שערי תשובה
שערי תשובה איז א ספר פון רבינו יונה גירונדי, וואס באהאנדלט די טעמע פון תשובה און פארצייאונג אויף עבירות.
דער ספר איז א טייל פון א גרעסערער חיבור, מיטן נאמען "שערי צדק", וואס ווערט דערמאנט אין מקורות פון א דור שפעטער[1]. א מערהייט פון דעם ווערק איז אבער פארלוירן געגאנגען, און דער חלק איבער תשובה איז געבליבן ווי א ספר פאר זיך. אנדערע רעשטלעך פון שערי צדק ווערן שפעקולירט.
דער ספר און זיינע טיילן
דער ספר "שערי תשובה" איז איינגעטיילט אין פיר טיילן, אדער "שערים":
- דער ערשטער שער דעטאלירט די אקטן פון תשובה וועלכע ווערן געפאדערט פונעם זינדיגער וואס קומט תשובה טון. צווישן זיי רעכנט דער מחבר אויס: חרטה, עזיבת החטא, טרויער, צעברעכן די גשמיות'דיגע תאוה, ווידוי, דאווענען און נאך.
- אין צווייטן שער רעכנט דער מחבר אויס זעקס פאקטארן וואס ברענגען דעם מענטש צו תשובה: צרות, אלטקייט, מוסר, עוסק זיין אין תורה, עשרת ימי תשובה און זארג פאר א פלוצלינג'דיגע טויט.
- דער דריטער שער רעדט זיך כמעט נישט וועגן תשובה טון, נאר ער רעכנט אויס צענדליגע מצוות און עבירות, אויסגעשטעלט לויט זייער הארבקייט. דער מחבר האט דאס געטון כדי דער וואס טוט תשובה זאל וויסן "די גרויסקייט פון יעדן זינד פון זיינע זינד... ווייל מיטן וויסן ווי גרויס און הארב עס איז דער זינד, וועט זיין זעל פארביטערט ווערן, און דעמאלט וועט זיין הארץ זיך אונטערגעבן און עס וועט פארגעבן ווערן זיין זינד".
- רבנו יונה צעטיילט די עבירות אויף צען טיילן אדער "מדרגות", פון גרינג צו הארב. אין די ערשטע שטאפל זענען די איסורים מדרבנן, און אין די צענטע זענען די עבירות וואס "אין לעושיהן חלק לעולם הבא". אין דעם שער באהאנדלט דער מחבר אויך די מהות פון די פיר גרופעס וואס "אינן מקבלות פני שכינה".
- דער פערטער שער רעכנט אויס די סארטן כפרות וואס ווערן געפאדערט פאר פארשידענע עבירות. פארהאן עבירות וואס איז גענוג תשובה צו טון אויף זיי, עס זענען דא אזעלכע וואס מען דארף ווארטן ביז'ן פארגעבונג פון יום כיפור, אזעלכע וואס פאדערן אויך יסורים, און עס איז דא אויך אן עבירה וואס ווערט נישט פארגעבן נאר מיטן טויט.
אין צוגאב צו דעם האט רבינו יונה געשריבן א קורצע קונטרס מיטן נאמען "יסוד התשובה", וועלכע איז ווי א וועג-ווייזער אין קורצן פאר איינער וואס טוט תשובה.
דער ספר "שערי צדק"
ווי ערווענט, די ספר איז א איבערבלייבעניש פון א גרעסערן ספר מיטן נאמען "שערי צדק" וואס איז פארלוירן געגאנגען. ווי עס זעט אויס זענען דא נאך איבערבלייבענישן:
1. די ספר "יסוד היראה" (ווערט אויך אנגערופן ספר היראה) וואס אין מער הוצאות איז דאס א נספח צו שערי תשובה, דאס איז ווי עס זעט אויס "שער היראה" פון שערי צדק.
2. אין די באוואוסטע פירוש פון רבינו יונה אויף ספר משלי ערשיינען שטיקלעך פון "שערים" און עס זעט אויס אז די כוונה איז צו ציטאטן פון זיין ספר שערי צדק.
3. די ספר "שערי העבודה" (בני ברק תשכ"ז), איז לויטן טענה פונעם ארויסגעבער - רבי בנימין יהושע זילבער - פונעם פענע פון רבינו יונה, און איז נאך א טייל פונעם פארלוירענער ספר שערי צדק. דער ארויסגעבער טענה'ט אז די ספר האט זיין זון געטראפן אין א האנט שריפט. און שפעטערדיגע דרוק פונעם ספר ברענגט ער נאך ראיות אויף צו אידענטיפיצירן, און ווארפט אפ פארשידענע טענות אויף אים. רבי יעקב ישראל קנייבסקי האט געהאלטן אז די ספר איז נישט פארפאסט געווארן דורך רבנו יונה.[2] דאקעגן, ישראל משה תא-שמע האט געהאלטן אז די אידענטיפיקאציע איז יא באזירט און אוועקגעשטעלט, און די בעלות פון רבינו יונה אויפן חיבור איז א זיכערע.[3]
צו ליינען נאך
- יוסף ויכלדר, "ורבים השיב מעון", "המודיע" ט"ו אלול תשס"ו
אינדרוסנדע לינקס
וויקימעדיע פונדאציע פּראיעקטן |
---|
טעקסט אויף וויקיביבליאטעק: שערי תשובה |
- ספר "שערי תשובה"
- סדרת שיעורים בשערי תשובה | הרב בועז שלום | אתר 'טעמו וראו'
- שערי תשובה, https://www.nli.org.il/he/books/NNL_ALEPH001762133/NLI, פאנו, שנת רס"ו, מתוך אוצר הספרים הסרוקים של הספריה הלאומית
רעפערענצן
- ↑ צום ביישפיל: רבי חסדאי קרשקש, "אור השם", מאמר ג חלק ב, כלל ב, פרק א
- ↑ "אורחות רבנו הקהילות יעקב" אז אזוי האט איבערגעגעבן זיין זון רבי חיים קנייבסקי.
- ↑ י"מ תא-שמע, "חסידות אשכנז בספרד: רבנו יונה גירונדי – האיש ופועלו", כנסת מחקרים, כרך ב: ספרד, מוסד ביאליק, ירושלים תשס"ד, עמ' 133 ועמ' 145–148.
קטעגאריע:ספרי מוסר קטעגאריע:ספרי המאה ה-13 קטעגאריע:ספרי מצוות קטעגאריע:המכלול: ערכים הנכללים בזים תורני
cc-by-sa 3.0 ערלויבעניש • אריגינעלער בלאט • ביישטייערער