון איז שוין געווען געדריקט פאר זיינע צייטן אין די פראגע הגדה.
עס זענען דא חסידישע הויפן וואו דער ניגון ווערט געזינגען גאנץ פסח מיט דביקות, און מ'רופט עס 'ניגון השל"ה'.
דער ניגון איז ערשט געדריקט געווארן אינעם פראגער הגדה אין ה'רפ"ז דורך "המחוקק גרשום כהן". דערנאך אין סידור השל"ה אין יאר שצ"ו סוף פונעם הגדה, און אין הגדת פורדא אין תק"א און אין זאלצבורג הגדה אין תקט"ו און נאך אור-אלטע הגדות.[2]
דער חתם סופר האט געזאגט אז דער ניגון[אויסקלארונג פארלאנגט] איז על פי קבלה.
http://forum.otzar.org/viewtopic.php?t=5960
לחנים וביצועים
- לחן של חיים בנט וביצוע של שלמה כהן ומקהלת רננו חסידים באלבום אוהבי ה'.
קישורים חיצוניים
- מאיר בר-אילן, עיון בפיוט 'אדיר הוא', באתר הזמנה לפיוט.
דער פיוט אדיר הוא, אויף הפיוט והתפילה וועבזייטל