רוי:נפתלי משה אינדיג
נפתלי משה אינדיג, איז אַ באַקאַנטער פּאָליטישער עסקן און קהל-פירער פון דער סאטמארער חסידישער געמיינדע אין וויליאמסבורג, ברוקלין. ער איז אַ פירנדיקער מיטגליד אין דער אַהרונים פאַקציע, וועלכע ווערט געפירט דורך רבי אהרן טייטלבוים פון קרית יואל.
אינדיג ווערט אָפט באַשריבן ווי אַ "פּאָליטישער קעניגמאַכער" אין ניו יארק סיטי וואלן, אדאַנק זיין פעאיגקייט צו מאָביליזירן אַ באדייטנדן בלאק־וואוט אין דער חרדישער קהילה. ער איז דער גרינדער און פירער פון דעם וויליאמסבורגער אידישן קאמיוניטי קאונסיל (Williamsburg Jewish Community Council), און דער פּובליצירער פון דער אידישער צייטונג "דער בלאַט". אינדיג איז אויך אַ מיטגליד פון דער ברוקלין קאמיוניטי באָרד 1 (CB1).
עסקנות און פאליטישע איינפלוס
די פּאָליטישע סטראַטעגיע פון אָרטאָדאָקסישע אידישע בלאָק־שטימען ווערט גענוצט דורך פרומע אידישע קהילות, בעיקר אין ניו יאָרק און ניו דזשערזי, וואו מען שטימט לויט די אָנווייזונגען פון דער לאָקאַלער פירערשאַפט. דאָס איז אַ מיטל צו זיין פאַרזיכערט אַז די קהילה'ס אינטערעסן ווערן פאָרגעשטעלט. די סאַטמאַרער קהילה אין וויליאַמסבורג איז איינע פון די גרעסטע חסידישע גרופּעס, און די פראַקציע פון אינדיג, די אַהרונים, האָבן פּאָליטישע השפּעה. די יונייטעד אידישע אָרגאַניזאַציעס פון וויליאַמסבורג (UJO), וועלכע ווערט געפירט דורך ר' דוד נידערמאַן, דער פירער פון דער צווייטער סאַטמאַרער פראַקציע (זלמן טייטלבוים), דינט 75,000 אידיש־רעדנדע איינוואוינער פון צפון ברוקלין.
ר' משה אינדיג האָט זיך געשלאָסן מיט פּאָליטיקער פאַר אַרום 25 יאָר, הגם ער זאָגט אַז ער האָט קיינמאָל נישט געוואָלט זיין אַן עסקן, נאָר ער איז "מגויס" געוואָרן צו דער ראָלע דורך דעם לעגענדאַרן סאטמארער ראש הקהל ר' יצחק ראָזנבערג. זיין יסוד אין זיין "עסקנות" איז קיינמאָל נישט צו זאָגן "עס איז נישט מיין פּראָבלעם," נאָר אַלעמאָל צו געפינען אַ וועג צו העלפן דורך קאָנעקציעס. זיין אויסגאַנג איז געבויט אויף דער סאַטמאַרער שיטה פון נישט מאכן "התגרות באומות", און ער גלייבט אַז "מען כאַפּט מער פליגן מיט האָניג", ברענגענדיג אַ ביישפּיל פון ברוקלין באָראָ פּרעזידענט אַנטאָניאָ רעינאָסאָ, וואָס איז פריער גערעכנט געוואָרן אַ "אויסגעשפּראָכענער שונא" פון דער קאָמוניטי, אָבער איז איצט אַ "גרויסער פריינד"[1].
די וויליאמסבורג אידישער קאמיוניטי קאונסיל באַהאַנדלט טעגליך אַרום 80 אנפראַגעס פאר הילף מיט רעגירונגס־סערוויסעס, אימיגראַציע, און פאליטישע אַרבעט[1]. טייל פון זיין אַרבעט פאָוקיסט אויף הילף צו מענטשן מיט קאָמפּליצירטע ענינים ווי באַקומען בענעפיטן און שפּיטאָל בעטן, דאָס גיט אים כח אין דער קהילה[2].
קשרים מיט פּאָליטיקער און וואַלן־השפּעה
אינדיג האָט אַ לאַנגע היסטאָריע פון נאָענטע באַצונגען מיט הויכראַנגיקע באַאַמטע אין ניו יארק סיטי.
• ביל דע בלאַזיאָ: אין 2013 האָט אינדיג אינדאָרסירט דע בלאַזיאָ פאַר בירגערמייסטער, געבנדיג 7,500 שטימען פאר ביל דע בלאַזיאָ אין דער דעמאָקראַטישער פּריימערי, העלפנדיג אים אויסמיידן אַ ראָנאָף. דע בלאַזיאָ האָט אים באַדאַנקט פאַר זיין פירערשאַפט און שטיצע און האָט דעמאָלט פאַרשפּראָכן צו שטיצן די פּראַקטיק פון מציצה בפה. ר' משה אינדיג האָט דאַן באַרימט אַז ער האָט געהאָסט אַ פאנדרעיזער פאַר דע בלאַזיאָ און געקראָגן אַ דירעקטן צוטריט צו זיין פּערזענליכער אימעיל און געהאָלפן מיט אַליין זיצונגען מיט סיטי קאָמיסיאָנערן[3]. אין 2016 איז אינדיג אויסגעפאָרשט געוואָרן דורך די עף־בי־איי (FBI) וועגן דע בלאַזיאָ'ס פאנדרעיזינג[4][5].
• עריק אַדאַמס: אין דער 2021 וואַלן, האָט אינדיג געשטיצט עריק אַדאַמס, טראָץ דעם וואָס אַנדרו יאַנג האָט פּרובירט צו געווינען די חסידישע קהילה. אינדיג האָט געזאָגט אַז זיי האָבן אַ גוטע היסטאָריע מיט אַדאַמס, און אז ער וויל נישט "אַריינוואַרפן אַן אַלטן פריינד אונטער דעם באס"[6]. אינדיג איז געווען אויף דער בינע מיט אַדאַמס ביי זיין עלעקשאַן נאַכט אין נאָוועמבער 2021[7]. אין יוני 2023 איז אינדיג באַשטימט געוואָרן צו דעם מעיאָרס אַמט פאַר אידישע אַדווייזאָרי קאָונסיל.
אַדאַמס האָט שפּעטער, נאָך לאָבי פון אינדיג, גענומען די שריט צו אַראָפּרייסן דריי בלאָק פון דעם פּראָטעקטירטן בייק־לעין אויף בעדפאָרד עוועניו אין וויליאַמסבורג. אינדיג האָט געהאַט אויסגעדריקט זאָרג אַז סייקליסטן שטעלן אין סכּנה חסידישע קינדער.
• זאָהראַן מאַמזאַני: די מערסט שוידערליכע ענדאָרסמענט איז געקומען אין נאָוועמבער 2025, ווען אינדיג האָט אָפיציעל געשטיצט דעם סאָציאַליסטישן קאַנדידאַט זאָהראַן מאַמזאַני פאַר בירגערמייסטער. מאַמזאַני, וועלכער איז "פאַר־לינקס און אַנטי־ישׂראל", איז באַטראַכט געוואָרן דורך פילע אידן אַלס אַ ווירולענטער אַנטי־סעמיט. אינדיג האָט דאָס פאַרטיידיגט, זאָגנדיג אַז ער אַרבעט מיט "אָפענע, אומבאַשיימפּערטע אַנטי־סעמיטן" שוין יאָרן, און אַז דער סאַטמאַרער רבי האָט געגעבן "פולע הסכּמה" צו דער ענדאָרסמענט נאָך אַ לאַנגן מיטינג. מאַמזאַני האָט צוגעזאָגט צו שיצן חסידישע ישיבות און האָט פאָרגעלייגט יוניווערסאַלע קינדער־אָפּהיט (childcare) פאַר אַלע ניו יאָרקער קינדער פון 6 וואָכן ביז 5 יאָר. אינדיג איז געווען באַאיינדרוקט פון מאַמזאַני'ס וויזיע, אַריינגערעכנט זיין צוגאַנג צו רענט־פרירן אין סטעביליזירטע דירות (וואָס איז ענליך צו וואָס דער סאַטמאַרער רבי טוט אין קרית יואל).
אינדיג האָט פאָטאָגראַפיעס אויף זיין סאָציאַלע מעדיע (X) ווי ער זיצט מיט פילע הויכראַנגיגע באַאַמטע, אַריינגערעכנט גאווערנאָר קאַטי האָקול, קאָמפּטראָלער בראַד לענדער, ברוקלין באָראָ פּרעזידענט אַנטאָניאָ רעינאָסאָ, און פּאָליציי באַאַמטע. גאווערנאָר האָקול, אַדוואָקאַט גענעראַל לעטישאַ דזשעימס, און ברוקלין ד.א. עריק גאָנזאַלעז האָבן באַטייליגט אין אַ פּורים סעודה געהאַלטן דורך רבי נפתלי משה אינדיג אין מערץ 2025 אין וויליאמסבורג[8].
ספּעציפישע אַדוואָקאַטירן פאַר קהילה־אינטערעסן
די עסקנים טוען אין ערשטן אָרט פאַר די נייטיקייטן פון דער קהילה, ווי דאָס צושטעלן הילף מיט רעגירונג־סערוויסעס, אימיגראַציע, אָדער אפילו שפּיטאָל־בעטן.
• בעדפאָרד עוועניו בייק לעין: אין מאי 2025 האָט אינדיג געפאָדערט מעיאָר אַדאַמס זאָל אַראָפּנעמען אַ טייל פונעם בעדפאָרד עוועניו בייק ליין אין וויליאמסבורג, טענהנדיק אַז סייקליסטן שטעלן אין סכנה חסידישע קינדער[9][10]. כאָטש סיטי דאַטן האָבן געוויזן אַ 47% פאַרקלענערונג אין שאָדנס אויף דעם טייל פון דער לעין[11], האָט אַדאַמס אין יוני 2025 אַרויסגעגעבן אַ ווידעאָ וואו ער שטיצט די אַראָפּנאַמע[12].
• חינוך־ענינים: ר' משה אינדיג האָט געהאָלפן צו שטיצן כלל ישׂראל און כּמעט יעדער היימישע קהילה און ישיבה במשך 25 יאָר. אין דער פאַרגאַנגענהייט האָט ער געאַרבעט צו פאַרהיטן אַז גובערנאַטאָר קאַטי האָכול זאָל נישט "חרוב מאַכן ישיבות".
• מציצה בּפֶּה: אינדיג איז אויך געווען אַן אַדוואָקאַט פאַר דער אולטראַ־אָרטאָדאָקסישער פּראַקטיק פון מציצה בּפֶּה, וועלכער איז געווען אַ סיבה פאַר זיין שטיצע פאַר דע בלאַזיאָ אין 2013.
- ↑ 1.0 1.1 The Kingmaker from Williamsburg - Mishpacha Magazine.
- ↑ Moishe Indig, Table of Success, October 9, 2025.
- ↑ Emails Detail Hasidic Power Broker's Direct Line To De Blasio's Office - The Forward.
- ↑ E.B. Solomont, De Blasio Campaign Donations | Mayor Bill De Blasio, The Real Deal, December 28, 2016.
- ↑ Aaron Short, Melissa Klein, FBI grills de Blasio's Satmar pals in fundraising probe, New York Post, December 25, 2016.
- ↑ Emma G. Fitzsimmons, How the Hasidic Jewish Community Became a Political Force in New York, The New York Times, October 30, 2022.
- ↑ https://gothamist.com/news/eric-adams-election-night-stage-guide-to-key-players.
- ↑ https://www.williamsburg365.com/news/governor-hochul-attorney-general-top-officials-and-community-leaders-attend-mega-purim-celebration-in-williamsburg.
- ↑ https://www.williamsburg365.com/news/mayor-adams-holds-first-ever-williamsburg-town-hall-addresses-key-community-concerns.
- ↑ https://www.williamsburg365.com/news/community-leaders-push-to-reroute-the-bike-lane-in-meeting-with-nyc-dot.
- ↑ https://nyc.streetsblog.org/2025/08/06/squeezed-welcome-to-the-newly-unsafe-bedford-avenue-bike-lane.
- ↑ https://x.com/NYCMayor/status/1935880955333624002.