אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:סימעטריע"

ק
החלפת טקסט – "pא" ב־"פא"
ק (החלפת טקסט – "pע" ב־"פע")
ק (החלפת טקסט – "pא" ב־"פא")
שורה 6: שורה 6:
די מערסט באוואוסטע סימעטריע איז געאמעטרישע סימעטריע. א געאמעטרישער אביעקט ווערט גערעכנט סימעטריש ווען ס'עקזיסטירט אן [[איזאמעטריע]] וואס מאפירט דעם אביעקט צו זיך זעלבסט. למשל, א קיילעך און א ספערע האבן אן אומענדיגע צאל פון איזאמעטריעס וואס מאפירן זיי צו זיך זעלבסט, למשל ראטאציע ארום זייער צענטער. עס זענען פאראן עטלעכע סארטן סימעטריעס אין א פלוין; יעדע איינע פאסט צו אן אנדער סארט איזאמעטריע:
די מערסט באוואוסטע סימעטריע איז געאמעטרישע סימעטריע. א געאמעטרישער אביעקט ווערט גערעכנט סימעטריש ווען ס'עקזיסטירט אן [[איזאמעטריע]] וואס מאפירט דעם אביעקט צו זיך זעלבסט. למשל, א קיילעך און א ספערע האבן אן אומענדיגע צאל פון איזאמעטריעס וואס מאפירן זיי צו זיך זעלבסט, למשל ראטאציע ארום זייער צענטער. עס זענען פאראן עטלעכע סארטן סימעטריעס אין א פלוין; יעדע איינע פאסט צו אן אנדער סארט איזאמעטריע:


* [[ראטאציע סימעטריע]], וואס היט די pארעם אונטער א ראטאציע ארום א באשטימטן פונקט. אין געוויסטע פעלער, ווען מען חזר'ט איבער די זעלבע ראטאציע עטלעכע מאל קומט מען צוריק צו דער אריגינעלער pארעם. ביישפילן פון ראטאציע־סימעטריע זענען דער pאָן פונעם [[אינזל מאן|אינזל מאַן]], א [[האקנקרייץ]] און א ו[[מגן דוד]], וואס האבן סימעטריע מיט צעליקייטן 4,3 און 6.
* [[ראטאציע סימעטריע]], וואס היט די פארעם אונטער א ראטאציע ארום א באשטימטן פונקט. אין געוויסטע פעלער, ווען מען חזר'ט איבער די זעלבע ראטאציע עטלעכע מאל קומט מען צוריק צו דער אריגינעלער פארעם. ביישפילן פון ראטאציע־סימעטריע זענען דער פאָן פונעם [[אינזל מאן|אינזל מאַן]], א [[האקנקרייץ]] און א ו[[מגן דוד]], וואס האבן סימעטריע מיט צעליקייטן 4,3 און 6.
* [[אפשפיגל (מתמטיקה)|אפשפיגל סימעטריע]], אין וואס ס'איז פאראן א ליניע וואס צעטיילט די pארעם אין 2 טיילן וואס שפיגלען אָן איינער דעם צווייטן. ביישפילן זענען אן [[גלייכשענקלדיקער דרייעק]], א [[לאזענגע]] און א [[גראדעק]].
* [[אפשפיגל (מתמטיקה)|אפשפיגל סימעטריע]], אין וואס ס'איז פאראן א ליניע וואס צעטיילט די פארעם אין 2 טיילן וואס שפיגלען אָן איינער דעם צווייטן. ביישפילן זענען אן [[גלייכשענקלדיקער דרייעק]], א [[לאזענגע]] און א [[גראדעק]].
* באוועגונג סימעטריע, וואס ענדערט נישט אן אביעקט ווען ער ווערט באוועגט אין א פלוין אין א געוויסער ריכטונג. די סימעטריע טרעפט מען אין אן אומענדיגן נאכאמאליגן מוסטער ווי א pריזגרופע אדער א בראַווע לאַטיץ.
* באוועגונג סימעטריע, וואס ענדערט נישט אן אביעקט ווען ער ווערט באוועגט אין א פלוין אין א געוויסער ריכטונג. די סימעטריע טרעפט מען אין אן אומענדיגן נאכאמאליגן מוסטער ווי א pריזגרופע אדער א בראַווע לאַטיץ.